Chương 10

Diện mạo quan trọng thế nào?

BẠN nói bạn không thích diện mạo của mình ư? Đúng ra, ít ai trong chúng ta, nếu như có, hoàn toàn vừa ý về dáng vẻ của mình. Không giống như Narcissus, là người yêu bóng mình dưới nước, một số người trong chúng ta gần như chán nản khi nhìn thấy hình ảnh phản chiếu của mình.

My, 16 tuổi, đã than thở: ‘Tôi ghét thân hình của tôi. Tôi thấy mình trông chẳng đẹp đẽ gì’. Bình, 13 tuổi, cũng phàn nàn tương tự: ‘Tôi không thích đầu tóc của mình, nó cứ dựng ngược phía sau gáy’. Tệ hơn nữa là thân hình của các thiếu niên có thể thay đổi nhanh chóng đến nỗi, theo một nhà tâm lý học, các em thường “cảm thấy xa lạ với chính thân thể của mình”. Vì thế, nhiều em lo lắng về khuôn mặt, mái tóc, đường nét và thân hình của mình.

Dĩ nhiên, chính Đức Chúa Trời cũng yêu thích cái đẹp. Truyền-đạo 3:11 nói: “Phàm vật Đức Chúa Trời đã làm nên đều là tốt-lành [“đẹp mắt”, NW] trong thì nó”. Quả thật, bề ngoài của bạn có thể ảnh hưởng nhiều đến ý niệm và thái độ của người khác đối với bạn. Tiến sĩ James P. Comer nói thêm: “Thân hình là một phần của ý niệm về bản thân. Nó có thể tác động đến sự tự tin của một người và đến những việc người đó sẽ làm hay không làm trong đời”. Vì thế, quan tâm một cách đúng mức đến bề ngoài của mình là một điều tốt. Nhưng nếu bạn trở nên quá lo lắng đến nỗi thu mình trước người khác hay tự ti, thì đó không phải là một sự quan tâm đúng mức.

 Ai nói bạn không có duyên?

Điều đáng chú ý là không phải bất cứ lo âu nào về diện mạo cũng đều thực sự do nơi các nhược điểm về hình thể. Một cô gái mảnh khảnh ngồi trong lớp ước ao được mập hơn, trong khi ở dãy bàn bên cạnh, một cô gái tròn trịa lại than thở sao mình “mập” đến thế. Những bất mãn như vậy là do đâu? Điều gì đã khiến các bạn trẻ có vóc dáng đẹp lại nghĩ rằng họ không có duyên?

Chuyên gia về tâm lý liệu pháp Richard M. Sarles nói: “Tuổi thiếu niên là một giai đoạn chuyển tiếp có nhiều thay đổi quan trọng trong cơ thể... Do bối rối trước một thân hình mới, đang thay đổi, phần lớn các thiếu niên tìm sự an toàn trong nhóm bạn bè của họ”. Nhưng dưới cái nhìn soi mói của bạn bè, chiều cao, trọng lượng của bạn—chưa nói đến hình dáng của sóng mũi, lỗ tai bạn—đều có thể trở thành một nguồn lo lắng lớn. Và khi người khác được chú ý đến nhiều hơn bạn hoặc khi bạn bị chế nhạo về diện mạo của mình, bạn có thể dễ dàng trở nên tự ti.

Ngoài ra, còn phải nói đến ảnh hưởng rộng rãi của truyền hình, sách báo, và phim ảnh. Trên màn hình và các trang tạp chí, những người đàn ông và đàn bà quyến rũ cứ nhìn chằm chằm vào chúng ta, khuyến mãi đủ thứ mặt hàng từ nước hoa cho đến những chiếc cưa xích. Cứ như thế các phương tiện truyền thông khiến bạn nghĩ rằng nếu  bạn không có vẻ đẹp hoàn mỹ hay thân hình “vạm vỡ”, thì bạn nên chui xuống lỗ là vừa, hoặc ít nữa thì cũng đừng bao giờ mơ tưởng đến chuyện được người khác mến chuộng hay được hạnh phúc.

Đừng ‘rập theo khuôn của họ’!

Nhưng trước khi tự cho mình là xấu xí quá, hãy tự hỏi những nhược điểm thể hình của mình có thật chăng, hay mình chỉ tưởng tượng thế thôi. Nét mặt khiến bạn lo lắng (hay bị chọc quê) có thật sự xấu đến thế không? Hay người khác đã khiến bạn phải nghĩ thế? Kinh Thánh khuyên: “Đừng khuôn-rập theo đời này”.—Rô-ma 12:2, Ghi-đê-ôn.

Hãy thử nghĩ: Ai đã cổ xúy ý tưởng là bạn cần phải có một diện mạo nào đó mới có thể được ưa chuộng, thành công, hay hạnh phúc? Đó chẳng phải là các nhà sản xuất và quảng cáo, là những kẻ hốt bạc nếu bạn chạy theo các phong trào ăn kiêng hay mua sắm các mỹ phẩm đắt tiền hay sao? Tại sao lại để họ nặn đúc lối suy nghĩ của bạn? Và nếu bạn bè phê phán diện mạo của bạn, họ làm thế để xây dựng hay để hạ thấp bạn? Nếu họ chỉ muốn hạ thấp bạn, thì cần chi những người “bạn” như thế?

 Kinh Thánh khuyên hãy “chuyên lòng con về sự thông-sáng”. (Châm-ngôn 2:2) Sự thông sáng sẽ giúp bạn có cái nhìn khách quan về các ưu điểm thể hình của mình và đề phòng các lời tuyên truyền của các phương tiện thông tin đại chúng. Chẳng mấy người sẽ giống được như các siêu người mẫu. Và “duyên là giả-dối”. (Châm-ngôn 31:30) Những người sống nhờ sắc đẹp chẳng trụ được lâu trên đỉnh vinh quang, vì họ sẽ bị loại ra, nhường chỗ cho các khuôn mặt mới, tươi trẻ hơn. Hơn nữa, họ trông đẹp tuyệt mỹ là nhờ có nghệ thuật trang điểm, kỹ thuật ánh sáng và nghệ thuật nhiếp ảnh. (Một số người đã sửng sốt khi nhìn thấy khuôn mặt không trang điểm của những người nổi tiếng!)

Vì thế không có lý do gì để thất vọng vì bạn trông không giống như các người mẫu trên truyền hình hay báo chí. Bạn bè của bạn cũng không phải là những người có thẩm quyền tối hậu để quyết định bạn phải cao, thấp, hoặc ốm thế nào mới có duyên. Nếu bạn hài lòng với diện mạo của mình, thì đừng quá lưu tâm đến ý kiến bạn bè. Mỉa mai thay, chính cái bạn không thích về diện mạo của mình rất có thể là cái người khác thèm muốn.

Hãy tận dụng hết lợi thế của bạn!

Cũng có một số bạn trẻ thật sự có vấn đề về ngoại hình như: nước da xấu, người quá mập, mũi dị hình, tai dơi, dáng quá thấp. Dĩ nhiên, là một thiếu niên đang lớn, thân hình bạn còn tiếp tục phát triển. Mụn, trọng lượng thay đổi, và sự phát triển quá nhanh (hay quá chậm) của cơ thể là những vấn đề thông thường của tuổi thiếu niên. Thời gian sẽ giải quyết những vấn đề này.

Tuy nhiên, cũng có những điều không thể thay đổi được. Và nhiều bạn trẻ đành phải chấp nhận một thực tế là ngoại hình của họ không đẹp. Nhà văn John Killinger nói: “Đối với phần lớn người ta, không có vẻ đẹp là một trong những thực tế đau đớn nhất trong cuộc đời, một thực tế mà họ nhận ra rất sớm và không thể trốn tránh trong suốt quãng đời còn lại”. Tuy nhiên, bạn có thể tận dụng hết cỡ để ngoại hình của mình nhìn được!

 Giải phẫu là một phương cách đắt tiền và có lẽ còn liều lĩnh nữa để chỉnh lại những nhược điểm về hình thể. * Phép vệ sinh đơn giản, trái lại, vừa rẻ vừa có thể làm tăng vẻ đẹp của bạn. Mái tóc bạn có thể không óng mượt như của một nam hay nữ diễn viên nào đó, nhưng nó có thể sạch sẽ. Khuôn mặt, bàn tay, và móng tay của bạn cũng vậy. Răng trắng, sạch và nứu hồng sẽ tôn thêm nét duyên dáng cho nụ cười của bạn. Bạn quá nặng cân chăng? Một chế độ ăn uống thích hợp và tập thể dục (có lẽ nên theo lời khuyên của một bác sĩ) có thể giúp làm giảm cân.

Với sự đồng ý của cha mẹ, có lẽ bạn cũng nên xem thử loại quần áo hay kiểu tóc nào có thể tôn lên những ưu điểm về ngoại hình của bạn, đồng thời có thể che bớt các nhược điểm. Chẳng hạn, theo nhà văn Sharon Faelten, “kiểu tóc phùng hay chải ngược” có thể giúp chiếc mũi lớn đỡ lộ rõ. “Kiểu tóc quăn làn sóng” có thể làm dịu bớt khuôn mặt nhọn, góc cạnh, và mỹ phẩm được sử dụng đúng có thể che đậy bớt những nhược điểm trên khuôn mặt của các cô gái. Dù là nam hay nữ, bạn cũng có thể trở nên đẹp hơn nếu biết cách lựa chọn quần áo. Hãy chọn những màu làm tôn thêm nước da của bạn và những kiểu làm tăng ưu điểm của bạn. Hãy chú ý đến các sọc trên vải: sọc dọc làm người ta trông ốm bớt, còn sọc ngang, ngược lại!

Thật vậy, với sự cố gắng và óc tưởng tượng, bạn có thể có được một ngoại hình dễ coi—cho dù bạn không được phú cho một vẻ đẹp.

Cần phải thăng bằng

Chú ý đến diện mạo của bạn là một điều quan trọng, tuy nhiên, hãy cẩn thận đừng xem nó là một vấn đề lớn trong cuộc sống của bạn. Bạn có bao giờ chú ý thấy Kinh Thánh rất ít đề cập đến diện mạo của người ta không? Tại  sao chúng ta không được cho biết về diện mạo của Áp-ra-ham, Ma-ri, hay ngay cả của Chúa Giê-su nữa? Rõ ràng vì Đức Chúa Trời không xem đó là một điều quan trọng.

Điều đáng chú ý là có lần Đức Chúa Trời đã không chọn một thanh niên tên Ê-li-áp lên làm vua mặc dù ông có vóc dáng rất đẹp! Giê-hô-va Đức Chúa Trời đã giải thích với nhà tiên tri Sa-mu-ên như sau: “Chớ xem về bộ-dạng và hình-vóc cao lớn của nó... Đức Giê-hô-va chẳng xem điều gì loài người xem; loài người xem bề ngoài, nhưng Đức Giê-hô-va nhìn-thấy trong lòng”. (1 Sa-mu-ên 16:6, 7) Thật là an ủi biết bao khi biết rằng đối với Đức Chúa Trời, Đấng chúng ta thật sự quan tâm, bề ngoài của chúng ta không phải là điều quan trọng! “Đức Giê-hô-va nhìn-thấy trong lòng”.

Cũng hãy suy nghĩ đến điều này: Chẳng phải phần lớn bạn bè của bạn cũng chỉ có ngoại hình trung bình thôi? Cha hay mẹ của bạn có phải là người mẫu trên trang bìa của các tạp chí thời trang không? Có lẽ không. Thật ra, khi đã biết những đức tính cao đẹp của cha mẹ, bạn ít nghĩ đến diện mạo của họ! Cũng vậy, con người bạn cũng có nhiều ưu điểm vượt trội bất cứ nhược điểm nào về ngoại hình, dù đó là thật hay tưởng tượng.

Tuy nhiên, bề ngoài quan trọng đối với bạn bè bạn, và bạn có thể cảm thấy bị áp lực phải theo lối ăn mặc và chải chuốt của họ. Bạn nên phản ứng thế nào trước áp lực như thế?

[Chú thích]

Câu hỏi để thảo luận

◻ Tại sao các thanh thiếu niên thường quá quan tâm đến diện mạo? Bạn cảm thấy thế nào về diện mạo của mình?

◻ Các phương tiện truyền thông và bạn bè của bạn cổ xúy quan điểm nào về tầm quan trọng của ngoại hình? Bạn nên phản ứng thế nào trước ảnh hưởng đó?

◻ Một số cách trị mụn là gì?

◻ Bạn có thể làm gì để mình trông đẹp hơn? Tại sao cần phải thăng bằng trong vấn đề này?

[Câu nổi bật nơi trang 82]

‘Tôi ghét thân hình của tôi... Tôi thấy mình trông chẳng đẹp đẽ gì’

[Câu nổi bật nơi trang 88]

Bạn có nhiều ưu điểm vượt trội bất cứ nhược điểm nào về ngoại hình

 [Khung/​Hình nơi trang 84, 85]

Tôi có thể làm gì để bớt mụn?’

Mụn là sự rối loạn của da khiến tạo nên những chấm đen hay ngay cả làm biến dạng da bằng những mụn nhọt, mụn đầu đen, mụn sưng đỏ, hay u nang. Nhiều bạn trẻ bị rối loạn da nghiêm trọng chứ không chỉ đơn thuần là một thay đổi khó chịu của cơ thể trong vài tháng. Người ở mọi lứa tuổi đều có thể bị mụn, nhưng các thiếu niên thường bị nhiều nhất. Theo một số chuyên gia, khoảng 80 phần trăm thiếu niên bị mụn ở những mức độ khác nhau.

Không ngạc nhiên gì khi 2.000 thiếu niên được hỏi điều gì khiến họ ghét nhất về bản thân mình, thì các vấn đề về da được nhắc đến nhiều hơn hẳn các điều than phiền khác. Sandra, bị mụn nặng khi còn ở trung học, nhớ lại: “Tôi bị nhiều mụn đến nỗi tôi luôn cố giấu mặt mình đi. Tôi trở nên nhút nhát vì xấu hổ về diện mạo của mình... Tôi trông rất xấu xí”.—Trích tạp chí Co-Ed.

Tại sao chứng mụn này lại xuất hiện ở tuổi thiếu niên, là lúc bạn muốn được trông đẹp hơn bao giờ hết? Bởi vì bạn đang lớn lên. Khi đến tuổi dậy thì, các tuyến mồ hôi tăng cường hoạt động.

Điều gì xảy ra? Cuốn The World Book Encyclopedia giải thích đơn giản như sau: Mỗi tuyến đổ dịch vào nang lông, tức là một túi nhỏ bao quanh mỗi sợi lông. Thường thì chất nhờn sẽ thoát ra qua lỗ chân lông, nhưng đôi khi lỗ chân lông bị nghẽn nên chất nhờn không kịp thoát ra và hình thành một ụ dơ gọi là mụn đầu đen, vì chất nhờn ứ lại bị oxy hóa, khô lại, và trở thành màu đen. Khi bắt đầu có mủ, thì thành mụn nhọt. Các u nang hình thành khi vi khuẩn sản sinh trong ụ chất nhờn. Chính các u nang sẽ để lại sẹo vĩnh viễn. Mụn nhọt không để lại sẹo trừ khi bị nhiễm trùng, thường là do nặn hay khảy mụn. Vì thế đừng nặn hay khảy mụn!

Điều đáng lưu ý là sự căng thẳng và buồn bực có thể làm tăng cường hoạt động của các tuyến mồ hôi. Một số người bị mụn lớn ngay trước một biến cố quan trọng nào đó hoặc trước và trong suốt các kỳ thi. Vì thế, lời khuyên của Chúa ­Giê-su là rất thực tế: “Chớ lo-lắng chi về  ngày mai; vì ngày mai sẽ lo về việc ngày mai”.—Ma-thi-ơ 6:34.

Thật đáng buồn là không có phương pháp thần diệu nào để trị chứng mụn. Tuy nhiên, có những hóa mỹ phẩm bán không cần đơn thuốc như gel, kem, thuốc tẩy, nước rửa, xà phòng, và các loại mặt nạ cho da mặt chứa benzoyl peroxide (chất diệt khuẩn) có thể hạn chế chứng mụn. (Bạn có thể hỏi ý kiến của bác sĩ gia đình nếu thấy cần có những biện pháp mạnh hơn). Nhiều người nhận thấy rằng rửa mặt kỹ bằng xà phòng hay nước rửa có chứa benzoyl peroxide cũng giúp ích. Tuy nhiên, nên tránh dùng xà phòng hay các loại mỹ phẩm có chứa dầu.

Một số bạn trẻ cũng nhận thấy rằng việc chăm sóc sức khỏe tổng quát bằng cách tập thể dục nhiều, ở ngoài trời càng nhiều càng tốt, và ngủ đầy đủ giúp cải thiện tình trạng. Và trong khi một số người còn tranh luận về lợi ích của việc duy trì một chế độ kiêng mỡ, rõ ràng là tránh ăn quà vặt cũng như có một chế độ ăn uống thăng bằng là điều khôn ngoan.

Dù thế nào đi nữa, cần phải kiên nhẫn. Hãy nhớ rằng vấn đề nảy sinh dần dần trong suốt một khoảng thời gian không thể giải quyết trong một đêm được. Sandra, được đề cập ở trên, nói: “Phải mất khoảng một năm da tôi mới hoàn toàn bình thường trở lại, nhưng tôi có thể nhìn thấy những thay đổi trên da mình trong vòng sáu tuần”. Bằng cách kiên trì tiếp tục phương pháp trị liệu của bạn trong một khoảng thời gian, bạn sẽ cảm thấy khá hơn.

Đồng thời, đừng để vài tì vết làm mất đi lòng tự trọng của bạn hay ngăn cản bạn nói chuyện với người khác. Trong khi bạn rất lo lắng đến da của mình, những người khác có lẽ chẳng chú ý đến nó nhiều như bạn tưởng. Vì thế, hãy cố gắng giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ, và làm ngay những gì có thể làm được để trị chứng mụn của mình!

[Hình nơi trang 83]

Cái bạn không thích về diện mạo của mình có thể là cái người khác thèm muốn

[Hình nơi trang 86]

Các thanh thiếu niên thường không nhận thức được rằng những người mẫu trên báo chí đều phải qua các dịch vụ làm đẹp chuyên môn