Có đời sống sau khi chết không?

“NGƯỜI đã chết sống lại được chăng?”, cách đây 3.500 năm tộc trưởng Gióp đã nêu lên câu hỏi này. (Gióp 14:14, Trần Đức Huân) Thắc mắc trên đã khiến nhân loại bối rối nhiều ngàn năm nay. Qua các thời đại, trong mọi xã hội người ta đã suy ngẫm về đề tài này và đưa ra nhiều lý thuyết khác nhau.

Nhiều người tự xưng theo Đấng Christ tin có thiên đàng và địa ngục. Mặt khác, người Ấn Độ Giáo tin thuyết luân hồi. Bình luận về quan điểm Hồi Giáo, Tiểu Vương Muawiyah, một phụ tá tại trung tâm Hồi Giáo, nói: “Chúng tôi tin là sẽ có một ngày phán xét sau khi chết, khi ấy bạn phải đến trước mặt Thượng Đế là đức Allah, giống như đi hầu tòa”. Theo niềm tin Hồi Giáo, đức Allah sẽ xét đời sống mỗi người rồi định đoạt người đó lên thiên đàng hay xuống hỏa ngục.

Ở Sri Lanka, cả người Phật Giáo lẫn người Công Giáo đều mở toang cửa khi trong nhà có người chết. Người ta thắp đèn dầu và đặt quan tài người chết chân quay ra hướng cửa trước. Họ tin rằng làm thế sẽ dễ cho hồn người chết ra đi.

Theo Ronald M. Berndt thuộc Đại Học Western Australia, thổ dân Úc tin rằng “hồn người ta không thể bị hủy diệt”. Một số bộ lạc Phi Châu tin rằng sau khi chết thường dân trở thành hồn ma, còn những người quan trọng sẽ trở thành những thần linh tổ tiên được người ta kính trọng và thỉnh cầu như những lãnh tụ vô hình của cộng đồng.

Tại một vài nơi, niềm tin về tình trạng người chết là sự pha trộn giữa truyền thống địa phương và đạo Đấng Christ trên danh nghĩa. Chẳng hạn, nhiều người Công Giáo và người Tin Lành ở Tây Phi có tục lệ che phủ gương khi có người chết để không ai nhìn vào gương và thấy hồn người chết.

Quả thật, người ta đưa ra rất nhiều lời giải đáp khác nhau cho câu hỏi: ‘Điều gì xảy ra khi chúng ta chết?’ Tuy nhiên ý tưởng căn bản là: Bên trong người ta có một cái gì đó bất tử và tiếp tục sống sau khi chết. Một số người tin rằng “cái gì đó” là thần linh. Thí dụ, tại một số vùng Phi Châu và Á Châu và khắp vùng Polynesia, Melanesia và Micronesia thuộc Thái Bình Dương, nhiều người tin rằng thần linh—chứ không phải linh hồn—là bất tử. Trên thực tế, một số ngôn ngữ không có cả từ “linh hồn”.

Có thần linh bên trong một người sống không? Thần linh đó có thật sự rời thể xác lúc chết không? Nếu có thì điều gì xảy ra cho thần linh? Và có hy vọng nào cho người chết? Chúng ta không nên bỏ qua những câu hỏi này. Dù xuất thân từ văn hóa hay tôn giáo nào đi nữa, bạn cũng phải đương đầu với sự chết. Vì thế những vấn đề này liên quan mật thiết đến cá nhân bạn. Chúng tôi khuyến khích bạn xem xét đề tài này.