Skip to content

Skip to table of contents

MWAHA ONTHOKORORIWA 48

ETXIPO 97 Masu a Muluku Anninikhaliherya Okhala Akumi

Itthu ninxutteraahu ni mwiiriira wa ipaawu

Itthu ninxutteraahu ni mwiiriira wa ipaawu

“[Miyo epaawu ya] okumi. Ole onarwa wa miyo, kharwa avoliwa tho etala.YOH. 6:35.

ELE NINKELA AHU OXUTTERA

Ninrowa woona yooweereya emphwanyeya va Yohani ekapiitulu ya 6, enoonihera moota Yesu aatxeerenraawe ipaawu ni ihopa weera aatxihe atthu antxipale, ni itthu ninxutteraahu ni eyo.

1. Mwaha wa heeni khalayi epaawu yaaraaya yootthuneya?

 ETEMPU ya khalayi, epaawu yaari etthu yootepa otthuneya. (Eph. 14:18; Luka 4:4) Mweekhaikhai, yaari yootepa otthuneya mpaka ikwaha ikina Biblya onnavarihela muteko masu ooweera ‘epaawu’ atthunaka ohima eyootxa. (Math. 6:11; Mit. 20:7, enoota ya yoosoma) Nave-tho epaawu yaari yootepa otthuneya mwa miiriira miili sootepa osuweliwa sa Yesu. (Math. 16:9, 10) Ninnaphwanya soohimmwa iyo va Yohani ekapiitulu ya 6, emaara ninrowaahu woonaka soohimmwa iyo, mwaasaaseke itthu ninxutteraahu ni moota woovarihela muteko olelo.

2. Etthu heeni yeerinhe otthuneya yootxa?

2 Arummwa a Yesu emalihakaru muteko aya woolaleera, Yesu aahaakuxa awo mpaarkuni ephareya ya oGalileya weera yiitthuuwe. (Mar. 6:7, 30-32; Luka 9:10) Awo yaaphiya nipuro noomaaleleya na muttetthe wa oBetisaida, menento atthu antxipale yaaphiya. Yesu khaatthanwe, mooreera murima, owo aahiihiyera etempu weera aaxuttihe woohima sa Omwene wa Muluku ni waalamiha. Okhala weera wannaxekuwa, arummwa a Yesu yanniikoha moota heeni atthu ale yaarowaaya otxa, akina a yaawo pooti weeraka yaakuxa yootxa vakhaaniini, menento antxipale yaatthuneya orowa mmuttettheni weera yathume yootxa. (Math. 14:15; Yoh. 6:4, 5) Etthu heeni Yesu aarowaawe opaka?

MWIIRIIRA WEERA SIVAHIWE IPAAWU

3. Etthu heeni Yesu aapankaawe weera akhavihere muloko mutokotoko wa atthu? (Nwehe efootu ya.)

3 Yesu aaweerela arummwa awe: “Khorenre wera sirowe [miloko sa atthu]. Mwàvahe yenyu yotxa.” (Math. 14:16) Awo yaari maxupo matokweene mwaha wooweera yaakhala alopwana oophiyeraka 5.000, naahela mpuwa athiyana vamoha ni anamwane, pooti weeraka yaakhala atthu oophiyeraka 15.000 yaatthuneya otxa. (Math. 14:21) Andre aaheera: “Òkhala vá mwammiravo orino [ipaawu 5] sa esevada ni asihopa eli, mene seiya ti xeni wa atthu ala antxipale?” (Yoh. 6:9) Ipaawu sa esevada saari ipaawu saatxiwa ni atthu oohaawa naari atthu akina, ni ihopa iye vakhaaniini, pooti weeraka saaheliwa maakha ni saahuumihiwa. Mene nnaamweera vareene hiiho, eyootxa aaraaweno mmiravo ole khiyaarowa ophiyera weera etxihiwe atthu ootheene.

Yesu aakosoopa soohaawela sa atthu sa weerutthuni ni soomunepani (Nwehe eparagrafu 3)


4. Itthu heeni ninxutteraahu ni Yohani 6:11-13? (Nwehe efootu.)

4 Atthunaka woonihera waapwattha wawe atthu, Yesu aahaaruma atthu ale okilaathi ikhurupu sene vamunyepuni. (Mar. 6:39, 40; mmusome Yohani 6:11-13.) Avinyaka, Biblya onhima weera, Yesu aahaaxukurela Atiithi awe mwaha wa epaawu ni ihopa. Waari wooreerela omuxukurela Muluku, mwaha wooweera taakumihenre yootxa ele. Nitthareke ntakihero nna nooreera na Yesu, nivekelaka nihinaawe otxa, naari nreene meekhiihu naari nreene ni atthu akina. Yesu aaruma okaweliwa yootxa atthu ale ni awo yaatxa ni yaavona. Yesu khaatthuna weera eyootxa yaahanle erihiwe. Mwa yeeyo, yootxa ele yaahanle yaathukumanyiwa weera evareliwe muteko emaara ekina. Yesu oonihiyera miruku woohima sa moota ninrowaahu ovarihelaka muteko itthu sahu mwa miruku. Wakhala weera nyuwo tiithi, munoonela hayi osoma yooweereya ela ni anamwane anyu ni woonelela itthu munxutteraanyu woohima sa ovekela, owaakhela aletto ni ovaha?

Mwiikoheke ha, ‘Keereke miyo kinnamutakiha Yesu kipakaka nivekelo kihinaaye otxa?’ (Nwehe eparagrafu 4)


5. Atthu yaatthuna ompakela eheeni Yesu, ni Yesu oonenle hayi?

5 Atthu yaatikhiniheya vantxipale ni moota Yesu aaxuttihaawe ni miiriira sawe soolamiha iretta. Esuwelaka weera Mose aalaihera weera Muluku ammukumihera profeta oothanleya, pooti weeraka awo yanniikoha, ‘Neereke Yesu profeta ene yoowo?’ (Ola. 18:15-18) Waakhanle weera ti hiiho, awo yuupuwela weera Yesu aamurowa okhala namalamulela ooreera mwaha wooweera aamurowa oweraka waavaha eyootxa atthu ootheene. Mwa yeeyo, muhoolo mwaya, muloko mutokotoko wa atthu waatthuna ‘omuthanla Yesu weera akhale mwene aya.’ (Yoh. 6:14, 15) Waakhanle weera Yesu aahaakhulela eyo, owo aamweerela eparte nyaha sa ipoliitika sa ayuda yaalamuleliwa ni aRoma. Neereke owo aahaakhulela? Hooye. Noosuwela weera Yesu ‘aatthawela omwaako.’ Nto nnaamweera aakhanyereriwa, owo khaivoleihenre ni nyaha sa ipoliitika. Ninxuttera eheeni?

6. Moota heeni ninrowaahu otthara ntakihero na Yesu? (Nwehe efootu.)

6 Ekhaikhai weera, atthu akina khenrowa onivekela weera naatxeerere ipaawu naari waalamiha mwa mwiiriira, naari khenrowa onivekela weera nikhale mwene aya naari namalamulela a mulaponi. Mene awo pooti onikhanyerera weerela eparte nyaha sa ipoliitika ninvotariki naari omukhavihera mutthu yoowo enuupuwelaaya weera anoowera oreherera itthu. Menento ntakihero na Yesu, ninnoonihera etthu yoopaka. Owo aakhootta wiivoleihera ni nyaha sa ipoliitika ni mpaka aahima weera: “Omwene aka kohiyo wa elapo ela.” (Yoh. 17:14; 18:36) Makristu olelo va ennapaka nnene mwaha wootakiha muupuwelo ni moota Yesu aapakaawe itthu. Hiyo ninnakhavihera, ninnavaha onamoona, ni ninnavekela Omwene owo. (Math. 6:10) Vano nrowe ntthikele woona yooweereya ya Yesu vaavo aatxinhaawe atthu mwa mwiiriira ni noone etthu ninxutteraahu.

Yesu khaatthuna wiivoleihera ni nyaha sa ipoliitika sa ayuda ni aRoma, ni hiyo nintthuneya ottharaka ntakihero nawe (Nwehe eparagrafu 6)


‘ITTHU SINTAPHULELAAYA IPAAWU’

7. Etthu heeni Yesu aapankaawe, ni arummwa awe yoonenle hayi eyo? (Yohani 6:16-20)

7 Yesu aatxihakaru atthu antxipale, owo aahaaruma arummwa awe okhuma nipuro nne etthikelaka oKafarnawu mpaarkuni, nave owo aakhuma nipuro nne atthikelaka oKafarnawu, asepaka okhanyereriwa ni atthu yaatthuna omukhaliha mwene. (Mmusome Yohani 6:16-20.) Arummwa ereene mphareya, yaakhumelela epheyo etokweene yeeyo yaakumihenre muteku-teku mphareya. Nto Yesu eettaka vasulu va maahi, owo aarowa yaaraayavo arummwa. Ni anwopa murummwa Pedru weera eette-tho vasulu va maahi. (Math. 14:22-31) Vaavo aaphiñyaawe mpaarkuni, epheyo yaamaala. Arummwa ale yaatikiniheya ni yaaheera: “Vetthwitthuni weyo wá Mwana a Muluku.” a (Math. 14:33) Nnaamweera vareene hiiho, awo khayoona ovarihana waakhanle woohima sa mwiiriira ole ni etthu yeereñye muttuli ni muloko mutokotoko wa atthu. Marko onnaatxeerera eeraka: ‘Arummwa ale yaatikiniheya vantxipale mwaha wooweera khayaasuwela etthu yaataphulelaaya ipaawu, mene mirima saya saasareñye otikiniheya.’ (Mar. 6:50-52) Aani, awo khayaawera osuwela owera wa Yesu woopaka miiriira. Muhoolo mwaya, Yesu aatthikela wuuluma woohima sa mwiiriira wa epaawu, ni oonixuttiha etthu.

8-9. Mwaha wa heeni muloko mutokotoko wa atthu waamwaasaaya Yesu? (Yohani 6:26, 27)

8 Muloko ole mutokotoko wa atthu Yesu aatxinhaawe, etthu waatthunaayaxa, waari okhaviheriwa ni soohaawela saya sa weerutthuni ni sootthuna saya. Moota heeni? Nihiku naattharelana, yaahoonelela weera Yesu ni arummwa awe yaapwaha. Mwa yeeyo, muloko ole mutokotoko waahaawela aparku yaaphiñye oTiberiyade orowaka oKafarnawu weera wakumane ni Yesu. (Yoh. 6:22-24) Neereke awo yaapanke eyo ni yoolakela ya wiiwa mitthenka sa Omwene? Hooye. Etthu awo yaatthunaayaxa waari okhaviheriwa ni soohaawela saya sa weerutthuni evahiwaka yootxa. Ninsuwela moota heeni eyo?

9 Moone etthu yeereñye vaavo muloko mutokotoko wa atthu wamphwannyaaya Yesu waattamela oKafarnawu. Yesu aahaaleela ahaakhuwaka weera yootthuna aya waari okhaviheriwa ni itthu sa weerutthuni. Owo aasuwela weera ‘yannatxa ipaawu iye ni yannavona’ ni ‘eyootta emmala.’ Owo aahaavekela weera epakeke itthu nthowa na ‘eyootxa emphwanyiha ekumi yoohimala.’ (Mmusome Yohani 6:26, 27.) Yesu aahima weera eyootxa eyo yaarowa ovahiwa ni Atiithi awe. Masu ooweera eyootxa emphwanyiha ekumi yoohimala pooti weeraka yaahaatikiniha atthu ale! Yaarowa okhala eyootxa heeni yaarowa opaka eyo ni moota heeni atthu ale yaamwiiwelela Yesu yaarowaaya waakhela?

10. Etthu heeni atthu ale yaatthuneyaaya oxuttera woohima sa “muteko wa Muluku”?

10 Pooti weeraka ayuda ale yaahoonelela weera sookhala miteko yaatthuneyaaya opaka weera ephwanele waakhela eyootxa eyo. Pooti weeraka awo yaahuupuwela woohima sa opaka “miteko” sa nlamulo na Mose. Menento Yesu aaweerela: “Ola ti muteko wa Muluku: [moonihere nroromelo wa] yole omurummaiye.” (Yoh. 6:28, 29) Onnatthuneya woonihera nroromelo wa ole ommuthoonyera Muluku weera ‘nikhaleno ekumi yoohimala.’ Mweekhaikhai, Yesu aahuuluma woohima sa eyo. (Yoh. 3:16-18, 36) Ni muhoolo mwaya aahuuluma itthu ikina woohima sa moota woophwanya ekumi yoohimala. — Yoh. 17:3.

11. Moota heeni ayuda yoonihenraaya weera yaaxupeya paahi ni itthu sa weerutthuni? (Nsalmu 78:24, 25)

11 Ayuda ale khayaakhulenle woohima sa “muteko wa Muluku” munyowani. Yaamukoha yeeraka: “Vano enenero xeni onèrawe wera nòne ni niwìwelele?” (Yoh. 6:30) Awo yaahima weera makholo aya a khalayi emaara ya Mose yaavahiwa Mana, yaawo enlikanxeriwa ni epaawu. (Neh. 9:15; musome Nsalmu 78:24, 25.) Onooneya weera, muupuwelo aya nlelo waawehexexa okwanihera itthu sa weerutthuni ntoko epaawu enooneya. Ni emaara yeeyo Yesu uulummaawe veeli woohima sa ‘epaawu ya ekhaikhai ya wiirimu,’ yeeyo moovirikana ni mana, yaarowa waaphwanyiha ekumi yoohimala, awo khayaamukonhe etthu entaphulelaaya. (Yoh. 6:32) Awo paahi yaawehexexa soohaawela saya sa weerutthuni ni yaakhootta ikhaikhai sa mBiblyani Yesu eereraawe waaxuttiha. Ninxuttera eheeni ni yooweereya ela?

ETTHU NINTTHUNEYAAHU OWEHEXEXAKA

12. Moovarihana ni etthu Yesu axuttinhaawe, etthu heeni nintthuneyaahu owehexexaka?

12 Etthu ninxutteraahu ni ele nimphwanyaahu va Yohani ekapiitulu ya 6, ti yooweera, itthu nintthuneyaahu owehexexaka sikhaleke soohaawela sahu soomunepani. Muupuwele weera Yesu aapaka etthu emoharu vaavo aakhonttaawe sooweerera sa Satana. (Math. 4:3, 4) Opwaha mwa yeeyo, mwaha aapankaawe vamwaako, owo aaxuttiha otthuneya waya mutthu ori poothe a hiyo waasaasa itthu soomunepani. (Math. 5:3) Mwa yeeyo, hiyo pooti wiikoha ha, ‘Moota kinvarihelaaka ekumi aka, neereke kinnoonihera weera kinnavaha mwiitti itthu soomunepani ohiya oxupeya ni itthu sa weerutthuni?’

13. (a) Mwaha wa heeni ohikhanlaaya woonanara waasaasa yootxa? (b) Paulo anlenle eheeni? (1 Akorinto 10:6, 7, 11)

13 Khaiyene ti woonanara ovekela woohima sa itthu sa weerutthuni ni ohakalala ni itthu iyo. (Luka 11:3) Biblya onhima weera ti wooreera weera mutthu ‘atxeeke ni awureke’ ni ohakalala ni muteko onvaraawe. Nave-tho Biblya onnahima weera itthu iyo, “sinakhuma mmatatani mwa Muluku”. (Koh. 2:24; 8:15; Yak. 1:17) Nnaamweera vareene hiiho, hiyo nintthuneya ohiyaka itthu sa weerutthuni nipuro naya. Murummwa Paulo ohuuluma eyo vaavo aalepelaawe akristu yaakhala oYerusalemu ahalelaka onyaanyiwa. Owo aahuuluma itthu seereñye khalayi ni ana a Israeli, ohela mpuwa etthu yeereñye vamwaako Sinayi. Owo aahaaleela akristu weera ‘ehinlele itthu soonanara ntoko ana a Israeli yìnlenlaaya.’ (Mmusome 1 Akorinto 10:6, 7, 11.) Ana a Israeli mwaha woosiveliwa ni itthu sa weerutthuni, yaaheeriha itthu sooreera Yehova aavahaawe mwa miiriira okhala ‘itthu soonanara.’ (Nam. 11:4-6, 31-34) Ni vaavo yaakokhorelaaya eneneero ya emompe yaapankaaya, awo yannatxa, yannawura ni yannahakalala. (Ott. 32:4-6) Paulo aahuuluma yooweereya ela weera aaleele akristu yaakhala aattamelaka onyaanyiwa Yerusalemu, eyaakha ya 70 Kristu awiiyeene. Vano, hiyo ninkhala okhwipi wa elapo ela yoonanara, nto onookhala wooreera otthara miruku sa Paulo.

14. Biblya onuuluma eheeni woohima sa eyootxa ninrowaahu okhalano mu elapo enyowani?

14 Vaavo aaxuttihaawe ovekela woohima sa “yotx’ahu ya nihiku ti nihiku,” Yesu aatthuna ohima etempu yeeyo enrowaaya weereya yootthuna ya Muluku ‘elapo ya vathi ntoko wiirimu.’ (Math. 6:9-11) Munnawera wuupuwelela moota elapo enrowaaya okhala nivekelo nna naakhuliwa vale? Biblya onhima weera yootthuna ya Muluku wa elapo ela ya vathi, enhela mpuwa eyootxa yintxipale. Moovarihana ni Yesaya 25:6-8 enookhala yootxa yintxipale ninrowaahu opuhaka vaavo ninrowaahu olamuleliwaka ni Omwene wa Yehova. Nsalmu 72:16 ohimme ha: “Velaponi vakhale watta wa etrigu, anyi, varuwerye va ethoka ya myako.” Neereke nyuwo munoorowa otthuna ovarihela muteko itthu iyo weera mpake yootxa yoowoosivelani naari ele muhintalaanyu opaka? Muhittuwale-tho weera nyuwo munoorowa ophatteya miri sanyu ni munootxa soowiima saya. (Yes. 65:21, 22) Ni atthu ootheene enoorowaka opuha itthu iyo.

15. Atthu enrowa ovinyererihiwa enrowa oxuttera woohima sa eheeni? (Yohani 6:35)

15 Mmusome Yohani 6:35. Nkawuupuwelani veeli atthu ale yaatxiiye ipaawu ni ihopa Yesu aareelinhaawe. Emaara ene yeele, awo khayoonihenre nroromelo wa Yesu. Mene nnaamweera vareene hiiho, pooti weeraka akina a yaawo enoovinyererihiwa ni nyuwo munimwaasuwela. (Yoh. 5:28, 29) Atthu ntoko awo eneereke otthuneya oxuttera etthu entaphulelaaya masu a Yesu yaawo eneera: ‘Miyo epaawu ya ekumi. Ole onwa wa miyo khavoliwa-tho etala.’ Awo eneereke otthuneya wunnuwihera nroromelo naya woohima sa mukuttho wa yoowoopola wa Yesu. Ni eneereke otthuneya ororomela weera owo oovaha ekumi awe mwaha wa yaawo. Emaara ene yeeyo, anookhala programa oowaaxuttiha ale enrowa ovinyererihiwa ni anamwane ootheene enrowa oyariwaka mu elapo enyowani. Tthiri onrowa okhala wooreera weerela eparte eprograma ela yooxuttiha! Opaka eyo onrowa okhala woohakalaliha vantxipale opwaha otxa epaawu enooneya. Moohihovela, itthu soomunepani, sinrowa okhala sootepa otthuneya mweekumini mwahu.

16. Eheeni ninrowaahu woona mwa yoosoma enttharelana?

16 Mwa yoosoma ene yeela, nonne paahi itthu vakhaani ninxutteraahu ni masu eri va Yohani ekapiitulu 6. Mene Yesu aakhalano itthu sintxipale weera axuttihe woohima sa ‘ekumi yoohimala.’ Ayuda yaawo Yesu aawuulumaawe, yannatthuneya wiiwexexa moomaaleleya etthu Yesu aahimaawe, hiyo-tho ninnatthuneya opaka emoha-moharu. Tivawonto mwa yoosoma enttharelana ninrowaahu ovirelela woona itthu ikina sa Yohani ekapiitulu ya 6.

ETXIPO 20 Nyuwo Monvaha Mwaninyu Mmoseene

a Weera musuwele vantxipale woohima sa yooweereya ela, munwehe Yesu ti Ephiro, Ekeekhai ni Ekumi, epaax. 131, ni Mutakihe Waamini Waya, epaax. 185.