NAA ZWO TOU SIKWA?
Nḓila Ine Tshiṋoni Tsha Gannet Tsha Dzhena Ngayo Maḓini
Gannet ndi zwiṋoni zwihulwane zwine zwa wanala lwanzheni. Zwi fhufhela lwanzheni nga luvhilo lwa 190 km/h. Maanḓa ane tshenetsho tshiṋoni tsha a shumisa musi tshi tshi rwa maḓi a fhira maanḓa a u kokodzela zwithu fhasi lwa 20. Zwenezwi zwiṋoni zwi kona hani u ḓiposela maḓini nga yeneyo nḓila lunzhi-lunzhi zwi sa vhaisali?
Humbulani nga ha hezwi: Musi tshiṋoni tsha gannet tshi sa athu u rwa maḓi, tshi kokodzela maphapha atsho murahu, tsha sala tshi tshi nga musevhe. Hu dovha ha vha na lukanda lune lwa tsireledza maṱo atsho nahone miraḓo ine ya vha mukuloni na khanani i a kukumuwa ya nga airbag uri tshi si vhaisale musi tshi tshi rwa maḓi.
Musi tshi sa athu u rwa maḓi, mulomo, ṱhoho na mukulo zwi mbo ḓi dzhia tshivhumbeo tsha cone. Zwenezwo zwi ita uri musi tshi tshi rwa maḓi, hu si kwamee musipha muthihi fhedzi, fhedzi hu kwamee yoṱhe. Nga u bonya ha iṱo, lukanda lwe lwa vha lwo tsireledza maṱo lu a tibuwa uri tshi kone u vhona maḓini.
Tshiṋoni tsha gannet tshi nga tsa tshikhala tshingafhani lwanzheni? Luvhilo lune tsha tsa ngalwo lu tshi tendela uri tshi tse mithara dzi ṱoḓaho u vha 11. Fhedzi tshi nga kona u tsa u fhira henefho arali tsha isa phapha dzatsho nṱha na fhasi, na u raha-raha. Zwavhuḓi-vhuḓi, zwenezwo zwiṋoni zwo no vhonala zwi tshi tsa tshikhala tshi fhiraho mithara dza 25 zwi lwanzheni. Musi tsho no ya fhasi-fhasi, tshi a papamala nṱha ha maḓi uri tshi kone u dovha tsha fhufha.
Ṱalelani zwiṋoni zwa gannet zwi tshi khou dzhena maḓini
Vhaṱoḓisisi vho edzisa tshenetshi tshiṋoni vha ita robotho dzine dza ḓo vha thusa u phalala vhathu lwanzheni. Vho vha vha tshi lavhelela uri dzenedzi robotho dzi fhufhe, dzi dzhene maḓini, dzi dovhe dzi bve dzi fhufhe u fana na tshenetsho tshiṋoni. Fhedzi musi vha tshi khou lingedza u shumisa dzenedzo robotho, iṅwe yadzo yo vunḓea lwo vhalaho ngauri yo vha i tshi khou dzhena maḓini nga luvhilo luhulwane. Zwenezwo zwo ita uri vhenevho vhaṱoḓisisi vha phethe nga ḽa uri dzenedzo robotho “dzi nga si kone u dzhena maḓini nga luvhilo luhulwane u fana na tshiṋoni tsha gannet.”
Inwi ni zwi vhona hani? Naa vhukoni vhune tshiṋoni tsha gannet tsha vha naho ha u dzhena maḓini nga luvhilo luhulwane ho sokou bvelela kana tsho sikwa tshi naho?