Bivhili I Ri Mini Nga Ha U Sinyuwa?
Phindulo i bvaho Bivhilini
Bivhili i funza uri u sinyuwa hu sa langei zwi khombo kha muthu o sinyuwaho na kha vhathu vha re tsini hae. (Mirero 29:22) Naho nga zwiṅwe zwifhinga zwi tshi pfesesea uri muthu a sinyuwe, Bivhili i amba uri vhoṱhe vhane vha bvela phanḓa vha tshi “sinyuwa” a vha nga ḓo tshidzwa. (Vhagalata 5:19-21) Bivhili i na maitele ane a nga thusa muthu uri a lwisane na u sinyuwa.
Naa u sinyuwa zwo khakhea tshifhinga tshoṱhe?
Hai. Nga zwiṅwe zwifhinga, zwi a pfesesea uri muthu a sinyuwe. Sa tsumbo, munna a fulufhedzeaho ane a pfi Nehemia o “sinyuwa zwihulu-hulu” musi a tshi pfa uri vhaṅwe vhagwadameli ngae vho vha vha tshi khou tovholwa.—Nehemia 5:6.
Nga zwiṅwe zwifhinga, Mudzimu u a sinyuwa. Sa tsumbo, musi vhathu vhawe vha tshifhingani tsha kale vha tshi thoma u gwadamela midzimu ya mazwifhi, “mbiti dza Yehova dza mbo vha dugela.” (Vhahaṱuli 2:13, 14) Naho zwo ralo, u vha na mbiti kana u sinyuwa a si zwine Yehova Mudzimu a vha zwone. Mbiti dzawe dzi a langea nahone u vha e na zwiitisi zwi pfalaho zwa u sinyuwa.—Ekisodo 34:6; Yesaya 48:9.
Ndi lini hune u sinyuwa zwa vha zwo khakhea?
U sinyuwa zwo khakhea musi zwi sa langei kana hu si na tshiitisi tshi pfalaho tsha u sinyuwa, zwine kanzhi zwa itwa nga vhathu vha songo fhelelaho. Sa tsumbo:
Kaini o “sinyuwa zwihulu” musi Mudzimu a songo ṱanganedza tshiṱhavhelo tshawe. Kaini o tendela u sinyuwa hawe hu tshi hulela lwe a vhulaya murathu wawe.—Genesi 4:3-8.
Muporofita Yona o ‘sinyuwa’ musi Mudzimu a tshi khathutshela Vhaninive. Mudzimu o khakhulula Yona, a tshi sumbedza uri ha khou ita “zwo nakaho musi [a] tshi sinyuwa” nahone o vha o fanela u pfela vhuṱungu vhaitazwivhi vho rembuluwaho.—Yona 3:10–4:1, 4, 11. a
Hedzi tsumbo dzi sumbedza uri kha vhathu vha songo fhelelaho, “u sinyuwa ha muthu a hu bveledzi u luga ha Mudzimu.”—Yakobo 1:20.
Ni nga langa hani u sinyuwa?
Ṱhogomelani khombo dza u sinyuwa hu sa langei. Vhaṅwe vha nga humbula uri u sumbedza uri vho sinyuwa zwi sumbedza uri vha na maanḓa. Ngoho ndi ya uri muthu a sa koni u langa mbiti dzawe u na vhushayanungo vhuhulu. “Munna a sa koni u ḓi-puta, ndi muḓi we wa fuḓwa khura.” (Mirero 25:28; 29:11) Kha ḽiṅwe sia, musi ri tshi vha na vhukoni ha u langa mbiti dzashu, ri vha ri khou sumbedza u vha na nungo na ṱhalukanyo. (Mirero 14:29) Bivhili i ri: “Muhali u fhirwa nga mukonḓeleli!”—Mirero 16:32.
Langani u sinyuwa haṋu hu sa athu ita uri ni ite zwithu zwine na ḓo ḓi sola ngazwo. Psalme ya 37:8 i ri: “U songo sinyuwa, dzima mbiti ; wa dzula U tshi ḽa mbilu U vho ḓo tshinya.” Ṱhogomelani uri musi ri tshi sinyuwa, zwi kha riṋe—ri nga khetha u zwi ṱutshela ri sa athu “tshinya.” Vhaefesa 4:26 i ri: “Sinyuwani, fhedzi ni songo ita tshivhi.”
Arali zwi tshi konadzea, ṱuwani musi ni tshi thoma u sinyuwa. Bivhili i ri: “Nndwa i vuwa sa maḓi e a wana nzanyo; tsiruwa, khani i sathu u vhifha.” (Mirero 17:14) Naho hu vhuṱali u lugisa mafhungo na vhaṅwe nga u ṱavhanya, iṅwi na onoyo muthu ni fanela u thoma na dzika uri ni kone u lugisa mafhungo zwavhuḓi.
Wanani mbuno. Mirero 19:11 i ri: “Wa vhuṱali ha ṱavhanyi u sinyuwa.” Ndi vhuṱali uri ri thome ri wane mbuno dzoṱhe musi ri sa athu dzhia phetho. Musi ri tshi thetshelesa masia oṱhe a mafhungo zwi nga ita uri ri si sinyuwe zwi songo tea.—Yakobo 1:19.
Rabelelani u wana mulalo wa muhumbulo. Thabelo i nga ni thusa u tshenzhela “mulalo wa Mudzimu une wa fhira u ṱalukanya hoṱhe.” (Vhafilipi 4:7) Thabelo ndi iṅwe nḓila khulwane ya u wana muya mukhethwa wa Mudzimu, une wa nga ita uri ri vhe na pfaneleo dzi ngaho sa mulalo, u sa fhela mbilu na u ḓifara.—Luka 11:13; Vhagalata 5:22, 23.
Khethani khonani dzaṋu nga vhuṱali. Ri thoma u ita zwithu nga nḓila ine vhane ra konana navho vha ita ngayo. (Mirero 13:20; 1 Vhakorinta 15:33) Nga nṱhani ha tshiitisi tshavhuḓi, Bivhili i sevha u ri: “U songo pfana na mudzia-nndwa ; U songo ya ha munna wa dzimbiti.” Ndi ngani? “U sa ḓo ḓowela-vho mikhuvha yavho, ha vha u veela muya wau khunḓa.”—Mirero 22:24, 25.
a Nga zwenezwo, Yona o tenda u khakhululwa nahone a fholisa mbiti dzawe, ndi ngazwo Mudzimu o mu shumisa uri a ṅwale tshipiḓa tsha Bivhili tshine tsha vhidzwa nga dzina ḽawe.