Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

MURU 12

Mulavuleke Moolumo Oolipiha

Mulavuleke Moolumo Oolipiha

“Mwano mwanyu muhikhume molumo òtakhala: nto okathi wophaveleya, mulavuleke molumo òrera”.—AÉFESO 4:29.

1-3. (a) Yoovaha xeeni yooloka nivahiwe ahu ni Yehova? (b) Naarowa orumeela sai moohiloka yoovaha eyo? (c) Ninrowa orumeela sai mooloka yoovaha eyo?

MMUUPUWELE paapa oninvaha bisikleta mwanawe mwaamulopwana. Owo onnihakalala vanceene mwaha wonvaha mwanawe etthu ya vameekhaaya. Masi, mwaana owo aahiivahe ephoole pooti omphita mutthu wala wiivulaliha. Nto eyo yakhumelela, paapa awe aarowa woonela sai?

2 “Sovahiwa sothene sorera sinikhuma” wa Yehova Muluku. (Yakobo 1:17) Olavula, yoovaha yuulupale enikhuma wa Yehova. Yoovahiwa ela ya olavula, enninikhaliherya ohimya ele nnuupuwela ahu ni nnoona ahu. Hiyo pooti olavula itthu sinaakhaliherya ni waalipiha atthu akina. Nave itthu ninhimya ahu pooti waakumiherya mixankiho aahiiso waariipiha murima atthu akina.

3 Yehova onnisuwela oratteene moota moolumo arina aya owerya, nto onninikhaliherya osuwela olavula oratteene. Yehova onihimya so: “Mwano mwanyu muhikhume molumo òtakhala: nto okathi wophaveleya, mulavuleke molumo òrera, yawo anakhaliherya akhw’inyu, enaphwanyiha murerelo ale aniwiwani”. (aÉfeso 4:29) Nrowe niwehe moota woorumeela saana yoovaha ela ya olavula wira ninvuwiheke Muluku ni waalipiha atthu akina.

MUKHALANEKE EPHOOLE NI MOOLUMO ANYU

4, 5. Miruku sa mBiibiliyani sinniixuttiha exeeni voohimya sa owerya moolumo arina aya?

4 Moolumo aakhalana owerya, nto nihaana okhalana ephoole ni ele ninlavula ahu ni moota woolavula. Miruku 15:4 onihimya so: “Molumo òkurunuxa murima anniruha ekumi: molumo òwali annojeiha murima”. Ntoko siisaale mwiri wooloka onikumiherya awe muuttutthi wooriirya, moolumo ooreera annikurunuxa murima ni annilipiha. Masi moolumo ootakhala pooti omuhoma mutthu wala omuriipiha murima.—Miruku 18:21.

Moolumo ooreera annikurunuxa murima

5 Miruku 12:18 onihimya wira: “Okakaruwa mwano tukuthi onvulaliha”. Moolumo oohiloka annaawereiha murima atthu akina ni pooti omaliha ompatthani. Woonasa wene, munnuupuwela okathi mutthu mukina aalavunle awe moolumo yoowereyaleni vanceene. Masi Miruku 12:18 onnivikaniha oriki: “Nlumi na musuweli ninnivoliha makhwatta”. Tthiri moolumo ooreera pooti ommaaliha mutthu ooriipiwa murima. Nave pooti waakhaliherya apatthani ahiniiwanana okhalana murettele. (Musome Miruku 16:24.) Muhiliyale wira moolumo aakhalana owerya wuulupale, nto nihaana okhalana ephoole ni ele ninlavula ahu.

6. Xeeni vanvila aya okasoopa ele ninlavula ahu?

6 Nthowa nikina nintthuneya ahu okhalana ephoole ni moolumo, okhala wira otheene ahu na atthu oohimalela. Biibiliya onihimya wira “murima wa mutthu ti wosiveliwa n’itthu sotakhala”, nto moolumo ahu annooniherya ele eri vamurimani vahu. (Maphattuwelo 8:21; Luka 6:45) Eyo ti etthu enniiriha woonaka ovila okasoopa ele ninlavula ahu. (Mmusome Yakobo 3:2-4.) Hata vari siiso, nihaana ovikaniha wiimananiha olokiherya malavulelo ahu.

7, 8. Moota xeeni moolumo ahu akhanle aya oohonona waataana wahu ni Yehova?

7 Nihaana ovaha ephoole moolumo ahu mwaha woowi moolumo ahu, pooti ohonona waataana wahu ni Yehova. Yakobo 1:26 onihimya wira: “Akhalá mutthu onupuwela wira onimuttittimiha Muluku, nto ahinasuwela wettiha nlumi nawe, mutth’uwo onnisototha mmansawe: omuttittimiha wawe Muluku khuhi etthu”. Yoolepa ela ennooniherya wira naahivahe ephoole enamuna ninlavula ahu, pooti ohonona waataana wahu ni Yehova.—Yakobo 3:8-10.

8 Tthiri nookhalana mathowa ooloka anniiriha okhalana ephoole ni ele ninlavula ahu ni moota ninlavula ahu. Wira nlavuleke mwa enamuna enimuhakalaliha Yehova, nihaana osuwela moolumo ninreerela ahu osyaka.

MOOLUMO OORIIPIHA MURIMA

9, 10. (a) Moolumo xeeni ahireere wuulaana olelo-va? (b) Xeeni ninsyaka ahu olavula moolumo oowuuliha muru?

9 Olelo-va, ahuulaana moolumo oohiloka ni ooruwana. Atthu anceene anuupuwela wira anoowiriyaniwa akhala wira anoorumeela moolumo ooruwana aahiiso oohiloka. Ale anipaka iviidiyu waasivela orumeela moolumo oohiloka ni ooveeha wira yaatheiheke atthu akina. Masi murummwa Paulo ohimmye so: “Nyuwo, mukhotteke itthu iya sothene: oviruwa, onanariwa, otakhala murima, waveha akhw’inyu, [ni] molumo òtakhala a mwano mwanyu”. (aKolosi 3:8) Nave murummwa Paulo aahimmye wira itthu sooveeha “sihiromoliweke eriyari” ya maKristau eekeekhai.—aÉfeso 5:3, 4.

10 Olavula itthu soohiloka onnimuriipiha murima vanceene Yehova. Nave onnaariipiha murima arumeyi a Yehova, mwaha woowi itthu sowuuliha muru. Biibiliya onihimya wira moolumo ‘owuliha muru’ aniirela mpantta “makhalelo . . . òtakhala” wala makhalelo a werutthuni. (aGalasia 5:19-21) Mweettelo woowuuliha muru onihela muhina itampi sinceene. Nto mweettelo mmosa woohiloka onooniherya ohuuliwa muru, pooti omwiiriha mutthu opaka itthu sikina sowuuliha muru. Mutthu olimalenle olavula moolumo oohiloka ni oowuuliha muru pooti onvila ohiya, nto aahihiyeke ohaana okumihiwa mmulokoni.—2 aKorinto 12:21; aÉfeso 4:19; nwehe Enoota n.° 23.

11, 12. (a) Moota xeeni ovaanela okhanle aya opakeya wootha aahiiso ohankawaani? (b) Xeeni vari aya vootakhala omootherya mutthu?

11 Nave khanimphavela owaapa atthu. Ekeekhai wira ti vooloka osuwela itthu sinaakhumelela atthu akina ni waaleela apatthani ni amusi ahu ihapari sa niinaano. Okathi wa arummwa, maKristau makina yaaniphavela osuwela moota anna ni arokora yaari aya, itthu yaapaka aya ni moota yaakhanle aya oowaakhaliherya. (aÉfeso 6:21, 22; aKolosi 4:8, 9) Masi omakela waalavula atthu akina pooti okhala waapa. Nave naamakelaka owaapa atthu, hiyo pooti okhala atthu a ohankawaani aahiiso olaleya itthu nihaareerela ahu ohimya sa atthu akina. Nto naahiivahe ephoole, enamuna ninvaanela ahu pooti okhala wootakhala aahiiso wootha. AFarisi yaahipaka eyo okathi yaamoothenrye aya Yesu itthu aahaapanke awe. (Matheyo 9:32-34; 12:22-24) Mutthu owootha wala oohankawaani onnihonona mweettelo wooloka wa mutthu mukina, onnikumiherya onyakulihana, oriipiwa murima ni onnimala-maliha opatthani.—Miruku 26:20.

12 Yehova oniphavela wira nirumeeleke moolumo ahu wira naakhaliherye ni waalipiha atthu akina ohiya owiiriha apatthani okhala awanani. Yehova khonaaphavela atthu ale “anikumiherya onyakulihana mwemusini”. (Miruku 6:16-19) Satana Diabo topacerinhe wootha, aapanke eyo okathi yoole aamoothenrye awe Muluku. (Wisupulula 12:9, 10) Olelo-va, atthu anceene waasivela owootherya akhwaaya. Etthu eyo yootakhala ehipakiweke ni maKristau eekeekhai. (aGalasia 5:19-21) Tivonto, okathi wotheene nihaana opacerya wuupuwela nihinatthi olavula. Muhinatthi waaleela atthu akina voohimya sa mutthu mukina mwiikoheke so: ‘Kiireeke ele kinrowa aka ohimya ti yekeekhai? Enooniherya oreera murima? Enookhaliherya? Kiireke mutthu owo asuwela wira koohimya, kinimuuliwa muru? Waari mwaha aka, kiireke waamukisivela olaleiwa?’—Mmusome 1 aTesalonika 4:11.

13, 14. (a) Moolumo ooveeha anaakumiherya exeeni atthu akina? (b) Oveeha exeeni? Xeeni vahinreerela aya muKristau okhala mutthu ooveeha?

13 Okathi mukina, otheene ahu ninnilavula itthu muhoolo mwaya ninthanana ahu. Masi, nihimakeleke waalavula moohiloka atthu akina aahiiso waaveeha. Khivanreerela omakela olavula moolumo ooveeha. Murummwa Paulo ohimmye so: “Murihele ottaiwene wa nyuwo makhalelo othene òwawa, ònanariwa, òwali, òviruwa ni òruwana, vamosá ni sotakhala sa khula enamuna”. (aÉfeso 4:31) Moolumo ooruwana annaaramusa atthu akina ni aaniwiiriha ohikhalana efaita. Nihaana okhalana ephoole vaavo ninlavula ahu ni anamwane mwaha woowi awo waakuva oxanka, nto pooti waariipiha murima akhala wira ninnaalavulela moolumo ooruwana aahiiso oowaawa.—aKolosi 3:21.

14 Biibiliya onninlopola voohimya sa enamuna yootakhala ya orumeela moolumo oohiloka ori waaveeha atthu akina. Oveeha ontaphulela olavula moolumo oohiloka niphavelaka omuriipiha murima mutthu mukina. Etthu yooriipiha murima vaavo mulopwana aahiiso muthiyana oninveeha awe ni omuramusa ole othelanne awe! Tthiri mutthu ooveeha ni ohimphavela ottharuwa ohaana okumihiwa mmulokoni. (1 aKorinto 5:11-13; 6:9, 10) Ntoko niixuntte ahu, olavula moolumo oohiloka ahikhanle eekeekhai ni anaaveeha atthu akina pooti ohonona waataana wahu ni Yehova ni atthu akina.

MOOLUMO OOLIPIHA

15. Wira nilipihe waataana wahu, nihaana orumeela moolumo xeeni?

15 Ninrowa owerya sai olavula moolumo Yehova oniphavela awe? Nnaamwi Biibiliya ohihimyaka moolumo ooluluwanya nikhanle ahu oorumeela, masi owo onihimya wira nihaana olavula “molumo òrera, yawo anakhaliherya akhw’inyu”, eyo piiyo, moolumo aniixuttiha etthu. (aÉfeso 4:29) Moolumo oolipiha, tooreera ni eekeekhai. Yehova oniphavela wira nilavuleke moolumo anaakhaliherya ni waalipiha atthu akina. Opaka eyo, pooti okhala etthu yooxankiha vanceene. Maana nihaana wiimananiha olavula moolumo ankurunuxa murima ohiya moolumo oohoma. (Tito 2:8) Nrowe niwehe inamuna nikhanle ahu oowaalipiha atthu akina ni moolumo ahu.

16, 17. (a) Xeeni vari aya vooloka waattottopela atthu akina? (b) Tani ninreerela ahu waattottopela?

16 Yehova ni Yesu onnaasivela waattottopela atthu akina. Nto nihaana otthara ntakiheryo naya. (Matheyo 3:17; 25:19-23; Yohani 1:47) Waattottopela atthu akina onnaalipiha, masi wira niwerye waalipiha nihaana waattottopela ni murima wotheene ni owooniherya wira ninnaathokorerya. Eliivuru ya Miruku 15:23 enihimya so: “Nulumo nowatta okathi worera ti vareranxe”. Ninnilipa ni otteeliwa murima vaavo atthu akina annittottopela aya ni murima wotheene wala annixukhurela aya mwaha wa itthu nipanke ahu.—Mmusome Matheyo 7:12; nwehe Enoota n.° 27.

17 Akhala wira munniimananiha oweha itthu sooloka atthu akina anipaka aya, vanimookhweelani waattottopela. Tani mukhanle anyu oomuttottopela? Nyuwo pooti omuttottopela munna ohireere wiimananiha olokiherya ni olavula saana mwaha wala ale aniimananiha okomentari mmuthukumanoni. Nave pooti omuttottopela mmiravo oniimananiha ororomeleya oxikola aahiiso munna wala murokora oowuuluvala oniimananiha olaleerya. Woonasa wene, waattottopela wanyu onimwaakhaliherya vanceene. Nave ti vooloka anamathelana ottottopelana ni oxukhurelana mwaha wa itthu sooloka mukina onipaka awe. (Miruku 31:10, 28) Wira mwiri winnuwe saana ni olipa ahaana okhala maasi ni nsuwa, mwa enamuna emosaru wira nimulipihe mutthu nihaana omuttottopela, omphenta ni omoonela vatthu. Tthiri ti vooloka waattottopela vanceene anamwane. Nto khula okathi anipaka aya etthu yooloka, nihaana waattottopela. Eyo enimwaakhaliherya ovikaniha opaka itthu sooloka.

Moolumo ahu pooti waalipiha ni waakhaliherya atthu akina

18, 19. (a) Xeeni vari aya vooloka wiimananiha waalipiha ni waamaaliha atthu akina? (b) Ninrowa owerya sai waalipiha atthu akina?

18 Vaavo nnaalipiha ahu ni waamaaliha atthu akina, ninnimutakiha Yehova. Tthiri Yehova onnaavaha efaita atthu “òwìyeviha” ni atthu “òhaxiwa”. (Yesaya 57:15) Yehova oniphavela wira ‘nlipihaneke murima’ ni ‘nakhaliheryeke ale òlosowa’. (1 aTesalonika 5:11, 14) Vaavo nniimananiha ahu waalipiha atthu akina, Yehova onnixukhurela ni onnihakalala vanceene.

19 Pooti wira mmulokoni ninniwoona anna aahiiso arokora ariipiwe murima. Nto nihaana opaka exeeni wira naakhaliherye? Ekeekhai wira pooti ohiwerya omaliha muxankiho aya, masi nihaana owooniherya wira ninnaathokorerya ni waavaha efaita. Mwa ntakiheryo, nyuwo pooti oviriha okathi mutthekulaka ni atthu awo. Nave pooti osoma yoolepa mBiibiliyani yoolipiha aahiiso ovekela ni munna wala murokora owo. (Esalimo 34:19; Matheyo 10:29-31) Ohiya-vo, nyuwo pooti omooniherya wira onniphentiwa ni anna ni arokora a mmulokoni. (1 aKorinto 12:12-26; Yakobo 5:14, 15) Nave mulavuleke mwa enamuna enooniherya wira munnimphenta ni murima wotheene, ohiya olavula ni murima wa vasulu.—Musome Miruku 12:25.

20, 21. Exeeni enrowa waakhaliherya atthu akina ovarihela muteko miruku nnaavaha ahu?

20 Nave hiyo pooti waalipiha atthu akina vaavo nnaavaha ahu miruku. Okhala wira naatthu oohimalela, okathi ti okathi ninnitthuneya ovahiwa miruku. Miruku 19: 20 onihimya so: “Nwiriyane miruku, mwakhelele sinixuttihaya: siso munokhala musuweli”. Ovaha miruku khahiyo muteko wa axitokweene paahi. Anamuyari ahaana waalakiherya ni waavaha miruku anaaya. (aÉfeso 6:4) Arokora oolipa momunepani pooti ovahana miruku mukina ni mukhwaawe. (Tito 2:3-5) Okhala wira ninnaaphenta anna ni arokora, vaavo nnaavaha ahu miruku nihaana osyaka waakhulumula wala waariipiha murima. Exeeni enrowa onikhaliherya opaka eyo?

21 Woonasa wene, munnuupuwela okathi mwaavahiwe anyu miruku, wookhweelani ovarihela muteko. Exeeni yookhalihenryeni opaka eyo? Woonasa wene, mwaahoona wira mutthu oovahani miruku aanoothokoreryani ni woophentani vanceene. Wala enamuna aalavula awe ahooniherya wira onnooreerelani murima. (aKolosi 4:6) Woonasa wene, mutthu owo aahimurumeela Biibiliya wira oovaheeni miruku. (2 Timótheyo 3:16) Eyo ti etthu yootepa otthuneya, hata nihimusomaka mooluluwanya Biibiliya, miruku sahu sihaana ovarihana ni Nuulumo na Muluku. Nave nihaana osyaka waakhanyererya atthu akina weemererya moonelo ahu wala orukunuxa yoolepa ya mBiibiliyani niphavelaka okhaliherya moonelo ahu. Wuupuwela enamuna yaarowa onisivela ovahiwa miruku, enoonikhaliherya okathi nnaavaha ahu miruku atthu akina.

22. Munrowa orumeela sai moolumo anyu?

22 Olavula, yoovaha enikhuma wa Yehova. Omphenta wahu onoonikhaliherya orumeela saana moolumo ahu. Muhiliyale wira moolumo aakhalana owerya woomukhulumula mutthu aahiiso omulipiha. Nto, otheene ahu nrowe niimananihe orumeela moolumo oolipiha ni anaakhaliherya atthu akina.