Skip to content

Skip to table of contents

Sooweereya Sa Mweekumini

“Miyo kooxuttera vantxipale ni akina!”

“Miyo kooxuttera vantxipale ni akina!”

WAARI OHIYU omoha wootepa oriipihana. Miyo ni atoropa akina naari eriyari ya inyaako sa Argentina, ekhotto erikitteyaka vantxipale. Nikapwitthaaka mmatatani, miyo kaari meekhaaka wiithela wa isaakho sa ehaava. Mootutuxera, onyakula waamaliha omaaleleya, kaapatxera wiiwa muxwaxwa wooweetta okaattamelaka. Miyo kaakhwa maririmela. Kiisa kimanlene vaanaanoru omiravo, miyo khuwaakitteela murima omwiiva mutthu naari miyo wiiviwa. Ni woova otokotoko kaakhuwela: “Txontte Muluku! Mukikhavihere!”

Mene woova iwe waatxentxa moomalela ekumi aka, ehuhu ele yaapatxereya omwaasa waka Mpattuxa. Miyo kinookontari moota ohiyu waakontaaya mene kihaakunveene kinkela othaliha onamwanaaka. Sooweereya ikina sa mweekumini mwaka soovoleela moota woowuupuwela waka ni yookikhavihera oreherera omwaasawaka Muluku.

SOOXUTTA KIXUTTENRAAKA NI TIITHAAKA

Kiyariwe eyaakha ya 1937 oGuesnain, ecidade ekhaanini enthipwa maluku wa oNorte ya oFrança. Atithaka yaari oothipa maluku, nave kooxuttera ni yaawo otthuneya waya okhala oovara muteko. Nave kooxuttera ni atithaka okhala ootthara exariya, nave atithaka khiyaatthuna owoona alipa oothipa maluku epuheriwaka ni mikhalelo soowaahooxa. Mpakana atithaka yaahivoliihera wa alipa oohitthuna opuheriwa weera ewoone anamathipa maluku ekhalanneene ekumi yoohakalaliha. Opwaha mwa yeeyo, atithaka wannaaphwanya owali vaavo yaawoonaaya anamahoolela a ettini yawootothaaya atthu. Antxipale a ecidade ele, yaakhalano ekumi yooreera, nto naamwi vareene hiiho, khiyaakumiha musurukhu naari yootxa wa anamahaawi yaawo yaari anamathipa maluku ni yaawo yiixiiva weera ephwanye yoowiikhuuriha. Atithaka yaasarasareya wamwe ni anamahoolela a ettiini ophiyera ohikixuttiha sa ettiini. Mweekhaikhai, khinnitthekuleru voohima sa Muluku.

Vaavo miyo kunnuwaaka, waapatxera tho okinanara ohixariya iwe. Mwa ntakihero, miyo kaahoona ohithokororiwa nnene anamurwa a oFrança yaakhala ecidade ele. Miyo wannikisivela ommana boola ni anamwane aanamarwa nave wannikisivela otthekula niyaawo. Opwaha mwa yeeyo, amayaka khayaakhanle ooFrança mene yaari a oPolonesa. Mwa yeeyo, miyo kanninlela elapo ya murettele ni woohikhala nthalo wa mahimo eri ootheene.

KAAPATXERA WUUPUWELELAXA WOOHIMA SA EKUMI

Miyo kireene otoropani

Kaahiitthaniwa otura etoropa eyaakha ya 1957. Eyo tiyaakeerinhe ophiya onyaakoni sa Argélia ohiyu ole weepiphi woopatxerani. Miyo kikhuwelakaru: Txontte Muluku! Mukikhavihere!” kaakhala niitho nniitho ohiya ni mwiittani nakhotto, mene yaari eputthiputthi ya mmuhuruni! Aani, yaari etthu yoomaaliha! Naamwi vareene hiiho, yooweereya—ele ni ekhotto—yaakipakiha wuupuwelela ele enthaphulelaaya ekumi. Mwaheene heeni nraahu vá? Neereke Muluku onnanipwattha? Neereke nihuku nihisuwenlaahu nnokhala mmuretteleni?

Woottharelanaa, kireene ehuhu yoowiitthuuwa vawaani vaasitithaka, kaamusuwela mmoha a Anamoona a Yehova. Owo aakivaha ebuukhu emoha yeeriwa, La Sainte Bible, Biblya ataphuleliwe ni nuulumo na eFrancês yoowo aari eekatoolika. Kaapatxera omusoma vaavo kaatthinkaaka w’Argélia. Yoolepa yaatempe okivara murima yaari yoolepa ya Apokalise 21:3, 4. Yoowo aneera: “Nkòná ehema ya Muluku variyari va atthu . . . Ani anapuputthe maithori othene mmaithori mwaya. Ni okhwa khorwa okhala veli nari winla nari wikhupanyera nari ovoreya khorwa okhala tho.” * Masu ala yaakitutuxera. Miyo kannuupuwela: ‘Neereke etthu ela ti yeekhaikhai?’ Iyaakha iye, miyo nkaasuwenle naari etthu emoha voohima sa Muluku ni sa Biblya.

Eyaakha ya 1959, kimalinheene etoropa, kaamusuwela Namoona a Yehova mmoha, owo eeriwa François, ni aakixuttiha ikhaikhai sintxipale sa mBiblyani. Mwa ntakihero, owo aakoonihera mBiblyani weera Muluku ookhalano nsina. (Nsal. 83:19, NM 18) François aakixuttiha tho weera Yehova onooruuha murettele elapo ela ya vathi, atatuxaka okhala eparadizo ni onookwanihera masu eri va Apokalise 21:3, 4.

Sooxuttiha iye sannavareleya muteko wa miyo nave saavara murimaaka. Nave-tho, saapatxera okiphwanya isara ni ahooleli a ittiini. Miyo kaapatxera wuupuwelela weera kaathaveye mwaha wooxuttiha itthu sihinvarihana ni Biblya! Miyo kaahoona weera kaamulikana naatithaka. Miyo kaatthuna opaka etthu moowaakuveya!

François ni asinthamwenaaka anyowani Anamoona a Yehova, yaakikhavihera okhala oomaaleleya. Awo yaakileela weera muteko ahu ntoko makritu khoiyoni othoriha, mene ori owoonihera mitthenka sooreera wa yooweherera Omwene wa Muluku onvahaaya. Waari muteko ene yoowo Yesu avaraawe ni muteko ene ti yoowo aavanhaawe atthareli awe. (Math. 24:14; Lu. 4:43) Miyo tho kaaxutta moota woowuuluma ni atthu murima mmapuroni kihipwatthaka mahimo aya. Ntoko Biblya onihimaawe: “vano kaporo khanaphwanela owanna ekhotto, mene akhale òpixa murima ni atthu othene, òwerya ohusiha, òvilela sonanara.”—2 Tim. 2:24.

Kaapaka matxentxo ootheene yaaphwanela opaka ni kaabatiziwa ntoko Namoona a Yehova eyaakha ya 1959, wamuthukumanoni wa Assembleia wa esirkwiitu. Omuthukumanoni iwe, kaamusuwela mwali mmoha oneeriwa Angèle ni aakireera vantxipale. Miyo kaapatxera orowela mithukumano muloko awe veeli-veeli ni naathelana eyaakha ya 1960. Mwaaraka muthiyana ootepa ophwanelela, ootikhiniha ni yoovaha yooreera ya Yehova okivanhaawe.—Mir. 19:14.

Nihuku noothelana nahu

KOOXUTTA SINTXIPALE NI ALOPWANA AMIRUKU NI ERINO SOOKUMANANO SINTXIPALE

Moovira iyaakha, kaaxuttera sintxipale ni asinna amiruku ni ookumanano sintxipale. Yooxuttera kaaxuttenraaka yaatempe okivara murima yaari: naatthunaka okhumelela nnene yoothenleliwaahu eri poothe, onnitthuneya wiiyeviha ni otthara miruku siri va Miruku 15:22, va sineera: “Miteko sa mwetta mekhá khasinrera: sinnarera savariwakaru ni mowiwanana ni antxipale.”

Nivaraka ni mwaariye muteko wooxikura miloko oFrança, 1965

Eyaakha ya 1964, kaahoona moota miruku iyo sinvareleyaaya muteko. Ehuhu ele kaathanliwa okhala mutokweene a esirkwiitu. Miyo kannixekura miloko weera kaalipihe asinna. Mene miyo kaarino paahi iyaakha 27 ehuhu ele ni nkaakhalanne sookumanano sintxipale. Mene kaapaka itthu soohireerela. Nto kaaheerera oxuttera ni asinna ale. Opwaha mwa yeeyo, kooxutta itthu sintxipale sootthuneya ni “anamiruku” oophwanelela ni evirinhe mayeso mantxipale.

Mwa ntakihero, kinnuupuwelela etthu yaakhumelenle kipatxerakaru muteko aka ntoko mutokweene a esirkwiitu. Kixekurakaru muloko mmoha wa oParis, munna mmoha ookhomaala moomunepani aakikoha waari weera waamureerela otthekula ni miyo wiiphiini. Miyo kaamwaakhula: “aani khuwamwaha.”

Owo aakikoha, “Louis, meediku aaxekuraka vanivaateeni, taani onamuxikhaawe vantxipalexa?”

“Kaamwaakhula,” ole onivoreiwa.

Owo aaheera: “Muhaakhula nnene. Mene kohoona weera ehuhu yintxipale nvirinhe ni ale eri ookhomaala moomunepani, mwa ntakihero, ni mutokweene a muloko. Mene muloko ahu aakhala asinna ni asirokora antxipale ekhulumunwe, eri anyowani ni oophuttuma. Awo waamwaasivela vantxipale mwaaviriha naari ehuhu vaakhaaniini naawo, naari-tho, murowaka waaxekura ni otxa vamoha naasinna awo.”

Miruku aakivanhaawe munna ole oosiveleyaxa kaawurera maahi. Nsivelo aakhalannaawe ni iputthiputthi sa Yehova saavara murimaaka. Kaamira wiisunnuwihawaka ni kivonyera ottayi ni moowaakuveya kaavarihela muteko miruku aakivanhaawe. Kinnamuxukurela Yehova mwaha woowaasuwela asinna moota ole.

Eyaakha ya 1969 ni 1973, miyo kaathanliwa okhala edepartamento enwehaweha sa waatxiha asinna mithukumano miili sa Congresso a ilapo sootheene oColombes, oParis. Congresso a 1973, wannitthuneya waatxiha atthu ookwanaka 60.000 mpuwa mwa mahuku mathanu! Mene kaahoova vantxipale. Mene etthu ekina yaakikhavihenre yaari masu emphwanyeya va Miruku 15:22—waakoha anamiruku. Mene yaakeeriha waavekela miruku asinna antxipale ookhomaala moomunepani yaawo yaarino sookumanano sintxipale woohima sa waatxiha atthu antxipale, ntoko waakoha ale envara nipuro siniiviwa inama, anamalima, enaapeya ni anamathuma. Ekhaikhai weera yoothanleliwa ele yaakhala ntoko yootepa oxupa, mene mwaha woovarela vamoha naawera.

Eyaakha ya 1973, miyo ni mwaaraka naawopiwa orowa ovara oBetheli ya oFrança. Kiphiyakaru, yoothanleliwaaka yaari tho yootepa ovila. Miyo wannitthuneya waarumihela ibuukhu asinna oCamarões, w’Africa. Mene miteko sahu elapo ele saakhoottihiwa ovinyera eyaakha ya 1970 ni yaavirelela eyo mpaka eyaakha ya 1993. Ekwaha ela tho kaahoona okhala wooxupa ovara muteko ole. Apaale koonaka hiiho, munna mmoha onkhavihera miteko sa oFrança aakilipiha eeraka: “Asinna a oCamarões ennitthuneya otxa yootxa yoomunepani. Nrowe naatxihe! Mene tiyeeyo naapankaahu.

Ereene vamuthukumanoni woothanleya oNigéria vamoha ni asinna oCamarões, 1973

Miyo kaapaka ikwaha sinntxipale kirowaka ilapo saakhala mukhiviru wa elapo ya oCamarões, haawo miyo kanwereya okumanela ni asitokweene a mmulokoni a elapo ele. Asinna awo yaari oolipa murima ni amiruku, nave yaakikhavihera oreherera sootthuneya soomunepani moohihiyerera wa asinna a oCamarões. Yehova aareeliha wiilipihera wahu. Mpakana iyaakha 20, asinnihu a elapo ele khiyaahaawenle naari erevista emoha ya Nwehereri naari ebuukhu ekineene yavamweerini yeeyo viinaano eneeriwa Ekumi ni mutekwaahu wa Omwene.

Eyaakha ya 1977, Angèle ni miyo waanisivela oxekura oNigeria vamoha ni asitokweene a ecircuitu ya oCamarões vamoha ni asaaraya

KAAXUTERA SINTXIPALE NI MWAARAKA OOSIVELEYAXAAKA

Ovinyera otthomerana wahu, kaahoona mikhalelo soomunepani sa mwaaraka Angèle. Ni mikhalelo iya saahooneeleya mweekuni mwahu ntoko anamathelana. Mweekhaikhai, nihuku nenne naathelannaahu, mwaaraka aakivekela opaka nivekelo noowoonihera ntthuno na onvarelawahu Yehova mpaka saaphiyaayavo ikuru sahu ntoko anamathelana. Nave Yehova aahaakhula nivekelo nahu.

Angèle khaahiyerenre okikhavihera omuroromela Yehova. Ntakihero wa yeeyo eri: Niwompwakaru orowa okhavihera oBetheli eyaakha ya 1973, kaahovela vakhaaniini, niwoko wannikisivela vantxipale muteko wa esirkwiitu. Mene Angèle enre: Hiyo noovaherera okumi ahu wa Yehova. Khontthunneya weera nipakeke sootheene ennivekelaaya mareherero awe? (Aheb. 13:17) Ni masu ene yaala nkaakhalanne tho malove. Moowaakuveya naatthuka miritti sahu ni naarowa oBetheli. Ehuhu nikhanlaahu vamoha, kinnahakalala omoona mwaaraka weera ta miruku, oowaakuva oleva ni ookhomaala moomunepani. Eyo ennalipiha ntheli nahu ni opaka soothanla sooreera.

Miyo ni Angèle nreene ejardim ya eBetheli, oFrança

Vaava nnuuluvalaahu, Angèle annavirelela okhala mwaaraka ooreerela ni ookhavihera. Mwa ntakihero, Ixikola sa Omwene simpakiwa ni nuulumo na Englês. Weera nrowele exikola eyo, miyo ni mwaaraka Angèle, nohiilipihera vantxipale weera niwereke wuuluma englês. Mpakana hiyo naathaamela muloko wuulummwa Englês, naamwi naakhalanneene iyaakha sookwana 70. Mwaha wa okhala mmoha a eKomissau ya eFiliyaale ya oFrança. Oxuttera nuulumo nikina naari nxupo nikina. Mene miyo ni mwaaraka Angèle naakhaviherana mukina ni mukhwaawe. Vaanaano nookhalano iyaakha sookwanaka 80, mene noovirelela oreherera mithukumano nnuulumo na Englês ntoko na eFrancês. Nave ninnapaka ele ninweraahu mmuthukumanoni ni olaleera ni muloko ahu. Yehova onnireeliha wiilipihera wahu wooxuttera nuulumo na Englês.

Mareeliho naakhenlaahu envirikana ni mareeliho makina, eri mareeliho naakhenlaahu eyaakha ya 2017. Miyo ni mwaaraka Angèle, naakhalano ebarakha yoorowela exikola ya Anna a eKomisau ya eFiliyaale ni asaaraya, Empakiwa oCentro Educacional ya Torre de Vigia, oPatterson, oNova York.

Yehova mweekhaikhai namaxuttiha Mutokweene. (Yes. 30:20) Tiyeeyo, kheiyono yootutuxera arumeyi, naamwi ereene amiravo naari oowuuluva, ennakhalano ebarakha yoohusiha ekhanle ehimphwanyaneya nipuro nri poothe! (Ola. 4:5-8) Mweekhaikhai, kohoona weera enanwiriyana Yehova naari enaawiriya asinna ni arokora ekhalanne sookumanano sintxipale, ennunnuwa moomunepani nave ennakhumelela nnene moowunnuwani mwaya. Ntoko Miruku 9:9 onnanuupuxera eeraka: Wanvahá musuweli miruku, anakhale namiruku opwaha. Wamuhusiha naxariya, onimwàntxerera osuwela wawe.”

Emaara ekina, miyo kinnuupuwelela ohiyu ole wooripihana ni woowopopiha onyaako wa Argèlia, iyaakha 60 sa muttuli. Miyo nkinuupuwelele itthu sooreera seera siwe muhoolo. Miyo kooxuttera ni akina! Yehova ookivaha miyo ni mwaaraka Angèle okumi woottuttha murima ni woohakalaliha. Tiyeeyo niithanlenlaahu oheemexera oxuttera ni tiithaahu a wiirimu, ni asinna a miruku ni ookumanano sintxipale anamusivela Muluku.

^ eparag. 11 Enoota: Tradução do Novo Mundo da Bíblia Sagrada.