Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

YOOWIIRANEYA YA MWEEKUMINI

Kaaniweha Waamini wa Arumeyi a Yehova

Kaaniweha Waamini wa Arumeyi a Yehova

WOONASA WENE nyuwo munnuupuwela okathi mwavaanela anyu ni mutthu, owo ooleelani etthu yoovanreni murima vanceene. Eyo ti etthu yaakiiranenle iyaakha 50 sivinre. Kiira kiri ene ni mpatthani aka ni nooraka mooro oQuênia. Miyo ni mpatthani aka naaheetta mikwaha miyeeri sinceene nixukuryaka wÁfrica. Nto nihiku nimosa kaavaanela ni mpatthani aka voohimya sa efilme naweha ahu yaalavula sa etiini. Nto okathi owo mpatthani aka aahihimya so: “Efilme ele khiyaavarihana ni Biibiliya”.

Miyo kaahipacerya otheya maana mpatthani aka ole kheettela itiini. Nuumala-vo, kaahimukoha so: “Exeeni munisuwela anyu voohimya sa Biibiliya?” Nuumala omukoha, owo khaaphavenle okaakhula, masi muhoolo mwaya aahikileela wiira maama awe aari Namoona a Yehova. Nto maama awe aahimwiixuttiha myaha sikina sa mbiibiliyani. Nuumala wiiwa eyo, kaahitikinihiwa vanceene ni kaahipacerya omukoha itthu sinceene.

Nto naahivaanela mpakha ohiyu eriyari. Mpatthani aka ole, aahikileela wiira Biibiliya oniixuttiha wiira Satana tonilamulela olumwenku. (Yoh. 14:30) Woonasa wene nyuwo munnisuwela eyo okhuma khalai masi miyo kampacerya wiiwa eyo nihiku nle, ni kaahitikinihiwa vanceene. Maana kaixuttihiwe wiira Muluku oophenta taalamulela olumwenku ola. Masi miyo nkaakupali eyo mwaha wa itthu sootakhala siiraneya kaaweha aka. Okathi ole miyo kaarina iyaakha 26 paahi, masi kaahiweha itthu sinceene sootakhala saakiriipiha murima.

Paapa aka eettiha eviyau ya ekhotto ya wEstados Unidos. Okathi kaari aka mmiravo, kaanisuwela wiira anakhotto a wEstados Unidos yaamurowa ovonya epompa yaarowa owiiva atthu anceene. Okathi yaawaniwa aya ekhotto oVietnã kiira kisomaka exikola yuulupale ya oCalifórnia. Kaahipacerya opaka ekereve (aahiiso okumiherya manyaku-nyaku) ni anaxikola akina. Nto mapoliisia yaamukunxe xampokho ni gás lacrimogêneo (mwiixi mapoliisia animwarexa aya okathi anikhumelela aya manyaku-nyaku) yaahipacerya onitthimakela. Hiyo naahipacerya otthyawa maitho anixeeryalene mwaha wa mwiixi ole nave khinaawerya omumula saana. Ole waari okathi wa manyaku-nyaku manceene ni oowaatta atthu oohiiwelela. Ahooleli a ipoliitika yaaniiviwa ni atthu yaanipaka ekereve. Nto khula mutthu aarina moonelo woovirikana voohimya sa ele yaareerela opakiwa, nto khiivo etthu yakhumela saana.

Nikhumaka oLondres nirowaka wÁfrica Central

Mwaakha wa 1970, kaahiphwanya muteko kaaliviwaka musurukhu munceene oCosta wa oNorte, wAlasca. Nuumala-vo, kaahirowa oLondres khimuthuma moota aka. Nto kaahipacerya weetta mukwaha kihisuwelaka opuro kaarowaka. Nuuvira miyeeri sinceene, kaahiphiya wÁfrica. Okathi keettaka mukwaha aka kaahaasuwela atthu akina yaathaama elapo aya athaamelaka ilapo sikina, aphavelaka makhalelo ooloka.

Nto itthu sootheene kaawenhe aka ni saakikhumelela, saahikooniherya wiira yoowiixuttiha ya mbiibiliyani yoowi olumwenku ola onlamuleliwa ni mutakhali yaari ya ekeekhai. Nto kaaniikoha so: Akhala wiira khahiyo Muluku tonilamulela olumwenku, nto owo onivara-ni? Kaaniphavela vanceene osuwela wakhuliwa wa nikoho nlo.

Muhoolo mwaya, kaahiphwanya waakhuliwa waya. Mookumini mwaka, kaahaasuwela atthu anceene yaamuroromela Muluku eekeekhai hata saaphwanya mixankiho sinceene.

WIRLANDA WA ONORTE “ELAPO YA EKHOTTO”

Nuumala otthikela oLondres, kaahikumana ni maama awe mpatthani aka ole ni aahikivaha Biibiliya. Muhoolo mwaya, kaahirowa epooma ya Amsterdã, nto Namoona a Yehova mmosa aahikiweha kimusomaka Biibiliya waattamela mustaraatani kaakilanthi aka. Nto owo aahikileela wiira aamukisomihaka Biibiliya. Nuumala-vo, kaahithaamela oDublin elapo ele yaahikhala eBetheli ya Anamoona a Yehova. Nihiku nimosa, kaahirowa oBetheli iwo ni kimana mukhora nihiku nenle kaahimusuwela munna Arthur Matthews, yoowo aari a amiruku. Kaahinvekela wiira okisomiheke Biibiliya nto owo aaheemererya.

Yaanikisivela vanceene yoosoma aka ni kaahipacerya osoma iliivuru sootheene ni irevista sa mutthenkeso ahu. Nave nkaahiyale omusoma Biibiliya. Itthu iyo saanikihakalaliha vanceene! Okathi wa mithukumano kanaaweha anamwane yaakhulaka makoho asuweli a mulaponi yahaawerya aya waakhula. Anamwane awo yaanaakhula makoho ntoko: ‘Xeeni otakhala ohireere aya wuulaana mulaponi? Muluku ti pani? Exeeni eniiraneya nuumala mutthu okhwa?’ Nto okhala wiira elapo ele nkaasuwela atthu akina, apatthani aka ootheene yaari Anamoona a Yehova. Awo aakikhaliherya omwaattamela Yehova ni omphenta.

Miyo kiri ene ni Nigel vamosa ni Denis

Kipatisiwe mwaakha wa 1972. Nuumala eyaakha emosa, kaahipacerya muteko wa opioneero wookilaatheya ni kaanikhaliherya muloko mwaamukhaani waari muttetthe wa oNewry, wIrlanda wa oNorte. Nuumala-vo, kaahaalukari empa yeeyo yaari waattamela vamwaako. Nave opuro ole saanilyihiwa ipooyi. Nto miyo kaanilokiherya myaha saka kiwehaka ipooyi iyo. Okathi kaalokiheryaka myaha saka, miyo kaaniweha ipooyi iyo vaakhala ntoko wiira ipooyi iyo saanivaha ephoole. Ekeekhai wiira ipooyi iyo khisaakileela opuro kaareerela aka olokiherya, masi saahikikhaliherya olimalela olavula kaawehaka alipa-oowiriyana. Mwaakha wa 1974, miyo ni munna Nigel Pitt, naahithanliwa okhala mapioneero a vameekhaaya. Nto naahikhala apatthani aalupale.

Okathi ole saaniwaniwa ikhotto sinceene wIrlanda wa oNorte. Nto eyo yaahiwiiriha atthu anceene wiitthana elapo ele okhala “elapo ya ikhotto”. Okhala wiira nyuwo mwaaniwerya waaweha atthu awanaka mphironi, akinaku yoopeliwaka, ikaaro sipattaka mwaha wa ipompa. Itthu iyo saanikhumelela mwaha wa ohiiwanana wa ipoliitika ni owana-wana wa itiini. Masi hata atthu yeettela etiini ya epurustanti ni makatooliku yaanisuwela wiira Anamoona a Yehova khiyiirela mpantta epoliitika. Hata vari siiso, hiyo naaniwerya olaleerya mootaphuwa ni moovareleleya. Okhala wiira atthu naalaleerye ahu muttetthe ole yaaninileela vahinatthi opuro ni okathi saarowa aya owaniwaka ikhotto. Nto eyo ti etthu yaakhaliherya Anamoona olaleerya mootaphuwa ni moovareleleya.

Masi saahikhala itthu sikina saanixankiha. Nihiku nimosa miyo ni pioneero mukina iitthaniwa Denis Carrigan, niira nilaleeryaka muttetthe mwaamukhaani yahaakhanle Anamoona a Yehova. Muttetthe owo naalalenrye ekwaha emosa paahi. Muthiyana mmosa, aahinootherya wiira naari anakhotto a wInglaterra yaarwaale ohottela epooma ele. Owo aahinootherya okhala wiira khinaalavula saana nttaava na elapo ele. Naahoova vanceene, okhala wiira elapo ele mutthu aphwanyiwa ovaanelaka ni anakhotto a elapo ekina, aamwiiviwa aahiiso aamoopeliwa mmakuthani. Nuumala ophera olaleerya, okathi naamulipelela ahu xaapa, naahiweha ekaaro emosa yeemenle waattamela nipuro naatumihiwa ekafe opuro yoole naamphwannya ahu muthiyana ole aanoothenrye. Nuumala-vo muthiyana ole aahikhumela ota onalavula ni alopwana anli yaari mukaaroni onithoonyaka. Nto alopwana ale anli yaari mukaaroni yaaheettiha ekaaro aya vakhaani-vakhaani mpakha opuro naari ahu. Nuumala ophiya, yaahipacerya onikoha itthu sinceene. Nto okathi xaapa aaphiyale awe awo yaahirowa olavula ni motoriista. Nto hiyo khanawerya wiiwa etthu yaalavulasa aya, muxaapani mme khakhanle mutthu mukina, aari motoriista paahi. Nuupuwela wiira yaaphavela onikuxa wiira yaniive. Moohakalaliha khahiyo yeeyo yiiraneyale. Nuumala okhuruwa muxaapani naahimukoha motoriista wiira: “Alopwana ale yaaphavelasa exeeni?” Nto motoriista ole aahinaakhula wiira: “Mwihixankase kihaaleelasa wiira kinnoosuwelasa-ni. Vano murisa oovareleleya”.

Nihiku na ekasamento ahu, Março a 1977

Mwaakha wa 1976, okathi wa kongresu a edistritu a oDublin, kaahimusuwela Pauline Lomax, pioneera a vameekhaaya aakhuma wInglaterra. Owo aari murokora oowiiyeviha, oophenta ni aarina waataana wooloka ni Yehova. Owo ni murokorawe iitthaniwa Ray, yiixuntte ekeekhai anari anamwane. Nuuvira mwaka mmosa, miyo ni Pauline naahithelana ni naahivikaniha orumeela ntoko mapioneero a vameekhaaya oBallymena, wIrlanda wa oNorte.

Okathi vakhaani naahirumeela ntoko axitokweene a esirkwiitu, okathi owo naarumeela oBelfast, oLondonderry, ni mapuro makina oowoopiha. Vaavo naaxukurya ahu miloko iyo, naanilipa vanceene okathi naweha ahu anna ahiyaka soowiixuttiha sowootha, nthalu ni onyokhana wiira amurumeele Yehova. Nave Yehova anaakhapelela ni waareeliha vanceene!

Naahirumeela wIrlanda iyaakha 10. Masi nuumala-vo, mwaakha wa 1981, naahilattuliwa orowa exikola ya oGileadi eturma 72. Nuumala-vo, naahithanleliwa wiira narumeeleke oSerra Leoa, wÁfrica oCidental.

NNAAMWI ANNA A OSERRA LEOA, YAARI OOHAAWA KHIYAHIYALE WAAMINI

Elaare misionaario naakhala ahu, yaahikhala anna ni arokora akina 11. Nto naahaana orumeela ekosinya emosa, ixoworo tthaaru, telefoni mmosa, makina anikattha ikuwo mamosa ni makina anuumiha ikuwo mamosa. Nave ikwaha sinceene khiyakhala energia. Makhule yaaniwela vampani ni inowa saanikela mpaani.

Nilapuwaka muro wiira nanwehe kongresu elapo ekina yoowaattamela

Makhalelo a mapuro ale yaari ooxankiha, masi muteko woolaleerya waari woohakalaliha. Okathi naalaleerya ahu atthu yaaneemererya muhupi wa mbiibiliyani ni yaaniwiriyana ni ephoole. Atthu anceene yaahipacerya omusoma Biibiliya ni yaanipaka marukunuxo. Atthu a muttetthe ole yaakiitthana so: “Ohano aRobert” nave mwaaraka Pauline yaamwiitthanasa so: “Apwiyamwene aRobert”. Nuuvira okathi vakhaani, kaahivekeliwa orowa okhaliherya oBetheli, nto kaaniviriha okathi munceene kikhaliheryaka oBetheli ni kaalaleerya okathi vakhaani paahi. Nto moohipisa, atthu a muttetthe ole yaahituruka-tho masina ahu, mwaaraka Pauline yaanimwiitthana “pwiyamwene Pauline” nave miyo yaanikiitthana “ohano Pauline”, nto eyo yaanimusivela vanceene!

Nirowaka ekampaanya ya muteko woolaleerya oSerra Leoa

Nnaamwi anna a muttetthe ole yaari oohaawa, khula okathi Yehova anaakhaliherya aavahaka itthu saathowa ni ikwaha sinceene aanipaka eyo mwa enamuna yahaalipelela aya. (Math. 6:33) Kinnimuupuwela murokora mmosa aarina musurukhu waaphiyerya othuma eyoolya ya nihiku nle paahi, para yena ni anaawe. Masi ohiya othuma eyoolya owo aahinvaha musurukhu ole munna mmosa aawereiwa malaaria wiira athume mirette. Nihiku nenle ohivinre okathi munceene, aahirwa muthiyana mmosa onvekela murokora ole wiira omutthave nuumala-vo ammuliva musurukhu. Yoowiiraneya ele yaahinikhaliherya-tho woona wiira Yehova aanakhaliherya anna ale mwa inamuna sootikiniha ikwaha sinceene.

WIIXUTTA MAKHALELO MASYA ONIGÉRIA

Naahirumeela oSerra Leoa iyaakha 9. Nuumala-vo, naahithamiheriwa eBetheli ya oNigéria. Vano eBetheli yaari ahu yaari yuulupale ovikana ele ya oSerra Leoa. Muteko aka waamulikana nuule kaavaraaka oSera Leoa, masi para mwaaraka Pauline waari wooxankiha. Okathi naari ahu oSerra Leoa, owo aaniviriha iwoora 130 olaleeryaka ni aahikhalana soosoma sa Biibiliya sinceene saarowa vahoolo. Masi vano, owo aathanleliwe muteko woottottha ikuwo. Waahivira okathi munceene wiira olimalele muteko ole. Etthu yaamukhaliherya, woona wiira anna anceene yaanivaha efaita muteko aavara awe ni aaniwerya waalipiha mabethelita makina.

Soolema sa oNigéria saari soovirikana ni iye naalimalenle ahu, nto naahaana wiimananiha olimalela. Nihiku nimosa, munna mmosa aahirwa oskritoorio waka wiira okisuwelihe murokora aaphiyale niinaano obetheli. Okathi kanvahale aka ntata wiira kimukohe ihaali murokora ole aahikhoroma mpakha vathi. Nto miyo kaahitikinihiwa vanceene! Okathi ene yoole kaahuupuwela soolepa piili: Miteko 10:25, 26 ni Wiisuupulula 19:10. Nto kaaniikoha so: ‘Tthiri kiireke kihaana omuhiiha ele onipaka awe?’ Nave okathi ene yoole kaahuupuwela so: ‘Vakhala wiira oolattuliwa orwa orumeela obetheli, kihaana okupali wiira yena onnisuwela ele Biibiliya oniixuttiha awe’.

Kaahixanka ni nkoona etthu yoopaka. Nuumala-vo, kaahitokosa mwaha ole ni kaahoona wiira murokora ole khaapanke etthu yootthekeya okhala wiira yaavarihana ni soolema sa muttetthe ole. Nave alopwana yaanikhalana yoolema ya wuurama ohoolo wa mutthu. Eyo yaanipakiwa wiira yooniherye nttittimiho, khiyaataphulela wiira yaamukokhorela mutthu owo. Nave kaahitokosa mbiibiliyani koona wiira yaahikhala atthu yaapanke eyo. (1 Sam. 24:8) Nto kaahiira saana ohimukhoottiherya murokora ole etthu yeeyo yaarowa omwiiriha wuuliwa muru.

Nahaasuwela anna anceene a oNigéria, yaawo yoonihenrye omwaamini waya Yehova. Mmosa a yaawo iitthaniwa Isaiah Adagbona. b Owo iixuntte ekeekhai onari mmiravo, masi muhoolo mwaya aahiphwanyaniwa oretta wa makuttula. Nuuvira okathi, owo aahiroihiwa mapuro yaakhapeleliwa atthu yaarina makuttula ni taari Namoona a Yehova paahi opuro ole. Nto owo aaninyokhiwa, hata vari siiso, ahaakhaliherya anamakuttula 30 weemererya ekeekhai ni aahikumiherya muloko opuro ole.

ANNA A OQUÊNIA YAANIKIPIXERYA MURIMA

Kiwehaka etthomotto yaamukhaani oQuênia

Mwaakha wa 1996, naahithanleliwa wiira narumeeleke eBetheli ya oQuênia. Ele yaari ekwaha yoopacerya khaatthikenle aka oQuênia nuumala okhuma kihiixuntte ekeekhai. Hiyo naakhala oBetheli nave obetheli iwe yaaniphiya akhole anceene. Nave akhole awo yaanaacophola arokora ifuruta yaateexa aya vamuru. Nihiku nimosa, murokora mmosa aakhala oBetheli okhumaka okwaartu wawe khaawanle exanela. Nto okathi aatthikenle awe okwaartu wawe, owo aahaaphwanya akhole anceene alyaaka yoolya awe. Owo ahikhuwela khukhuma okwaartu wawe otthyawaka. Nave akhole ale yaahipacerya okhuwela atthyawaka ni aviraka vaxanelani.

Miyo ni mwaaraka Pauline naahirowa okhaliherya muloko waalavuliwa nttaava na eSwahili. Okathi vakhaani miyo kaahithanleliwa wiira kihooleleke Yoosoma ya Eliivuru ya Muloko, (olelo-va yeeyo enisuweliwa okhala Yoosoma ya Biibiliya ya Muloko). Masi miyo nkaasuwela olavula saana eSwahili. Miyo kaaniilokiherya vanceene wiira kiweryeke opaka makoho vaweryaneya vale. Masi okathi munna akomentari awe moovirikana ni ele yaalempwale, miyo nkiiwa etthu. Nto eyo yaanikixankiha vanceene! Kaanakhupanyerya anna ni arokora okhala wiira khiyiiwexexa ele kaahimya aka. Masi kanaaxukhurela mwaha wookipixerya waya murima ni wiiyeviha.

ANNA A WESTADOS UNIDOS YAARI OOWAAMINI NNAAMWI YAARI ATHACIRI

Khinaamalinhe mwaakha nirumeelaka ebetheli ya oQuênia. Nuumala-vo, mwaakha wa 1997 naahilattuliwa wiira narumeeleke eBetheli ya oBrooklyn, oNova York. Moovirikana ni ilapo iye nivinre ahu, atthu anceene oNova York nno toothaaciri nto eyo enninixankiha. (Mir. 30:8, 9) Masi hata vari siiso, anna oNova York akhalana waamini woolipa. Ohiya ophavelaka othaaciri, awo annirumeela okathi aya ni mireerelo saya wiira akhaliheryeke miteko sinivariwa mutthenkeso wa Yehova.

Miyaakha iya sootheene, nooweha wiira anna anniroromeleya wa Yehova nnaamwi arineene makhalelo oovirikana. Elapo ya wIrlanda, naahoona wiira anna aakhalana waamini nnaamwi siwaniwaka ikhotto. WÁfrica nave naahoona wiira anna yaari oowaamini nnaamwi yaari ohaawa ni yahakhanle Anamoona a Yehova anceene. WEstados Unidos, nahoona wiira anna yaari oowaamini nnaamwi yaari oothaaciri. Tthiri Yehova onnihakalala vanceene okathi onaweha awe arumeyi awe amphentaka nnaamwi saaphwanyaka mixankiho sinceene!

Miyo ni mwaaraka Pauline niri ene eBetheli ya oWarwick

Okathi onnivira “vowakuveya ovikana ntthere”. (Yobi 7:6) Vano ninrumeela eseedi ya olumwenku wootheene oWarwick, oNova York, nave ninnihakalala vanceene ohihiya orumeela ni anna aniphentana vanceene. Hiyo ninnihakalala vanceene osuwela wiira ninnimukhaliherya mwene ahu, Yesu Kristu, yoowo moohipisa onrowa waatthuvela arumeyi awe ootheene oororomeleya. — Math. 25:34.

a Olelo-va anisuweliwa ntoko akongresu a muttetthe.

b Yoowiiraneya ya munna Isaiah Adagbona ekumiheriwe erevista ya Asentinela ya 1 Abril a 1998, ipaax. 22-27. Owo okhwiiye mwaakha wa 2010.