1. Nlaika naahima eheeni, ni mwaha wa heeni eyo eraaya yootthuneya wa hiyo?

 WAAKHANLE weera nlaika noohuuluma ni nyuwo, mwaamwiiwelela? Aani, olelo va nlaika ninnuuluma ni “nihimo ni nulumo ni muloko ori wootheene” Mene nno ninhima eheeni? “Mmòve Muluku ni munvahe yowo ovuwa . . . Mmukokhorele yowo opankiye erimu ni elapo.” (Apok. 14:6, 7) Yehova, Muluku mmoha paahi a ekhaikhai atthu ootheene entthuneyaaya omukokhorela. Nave hiyo ninnamuxukurela vantxipale mwaha woonivaha eparakha ela yoomukokhorela mu etemplu awe etokweene ya omunepani!

2. Etemplu ya omunepani ya Yehova ti heeni? (Nwehe ekwaadru “ Etemplu yoomunepani ti heeni?”)

² Etemplu yoomunepani ti heeni, nave ninrowa ophwanya woowi soohimmwa seekhaikhai woohima sa etemplu eyo? Etemplu yoomunepani khaiyene epreediyu enooneya. Etemplu yoomunepani enhela mpuwa itthu sootheene Yehova opankaawe moorweela wa mukuttho wa Yesu weera atthu emukokhoreleke. Murummwa Paulo aahiiwanyeiha nnene mwaha owo mwa ekarta aalepenlaawe akristu Aheberi yaakhala oYuda. b

3-4. Eheeni yaamweerinhe Paulo waalepela Akristu Aheberi? Ni eheeni owo aapankaawe weera aakhavihere?

³ Mwaha wa heeni Paulo aalepenlaawe ikaarta akristu Aheberi oYuda? Apaale mwa mathowa meeli ootepa otthuneya. Nthowa noopatxera weera aalipihe. Antxipale a yaawo yinnuwenle ettiini  ya aYuda. Ahooleli aya a ittiini a khalayi, yannawuuluma moohireerela mwaha wookhala akristu. Mwaha wa heeni? Mwaha wooweera akristu ale khiyaarinono etemplu weera emukokhorelekemo Muluku, nave khiyaarinono anamakeya weera enveleeleke makeya wa Muluku. Pooti weeraka eyo yannaweeriha akristu ale okhala ooxupeya ni otteettheiha nroromelo naya. (Aheb. 2:1; 3:12, 14) Akina a yaawo oweharu yannuupuwela otthikela ettiini ya aYuda.

⁴ Nthowa na naaveeli, murummwa Paulo aatthuna waalipiha asinna ale weera yiiwexexeke ikhaikhai moowiixera, naari neere “yotxa yolipa” emphwanyeya mBiblyani. (Aheb. 5:11-14) Onkhala ntoko weera aYuda akina, nlelo yannatthara nlamulo na Mose. Mene Paulo aahaaleela weera, amakeya yaavaha khayaavareleya muteko weera etxipihe soottheka. Mwaha wa yeeyo, nlamulo nno ‘naatxipihiwa.’ Vanonto Paulo aaxuttiha ikhaikhai moowiixera. Owo aahiwuupuxera ‘yooweherera yootepa oreera’ nraahuno moorweela wa mukuttho wa Yesu Kristu, weera yaarowa okhala etthu yeera ‘yaakhavihere omwaattamela Muluku.’ — Aheb. 7:18, 19.

5. Eheeni nintthuneyaahu wiiwexexa ni eliivuru a Aheberi, ni mwaha wa heeni?

⁵ Paulo aahaaleela akristu oYuda weera okokhorela wa Ekristu, waari wa vasuluxa opwaha okokhorela yaaraayano khalayi. Ele yaapakaaya weera emukokhorele Yehova moovarihana ni nlamulo na Mose, ‘waari muutusi wa itthu sa muhoolo, mene nto ekhaikhai eri ni Kristu.’ (Akol. 2:17) Muutuusi wa etthu, onoonihera mukhalelo aya ohiya etthu ene. Emoha-moharu, moota aYuda yaamukokhorelaaya Muluku khalayi, waari muutuusi, vano yaarowa omukokhorelaka wa mukhalelo wootepa oreera. Nintthuneya wiiwexexa nnene itthu Yehova opankaawe weera owereye otxipihiwa soottheka sahu, ni weera nimukokhoreleke ntoko owo ontthunaawe. Mwa yoosoma ene yeela, ninkela olikanxera ‘muutuusi’ ni moota (aYuda yaamukokhorelaaya Muluku khalayi) ni “ekhaikhai” ni moota (akristu emmukokhorelaaya Muluku) ntoko onhimaawe Aheberi. Napaka eyo, nnimwiiwexexa nnene woohima sa etemplu ya omunepani ni moota eraaya yootthuneya wa hiyo.

6. Ehema yaavariheliwa muteko moota heeni?

⁶ Moota aYuda yaakokhorelaaya. Paulo aavarihela muteko ehema yapakiwe ni Mose eyaakha ya 1512 ahinaaye owa Kristu weera iiwanyeihe woohima sa etemplu ya omunepani. (Nwehe ekwaadru eneera “Moota aYuda  yaakokhorelaya ni moota akristu enkokhorelaya.”) Ehema yaari ntoko mukottha yoowo ana a Israeli yaarowaaya oteexaka vaavo yeeraaya ethaameke. Eyo yaavareliwa muteko mwa iyaakha 500 mpakana opakiwa etemplu oYerusalemu. (Ott. 25:8, 9; Nam. 9:22) Ehema waari mukottha wa muthukumano, naari nipuro ana a Israeli yaapakaayavo mithukumano saya naari yaaveleelaayavo amakeya. (Ott. 29:43-46) Nave tho ehema yaataphulela etthu yootepa ooreera Yehova aarowawe wavaha akristu.

7. Etemplu ya omunepani epatxenre okhala liini?

⁷ Moota akristu enkokhorelaaya. Ehema ya khalayi waari muutuusi wa itthu sa wiirimu, yaathoonyera etemplu etokweene ya omunepani ya Yehova. Ehema eyo naari mukottha owo yaari yoowoonihera ya mahiku ala. (Aheb. 8:5; 9:9) Etempu owo aalepenlaawe aheberi, etemplu ya omunepani yaari ekhaikhai wa akristu awo, eyo epatxenre okhala eyaakha ya 29 Kristu awiiyeene, eyaakha ele Yesu aabatiziwa ni aahoottihiwa ni munepa wootteela ni aapatxeera ovara ntoko namakeya mutokweene a Yehova mu etemplu ya omunepani. c — Aheb. 4:14; Mit. 10:37, 38.

8-9. Moovarihana ni Aheberi 7:23-27, ovirikana heeni okhanle eriyari ya anamakeya a wIsraeli ni namakeya mutokweene, Yesu Kristu?

⁸ Moota aYuda yakokhorelaya. Namakeya aathoonyera muloko va maithoni va Yehova. Namakeya oopatxera wIsrael aari Aharoni, yoowo aathanlinwe ni Yehova vaavo yaahuleliwaaya ehema. Mene ntoko murumwa Paulo aahimmaawe weera ‘waari wootthuneya okhala anamakeya antxipale weera evirihaneke mwaha wooweera yaaheereke okhwa.’ d (Mmusome Aheberi 7:23-27.) Okhala weera alopwana ale yaari oohimalela, anamakeya yannatthuneya onvaha makeya mwaha wa soottheka saya. Vano ninnoona ovirikana okhanle eriyari ya anamakeya a wIsraeli ni namakeya mutokweene, Yesu Kristu.

⁹ Moota akristu enkokhorelaaya. Yesu kristu ‘murumeyi . . . a epewe ya ekhaikhai etenkaaya apwiya khaiyene mutthu.’ (Aheb. 8:1, 2) Paulo ohiiwanyeiha weera ‘Yesu akhalaka wa mahiku ootheene, orino onamakeya woohimala’ nave tho Yesu oohima weera ‘oohittheka ni oomwalanyihiwa ni anamattheka’ ni moovirikana ni anamakeya a wIsraeli owo khontthuneya ovaha ‘makeya nihiku ti nihiku’ mwaha wa soottheka sawe. Vano ninrowa woona ovirikana okhanle variyari va enkuwa, makeya a etempu ya aYuda ni etempu ya ekristu.

10. Amakeya yaapakiwa va enkuwa ya ekhopiri yaataphulela eheeni?

¹⁰ Moota aYuda yaakokhorelaaya. Vaate va ehema yaakhala enkuwa ya ekhopiri vaavo yanvahaayavo makeya a inama Yehova. (Ott. 27:1, 2; 40:29) Mene amakeya awo, kiyaalivela soottheka sootheene sa atthu. (Aheb. 10:1-4) Ni amakeya awo a inama a ehema yannavirelela opakiwa, nave yannakhavihera yooniheraka weera muhoolo aamukhala namakeya mmoha eera alivele soottheka sootheene sa atthu.

11. Enkuwa heeni Yesu ovelenlaawe ekumi awe ntoko makeya? (Aheberi 10:5-7, 10)

¹¹ Moota akristu enkokhorelaaya. Yesu annasuwela weera Yehova aamuruminhe elapo ela ya vathi weera aveleele ekumi awe ntoko nlivo noowoopola atthu ootheene. (Math. 20:28) Vaavo aabatiziwaawe, Yesu aari oolikaneene opaka ele Yehova aatthunawe. (Yoh. 6:38; Agal. 1:4) Yesu ooveleela ekumi awe va enkuwa yoohooneya,  yeeyo eri ethoonyero. Enkuwa eyo, entaphulela ‘yootthuna’ ya Yehova, yootthuna ya Yehova yaari yooweera Yesu aveleele ekumi awe yoohittheka ntoko mutthu. Yesu ooveleela ekumi awe “emoha mpaka khalayi” weera atxipihe emaara emoha mpaka khalayi soottheka sa ale emmuroromela. (Mmusome Aheberi 10:5-7, 10.) Vano ninrowa woona itthu saataphulelaaya iparte sa mpuwa sa etemplu.

12. Taani aatthuneya ovolowa nipuro nootteela, ni taani aatthuneya ovolowa nipuro nootteelaxa?

¹² Moota aYuda yaakokhorelaaya. Ehema ni itemplu saatekinwe oYerusalemu, saari soolikana mpuwa. Mpuwa mmo waakawanyiwamo iparte piili ‘yootteela’ ni ‘yootteelaxa’ yeeyo yaakawanyiwa ni ekuwo etokweene. (Aheb. 9:2-5; Ott. 26:31-33) Mpuwa mwa otteela waakhalamo onyari wa etxikuku, enkuwa yoopahavo erupani ni emeesa ni mikatthe sooveleeliwa, paahiru ‘anamakeya oothanliwa’ yaatthuneya ovolowa mpuwa mootteela weera epake muteko aya wootteela. (Nam. 3:3, 7, 10) Mwa otteelaxa naakhalamo nivuku na nivarihano nikhuneliweene vasulu vaya ni ekuwo ya etxikuku, eyo yaataphulela onamoona wa Yehova. (Ott. 25:21, 22) Paahiru anamakeya yaakhuleliwa opwaha ekuwo ele ni ovolowa mwa otteelaxa ekwaha emoha va yaakhani. (Onam. 16:2, 17) Eyaakha yootheene awo yannavolowa ekunxeene ephome ya enama weera evekele nlevelelo mwa soottheka saya ni soottheka sa muloko wa Israeli, noovira etempu Yehova avarihelaka muteko munepa awe wootteela, owo aahonihera nnene sene etthu saataphulelaaya itthu iye piili mpuwa mwa ehema. — Aheb. 9:6-8. e

13. Nipuro nootteela ni nipuro nootteelaxa na ehema nintaphulela eheeni wa makristu?

 ¹³ Moota akristu ankokhorelaaya. Atthu vakhaani tenthanliwa ni munepa wootteela ni mwaha wa yeeyo awosa aakhalano onthamwene woothanleya ni Yehova ni makristu awo 144.000 anrowa okhala anamakeya wiirimu vamoha ni Yesu. (Apok. 1:6; 14:1) Nipuro nootteela na mpeweni ninthoonyera akristu awo ntoko anamwane oomunepani ethanlinwe ni Muluku elapo ela ya vathi. (Arom. 8:15-17) Nipuro nootteelaxa na mpeweni naathoonyera wiirimu weiwo ori Yehova, “ekuwo” enkawanya nipuro nootteela ni nootteelaxa enthoonyera erutthu ya Yesu vaavo aaraawe elapo ela ya vathi. Vaavo aaraawe elapo ela ya vathi owo aakhalano erutthu ntoko ya mutthu, nto khiwaawereya orowa wiirimu ni okhala namakeya a etempulu ya omunepani. Avahereraka erutthu awe ntoko makeya , Yesu oohula ephiro wa akristu ootheene othanliwa weera ekhaleno ekumi wiirimu, hihale ntoko Yesu akristu othanliwa tho entthuneya ohiya erutthu awa weera yakhele ntthuvo naya wiirimu. (Aheb. 10:19, 20; 1 Akor. 15:50) Nuumala Yesu ovinyererihiwa owo oovolowa nipuro nootteelaxa na etemplu, naari neere wiirimu enkelaaya okhala akristu ootheene oothanliwa vamoha ni Yesu.

14. Moovarihana ni Aheberi 9:12, 24-26, mwaha wa heeni omukokhorela Yehova mu etemplu ya omunepani oraaya wa vasuluxa opwaha moota aYuda yaamukokhorelaaya?

¹⁴ Okokhorela weekhaikhai wa Yehova, onvarihana ni mukuttho wa yoowoopola yeeyo epakinwe ni Yesu ntoko namakeya mutokweene, onnoonihera weera okokhorela nno ti wavasuluxa opwaha moota aYuda yaamukokhorelaaya Yehova khalayi. Namakeya a wIsraeli annavolowa munipuro nootteelaxa akunxeene ephome ya enama, nipuro nenno naapakinwe ni atthu, mene Yesu oovolowa wiirimu nipuro nenno notepa otteelaxa weera akhale ni Yehova. Mwaha woovaha ekumi awe wa hiyo, Yesu ookhalano eparakha ‘yotxipiha sootteka, ni makeya awe.’ (Mmusome Aheberi 9:12, 24-26.) Mwaha wa makeya a Yesu khontthuneya makeya mukina weera atxipihe soottheka, ntoko ninrowaahu woona nihipwatthaka waari weera yoowehereraahu okhala wiirimu naari elapo yela ya vathi, ootheene hiyo pooti omukokhorela Yehova mu etemplu awe ya omunepani.

15. Taani aavara vaate va ehema?

¹⁵ Moota aYuda yaakokhorelaaya. Ehema yaakhalano nipuro nimoha noohuleya ni noorukureriwa. Weiwo anamakeya yaavaraayawo muteko, enkuwa ya ekhopiri yaakhala vaate weiwo aavahiwaawe makeya vamoha ni ebasiya yooheliwamo maahi. Weiwo anamakeya yaavarihelaaya muteko weera erape ehinaaye opatxera ovara muteko wootteela. (Ott. 30:17-20; 40:6-8) Nave ihema saapakinwe saakhalano nipuro na vaate weiwo ale yahaakhanle anamakeya yaamukokhorelaayawo Yehova.

16. Taani anvara nipuro na mpuwa ni taani anvara nipuro na vaate na etemplu ya omunepani?

¹⁶ Moota akristu ankokhorelaaya. Ehaakunve orowa wiirimu weera yaakhale vamoha ni Yesu, akristu oothanliwa ennavara muteko moororomeleya elapo ela ya vathi naari neere nipuro na mpuwa na etemplu ya omunepani. Ebasiya etokweene ya maahi eri nipuro na vaate ennawuupuxera akristu oothanliwa weera ntoko hiihaale makristu ootheene entthuneya ovirelele okhala ootteela wa mukhalelo wa weerutthuni ni wa omunepani. ‘Muloko mutokweene wa atthu’ yoowo onaakhavihera akristu oothanliwa, onrowa omukokhorelaka Yehova woowi? Murummwa Yohani aahoona muloko mutokweene wa atthu ‘weemenleene ohoolo wa ehitxe’ etemplu eyo entaphulela nipuro na vaate asinna enkhala “oholo wa ehitxe ya Muluku  envarelaka othana ni ohiyu mpani mwawe.” (Apok. 7:9, 13-15) Nave hiyo ninnavaha mwiitti vantxipale eparakha yeeyo Yehova onivanhaawe yoomukokhorela mwekhaikhai mutempluni mwawe etokweene ya omunepani!

17. Amakeya heeni niraahuno eparakha yonvaha Yehova?

¹⁷ Mahikwaano akristu ootheene aakhalano eparakha yoonvaha makeya Yehova evarihelaka muteko etempu, ikuru ni ele eraayano weera ekhavihere ele Omwene wa Muluku ompakaawe. Ntoko murummwa Paulo aalenlaawe Aheberi, hiyo tho nintthuneya ‘omuhela makeya oomutthapela Muluku voohihiyerereya, eyo tiiyo,yoowiima ya iyano sinalokoha nsina nawe.’ (Aheb. 13:15) Hiyo ninnoonihera weera ninnahela mwiitti eparakha eyo nimukokhorelaka Yehova ni onvaha ele nraahuno.

18. Itthu heeni hiyo nintthuneyaahu opaka, ni eheeni hiyo nihintthuneyaahu ottiwala? (Aheberi 10:22-25)

¹⁸ Mmusome Aheberi 10:22-25. Okhwipi wa ekaarta awe aalepenlaawe Aheberi, Paulo aahuuluma itthu sintxipale hiyo nintthuneyaahu opaka weera nimukokhorele Yehova. Itthu iyo sinhela mpuwa onvekela Yehova, waalaleera atthu akina woohima sa yoowehereraahu, woonela mithukumano vamoha ni muloko ni olipihanaka mukina ni mukhwaawe otepaxa wene vaavo ‘nnoonaahu nihiku na Yehova naattamelaka.’ Ni eliivuru ya Apokalise hiyo nohoona weera nlaika nimoha na Yehova, ninnahima neeraka: ‘Mmukokhorele Muluku!’ Nno nohuuluma masu ala ikwaha piili weera noonihere weera etthu eyo ti yootepa otthuneya. (Apok. 19:10; 22:9) Hiyo khanintthuneya ottiwala itthu sootheene ninxuttera ahu woohima sa etemplu etokweene ya omunepani, nave tho ni eparakha etokweene ya omukokhorela Yehova.