Đi đến nội dung

Đi đến mục lục

Vị giác

Vị giác

Một Sự Thiết Kế?

Vị giác

Cắn một miếng bánh ngon, vị giác của bạn hoạt động ngay lập tức. Nhưng quá trình kỳ diệu này diễn ra như thế nào?

Hãy suy nghĩ điều này: Lưỡi của bạn—cũng như các phần khác trong miệng và cuống họng—có những nhóm tế bào da gọi là chồi vị giác. Nhiều chồi vị giác nằm trong các nhú trên bề mặt của lưỡi. Mỗi chồi vị giác có đến một trăm tế bào nhận cảm, mỗi tế bào có thể phân biệt một trong bốn vị: chua, mặn, ngọt hoặc đắng *. Vị cay là một loại khác. Gia vị kích thích tế bào thụ cảm đau chứ không phải chồi vị giác! Tế bào vị giác được nối với những dây thần kinh cảm giác, khi được kích thích bởi hóa chất trong thức ăn, chúng lập tức truyền tín hiệu đến cuống não dưới.

Tuy nhiên, vị giác không chỉ liên quan đến miệng. Năm triệu tế bào nhận cảm mùi trong mũi—giúp phân biệt khoảng 10.000 mùi khác nhau—đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của vị giác. Theo ước tính, khoảng 75% những gì chúng ta gọi là vị thật ra đến từ khứu giác.

Các nhà khoa học đã chế ra một cái mũi điện hóa dùng những bộ cảm biến khí hóa học như một thiết bị ngửi. Tuy nhiên, như trong quyển Research/Penn State, nhà sinh lý học thần kinh John Kauer cho biết: “Bất cứ thiết bị nhân tạo nào cũng sẽ cực kỳ thô sơ nếu so với vật tự nhiên, là điều rất tuyệt vời và tinh vi”.

Ai cũng đồng ý rằng vị giác giúp cho bữa ăn được thích thú hơn. Thế nhưng các nhà khoa học vẫn chưa hiểu điều gì khiến người ta thích vị này hơn vị kia. Tờ Science Daily nói: “Khoa học có lẽ đã hiểu được nhiều điều cơ bản về cơ thể con người, nhưng vị giác và khứu giác của chúng ta vẫn có phần nào bí ẩn”.

Bạn nghĩ sao? Phải chăng vị giác của bạn tự nhiên mà có? Hay đó là bằng chứng của sự thiết kế?

[Chú thích]

^ đ. 4 Gần đây, một số nhà khoa học đã nêu thêm vị umami. Đây là vị của những chất muối đặc biệt của acid glutamic. Một trong số đó là chất tăng mùi vị monosodium glutamate (bột ngọt hay mì chính).

[Biểu đồ/​Các hình nơi trang 10]

(Để có thông tin đầy đủ, xin xem ấn phẩm)

Mặt cắt ngang của lưỡi

[Biểu đồ]

Nhú

[Nguồn tư liệu]

© Dr. John D. Cunningham/Visuals Unlimited