Nước hoa và trái cây được ưa thích

BIÊN TẬP VIÊN TỈNH THỨC! Ở Ý

Nước hoa có một lịch sử lâu đời. Vào thời Kinh Thánh, những ai có khả năng tài chính có thể mua nước hoa để làm thơm nhà cửa, quần áo, giường và cơ thể. Thành phần của nước hoa gồm có dầu lô hội, thuốc thơm, quế và những hương liệu khác.—Châm-ngôn 7:17; Nhã-ca 4:10, 14.

Tinh dầu chiết xuất từ thực vật vẫn là thành phần chính trong quá trình chế tạo nước hoa. Chúng tôi đã đến Calabria, vùng cực nam của bán đảo Ý, để tham quan nơi sản xuất ra một thành phần chiết xuất nói trên. Có lẽ bạn không biết tên bergamot, nhưng người ta nói rằng khoảng một phần ba loại nước hoa của phụ nữ bán trên thị trường và phân nửa loại nước hoa dành cho đàn ông có mùi thơm của trái này. Chúng tôi xin giới thiệu với bạn cây bergamot.

Bergamot là cây thường xanh thuộc họ cam quýt. Nó ra hoa vào mùa xuân, trái da trơn, màu vàng, to khoảng bằng trái cam, chín vào cuối thu hoặc đầu đông. Nhiều nhà chuyên môn cho rằng bergamot là giống cây lai, nguồn gốc của nó có phần bí ẩn. Cây bergamot không mọc hoang ở bất cứ nơi nào, cũng không thể trồng từ hạt. Muốn có cây này, người ta phải ghép chồi của cây có sẵn vào những cây cùng loài, chẳng hạn như chanh lá cam hoặc cam chua.

Đối với các nhà sản xuất nước hoa, trái bergamot có những đặc tính độc đáo. Một sách viết về đề tài này giải thích rằng tinh dầu chiết xuất từ trái bergamot có khả năng đặc biệt là “hòa trộn và ổn định các mùi hương, tạo thành một mùi đặc trưng, và giúp mang lại hương thơm tươi mát cho mỗi hỗn hợp có tinh dầu này”. *

Trồng cây bergamot ở Calabria

Tài liệu lịch sử cho thấy cây bergamot đã được trồng ở Calabria ít nhất vào đầu thế kỷ 18, và người địa phương đôi khi bán tinh dầu của cây này cho khách vãng lai. Tuy nhiên, việc trồng cây với mục đích thương mại phụ thuộc vào sự phát triển của việc sản xuất nước cologne. Vào năm 1704, một người Ý di cư đến Đức là Gian Paolo Feminis đã sản xuất một loại nước có hương thơm được ông đặt tên là Aqua admirabilis, nghĩa là “nước tuyệt diệu”. Thành phần chính của nó là tinh dầu trái bergamot. Nước hoa này dần dần được gọi là eau de Cologne, “nước Cologne” hoặc đơn giản là cologne, theo tên của thành phố sản xuất loại nước hoa này.

Khu rừng bergamot đầu tiên được trồng ở Reggio vào khoảng năm 1750 và lợi nhuận đáng kể từ việc bán tinh dầu bergamot đã thúc đẩy người ta trồng thêm loại  cây này. Cây bergamot cần khí hậu ôn hòa và địa lý ở phía nam để được che chắn khỏi gió lạnh từ phía bắc; chúng không ưa gió mạnh, nhiệt độ thay đổi đột ngột và ẩm ướt kéo dài. Vi khí hậu lý tưởng có được là nhờ dải đất hẹp, chỉ rộng 5km và dài 150km, nằm sát miền duyên hải cực nam lục địa nước Ý. Mặc dù người ta nỗ lực trồng cây bergamot ở những nơi khác, nhưng sản lượng cây đến từ tỉnh Reggio chiếm tỉ lệ cao trên toàn thế giới. Ngoài ra, chỉ có một nơi quan trọng khác trồng cây này là Bờ Biển Ngà, ở châu Phi.

Tinh dầu bergamot, chất lỏng màu vàng lục, lấy từ vỏ của trái này. Phương pháp truyền thống để lấy tinh dầu là cắt trái ra làm đôi, múc bỏ múi, và vắt lấy tinh dầu từ phần vỏ có màu ra những miếng bọt biển. Phải chiết xuất khoảng 200kg bergamot mới lấy được 1kg tinh dầu. Ngày nay, hầu như tất cả tinh dầu này đều được chiết xuất bằng máy, có đĩa hoặc trục để mài vỏ nguyên trái.

Ít được biết đến nhưng thông dụng

Trái cây này có lẽ ít được biết đến ngoài vùng Calabria, nhưng theo một tài liệu, “đối với những người am hiểu, trái bergamot có giá trị cao”. Mùi thơm ngọt ngào của trái này không chỉ tìm thấy trong nước hoa, nhưng cũng được dùng trong các sản phẩm như xà phòng, chất khử mùi, kem đánh răng và kem mỹ phẩm. Là một chất làm tăng mùi vị, tinh dầu bergamot được dùng trong kem, trà, bánh kẹo và thức uống. Nhờ có khả năng làm cho da dễ rám nắng nên nó được dùng trong các sản phẩm có công dụng này. Vì có đặc tính khử trùng nên nó rất hữu dụng trong công nghệ dược để làm chất tẩy uế trong phẫu thuật, nhãn khoa và da liễu. Chất keo trong trái bergamot, một chất làm đông rất nhanh, cũng được dùng trong các loại thuốc cầm máu và trị tiêu chảy.

Các nhà phân tích đã tách ra khoảng 350 thành phần khác nhau trong tinh dầu bergamot, chúng góp phần làm cho tinh dầu này có hương thơm đặc biệt và rất nhiều đặc tính khác. Tất cả những đặc điểm này nằm trong chỉ một loại trái cây!

Có lẽ những người viết Kinh Thánh không quen thuộc với cây bergamot. Tuy nhiên, bất cứ ai chú ý đến đặc tính của loại cam này và sự khôn ngoan của Đấng tạo ra nó chắc chắn tìm thấy lý do để có cùng cảm nghĩ với người viết Thi-thiên: “[Hỡi] cây trái. . . khá ngợi-khen danh Đức Giê-hô-va!”.—Thi-thiên 148:9, 13.

[Chú thích]

[Hình nơi trang 9]

Tinh dầu bergamot được chiết xuất bằng cách mài vỏ nguyên trái

[Nguồn tư liệu]

© Danilo Donadoni/Marka/age fotostock