Skip to content

Skip to table of contents

MWAHA ONTHOKORORIWA 14

Asitokweene a mmulokoni—Nvirelele otthara ntakihero na murummwa Paulo

Asitokweene a mmulokoni—Nvirelele otthara ntakihero na murummwa Paulo

“Mukhale òkitakiha miyo.”—1 AKOR. 11:1.

ETXIPO 99 Nookhalana Anna Imilyau Sinceene

ELE NINKELA AHU OXUTTERA *

1-2. Mwaha wa heeni ntakihero na murummwa Paulo ninkelaaya waakhavihera asitokweene olelo va?

 MURUMMWA Paulo annaasivela vantxipale asinnawe nave aniilipihera weera aakhavihereke. (Mit. 20:31) Tiyeeyo asinna a mmilokoni yaasiveliwaaya ni murummwa Paulo. Nto asitokweene a muloko wa Aefeso ‘yaahinla vantxipale’ esuwelakaru weera khayaakela omoona veeli Paulo. (Mit. 20:37) Asitokweene a mmulokoni tho olelo va, annaasivela vantxipale asinna ni asirokora a mmulokoni ni aniilipihera weera yaakhavihere. (Afil. 2:16, 17) Mene waakhala weera asitokweene mmulokoni annakumanano maxupo, eheeni ekhanle yoowaakhavihera?

2 Etthu eneera yaakhavihere ori otthara ntakihero na Paulo. (1 Akor. 11:1) Mene Paulo aari mutthu oohimalela ntoko hiyo. Ikwaha ikina khawaakhala wookhweya opaka itthu sooreera. (Arom. 7:18-20) Owo-tho, annaviriha maxupo matxipale, nnaamweera vaareene hiiho, owo khaayelenle ohokalala. Wakhala weera asitokweene anoovirelela omutakiha murummwa Paulo anoowina maxupo ni eneereke okhala oohakalala envarelaka muteko Yehova. Nrowe noone moota woopaka.

3. Eheeni ninkelaahu woona mwa yoosomeene yeela ni eheeni ekhanle yoonikhavihera?

3 Mwa yoosomeene yeela, ninkela woona maxupo maxexe asitokweene mmulokoni anvirihaaya: (1) wiilipihera ovara muteko woolaleera nnaamweera ekhanleneene miritti sintxipale, (2) okhala mukukhuli a nsivelo, (3) owanano ni ohimalela waya, ni (4) ovilela ohimalela wa atthu akina. Nnoorowa woona moota murummwa Paulo anwinnaawe maxupo awo ni moota asitokweene akhanlaaya oomutakiha.

MWIILIPIHEREKE OVARA MUTEKO WOOLALEERA NNAAMWEERA MUKHALANNEENE MIRITTI SINTXIPALE

4. Mwaha wa heeni oraaya wooxupa asitokweene a mmulokoni ohoolela muteko woolaleera?

4 Opaka eyo pooti okhala maxupo. Asitokweene tanhoolela muteko woolaleera nave aakhalano-tho miritti mmulokoni. Mwa ntakihero, Asitkokweene annahoolela mithukumano sa variyari va esemana. Nave-tho, anhoolela osommwa wa Biblya mmulokoni, annapaka nyaha sa vanlakani sa okhwipi wa esemana ni annaaxuttiha arumeyi oorumela. Nave annaakukhula asinna ni asirokora a mmulokoni. (1 Ped. 5:2) Opwaha mwa yeeyo, asitokweene a mmulokoni annavara muteko wooteka Impa sa Omwene ni iprediyu sintxipale sinvareliwa muteko ni mareherero ahu. Nnaamweera evaraka miteko iyo, asitokweene a mmulokoni anivara muteko woolaleera ntoko asinna akina a mmulokoni.—Math. 28:19, 20.

5. Moota heeni Paulo ovanhaawe ntakihero na muteko woolaleera?

5 Ntakihero na murummwa Paulo ninnixuttiha eheeni. Paulo onleela moota owo aaweraawe ovara muteko woolaleya mitthenka sooreera sa Omwene. Va Afilipi 1:10, ninnaphwanya masu aneera: “Wera muthanle sophwanela.” Tiyeeyo murummwa Paulo aapakaawe. Murummwa Paulo aakhalano yoothanleliwa yoowaalaleera atthu amaloko ootheene. Etthu eyo, aapaka mwa iyaakha sintxipale. Ehuhu eyo, yaari yootepa ontthuneya mweekumini mwawe. Nave-tho “vamaithoni va atthu ni va empa eri yothene.” (Mit. 20:20) Paulo khalaleera paahi ewoora emoha va nihukuni naari nihuku nimoha vasemanani. Mene annattottela mureerelo ehuhu yootheene aaphwanyaawe atthu weera aalaleere. Mwa ntakihero, emaara aawehereraawe asikhwaawe aavaraaweno muteko woolaleera, owo aahalaleera atthu oovuwa ni aakhalano sookhumelela sooreera. (Mit. 17:16, 17, 34) Paulo annaalaleera atthu nnaamweera aawaleliwe “mukariposo.”—Afil. 1:13, 14; Mit. 28:16-24.

6. Paulo aaxuttinhe eheeni?

6 Paulo annavarela muteko, nnenesene ehuhu awe. Mwa ntakihero owo annaawopa atthu akina weera elaleereke ootheene. Ekwahaawe yoopatxera yoomissionaariyu owo amukuxa Yohani yoowo iitthaniwa tho Marko. Ekwaha yanaaveeli aamukuxa Timotheyo. (Mit. 12:25; 16:1-4) Mweekhaikhai Paulo aniilipihera weera aaxuttihe alopwana ala. Owo aahaaxuttiha opaka miloko, opaka muteko wookukhula ni okhala atthu ooxuttiha nnene evanjelyu.—1 Akor. 4:17.

Mmutakihe murummwa Paulo moota woolaleera (Nwehe eparagrafu 7) *

7. Moota heeni asitokweene a mmulokoni eneeraaya epake ele eri va Aefeso 6:14, 15?

7 Etthu asitokweene a mmulokoni ekhanlaaya ooxuttera. Asitokweene a mmulokoni pooti omutakiha Paulo ohiya paahi olaleera empa ni empa, mene ekhalaka oowiireherereene weera elaleere ehuhu eri poothe. (Mmusome Aefeso 6:14, 15.) Mwa ntakihero, awo pooti olaleera emaara awo anthumaaya soothuma saya naari yaavaraka muteko. Nave ale anvara muteko wooteka pooti ottottela mureerelo yaalaleeraka ale yaattamenle mapuro onvariwaayawo muteko owo naari anruuha ikaruma sa muteko wooteka. Ntoko Paulo asitokweene a mmulokoni pooti ottottela mureerelo ehuhu aya weera elaleere ni waaxuttiha arumeyi oorumeela.

8. Neereke asitokweene a mmulokoni annatthuneya waakhulela soothanleliwa sootheene?

8 Asitokweene a mmulokoni khontthuneya ohiya muteko woolaleera mwaha woowaatteliwa miritti mmulokoni naari muteko wa esirikwiitu. Mutokweene a mmulokoni khontthuneya waakhulela soothanleliwa sootheene. Opaka eyo, onoomukhavihera ookhalano ehuhu yoolaleera. Wakhala weera mutokweene a mmulokoni onnavekela ni wuupuwela itthu sootthuneya, owo onimoona weera khankela owera yoothanleliwa eyo, ntoko ohoolela yookokhorela ya vatthokoni isemana sootheene, orowela muteko woolaleera, waaxuttiha anamwane aya olaleera. Asitokweene pooti woona ovila okhootta yoothanleliwa. Awo eroromeleke weera Yehova onnasuwela otthuna waya ohela itthu eriyariru.

OKHALA MUKUKHULI A NSIVELO

9. Maxupo heeni asitokweene antxipale ankumanaayano?

9 Mweekhaikhai opaka eyo khohiyono wookhweya. Arumeyi a Yehova annakumanano maxupo mantxipale. Otepaxawene mahuku ala ooxupa ni oomalihera ninkhalaahu, ootheene hiyo ninnatthuneya olipihiwa, okhaviheriwa ni omaalihiwa. Ikwaha ikina ninnatthuneya okhaviheriwa weera nihipake etthu yoonanara. (1 Ates. 5:14) Ekhaikhai weera asitokweene a mmulokoni khanwera omaliha maxupo ootheene a asinna, mene Yehova ontthuna weera asitokweene a mmulokoni yaakosoopeke, evireleleke waakhavihera asinna ni olipiha eputtiputthi sawe. Mwa itthu sootheene iya asitokweene a mmulokoni antthuneyaaya opaka ankela ophwanya woowiini ehuhu weera epake itthu iya?

Mwaattottopeleke atthu akina ni waalipiha (Nwehe eparagrafu 10, 12) *

10. Moovarihana ni 1 Atesalonika 2:7, Paulo aakosoopa hayi asinna?

10 Ntakihero na murummwa Paulo ninnanixuttiha etthu. Paulo annaattottopela vantxipale asinna ni annapaka sootheene weera aalipihe. Asitokweene a mmulokoni annatakiha ntakihero nawe ni annaakosoopa asinna ni nsivelo. (Mmusome 1 Atesalonika 2:7.) Paulo annawoonihera asinnaawe weera annasivela vantxipale nave annaaleela weera Yehova annaasivela vantxipale. (2 Akor. 2:4; Aef. 2:4, 5) Vamaithoni va Paulo asinna a mmulokoni yaari asinthamwene awe. Owo annaaroromela vantxipale asinna ni annaviriha ehuhu naawo. Nave-tho aahaaleela otteettheya waawe ni itthu saamoopiha. (2 Akor. 7:5; 1 Tim. 1:15) Mene Paulo khaamakela waaleela paahi asinna maxupo awe. Nto owo annatthuna waakhavihera.

11. Mwaha wa heeni murummwa Paulo aavanhaawe miruku asinna ookorintu?

11 Ikwaha ikina murummwa Paulo waannatthuneya waavaha miruku asinna mene khaapaka eyo mwaha wooweera aamwaanyoonyeriwa. Mweekhaikhai owo aavaha miruku mwaha wooweera aatthuna waakhavihera ni waakosoopa. Owo annapaka sootheene weera miruku sawe ikhweyeke wiiwexexa. Ni owo anuupuwela moota asinna yeeraaya yoonele miruku sawe. Mwa ntakihero owo aahaavaha miruku sooluluwanya asinna ookorintu. Apakakaru eyo, aamuruma Tito orowa okorintu weera asuwele moota asinna yoonenlaaya ekaratta awe. Mene owo aahakalala mwaha woosuwela weera asinna yaahaakhulela miruku iye!—2 Akor. 7:6, 7.

12. Moota heeni asitokweene a mmulokoni eneeraaya yaalipiheke asinna?

12 Etthu asitokweene a mmulokoni anxutteraaya ni murummwa Paulo. Asitokweene a mmulokoni pooti otakiha ntakihero na Paulo evirihaka ehuhu ni asinna. Moota woopaka eyo ori ophiya moowaakuveya omithukumanoni. Yapaka eyo anoowera otthekulano asinna. Nyuwo khontthuneya waatxera masu weera mwaalipihe asinna. Ehuhu vakhaaneene munoowera waalipiha. (Arom. 1:12; Aef. 5:16) Asitokweene a mmulokoni-tho pooti otthara ntakihero na murummwa Paulo envarelaka muteko Biblya weera elipihe muloko yaaleeka weera Yehova onnaasivela. Asitokweene onnatthuneya waaxekuraka asinna ni ottottela murerelo ehuhu weera yaattottopele. Waatthuneyaka ovaha awo annanvarela muteko Biblya weera evahe miruku ni anivaha mwa nsivelo. Mwaha wooweera awo anuupuwela moota ankelaaya woonela ale anaavahaaya miruku.—Agal. 6:1.

NVILELAKA SOOTTEETTHEYA SOOMEEKHA

13. Mwaha wa heeni asitokweene a mmulokoni ohinaakhweelaaya opaka soothanla?

13 Mene mwaha woohimalela khohiyono wookhweya asitokweene a mmulokoni opaka eyo. Mwaha wooweera atthu ootheene annapaka soottheka. (Arom. 3:23) Emaara ekina pooti waaxupa osuwela soottettheya saya. Akina pooti osuwela soottettheya saya mpaka okhulumuwa. Akina pooti okhweya woonelela soottettheya saya, waaxupaka opaka yoothanla yootthuneya.

14. Moovarihana ni Afilipi 4:13, wiiyeviha murummwa Paulo waamukhavihenre moota heeni okhala moonelo wooreera woohima sa sootteettheya sawe?

14 Muxuttere etthu ni ntakihero na Paulo. Owo moowiiyeviha meekhaaweru aahoonelela sootteettheya sawe. Owo annatthuna okhalano ikuru sa Muluku weera awere ovara muteko awe. Woopatxerani Paulo ari muttthu aasontta akristu. Muhoolo mwaya, owo aahoonelela weera wannamuxupa opaka matxentxo mweekumini, mene owo aari oolikaneene weera atxentxe mukhalelo wa omutthu awe. (1 Tim. 1:12-16) Akhaviheriwaka ni Yehova, Paulo aakhala mukukhuli ooreera murima ni oowiiyeviha. Owo aasuwela weera aari oohimalela, mwa yeyo aaroromela olevelela wa Yehova ohiya wuupuwela soottheka. (Arom. 7:21-25) Owo khaaweherera okhala oomalela. Ohiya ovirelela wuupuwela eyo, owo aahiilipihera okhalano omutthu onyowani wa ekristu. Moowiiyeviha owo annaroromela nikhavihero na Yehova weera amalihe muteko awe.—1 Akor. 9:27; mmusome Afilipi 4: 13.

Mwiilipihereke weera nvilele sootteettheya (Nwehe eparagrafu 14-15) *

15. Asitokweene a mmulokoni yooneleke hayi otteettheya waya?

15 Etthu asitokweene a mmulokoni anxutteraaya. Asitokweene a mmulokoni khanthanliwa mwaha wooweera toomalela, mene Yehova onweherera weera yaakhuleleke soottheka saya ni ekhaleno omutthu wanaanaano. (Aef. 4:23, 24) Asitokweene a mmulokoni onnatthuneya ovarela nnene masu a muluku weera yoone antthuneyaaya oreherera. Yapaka eyo, anoophwanya oohakalala mwa Yehova ni anookhumela nnene.—Yak. 1:25.

OVILELA OHIMALELA WA ATTHU AKINA

16. Eheeni eneera ekhumele waakhala weera asitokweene annaweha ohimalela waatthu akina?

16 Maxupo anaaphwanya asitokweene a mmulokoni. Asitokweene awo pooti woonelela ohimalela wa asinna a mmulokoni ni opaka ele anweraaya weera yaakhavihere awo. Wakhala weera khaaniikosoopa asitokweene pooti oxupeya ni onyoonyiheya. Mene Paulo aahaaleela makristu weera satana onnamusivela yaakhumelelaka eyo.—2 Akor. 2:10, 11.

17. Paulo aawoonela hayi asinna ni asirorkora?

17 Muxuttere ni murummwa Paulo. Owo aakhalano moonelo wooreera voohima sa asinna ni asirokora. Owo khaawehexexa paahi soottheka sa atthu akina. Mwaha wooweera owo-tho aasuwela weera aari oohimalela. Nave-tho, aasuwela makhalelo ni ovirikana waatthu opwaha mwa yeeyo aahaasuwela-tho atthu oonanara murima. Owo annasivela vantxipale asinnawe mene aniilipihera weera oone mikhalelo sooreera asinna yooniheraaya ni annatthuna waakhavihera.

18. Eheeni nyuwo muxuttenraanyu ni moota murummwa Paulo aathokoronraawe asirokora eeli Evodia ni Sintikhe? (Afilipi 4:1-3)

18 Mutthare ntakihero na murummwa Paulo ni moone moota owo aathokoronraawe asirokora eeli a muloko wa ofilipo. (Mmusome Afilipi 4:1-3.) Evodia ni Sintikhe yaakhalano maxupo mwaha woowaakhulela weera ovirikana wa makhalelo aya waakawanye. Mene Paulo khaanyoonyerinwe mwaha woopaka eyo asirokora ala. Mene owo, oona paahi mikhalelo sooreera yaakhalannaaya. Awo yaari asirokora oororomeleya ni yaawo yaarino sookumanano sooreera. Paulo aasuwela weera Yehova annasivela. Moonelo wooreera Paulo aakhalannaawe woohima sa asirokora ala, waamweeriha waalipiha ni oreherera mukhalelo yaakhalannaaya. Mukhalelo awe tho waamukhavihera okhalano ohakalala ni aakhalano onthamwene wooreera mmulokoni wa oFilipo.

Woohiweha ohimalela wa atthu akina (Nwehe eparagrafu 19) *

19. (a) Moota heeni asitokweene a mmulokoni eneeraaya ekhaleno moonelo wooreera wa ale ammukokhorelaayano wamoha Muluku? (b) Nyuwo munxuttera eheeni ni efootu ya Mutokweene onkwesa empa ya Omwene?

19 Etthu asitokweene a mmulokoni anxutteraaya ni ntakihero na Paulo. Asitokweene yaasaaseke mikhalelo sooreera sa asinna ni asirokora ekhalannaaya yoonaka weera atthu ootheene a mmulokoni toohimalela. Mwa yeeyo, yoole ori mutthu ookhalano mikhalelo sawe seiyo sineera sintikhiniheke. (Afil. 2:3) Ekhaikhai weera ekwaha ekina pooti omukhavihera munna naari murokora okhalano muupuwelo wooreera. Mene ntoko Paulo, asitokweene entthuneya wiilipihera weera ehaanyoonyiheke asinna. Opwaha mwa yeeyo, awo enoopaka etthu yooreera wakhala weera anoona nsivelo mutthu owo okhalannaawe ni Yehova ni woona itthu ovilenlaawe weera anvarele muteko Muluku apakaka itthu sooreera. Asitokweene ekhalanne moonelo wooreera, annakhavihera muloko okhalano murettele.

NVIRELELE OTTHARA NTAKIHERO NA MURUMWA PAULO

20. Ntakihero na murummwa Paulo ninkela wakhavihera hayi asitokwene?

20 Asitokwene pooti oxuttera etthu ni ntakihero na Paulo. Mwa ntakihero awo pooti osoma indice a ibuukhu voohima sa “Paulo” nyuwo munimoona moota Paulo avirihaawe osonttiwa nto nno ntakihero norera wa asitokwene. Mwasomaka vale mwikoheke há: “Moota heeni ntakihero na murummwa Paulo ninkelaaya okikhavihera okhalano ohakalala emara yeeyo kinvaraka muteko ntoko mutokweene a mmulokoni.”

21. Eheeni asitokweene antthuneyaaya ororomela?

21 Asitokweene a mmulokoni onnupuwela weera Yehova khonnivekela weera nikhale oomalela mene onnivekela weera nikhale ororomeleya wa yoowo. (1 Akor. 4:2) Yehova ahixikurela muteko wa Paulo. Nyuwo muroromeleke weera Yehova onnahela mwiitti muteko muninvarelaanyu. “Khweli Muluku kahi òhiloka mpaka ottuwala yopanka mwènranyu ni otthuna mwathonyenranyu nsina nawe ni nvirelelaka olaleya.”—Aheb. 6:10.

ETXIPO 87 Murwe Mulipihiwe

^ eparag. 5 Mweekhaikhai ninnaxukurela muteko wooreera asitokweene a mmulokoni ampakaaya. Mpuwa mwa yoosomeenee yeela, ninkela woona maxupo maxexe asitokweene a mmulokoni anvirihaaya. Hiyo ninkela woona moota ntakihero na murummwa Paulo nneeraaya naakhavihere asitokweene a mmulokoni. Yoosomeene yeela-tho, enoonikhavihera atthu ootheene hiyo. Wakhala weera nnimwiihela nipuro na asitokweene a mmulokoni, nneereke woona miteko ampakaaya nave nneereke waakhavihera.

^ eparag. 61 YOOTAPHUELA YA EFOOTU: Emaara munna ohiyaawe muteko, owo onnahiya mitthenka sooreera ni ale onvaranaawe muteko.

^ eparag. 63 YOOTAPHUELA YA EFOOTU: Munna mmoha oowuuluvala amuxikuraka munna onixona okhala omeekha.

^ eparag. 65 YOOTAPHUELA YA EFOOTU: Munna mmoha onvahaka miruku munna onyoonyihinwe.

^ eparag. 67 YOOTAPHUELA YA EFOOTU: Munna mmoha mutokweene a mmulokoni khanamuthoriha munna ahavanre muteko yoowo aathanlelinwawe.