Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

Nyuwo Mwaanisuwela?

Nyuwo Mwaanisuwela?

Mahiku a Yesu mipoosito xeeni atthu yaaliva aya?

MWA IYAAKHA sinceene aIsarayeli yaanivaha musurukhu aya wira akhaliherye okokhorela weekeekhai. Masi oliva mipoosito sinceene yaari etthu yaakhulumula ni yaaxankiha vanceene aYuda a okathi wa Yesu.

Wira akhaliherye miteko saavariwa mutabernaakulu ni muhoolo mwaya mutemplo aakokhoreliwa Muluku, aYuda otheene yaahaana oliva nimeya na exeekele wala idrakima piili. Mahiku a Yesu mpoosito owo waanirumeeliwa wira elokiheriweke etemplo yaatekiwe ni Herodi ni mikuttho saavahiwa mutemplo. AYuda akina yaahimukoha Pedru akhala wira Yesu aaniliva mpoosito wa otemplo. Nto Yesu aahitthokiherya wira khahiyo yaari etthu yootakhala oliva mpoosito owo. Musuweleke wira Yesu aahimuruma Pedru waavya musurukhu wira alive mpoosito.—Math. 17:24-27.

Atthu a Muluku, yaahaana oliva mpoosito mukina wiitthaniwa tiisimu. Tiisimu owo waari mpantta wa namuloko wa itthu yaahepha aya wala mireerelo saya. (Onam. 27:30-32; Moth. 18:26-28) Ahooleli a itiini a okathi ole yanaakhanyererya atthu ovaha ephoole vaavo yaaliva aya etiisimu ya mireerelo saya sa “ortelaani ni entro’’. Yesu khaakhoottiha atthu oliva etiisimu masi aahaahimya alipa-oolepa ni aFarisi okhala anawoothe, mwaha woowi khiyavarihela muteko oratteene nlamulo na etiisimu.—Math. 23:23.

Okathi ole aYuda yaalamuleliwa ni aRoma. Nto awo yaahaana waaliva aRoma mipoosito sikina. Mwa ntakiheryo, atthu ale yaarina imatta saya yaahaana oliva mpoosito musurukhu wala mireerelo saakhuma mmatta mmo. Awo yaahimya wira atthu awo yaahaana oliva 20 wala 25 pursento sa itthu saakhuma mmatta mmo. Nave khula muyuda aahaana oliva mpoosito awe. Waari mpoosito yoowo aFarisi yaamukonhe aya Yesu. Nto Yesu aahitthokiherya wira atthu ale yaahaana okhalana moonelo wooloka voohimya sa mpoosito oriki: “Munvaheke Seesari ekhanle ya Seesari, nave munvaheke Muluku ekhanle ya Muluku”.—Math. 22:15-22.

Atthu ale yaarowa otumiha elapo ekina marotta aya wala yaaruuha marotta aya akhumaka elapo ekina, yaahaana oliva mpoosito. Mpoosito owo waaniliviwa mportu, mponti, mapuro yaakumana iphiro ni vamukhora va epooma wala mmerkaatu.

Musurukhu wa mpoosito atthu ale yaakhanle aya oowaaliva aRoma waanaakhulumula vanceene. Mulipa-oolepa sowiiraneya oniihaniwa Tácito, ohimmye wira okathi wa olamulela wa Tibério, okathi Yesu aari awe valaponi “oSiria ni oYudeya atthu yaanixanka vanceene mwaha wa mipoosito yaaliva aya ni yaanivekela wira mpoosito owo ovukuliwe”.

Enamuna mipoosito iyo saaliviwa aya saanitepa oxankiha makhalelo a atthu. Wira mutthu okhalane ehakhi ya oliviha mpoosito, ahaana othuma ehakhi eyo. Mutthu aaliva musurukhu wira okhalane ehakhi eyo, aanikhalana eparakha ya okhalana atthu akina wira aliviheke mpoosito. Okathi wotheene yaaliviha aya mpoosito, awo yaanikhalana musurukhu munceene. Vanikhala ntoko wira Zakeyo aahikhalana atthu awe aalivihana awe mpoosito. (Luka 19:1, 2) Vannikhweya woona etthu yaawiiriha atthu a okathi ole ohisiveliwa ni mipoosito yaaliva aya ni ohaaphavela alipa yaaliviha mpoosito.