Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

Naa Mudzimu U Dzhiela Nṱha Tsinde Ḽiṅwe U Fhira Maṅwe?

Naa Mudzimu U Dzhiela Nṱha Tsinde Ḽiṅwe U Fhira Maṅwe?

Mbudziso Dza Vhavhali Vhashu . . .

Naa Mudzimu U Dzhiela Nṱha Tsinde Ḽiṅwe U Fhira Maṅwe?

▪ Hai, a zwo ngo ralo. Bivhili i zwi bvisela khagala musi i tshi ri: “Mudzimu ha ṱaluli muthu. Atsina kha tshakha dzoṱhe, ané a mu ofha a ita zwo lugaho, u a mu funa.”—Mishumo 10:34, 35.

Mavhonele a Mudzimu nga ha enea mafhungo ndi a ndeme u fhira a vhathu vha songo fhelelaho. Vhathu vhanzhi vha tenda uri tsinde ḽiṅwe (zwihuluhulu ḽavho) ndi ḽa ndeme u fhira maṅwe. Eneo mavhonele a tshiṱalula a fana na e a sumbedzwa nga Charles Darwin we a ṅwala uri: “Tshifhingani tshi ḓaho, . . . Matsinde o bvelaho phanḓa a ḓo fhedzisela o dzhiela vhudzulo na u fhelisa matsinde oṱhe o salelaho murahu.” Zwi ṱungufhadzaho ndi uri vhaṅwe vho no vhuya vha farwa nga nḓila i si yavhuḓi nga vhathu vha matsinde ane vha vhona u nga ndi a ndeme u fhira maṅwe.

Naa maḓipfele a uri ḽiṅwe tsinde ḽi khwine kha maṅwe a a pfala? Sa tsumbo, naa saintsi yo no zwi sumbedza uri maṅwe matsinde ndi a khwine, ngeno maṅwe e a vhuimo ha fhasi? Nga ho fhambanaho, mugudi wa dzi-gene ane a vha muphurofesa wa Yunivesithi ya Oxford, Bryan Sykes o ri: “A hu na dzi-gene dzine ha pfi ndi dza ḽiṅwe tsinde fhedzi. . . . Ndi anzela u vhudziswa arali hu na DNA ya Vhagerika kana dzi-gene dza Vhataliana, fhedzi zwi tou vha khagala uri a dzi ho. . . . Roṱhe ri a fana.”

Eneo mafhungo a lwa saintsi a tendelana na zwi re Maṅwaloni. Bivhili i funza uri Mudzimu o sika munna muthihi na musadzi muthihi, nahone vhathu vhoṱhe vha bva kha vhenevho vhathu. (Genesi 3:20; Mishumo 17:26) Nga zwenezwo, vhathu vhoṱhe vha a fana phanḓa ha Mudzimu.

A si zwa ndeme kha Yehova uri muthu u na muvhala ufhio kana u na mbonalo-ḓe. Nṱhani hazwo, U dzhiela nṱha tshiṅwe tshithu tsha ndeme—mbilu yashu ya lwa pfanyisedzo, kana zwine ra vha zwone nga ngomu. U ri: “Muthu tshawe ndi u vhona zwi re phanḓa ha maṱo awe; Yehova Ene u vhona zwi re mbiluni.” (1 Samuele 16:7) U dzula ri tshi humbula zwenezwo zwi nga ri ṱuṱuwedza vhukuma. Nga nḓila-ḓe?

Hu sa londwi uri ri vha tsinde ḽifhio, vhunzhi hashu a ri takaleli zwiṅwe zwithu nga ha mbonalo yashu, fhedzi a hu na zwine ra nga zwi ita. Naho zwo ralo, ri nga kona u khwinisa zwine zwa vha zwa ndeme u fhira zwoṱhe—mahumbulele na maḓipfele ashu. (Vha-Kolosa 3:9-11) Arali ra ḓiṱolisisa zwavhuḓi, ri nga kha ḓi ḓipfa ri vha nṱha u fhira vhaṅwe, kana ri vha fhasi kha vhathu vha ḽiṅwe tsinde. Samusi eneo mavhonele a sa tshimbidzani na mahumbulele a Mudzimu, ri fanela u ita vhuḓidini u a bvisa mbiluni dzashu.—Psalme ya 139:23, 24.

Samusi ri tshi khou lwela u ḓivhona na u dzhia vhaṅwe nga nḓila ya Yehova, ri nga vha na vhungoho ha uri u ḓo ri thusa. Ipfi ḽawe ḽi ri humbudza uri: “Ngauri Yehova maṱo awe a sedza shango ḽoṱhe, uri a vhonadze maanḓa awe kha ane a mu nambatela nga mbilu yoṱhe.” (2 Koronika 16:9) Zwenezwo ndi ngoho hu sa londwi uri ri vha tsinde ḽifhio.