Yerusalema Muswa Ndi Mini?
Phindulo i bvaho Bivhilini
“Yerusalema Muswa,” ndi mubulo une wa bvelela luvhili Bivhilini, ndi muḓi wa lwa pfanyisedzo une wa imela tshigwada tsha vhatevheli vha Yesu vhane vha ya ṱaḓulu u vhusa nae Muvhusoni wa Mudzimu. (Nzumbululo 3:12; 21:2) Bivhili i sumbedza uri tshenetshi tshigwada tshi dovha tsha vhidzwa muselwa wa Kristo.
Nḓila dza u ḓivha Yerusalema Muswa
Yerusalema Muswa u ṱaḓulu. Musi Bivhili i tshi amba nga ha Yerusalema Muswa, i amba uri u ḓo tsa u tshi bva ṱaḓulu, hune vharuṅwa vha linda magethe a khoro. (Nzumbululo 3:12; 21:2, 10, 12) Zwiṅwe hafhu, nḓila ye wonoyo muḓi wa hula ngayo i sumbedza uri u nga si vhe u fhano kha ḽifhasi. Wonoyo muḓi u na tshivhumbeo tsha bogisi ḽa “khilomithara dzi ṱoḓaho u vha 2 220,” u mona naḽo. (Nzumbululo 21:16) Vhulapfu ha lurumbu lwawo ndi khilomithara dzi ṱoḓaho u vha 560, zwine zwa amba uri u nga guma nṱha tshikhalani.
Yerusalema Muswa u vhumbwa nga tshigwada tsha vhatevheli vha Yesu, vhane vha vha muselwa wa Kristo. Yerusalema Muswa u vhidzwa “muselwa, mufumakadzi wa Ngwana.” (Nzumbululo 21:9, 10) Kha wonoyu mubulo wa lwa pfanyisedzo, Ngwana ndi Yesu Kristo. (Yohane 1:29; Nzumbululo 5:12) “Mufumakadzi wa Ngwana,” muselwa wa Kristo, u imela Vhakriste vhane vha ḓo vha vhe na Yesu ṱaḓulu. Bivhili I fanyisa vhushaka vhu re hone vhukati ha Yesu na vhenevho Vhakriste na ha munna na mufumakadzi. (2 Vhakorinta 11:2; Vhaefesa 5:23-25) Zwiṅwe hafhu, kha matombo o itaho mutheo [foundation] wa muḓi wa Yerusalema Muswa ho ṅwalwa “madzina a vhaapostola vha Ngwana vha fumi-mbili.” (Nzumbululo 21:14) Zwenezwi zwidodombedzwa zwi ri thusa u ḓivha nga ha Yerusalema Muswa, samusi Vhakriste vhane vha ḓo tshila ṱaḓulu vho “fhaṱwa kha mutheo wa vhaapostola na vhaporofita.”—Vhaefesa 2:20.
Yerusalema Muswa ndi tshipiḓa tsha muvhuso. Yerusalema wa kale wo vha u wone musanda wa Isiraele, fhethu he Khosi Davida, murwa wawe Solomo na vhana vhavho vha vhusa “kha khulunoni ya Yehova.” (1 Koronika 29:23) Yerusalema, une wa vhidzwa ‘muḓi mukhethwa,’ u imela vhuvhusi ha Mudzimu kha mutevhe wa muṱa wa Davida. (Nehemia 11:1) Yerusalema Muswa, une na wone wa vhidzwa “muḓi mukhethwa,” wo vhumbwa nga vhane vha ḓo vha vhe na Yesu ṱaḓulu vha khou “vhusa sa mahosi kha ḽifhasi.”—Nzumbululo 5:9, 10; 21:2.
Yerusalema Muswa u fhaṱutshedza vhathu vha re kha ḽifhasi. Yerusalema Muswa wo ambiwa uri u “tsa u tshi bva ṱaḓulu ha Mudzimu,” u sumbedza uri Mudzimu u u shumisa u itela u dzudzanya mafhungo a siho ṱaḓulu. (Nzumbululo 21:2) Wonoyu mubulo u ṱumanya Yerusalema Muswa na Muvhuso wa Mudzimu, une Mudzimu a u shumisa u itela u khunyeledza zwine a zwi funa “kha ḽifhasi vhunga zwi tshi itwa ngei ṱaḓulu.” (Mateo 6:10) Ndivho ya Mudzimu nga ha vhathu kha ḽifhasi i katela phaṱhutshedzo dzi tevhelaho:
U phumulwa ha tshivhi. “Mulambo wa maḓi a vhutshilo” u elela u tshi bva Yerusalema Muswa nahone wa kanzwa “miri ya vhutshilo” ine ya “fhodza dzitshaka.” (Nzumbululo 22:1, 2) Honohu u fhodza ha lwa ṋama na lwa muya hu ḓo phumula tshivhi nahone ha ita uri vhathu vha wane vhutshilo vhu sa fheli, sa zwe Mudzimu a ṱoḓa zwone u bva mathomoni.—Vharoma 8:21.
Vhushaka havhuḓi vhakati ha Mudzimu na vhathu. Tshivhi tsho ita uri vhathu vha vhe kule na Mudzimu. (Yesaya 59:2) U phumulwa ha tshivhi zwi ḓo ita uri hovhu vhuporofita vhu ḓadzee nga ho fhelelaho: “Nnḓu ya mulanga ya Mudzimu vhukati ha vhathu, huno u ḓo dzula navho, nahone vha ḓo vha vhathu vhawe. Mudzimu ene a vha navho.”—Nzumbululo 21:3.
Vhufhelo ha tshengelo na lufu. A tshi shumisa Muvhuso wawe, Mudzimu “u ḓo phumula miṱodzi yoṱhe maṱoni avho, lufu a lu tsha ḓo vha hone, na u ṱungufhala na u lila na vhuṱungu a zwi tsha ḓo vha hone.”—Nzumbululo 21:4.