Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

MWAHA ONITHOKORERIWA 20

Mwaamaaliheke Ale Atupheliwe Wira Arupihiwe

Mwaamaaliheke Ale Atupheliwe Wira Arupihiwe

“Muluku onnihakalaliha inamuna sotheene. Yowo onninihakalaliha mohawani mwahu mothene”.​—2 AKOR. 1:3, 4.

NSIPO 134 Anamwane ti Yoovaha Enikhuma wa Muluku

ELE NINROWA AHU WIIXUTTA *

1-2. (a) Nvahe ntakiheryo nnooniherya wira okhala wene apinaatamu anniphavela omaalihiwa ni waamaaliha atthu akina. (b) Anamwane akina anikumiheriwa mixankiho xeeni?

OKHALA WENE, apinaatamu anniphavela omaalihiwa ni waamaaliha atthu akina. Mwa ntakiheryo, nkahaya mmuupuwele mwaana onithweela. Nto vaavo onithweela awe onnimora khuvulala vanikuthani, moohipisa onnitthimaka inlaka orowaka opuro ori Maama aahiiso Paapa awe. Anamuyari awe khanwerya ovoliha nikhwatta nawe, masi awo anoowerya ommaaliha ni omulipiha. Awo pooti omukoha etthu emwiiranenle, opuputtha maithori awe, omukhupaarela ahimyaka wira “mmaale, enoovira”. Eyo pooti omuriiriha murima mwanaya ni vaareerelaka pooti omuhela murette nipuro onoona awe owereya. Woonasa wene, nlelo ohinatthi omaala wunla owo pooti otthikela othweela. Vano nuuvira okathi nikhwatta nawe ninnivola.

2 Mooriipiha murima, aakhala makhwatta ootepa wunnuwa ovikana ovulala vakhaani vanikuthani. Anamwane akina annirupihiwa. Pooti wira mutthu omurupinhe mwaana owo, ekwaha emosa, ikwaha sinceene aahiiso ooviriha iyaakha sinceene omurupihaka. Hata omurupihaka ekwaha emosa aahiiso ikwaha sinceene, mwaana owo onniviriha okathi wala iyaakha sinceene oriipiwe ene murima. Okathi mukina pooti wira mutthu ole omurupinhe mwaana onnooneliwa, nuumala-vo onahukhummwa. Masi pooti woonaka wira mutthu owo opanke etthu yootakhala khonrowa ohukhummwa. Masi hata ohukhummwaka, mwaana owo pooti ovikaniha woona owereya, oxanka ni oriipiwa murima hata innunwe ene mwaha wa itthu soohiloka iirihiwe awe ori ene mwaana.

3. Ntoko onihimya awe 2 aKorinto 1:3, 4, Yehova oniphavela exeeni? Mwaha ola ninrowa waakhula makoho xeeni?

3 Exeeni enrowa omukhaliherya munna aahiiso murokora orupihiwe ori ene mwaana masi onivikaniha oriipiwa murima hata innunwe ene? (Mmusome 2 aKorinto 1:3, 4.) Yehova oniphavela wira atthu awe aphentiweke, omaalihiwa ni olipihiwa. Nto mwaha ola, ninrowa waakhula makoho ala mararu: (1) Xeeni atthu ale arupihiwe ari ene mwaana anireerela aya olipihiwa ni omaalihiwa? (2) Tani anireerela waalipiha ni waamaaliha atthu awo? (3) Mwa inamuna xeeni ninrowa ahu waamaaliha ni waalipiha?

XEENI NINTTHUNEYA AHU WAAMAALIHA?

4-5. (a) Xeeni vanireerela aya osuwela wira mwaana onnivirikana ni mutthu muulupale? (b) Niireke mwaana orupihiwe onnaaroromela atthu akina? Mutthokiherye.

4 Atthu ale arupihiwe ari ene mwaana, hata yinnunwe ene annireerela olipihiwa nnaamwi sivinre ene iyaakha sinceene. Nthowa xeeni? Wanipacerya, nihaana osuwela wira atthu aalupale aavirikana ni anamwane. Moonelo wa mwaana orupihiwe onnivirikana ni mutthu muulupale yoowo onihasuliwa. Iponto ninrowa ahu othokorerya sinoonikhaliherya woona wira waarupiha anamwane mwaha muulupale. Nrowe niwehe matakiheryo vakhaani.

5 Mwaana onnaaroromela vanceene atthu ale animuhuwa aahiiso animukhapelela. Mwaha wa waataana iwo orina awe ni atthu awo, mwaana onnaaroromela ni waaphenta atthu awo. (Esal. 22:10) Mooriipiha murima, atthu anceene anaarupiha anamwane ti yaale onikhalana awe etthoko emosa, amusi awe aahiiso apatthani aya amusi awe. Akhala wira mwaana onnirupihiwa, vanninvila waaroromela atthu akina hata siviraka iyaakha sinceene.

6. Xeeni waarupiha anamwane eri aya etthu yootakhala?

6 Anamwane khaniwerya wiixaakiha. Omurupiha mwaana etthu yootakhala ni ennimuhonona mwaana owo. Maana mwaana ole nlelo khinnunwe mweerutthuni ni mmuupuweloni wira osuwele ele entaphulela aya orupihana, nto mutthu ommurupiha mwaana pooti onwereya vanceene. Omurupiha mwaana pooti omwiiriha wuupuwelaka wira orupihana etthu yoohiloka. Nave pooti opacerya omuhoverya khula mutthu onimwaattamela.

7. (a) Xeeni vari aya vookhweya anamwane owokiwa wira arupihiwe? Atthu ale anaarupiha anamwane anaawoka sai? (b) Wootha iwo onimukumiherya exeeni mwaana?

7 Anamwane khanisuwela itthu sinceene wira apakeke soothanla aahiiso osyaka itthu sootakhala. (1 aKor. 13:11) Nto vannikhweya mutthu onwoka mwaana wira omurupihe. Atthu akina anaarupiha anamwane, annaaleela itthu sowoopiha ntoko: Omulela wira ookhalana nthowa, akhala wira onoomuleela mutthu khuuvo onrowa omukupali ni omukhaliherya, omuleela wira orupihiwa ni mutthu muulupale khahiyo etthu yootakhala okhala wira eniirela mpantta ophentana. Nto mwaana pooti oviriha iyaakha sinceene ohisuwelaka wira anwokiwa. Vano onannuwa iivahaka nthowa ni uupuwelaka wira khonikhala-khala ophentiwaka ni olipihiwa ni atthu akina.

8. Exeeni ennikupaliha wira Yehova onimwaalipiha atthu ale arina mixankiho suulupale?

8 Malakiheryo ala anninikhaliherya woona wira atthu ale atupheliwe khurupihiwa anniviriha iyaakha sinceene ahaawaka. Tthiri ekrime ya waarupiha anamwane ti yootepa otakhala! Okhala wira orupihiwa anamwane ohuulaana, tthiri ninnikupali wira ninkhala mahiku ookiserya. Nave okhala wira aasareya atthu “òhiphenta . . . atthu òtakhala murima ni òwòtha anovira etepaka”. (2 Tim. 3:1-5, 13) Olavilavi wa Satana ti wootepa otakhala ni vannitepa oriipiha murima vaavo apinaatamu anipaka aya itthu simmuhakalaliha Diabo. Masi musuweleke wira Yehova tootepa owerya onvikana Satana ni atthu awe. Nave Yehova onnisuwela olavilavi wotheene wa Satana. Nto nikupali wira Yehova onnisuwela vaavo ninhaawa ahu ni onoowerya onimaaliha ni onlipiha okathi wooreerela. Moohaanyiherya, eparakha yuulupale omurumeela “Muluku onnihakalaliha inamuna sothene. Yowo onninihakaliha mohawani mwahu mothene, wira ni hiyo niwerye wahakalaliha akhw’ihu ale ari mohawani mothene, nakawelaka ohakalala omosaru onnivahawe Muluku”. (2 aKor. 1:3, 4) Tani Yehova onaarumeela awe wira yaamaaliheke atthu awo?

TANI AKHANLE OOWAAMAALIHA?

9. Ntoko ohimmye awe Mwene Davidi Esalimo 27:10, Yehova oniwiiriha exeeni ale anyanyaliwe ni amusi aya?

9 Atthu akina anuupuwela wira khiyaakhapeleliwe ni anamuyari aya wira ahirupihiwe, nto ahaana omaalihiwa. Mwene Davidi, aanisuwela wira okathi wotheene nihaana omuroromela Yehova wira onoonimaaliha. (Musome Esalimo 27:10.) Davidi aanisuwela wira Yehova onniwaakhela ni matata manli ni onnaaphenta atthu anihasuliwa ni amusi aya. Yehova onipaka sai eyo? Owo onaaruma arumeyi awe oororomeleya, ntoko anna ni arokora a mmulokoni yaawo ari ntoko amusi ahu. Mwa ntakiheryo, Yesu ahimmye wira atthu ale animukokhorela Yehova ti annawe, axirokorawe ni aximaama awe.​—Math. 12:48-50.

10. Paulo ohimmye exeeni sa muteko awe ntoko mutokweene?

10 Nwehe ntakiheryo nnooniherya moota anna a mmulokoni ari aya ntoko amusi ihu. Murummwa Paulo aari mutokweene oororomeleya ni oophenta iimananiha okhaliherya muloko. Nto ohaavaha ntakiheryo nooloka axitokweene otheene. Paulo aahileeliwa ni Muluku wira axitokweene ahaana omutakiha ntoko yena aamutakiha awe Kristu. (1 aKor. 11:1) Nwehe etthu Paulo aahimmye awe ntoko mutokweene, oriki: “Okathi waryaka ni nyuwo, kari òmàla murima, ntoko muthiyana onakhapelelawe an’awe”. (1 aTes. 2:7) Olelo-va, attharaka ntakiheryo na Paulo, axitokweene anniimananiha omurumeela Biibiliya wira yaamaalihe ni waalipiha ale anireerela okhaliheriwa.

Arokora oolipa momunepani pooti waalipiha ni waamaaliha vanceene arokora ariipiwe murima (Nwehe ettima 11) *

11. Ninsuwela sai wira khahiyo axitokweene paahi tanireerela waalipiha atthu axankale?

11 Niireke axitokweene paahi tanireerela waamaaliha atthu arupihiwe? Nnaari. Otheene ahu nookhalana muritti ‘wolipihana murima’ mukina ni mukhwaawe. (1 aTes. 4:18) Arokora oolipa momunepani pooti ommaliha ni omulipiha murokora onitthuneya omaalihiwa ni olipihiwa. Etthu yoohakalaliha woona wira Yehova onniilikanyiha ni maama onaakhapelela anaawe. (Yes. 66:13) Biibiliya ookhalana matakiheryo manceene a athiyana yaakhalihenrye atthu yaaxankale. (Yobi 42:11) Tthiri, Yehova onnihakalala vaavo onimoona awe murokora ommaalihaka ni omulipiha murokora oxankale wala oriipiwe murima! Okathi mukina mutokweene mmosa aahiiso anli pooti onvekela murokora oolipa momunepani wira ommaliheke ni omulipiha murokora oriipiwe murima mwaha wa itthu soohiloka iireliwe awe. *

NINROWA WAAMAALIHA SAI?

12. Naarowaka ommaaliha munna nihaana osyaka exeeni?

12 Nihaana osuwela wira okathi ninrowa ahu omukhaliherya munna aahiiso murokora, nihaana osyaka omukhanyererya ohimya myaha ohiniphavela awe waaleela atthu akina. (1 aTes. 4:11) Nto nihaana opaka exeeni wira nimukhaliherye mutthu onireerela omaalihiwa ni olipihiwa? Nrowe niwehe mBiibiliyani inamuna 5 sinrowa onikhaliherya waalipiha ni waamaaliha.

13. Yowiiraneya eri 1 Mamwene 19:5-8, nlaikha na Yehova naamwiirinhe exeeni Eliya? Ninrowa otakiha sai nlaikha nne?

13 Mpakeke etthu wira mmukhaliherye mutthu owo. Okathi omosa, profeta Eliya ahaana otthyawa wira ohiiviwe. Owo khaareere oriipiwa murima mpakha onaphavela okhwa. Nto Yehova aahiruma nlaikha orowa omulipiha profeta ole. Nlaikha nne naahipaka etthu wira nimukhaliherye Eliya. Maana nlaikha nle naahinvaha yoolya ni naahimutumererya olya. (Mmusome 1 Mamwene 19:5-8.) Yowiiraneya ela enniniixuttiha etthu yuulupale. Okathi mukina, waareerela murima atthu akina ni itthu saamukhaani onnikhaliherya vanceene. Mwa ntakiheryo, nnoowerya omooniherya omphenta wahu munna aahiiso murokora oriipiwe murima nimukhaliheryaka, ntoko omwaapeela eyoolya, onvaha etthu yaamukhaani, aahiiso omulepela ewarakha erina moolumo oolipiha, itthu iyo pooti omukhaliherya woona wira onniphentiwa ni onnivahiwa efaita. Atthu akina vannaaxankiha okathi aninwiriyana aya mutthu olavulaka itthu sooriipiha murima simukhumelenle. Hata eyo eniiraneelaka, nnoowerya omukhaliherya ni miteko sahu.

14. Yowiiraneya ya Eliya enniixuttiha exeeni?

14 Mmukhaliherye woona wira khuuvo mutthu onrowa omwiiriha etthu yootakhala. Yowiiraneya ya Eliya enniniixuttiha etthu ekina. Mwa mwiiriirya, Yehova aahinvaha profeta Eliya itthu sotheene saarowa omukhaliherya ophiya Omwaako Horebi. Woonasa wene, Eliya aamoona wira aahoopowa okhala opuro ole woorakamela, yoowo Yehova aapanke awe nivarihano ni atthu awe iyaakha sinceene saavinre. Tthiri Eliya aahaarakamela atthu ale yaaphavela omwiiva. Yowiiraneya ela enniixuttiha exeeni? Okathi ninrowa ahu ommaaliha ni omulipiha mutthu orupihiwe, wanipacerya nihaana omukhaliherya woona wira ori oovareleleya. Nto axitokweene ahaana wuupuwela eyo vaavo anrowa aya ommaaliha ni omulipiha murokora oriipiwe murima. Mwa ntakiheryo, pooti wira murokora owo waarowa omusivela ovaanelaniwa owannyawe owuryaka exa aahiiso ekafe, ohiya ovaanelana esaala B ya Empa ya Omwene. Masi murokora mukina pooti ophavela ovaanelaniwa Empa ya Omwene.

Nnoowerya ommaaliha ni omulipiha mutthu ninwiriyanaka moopixa murima ni moophenta, ovekela nri ene hoothe ni mutthu owo ni othanlela moolumo okathi ninvanelana ahu (Nwehe ittima 15-20) *

15-16. Osuwela onwiriyana saana mutthu, onihela muhina exeeni?

15 Munwiriyaneke saana. Biibiliya onihimya wira: “Khula mutthu ohana wakuvela owiriyana, masi apiseke olavula”. (Yak. 1:19) Niireke ninnisuwela onwiriyana saana mutthu aalavulaka? Woonasa wene, hiyo pooti wuupuwelaka wira osuwela owiriyana onitaphulela ohilavula etthu, nnakhala ninwehexexaka mutthu owo paahi. Masi osuwela owiriyana onnivikana eyo. Mwa ntakiheryo, okathi Eliya aamulenle awe Muluku itthu sotheene saamuxankiha, Yehova aahinwiriyana saana. Yehova aahoona wira Eliya anoova, uupuwela wira aari mekhawe ni muteko aavara awe khiwaarina efaita. Moophenta, Yehova aahimukhaliherya Eliya oxintta moonelo awe woohiloka. Tthiri eyo ennooniherya wira Yehova aahinwiriyana saana Eliya!​—1 Mam. 19:9-11, 15-18.

16 Okathi murokora aahiiso munna onilavula awe ninrowa wooniherya sai wira ninnimphenta ni omoonela othunku? Okathi mukina, olavula moolumo oloka ni oowuupuweliwa saana anoomukhaliherya mutthu owo woona wira ninnimphenta ni omuthokorerya. Nyuwo pooti omuleela wira: “Kinnoona othunku mwaha wa etthu yookhumelenleni! Khuuvo mutthu aarowa ophavela omukhumelela eyo!” Vaareerelaka nyuwo pooti omukoha ekwaha emosa wala piili wira musuwele akhala wira muhiiwexexa etthu ohimmye awe. Nyuwo pooti omukoha so: “Xontte, mookhala ookikhaliherya osuwela etthu muniphavela anyu ohimya?” aahiiso “Vaavo muhimmye anyu wira . . . miyo kinoona wira . . . Kiireke ti yeeyo?” Moolumo oophenta ni anooniherya omuthokorerya mutthu owo oxankale pooti omukhaliherya woona wira ninninwiriyana saana ni nimphavela osuwelexa moonelo awe.​—1 aKor. 13:4, 7.

17. Xeeni vanireerela aya opixa murima ni ‘opisa olavula’?

17 Muupuweleke wira muhaana ‘opisa olavula’. Okathi mutthu owo onilavula awe muhimukwaseke masu mphavelaka ohimya moonelo anyu aahiiso olokiherya moonelo awe. Muhaana opixa murima! Okathi Eliya aamulenle awe Yehova itthu sotheene saamuxankiha, Eliya aahitepa oriipiwa murima mpakha olavula itthu sooriipiha murima. Nuumala Yehova olipiha waamini wa Eliya, profeta ole aahitthikela omuleela Yehova itthu saamuxankiha orumeelaka moolumo mamosaru. (1 Mam. 19:9, 10, 13, 14) Etthu xeeni nniixutta ahu? Okathi mukina, atthu ale ariipiwe murima pooti ophavela ohimya itthu sinaaxankiha ikwaha sinceene. Nimutakihaka Yehova, nihaana onwiriyana moopixa murima. Ohiya wiimananiha ophavela omuleela etthu okhanle awe oopaka wira ophuke muxankiho awe, nihaana ommorela ikharari ni omoonela othunku.​—1 Ped. 3:8.

18. Mavekelo ahu anrowa waamaaliha sai ni waalipiha atthu anihaawa?

18 Nvekeleke ni mutthu owo oriipiwe murima. Atthu ale akhulumunwe pooti waavila ovekela. Mutthu owo pooti wuupuwelaka wira khoniphwanela olavula ni Yehova. Nto akhala wira nimphavela omulipiha ni ommaaliha, nihaana ovekela ni mutthu owo niromolaka nsina nawe. Nihaana omuleela Yehova moota nnimphenta ahu ni wira ookhalana efaita mmulokoni. Nave pooti onvekela Yehova wira onvahe murumeyi awe murettele ni omaaleleya. Mavekelo ntoko awo pooti ommaaliha ni omulipiha vanceene mutthu ole onihaawa.​—Yak. 5:16.

19. Exeeni enrowa onikhaliherya ophwanya moolumo oomaaliha ni oolipiha?

19 Muthanleleke moolumo oomaliha. Muhinatthi olavula muhaana wuupuwela. Moolumo oohuupuweliwa saana pooti otepa omuriipiha murima mutthu. Masi moolumo oothanleliwa saana pooti omukhaliherya vanceene. (Mir. 12:18) Nto muhaana onvekela Yehova wira ookhaliheryeni ophwanya moolumo ooriiriha murima, oomaaliha ni oolipiha. Musuweleke wira, enamuna yuulupale nikhanle ahu ommaaliha mutthu, ori orumeela Nuulumo na Yehova, Biibiliya.​—aHéb. 4:12.

20. Etthu xeeni atthu akina arupihiwe akhanle aya oowuupuwela? Nihaana owuupuxerya exeeni?

20 Anna ni arokora akina yaawo yaarupihiwe ari ene mwaana, pooti wuupuwelaka wira kharina efaita ni khanikhala-khala aphentiwaka. Masi eyo khahiyo ekeekhai! Nto mmurumeeleke Biibiliya wira mwaakhaliherye woona wira anniphentiwa ni ovahiwa efaita ni Yehova. (Nwehe ekaaxa eni: “Nimaaliho Ninkhuma mBiibiliyani.”) Muupuweleke wira okathi profeta Daniyeli aakhulumunwe awe, mooreerela murima nlaikha na Yehova naahimulipiha. Yehova aahimuupuxerya Daniyeli wira aanimphenta ni onvaha efaita yinceene. (Dan. 10:2, 11, 19) Moolikanasa, nihaana owuupuxerya anna ni arokora ariipiwe murima woona wira anniphentiwa ni ovahiwa efaita ni Yehova!

21. Yehova onrowa owiiriha exeeni anatampi ahinttharuwa? Nlipelelaka eyo, otheene ahu nihaana opaka exeeni?

21 Okathi nnaamaaliha ahu atthu akina, nihaana wuupuwela wira Yehova ti Muluku oophenta. Masi-tho nihiliyale wira Yehova omusivela exariya. Khiivo etthu yoohiloka ntoko waarupiha anamwane envitheya vamaithoni vawe. Tthiri Yehova onniweha itthu sotheene ni khuuvo natampi ohinttharuwa ohinrowa ohukhummwa. (Moth. 14:18) Okathi omosaru, nihaana opaka itthu sotheene ninwerya ahu wira niwooniherye waaphenta wahu atthu ale arupihiwe. Nave ti voomaaliha osuwela wira Yehova onrowa omaliha itthu sotheene sinaahasula atthu olumwenku ola wa Satana! Moohipisa, itthu iyo soohiloka khasinuupuweliwa-tho ni khasinrowa waariipiha murima atthu.​—Yes. 65:17.

NSIPO 109 Niphentaneke ni Murima Wotheene

^ etti. 5 Atthu ale arupihiwe ari ene mwaana pooti okhalana mixankiho hata sivinre ene iyaakha sinceene. Mwaha ola, onrowa onikhaliherya osuwela nthowa naya eyo eniiraneya aya. Nave, ninrowa waasuwela tani anireerela waalipiha ni waamaaliha atthu awo. Wanikisa waya, ninrowa woona inamuna nikhanle ahu oowaamaaliha.

^ etti. 11 Akhala wira mutthu otupheliwe khurupihiwa onniphavela okhaliheriwa ni mameediku, eyo khahiyo yootthekeya yoothanla ya mutthu mwaneene.

^ etti. 76 OTTHOKIHERIWA WA IFOOTU: Murokora oolipa momunepani ommaalihaka ni omulipiha murokora oriipiwe murima..

^ etti. 78 OTTHOKIHERIWA WA IFOOTU: Axitokweene anli amuxukuryaka murokora oxankale. Awo aamulattula murokora oolipa momunepani wira okhale okathi anivaanelana aya.