Cha-ran—Một thành phố cổ nhộn nhịp
Cha-ran—Một thành phố cổ nhộn nhịp
Khi nhắc đến tên Cha-ran, những người quen thuộc với Kinh Thánh nghĩ ngay đến tộc trưởng trung thành là Áp-ra-ham. Trên đường từ U-rơ đến xứ Ca-na-an, Áp-ra-ham và vợ là Sa-ra, cùng với cha ông là Tha-rê và cháu là Lót dừng chân tại Cha-ran. Nơi đây, Áp-ra-ham tích lũy được nhiều của cải. Sau khi Tha-rê qua đời, Áp-ra-ham tiếp tục cuộc hành trình đến xứ mà Đức Chúa Trời đã hứa (Sáng 11:31, 32; 12:4, 5; Công 7:2-4). Sau này, Áp-ra-ham sai người đầy tớ cao tuổi nhất đến Cha-ran hoặc vùng gần đó để tìm vợ cho con là Y-sác. Cháu nội của Áp-ra-ham là Gia-cốp cũng sống ở đấy nhiều năm.—Sáng 24:1-4, 10; 27:42-45; 28:1, 2, 10.
Trong tối hậu thư mà vua nước A-si-ri là San-chê-ríp gửi cho vua xứ Giu-đa là Ê-xê-chia, Cha-ran (Ha-ran) là một trong “những dân-tộc” bị các vua A-si-ri chinh phục. Tên “Ha-ran” ở đây không chỉ nói đến thành phố mà cả khu vực xung quanh (2 Vua 19:11, 12). Lời tiên tri của Ê-xê-chi-ên cho biết thành này là một trong các đối tác buôn bán chính của thành Ty-rơ. Điều đó xác nhận vai trò của Cha-ran là một trung tâm thương mại quan trọng.—Ê-xê 27:1, 2, 23.
Ngày nay Cha-ran chỉ là một thị trấn nhỏ tọa lạc gần Şanlıurfa, miền đông Thổ Nhĩ Kỳ. Nhưng có một thời Cha-ran cổ xưa từng là một thành phố nhộn nhịp. Cha-ran là một trong số rất ít địa điểm còn giữ tên được dùng trong Kinh Thánh. Tên thành phố này trong tiếng A-si-ri là Harranu có thể mang nghĩa là “Con đường” hoặc “Con đường của đoàn lái buôn”. Điều này cho thấy Cha-ran nằm trên những con đường buôn bán quan trọng giữa các thành phố lớn hơn. Theo lời khắc trên bia được khai quật ở Cha-ran, mẹ của vua Na-bô-nê-đô xứ Ba-by-lôn giữ chức tế lễ trong đền thờ thần Sin, thần mặt trăng của Cha-ran. Một số người nói rằng Na-bô-nê-đô đã trùng tu đền thờ này. Từ đó, Cha-ran đã chứng kiến sự nổi lên và suy tàn của nhiều đế chế.
Cha-ran ngày nay rất khác thời xưa. Cha-ran cổ là một thành phố quan trọng và phát triển, đặc biệt trong một số thời kỳ. Tuy nhiên, Cha-ran ngày nay chỉ là một khu vực có những ngôi nhà mái vòm. Xung quanh Cha-ran là tàn tích của những nền văn minh cổ. Trong thế giới mới của Đức Chúa Trời, nhiều người từng sống ở Cha-ran—trong đó có Áp-ra-ham, Sa-ra và Lót—sẽ được sống lại. Rất có thể họ sẽ kể cho chúng ta nghe nhiều hơn về Cha-ran, một thành phố cổ nhộn nhịp.
[Hình nơi trang 20]
Tàn tích của Cha-ran
[Hình nơi trang 20]
Những căn nhà mái vòm
[Hình nơi trang 20]
Toàn cảnh Cha-ran ngày nay