U Khuthadza Vhathu Vho Felwaho, Samusi Na Yesu O Ita Nga U Ralo
U Khuthadza Vhathu Vho Felwaho, Samusi Na Yesu O Ita Nga U Ralo
LAZARO we a vha a tshi dzula ngei Bethania, o mbo ḓi lwala vhukuma. Khaladzi dzawe Martha na Maria, dzo rumela mulaedza kha Yesu khonani yavho ya tsini. Fhedzi, Lazaro o mbo ḓi fa. Musi o no vhulungwa, khonani na vhahura vho ḓa vha dalela Martha na Maria “uri vha vha fhumudze.” (Yohane 11:19) Mafheleloni, Yesu o swika Bethania, nahone a ya kha khonani dzawe. Nga u ṱhogomela zwe a zwi amba na u zwi ita, hu na zwine ra nga zwi guda nga ha nḓila ine ra nga khuthadza ngayo vho felwaho.
U Vha Hone Haṋu Ndi Zwa Ndeme
U itela uri Yesu a kone u swika Bethania, o vha a tshi fanela u fara lwendo lwa maḓuvha mavhili, u pfuka Mulambo wa Yorodane na u gonya tshivhanga tsha nḓila ya makombe-kombe ya ngei Yeriko. Nga u ṱavhanya, Martha o mbo ḓi ya nnḓa ha muḓana wonoyo u itela u ṱanganedza Yesu. Nga murahu, musi Maria a tshi pfa uri Yesu o swika, na ene o mbo ḓi ṱavhanya a ya u mu vhona. (Yohane 10:40-42; 11:6, 17-20, 28, 29) Vhukuma, u vha hone ha Yesu zwo khuthadza onoyo mukomana na murathu vho pfaho vhuṱungu nga ṅwambo wa u felwa.
Nga hu fanaho na ṋamusi, u vha hone hashu zwi nga khuthadza vho felwaho. Scott na Lydia, vhe ṅwana wavho Theo wa miṅwaha ya rathi a fa kha khombo ya goloi vho ri: “Ro vha ri tshi ṱoḓa thikhedzo ya mashaka na dzikhonani. Vho ḓa henefho vhuongeloni vhukati ha vhusiku.” Naa dzenedzo khonani dzo ri mini khavho? “Nga tshenetsho tshifhinga, ro vha ri sa khou ṱoḓa u pfa muthu a tshi amba zwiṅwe zwithu. U vha hone havho ndi zwone zwe zwa vha zwi zwa ndeme vhukuma ngauri zwo vha zwi tshi sumbedza uri vha a ri vhilaelela.”
Bivhili i amba uri musi Yesu a tshi vhona vhe vha vha vha tshi khou lilela Lazaro nge a fa, o “ṱungufhala” a mbo ḓi “lila maṱodzi.” (Yohane 11:33-35, 38) Yesu ho ngo ofha u lila phanḓa ha vhathu. O zwi pfesesa uri vho vha vho pfa vhuṱungu nga ṅwambo wa u felwa. Ri guda mini kha zwenezwi? Musi ro dalela vhathu vho felwaho, a ro ngo fanela u vha na ṱhoni dza u lila na vha lilaho. (Vha-Roma 12:15) Kha ḽiṅwe sia, ni songo kombetshedza muthu o felwaho uri a lile. Vhaṅwe vha nga kha ḓi ṱoḓa u lila musi vhe vhoṱhe.
Vha Thetsheleseni Nahone Ni Vha Pfele Vhuṱungu
Khamusi Yesu o vha a tshi ḓivha zwine a nga vhudza Martha na Maria u itela u vha khuthadza, fhedzi zwi vhonala u nga o vha litsha uri hu vhe vhone vhane vha amba u thoma. (Yohane 11:20, 21, 32) Musi a tshi amba na Martha, o mu vhudzisa mbudziso, nahone a mu thetshelesa.—Yohane 11:25-27.
U vha muthetshelesi wavhuḓi zwi sumbedza uri ni a vhilaelela vhaṅwe zwi tshi bva mbiluni. Musi ri tshi khuthadza vhathu vho felwaho, ri fanela u vha thetshelesa zwavhuḓi. Ri nga vha vhathetshelesi vhavhuḓi nga u vhudzisa mbudziso dzine dza ḓo ita uri vho felwaho vha kone u amba vhuḓipfi havho. Naho zwo ralo, ni fanela u ṱhogomela uri ni sa vha kombetshedze uri vha ambe arali vha tshi khou ṱoḓa u vha vho fhumula. Vha nga kha ḓi vha vho neta, nahone vha tshi khou ṱoḓa u awela.
Vhathu vho felwaho vha nga kha ḓi sa kona u bvisela khagala nḓila ine vha ḓipfa ngayo nahone nga zwiṅwe zwifhinga vha dovholola zwithu zwithihi. Naho zwo ralo, vhaṅwe vha nga kha ḓi sumbedza nḓila ine vha ḓipfa ngayo. Maria na Martha vho vhudza Yesu vha ri: “Murena, arali wó vha U fhano, ndi misi khaladzi yanga á so ngo fa.” (Yohane 11:21, 32) Yesu o mbo ḓi ita mini? O vha thetshelesa a sa fheli mbilu nahone a tshi vha pfela vhuṱungu. O iledza u vha vhudza nḓila ine vha fanela u ḓipfa ngayo. A zwi timatimisi uri o vha a tshi pfesesa uri vho vha vho pfa vhuṱungu vhuhulwane.
Arali ni sa ḓivhi zwine na nga zwi amba musi no dalela muthu o felwaho, musi ni tshi amba nae ni nga kha ḓi thoma nga u vhudzisa uri, “Naa ni a ṱoḓa u amba nga hazwo?” Nga murahu ni thetshelese nga vhuronwane musi a tshi fhindula. Thetshelesani zwine na khou vhudzwa zwone. Sedzani muthu ane na khou amba nae, nahone ni lingedze u pfesesa nḓila ine a khou ḓipfa ngayo.
U pfesesa nḓila ine muthu o felwaho a vha a tshi khou ḓipfa ngayo zwi a konḓa. Lydia o ri: “Ṱhoḓea dzashu dzo shanduka. Nga zwiṅwe zwifhinga, ho vha hu si na zwine ra nga zwi ita nga nnḓa ha u sokou lila nga nḓila i sa langei musi hu na vhathu vho ri dalelaho. Zwe ra vha ri tshi zwi ṱoḓa ndi uri vhathu vha vhe na mavhonele o teaho fhedzi. Khonani dzashu dzo ita zwoṱhe zwi re maanḓani adzo u itela u pfesesa nḓila ye ra vha ri tshi khou ḓipfa ngayo.”
Yesu o ita zwenezwi nga nḓila yo fhelelaho. O vha a tshi zwi ḓivha uri muṅwe na muṅwe u na “dwadze ḽawe na vhuṱungu hawe.” (2 Koronika 6:29) Yesu o fhindula Martha na Maria nga nḓila dzi sa fani. Martha o bvela phanḓa a tshi khou amba, nga u ralo Yesu o kona u haseledza nae. Nga ṅwambo wa uri Maria o vha a tshi khou lila, Yesu ho ngo ambesa nae. (Yohane 11:20-28, 32-35) Ri guda mini kha tsumbo yeneyi? Zwi nga vha zwavhuḓi uri ri litshe vhathu vho felwaho vha tshi vha vhone vhane vha thoma u amba. U ḓiimisela haṋu u vha thetshelesa musi vha tshi amba nḓila ine vha ḓipfa ngayo zwi nga vha khuthadza vhukuma.
Maipfi Ane A Fhodza
Musi Maria na Martha vha tshi vhudza Yesu vha ri: “Arali wó vha U fhano,” Yesu ho ngo vha vhona mulandu kana u sinyuswa nga zwe vha zwi amba. O fhindula Martha nga nḓila ye ya mu khwaṱhisedza musi a tshi ri: “Khaladzi yau u ḓo vuwa.” (Yohane 11:23, maḽeḓeretsendama ndi ashu.) Nga u amba maipfi eneo a si gathi, Yesu o mu thusa uri a lavhelele zwe zwa vha zwi tshi ḓo itea nahone o mu humbudza nga vhulenda uri fulufhelo ḽo vha ḽi tshee hone.
Musi ri tshi amba na vhathu vho felwaho, maipfi a si gathi ane a sumbedza uri ri na mavhonele avhuḓi a nga vha khuthadza vhukuma. Maipfi a u khuthadza a nga tou ambiwa kana a tou ṅwaliwa. Samusi marifhi na garaṱa zwi tshi nga vhaliwa lunzhi-lunzhi, zwi nga kha ḓi khuthadza muthu lwa tshifhinga tshilapfu nga murahu ha lufu. Kath we a lovhelwa nga munna wawe ane a pfi Bob, o dovha a vhala garaṱa dze a vha o dzi ṋewa nga murahu ha miṅwedzi ya ṱahe. O ri: “Ndo wana uri dzo nthusa vhukuma u fhira na musi ndi tshi dzi vhala u thomani. Dzo nkhuthadza zwa vhukuma.”
Ndi mini zwine na nga zwi ṅwala kha vhurifhi honoho kana garaṱa ya u khuthadza muthu o felwaho? Ni nga kha ḓi amba nga ha mufu—khamusi iṅwe tshenzhelo ye na vhuya na vha nayo nae kana pfaneleo yavhuḓi ya mufu ye na vha ni tshi i dzhiela nṱha. Kath o ri: “Maipfi a vhulenda a ambaho nga ha Bob na zwe a vha e zwone o vha a tshi ita uri ndi ṱoḓe u ṅwethuwa na u lila nga tshifhinga tshithihi. Mafhungo a takadzaho nga hae o vha a tshi ita uri ndi see na u humbula nga ha vhutshilo vhu takadzaho he ra vha naho. Garaṱa nnzhi dzine nda dzi funesa ndi dze dza vha dzi na ndimana dza Bivhili.”
Ṋeani Thuso
U itela u thusa muṱa wa ha Lazaro, Yesu o ita zwithu zwine riṋe ra si kone u zwi ita. O vusa Lazaro. (Yohane 11:43, 44) Na riṋe ri nga thusa nga hune ra nga kona ngaho, khamusi ri nga lugiselela zwiḽiwa, u swielela vhaeni, u kuvha zwiambaro, u ṱhogomela vhana, u ita mishumo ya ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe, na u vha lugiselela tshiendedzi. A zwi timatimisi uri vhathu vho felwaho vha ḓo livhuha thuso yo raloho zwi tshi bva mbiluni.
Zwi a pfala uri vho felwaho vha nga kha ḓi ṱoḓa tshifhinga tsha uri vha vhe vhe vhoṱhe. Naho zwo ralo, ni nga ita vhuḓidini ha uri ni dzule ni tshi vha kwama. Muṅwe mme o felwaho o ri: “A hu na tshifhinga tsho vhewaho tsha uri muthu a vhe o no fhedza u lila kana ḓuvha ḽo vhewaho ḽa uri u ḓo ḓipfa khwine.” Vhaṅwe vha lingedza u humbula maḓuvha a re a ndeme kha muthu o felwaho, u fana na ḓuvha ḽawe ḽa mbingano kana ḓuvha ḽe mufarisi wawe a lovha ngaḽo. Arali na ḓiṋea tshifhinga tsha u vha na muthu o felwaho nga zwenezwo zwifhinga, zwi nga kha ḓi ita uri ni dzhiiwe sa khonani ya ndeme ine ya vha hone na nga zwifhinga zwi konḓaho.—Mirero 17:17.
Nḓila ye Yesu a khuthadza ngayo yo vha i tshi katela na fulufhelo ḽe a ḽi gudisa vhafunziwa vhawe musi a tshi ri: “Lazaro, khonani yashu o eḓela; ndi ya henengei uri ndi mu vuse.” (Yohane 11:11) Yesu o khwaṱhisedza vhatevheli vhawe uri vhafu vha ḓo vuswa. O vhudzisa Martha a ri: “Eneo mafhungo U a a tenda naa?” A fhindula a ri: “Murena, Iina; ndi a tenda.”—Yohane 11:24-27.
Naa ni a tenda uri Yesu u ḓo vusa vhafu? Arali ni tshi tenda uri u ḓo vha vusa, vhudzani muthu o felwaho nga ha fulufhelo ḽeneḽi ḽavhuḓi vhukuma. Vha tikedzeni nga hune na kona ngaho. Zwine na zwi amba na zwine na zwi ita zwi ḓo vha khuthadza vhukuma.—1 Yohane 3:18.
[Mapa kha siaṱari 18]
(U itela uri ni vhone nḓila ye mafhungo a dzudzanywa ngayo nga vhuḓalo, sedzani khandiso)
PEREA
Mulambo waYorodane
Yeriko
Bethania
Lwanzhe lwa Muṋo
Yerusalema
SAMARIA