Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

Moota Woophwanya Otaphuwa Wekeekhai

Moota Woophwanya Otaphuwa Wekeekhai

“Mwana awopolani, tthiri munokhala òtaphuwa”.​—YOHANI 8:36.

ISIPO: 54, 36

1, 2. (a) Atthu anipaka exeeni wira ataphuwe? (b) Exeeni enikhumelela ikwaha sinceene?

OLELO-VA, atthu a mapuro manceene a olumwenku, anilavula wira atthu ahaana okhalana idireito aahiiso ihakhi simosaru ni otaphuwa. Atthu akina aniphavela wira ataphuwe othokoreriwa moohixariya, nthalu ni ohaawa. Akina aniphavela otaphuwa wira ahimyeke ele aniphavela aya, athanleke aniphavela aya ni akhaleke mwa enamuna aniphavela aya. Tthiri khula opuro atthu aniphavela otaphuwa.

2 Atthu annimwareya aahiiso ovaanyiha malamulo a guvernu aphavelaka otaphuwa. Niireke tthiri anniphwanya ele aniphavela aya? Nnaari. Ikwaha sinceene, eyo ennikumiherya ohaawa aahiiso okhwa. Tthiri moolumo a Mwene Salomoni ari Musuweli 8:9 teekeekhai, yaawo ani: “Àkhala akina arina owerya, àkhala-tho akina anihawa epuheriwaka n’awo”.

3. Nihaana opaka exeeni wira nikhalane ohakalala wekeekhai?

3 Biibiliya onnihimya etthu enitthuneya ahu opaka wira nikhalane ohakalala wekeekhai. Murummwa Yakobo ohimmye so: “Ale antthokelela ikano somalela so wòpoliwa, enettela orattene, . . . anophwanya oreriwa mwaha w’otthara ikano seiyo”. (Yakobo 1:25) Yehova tonivaha ikano soomalela ni tonisuwela ele eri yooloka wira nihakalaleke mwekeekhai. Nave, Yehova aahaavaha Adamu ni Eva otaphuwa wekeekhai ni itthu sinceene wira ahakalaleke.

OKATHI APINAATAMU YAARINA AYA OTAPHUWA WEKEEKHAI

4. Otaphuwa xeeni Adamu ni Eva yaarina aya? (Nwehe elatarato yoopacerya.)

4 Vaavo ninsoma ahu Maphattuwelo ekapiitulu 1 ni 2, ninnoona wira Adamu ni Eva yaahikhalana otaphuwa atthu anceene aninlela aya olelo-va. Awo yaahikhalana itthu sotheene yaaphavela aya, khiyoova etthu ni khuuvo aathokorerya moohixariya. Nave, khiyaaxanka mwaha wa yoolya, muteko, owereiwa aahiiso okhwa. (Maphattuwelo 1:27-29; 2:8, 9, 15) Niireke otaphuwa waya khiwaarina mukano? Nrowe noone.

5. Moohicikha itthu sinuupuweliwa, atthu ahaana opaka exeeni wira ataphuwe?

5 Atthu anceene anuupuwela wira okhalana otaphuwa wekeekhai, ontaphulela opaka khula etthu aniphavela aya moohicikha etthu sa ele enrowa okhumelela. Enciclopédia World Book enihimya wira otaphuwa onitaphulela “opaka soothanla ni okhala moovarihana ni soothanla iyo”. Nave, enihimya wira atthu annitaphuwa akhala wira guvernu onnaavaha malamulo a xariya, ootthuneya ni oohivila. Eyo entaphulela wira mikano ti sootthuneya wira khula mutthu otaphuweke. Masi tani orina ehakhi ya ohimya akhala wira mikano iyo ti sooloka, sootthuneya ni soohivila?

6. (a) Xeeni Yehova paahi orina awe otaphuwa ohirina mukano? (b) Otaphuwa xeeni arina aya apinaatamu ni nthowa xeeni?

6 Ti vooloka wuupuwela wira Yehova Muluku paahi torina otaphuwa ohirina mukano. Nthowa xeeni? Nthowa noowi Yehova topattunxe itthu sotheene ni tori Mukhulupale a olumwenku. (1 Timótheyo 1:17; Wisupulula 4:11) Mwene Davidi aahirumeela moolumo ooreera wira otthokiherye okhulupale wa Yehova. (Mmusome 1 Wahala 29:11, 12.) Moovirikana ni vo, otaphuwa wa soopattuxiwa sotheene wiirimu ni valaponi sookhalana mukano. Nto soopattuxiwa iyo khasirina otaphuwa woomalela. Yehova Muluku oniphavela wira nisuweleke wira yena paahi torina ehakhi ya ohimya akhala wira mikano iyo ti sooloka, sootthuneya ni soohivila. Okhuma woopaceryani, Yehova onnivaha mikano soopattuxa sawe.

7. Itthu xeeni nimpaka ahu sinniphwanyiha ohakalala?

7 Nnaamwi Adamu ni Eva yaataphunwe vanceene, otaphuwa waya waahikhalana mukano. Mikano sikina saari sa ephattu. Mwa ntakiheryo, wira avikaniheke okhala akumi, awo yaahaana omumula, olya ni orupa. Niireke eyo enitaphulela wira khiyaataphunwe? Nnaari. Maana Yehova aanisuwela wira opaka itthu iyo samwaaphwanyiha ohakalala wekeekhai. (Esalimo 104:14, 15; Musuweli 3:12, 13) Otheene ahu ninnisiveliwa omumula, olya soolya sinnisivela ni orupa saana. Tthiri itthu iyo ti sootthuneya mookumini mwahu. Adamu ni Eva yoonela siiso.

8. Nlamulo xeeni nooluluwanya Muluku aavanhe awe Adamu ni Eva ni nthowa xeeni?

8 Yehova aahaavaha Adamu ni Eva nlamulo nooluluwanya. Owo aahaaleela wira yaayareke anamwane, asareyeke valaponi ni akhapeleleke elapo. (Maphattuwelo 1:28) Niireke nlamulo nna nanaakhoottiherya otaphuwa? Nnakhala vakhaani! Maana naanaavaha eparakha ya wiiriha elapo yotheene okhala eparayiisu, opuro yaarowa aya okhalaka ni anaaya mahiku otheene. Eyo yaari yoolakela ya Muluku. (Yesaya 45:18) Olelo-va, othanla othela aahiiso otheliwa ni waayara anamwane khahiyo etampi. Nave, aakhala atthu anithelana ni anaayara anamwane nnaamwi eyo yaakumiheryaka mixankiho. (1 aKorinto 7:36-38) Nthowa xeeni? Nthowa noowi, awo anoona wira anoophwanya ohakalala mwaha woopaka itthu iyo. (Esalimo 127:3) Vaakhanle wira Adamu ni Eva yaahimwiiwelela Yehova, awo ni anaaya yaarowa ohakalalaka mahiku otheene.

OYELEELIWE SAI OTAPHUWA WEKEEKHAI?

9. Xeeni nlamulo na Muluku nri Maphattuwelo 2:17, nri aya na xariya, nootthuneya ni noohivila?

9 Yehova aahaavaha Adamu ni Eva nlamulo nikina nowiiwanyeya aahimeeryaka etthu yaarowa okhumelela akhala wira khiyaarowa wiiwelela. Yehova aalenle so: “Muhilyé pahi mihokorokho sa mwirí onsuweliha oreriwa n’utakhaliwa. Mwalyá vale mihokorokho iya, tthiri munimokhwa”. (Maphattuwelo 2:17) Niireke yooruma ele yaari yoohixariya, yoohitthuneya ni yoovila? Niireke yaanaakhoottiherya Adamu ni Eva otaphuwa? Nnakhala vakhaani. Tthiri atthu anceene animutokosa Biibiliya anihimya wira nlamulo nle na Muluku naari na miruku ni nooloka. Mmosa a anamatokosa awo onihimya wira ninniniixuttiha wira “Muluku paahi tonisuwela ele eri yooloka . . . wa apinaatamu ni wira Muluku paahi tonisuwela ele eri yoohiloka . . . wa apinaatamu. Wira apinaatamu akhaleke ‘saana’ ahaana omuroromela ni omwiiwelela Muluku. Akhala wira khanimwiiwelela, awo khanrowa owerya osuwela ele eri yooloka . . . ni yoohiloka”. Eyo etthu yowaavila apinaatamu opaka mekhayaru.

Yoothanla ya Adamu ni Eva yookumiherya maxakha! (Nwehe ittima 9-12)

10. Xeeni othanla mootaphuwa ohintaphulela aya okhalana ehakhi ya othanla ele eri yooloka ni yoohiloka?

Yehova paahi torina ehakhi ya othanla ele eri yooloka ni yoohiloka

10 Atthu akina anuupuwela wira Yehova khaavanhe Adamu otaphuwa wira apakeke itthu yaaphavela aya. Masi, awo khansuwela wira othanla mootaphuwa khonitaphulela okhalana ehakhi ya othanla etthu ekhanle yooloka ni yoohiloka. Adamu ni Eva, yaahikhalana otaphuwa woothanla omwiiwelela Muluku aahiiso ohimwiiwelela. Masi Yehova paahi torina ehakhi ya othanla ele eri yooloka ni yoohiloka. Tthiri “mwirí onsuweliha oreriwa walá otakhaliwa”, waanooniherya wira Adamu ni Eva khiyaarina ehakhi ya othanla ele eri yooloka aahiiso yoohiloka. (Maphattuwelo 2:9) Okathi wotheene khaninsuwela yookhumelela ya soothanla sahu. Maana khaninwerya osuwela oratteene akhala wira itthu sinimweetta saana. Ti nthowa naya ikwaha sinceene nnaaweha ahu atthu apakaka soothanla anoona aya okhala sooloka, masi sookhumela sa soothanla saya onakhala ohaawa, ihasara aahiiso okhwa. (Miruku 14:12) Tthiri apinaatamu aakhalana mukano voohimya sa itthu anipaka aya. Eyo ti etthu yaamwiirinhe Yehova waavaha Adamu ni Eva nlamulo na ohilya mwiri ole ophavelaka owiixuttiha wira yaahaana omwiiwelela wira aphwanye otaphuwa wekeekhai. Nto Adamu ni Eva yaathanlale opaka exeeni?

11, 12. Xeeni yoothanla ya Adamu ni Eva ekumihenrye aya maxakha? Nvahe ntakiheryo.

11 Mooriipiha murima, Adamu ni Eva yaahithanla ohimwiiwelela Yehova. Nto Eva yaathanlale omwiiwelela Satana, yoowo aaleihenrye wira: “Maitho anyu anotthukuwa, nyuwo munokhala ntoko Muluku, musuwelaka oreriwa n’utakhaliwa”. (Maphattuwelo 3:5) Niireke yoothanla ya Adamu ni Eva yahaaphwanyiha otaphuwa ntoko Satana aahimmye awe? Nnaari. Maana okhootta waya omwiiwelela Yehova waahaaphwanyiha maxakha. (Maphattuwelo 3:16-19) Nthowa xeeni? Nthowa noowi Yehova khaavanhe apinaatamu otaphuwa woothanla ele eri yooloka ni yoohiloka.​—Musome Miruku 20:24; Yeremiya 10:23.

12 Eyo enoolikana ni mutthu oneettiha eviyau. Wira ophiye saana opuro onrowa awe, owo ohaana otthara malakiheryo a moota woweettiha eviyau. Nave ohaana ovaanela ni atthu muteko aya ori waavaha malakiheryo ale aneettiha eviyau ntoko opuro woovava, ni opuro woomora wira iviyau sihikhumulane. Nto akhala wira ole oneettiha eviyau khontthara malakiheryo awo, khiyavava orowaka opuro ontthuna awe, eyo pooti okumiherya ehasara. Ntoko siisaale mulipa-oneettiha eviyau, Adamu ni Eva yaaphavela weettelaka murima aya. Yaahikhootta otthara malakiheryo a Muluku. Exeeni yaakhumelenle? Maxakha! Yoothanla aya ehaaphwanyiha awo ni anaaya etampi ni okhwa. (aRoma 5:12) Adamu ni Eva khiyaaphwannye otaphuwa wuulupale mwaha wa weererya othanla ele eri yooloka ni yoohiloka. Nto awo aayeleela otaphuwa wekeekhai yaavahiwa aya ni Yehova.

MOOTA WOOPHWANYA OTAPHUWA WEKEEKHAI

13, 14. Ninrowa ophwanya sai otaphuwa wekeekhai?

13 Atthu akina anuupuwela wira vaamuloka okhalana otaphuwa ohirina mukano. Niireke eyo ekeekhai? Nnaari. Maana otaphuwa orina mukano onnikumiherya mireerelo sinceene. Exeeni yaarowa okhumelela vaakhanle wira olumwenku ola khakhanle malamulo? Enciclopédia World Book enihimya wira malamulo aneettiha muttetthe wootthokiheya toovila, okhala wira ahaana waakhapelela atthu ni ohela mukano otaphuwa waya. Nto eyo khahiyo etthu yookhweya. Ti nthowa naya, ninweha ahu malamulo manceene ni maadvogado manceene ni alipa-oophuka milattu yaawo aneererya otthokiherya ni ovarihela muteko malamulo awo.

14 Yesu Kristu, aahitthokiherya moota woophwanya otaphuwa wekeekhai oriki: “Nyuwo, mwakhalela nthiti molumo aka, vekekhai munokhala awixutti aka; munosuwela ekekhai, vano ekekhai yeyo enimokhalihani òtaphuwa”. (Yohani 8:31, 32) Tivonto, wira nikhalane otaphuwa wekeekhai, nihaana opaka itthu piili. Yoopacerya: Nihaana weemererya ekeekhai Yesu iixuttinhe awe. Ya nenli: Nihaana okhala awiixutti awe. Opaka itthu iya sinoonikhaliherya ophwanya otaphuwa wekeekhai. Otaphuwa xeeni? Yesu aahimmye wira: “Othene ale anìra etampi, t’akhanle ipottha s’etampi”. Nave aahincererya oriki: “Mwana awopolani, tthiri munokhala òtaphuwa”.​—Yohani 8:34, 36.

15. Xeeni otaphuwa Yesu aaleihenrye awe ‘onnitaphula’ aya tthiri?

15 Otaphuwa Yesu aaleihenrye awe awiixutti awe, tori wootepa otthuneya ovikana otaphuwa aniphavela aya atthu anceene olelo-va. Vaavo Yesu aahimmye awe wira: “Mwana awopolani, tthiri munokhala òtaphuwa”, owo aalavula sa otaphuwa wa okhala ipottha sa etampi, opottha wootepa otakhala waaphwannye apinaatamu. Mwa inamuna xeeni niri ahu ipottha sa etampi? Etampi enniniiriha opaka itthu soohiloka. Nave enninikhoottiherya wiimananiha aahiiso opaka itthu ninsuwela ahu okhala sooloka. Nto eyo ennikumiherya onyoonyiheya, owereya, ohaawa aahiiso okhwa. (aRoma 6:23) Murummwa Paulo aahoona owereya onikumiheriwa ni etampi. (Mmusome aRoma 7:21-25.) Nuumala okumihiwa etampi moomalela, ninrowa okhalana otaphuwa wekeekhai Adamu ni Eva yaarina aya.

16. Ninrowa ophwanya sai ‘otaphuwa’ wekeekhai?

16 Mwaha woohimya wira “mwakhalela nthiti molumo aka”, Yesu aahooniherya wira naaphavelaka wira onitaphule nihaana opaka itthu sinimusivela. Itthu xeeni? Nuumala obatiziwa, nihiikhootta ni niheemererya mikano Yesu aavanhe awe awiixutti awe. (Matheyo 16:24) Ntoko Yesu aaleihenrye awe, muhoolo ninrowa otaphuwa tthiri vaavo ninrowa ahu waakhela mareeliho otheene a mukuttho awe wowoopola.

17. (a) Ninrowa ophwanya sai ohakalala wekeekhai? (b) Mwaha onittharelana, ninrowa wiixutta exeeni?

17 Wira nihakalaleke mwekeekhai, nihaana wiiwelela sowiixuttiha sa Yesu, ntoko siirale aya awiixutti awe. Akhala wira nnoopaka itthu iya, ninrowa otaphuwa okhala ipottha sa etampi ni okhwa. (Mmusome aRoma 8:1, 2, 20, 21.) Mwaha onittharelana, ninrowa wiixutta moota woorumeela mwa miruku otaphuwa nrina ahu olelo-va. Nto mahiku otheene, nnoowerya onvuwiha Yehova, Muluku ootaphuwa.