Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

MURU 11

Othelana Ottittimihiweke

Othelana Ottittimihiweke

“Mutteliweke murima ni mwara òmiravo anyu!”​—MIRUKU 5:18.

1, 2. Nikoho xeeni ninrowa ahu othokorerya, ni nthowa xeeni?

NIIREKE moothela aahiiso mootheliwa? Akhala wira moothela aahiiso mootheliwa, niireke ekasamento anyu ennoohakalalihani, aahiiso eri mmixankihoni? Niireke ophentana wanyu woopacerya ovukuwa? Niireke mixankiho sa vatthokoni vanyu sinnookhoottiheryani ohakalala? Vakhala wira ti siiso, woonasa wene munniriipiwa murima mwaha woowi wiiraana mwaarina anyu woovukuwa. Mwaha wookhala muKristau, tthiri nyuwo mwaaniphavela wira ekasamento anyu envuwiheke Yehova, Muluku yoowo munimphenta anyu. Masi pooti wira mukhalelo wa ekasamento anyu vano, onnooxankihani ni woriipihani murima. Nnaamwi vari siiso, xontte muhuupuweleke wira ekasamento eyo khenikhala-khala elokaka.

2 Olelo-va aakhala anamathelana maKristau arina ntakiheryo nooloka, yaawo khalai yahaakhalihana saana. Masi vano aaphwanya enamuna yoolipiha ekasamento aya. Nave-tho nyuwo pooti ophwanya ohakalala mukasamentoni mwanyu. Moota xeeni?

WATAANA NI MULUKU NI OLE OTHELANNE ANYU

3, 4. Nthowa xeeni anamathelana anrowa aya wiiraana akhala wira annimananiha omwaattamela Muluku? Nvahe nlikanyiho.

3 Nyuwo munimwaataana nuule othelanne anyu, akhala wira oowanli anyu munnimananiha wataana ni Muluku. Moota xeeni? Nkahaya muthokorerye nlikanyiho nna: Mwaako mmosa ti wowunnuwa vathi, masi woothokolowa vasulu. Mulopwana eemenle mpantta mmosa wa mwaako ole, masi muthiyana eemenle mpantta mukina. Oowanli aya annipacerya owela. Okathi aryaaya vathi va mwaako, awo aarakamelana vanceene, masi vaavo vanitepa aya owela arowaka vasulu va mwaako owo, annaattamelana vakhaani-vakhaani. Munniweha etthu yoolipiha eniixuttiha aya nlikanyiho nna?

4 Wiimananiha wanyu wira mmurumeeleke vanceene Yehova, pooti olikanyihiwa ni wiimananiha onipaka anyu wira nwele mwaako. Okhala wira munnimphenta Yehova, nyuwo munniimananiha vanceene. Akhala wira khamuniiwanana, waaniheryasa muniwelasa mwaako muryeene mipantta soovirikana. Nto, exeeni eniiraneya vaavo vanivikaniha anyu owela? Tthiri, wanipacerya nyuwo munnirakamelana. Masi, vaavo vanitepa anyu owela vasulu va mwaako, eyo piiyo, omwaattamela Muluku, munnitepa waattamelana nuule othelanne anyu. Mwekeekhai, wataana ni Muluku ti etthu yuulupale enrowa owiirihani omwaattamela ole othelanne anyu. Masi munrowa owerya sai opaka eyo?

Mwavarihela muteko malakiheryo a Biibiliya anoowerya olipiha ekasamento anyu

5. (a) Enamuna xeeni emosa enimukhaliherya mutthu wataana ni Yehova ni ole othelanne awe? (b) Yehova onoonela sai ekasamento?

5 Enamuna emosa yootthuneyexa enaakhaliherya anamathelana omwaattamela Muluku, ori wiiwelela miruku sa Nuulumo na Muluku voohimya sa othelana. (Esalimo 25:4; Yesaya 48:17, 18) Nkahaya muthokorerye etthu emosa murummwa Paulo aahimmye awe, oriki: ‘Othelana ottittimihiweke ni atthu otheene’. (aHéberi 13:4, NM) Eyo enitaphulela exeeni? Nuulumo noowi ‘ottittimihiweke’ nnooniherya wira etthu eyo etthu yafaita ni yootthuneya. Nto Yehova onoonela siiso ekasamento, eyo piiyo, onnithokorerya okhala etthu erina efaita yinceene.

MUMPHENTEKE OLE OTHELANNE ANYU MWAHA WOMPHENTA YEHOVA NI MURIMA ANYU WOTHEENE

6. Exeeni anooniherya aya masu a Paulo voohimya sa othelana, ni nthowa xeeni varyaaya vootthuneya wuupuwelelaka masu awo?

6 Okhala wira mwa arumeyi a Muluku, nyuwo nuule othelanne anyu moosuwela wira ekasamento ti yootthuneya ni ti yowaarya. Yehova tokumihenrye ekasamento. (Mmusome Matheyo 19:4-6.) Masi, akhala wira ekasamento anyu eri mmixankihoni, osuwela paahi wira ekasamento ti yoottittimiheya, pooti ohiphiyerya wira mmuthokoreryeke ole othelanne anyu momphenta ni omuttittimiha. Nto exeeni enrowa owiirihani opaka eyo? Nwehe oratteene moota Paulo ottittimihenrye awe mwaha owo wa ovahana nttittimiho. Owo khohimmye wira ‘othelana ti woottittimiheya’; masi ohimmye wira ‘othelana ottittimihiweke’. Paulo khahiyo paahi aahimya wira othelana ti woottittimiheya; masi aamutumererya wira ottittimihiweke. * Nto osuwela ovirikana waya itthu iyo pooti wookhaliheryani wuncererya osiveliwa wanyu ni ole othelanne anyu. Nthowa xeeni varyaaya siiso?

7. (a) Sooruma xeeni sa Biibiliya nniiwelela ahu, ni nthowa xeeni? (b) Mireerelo xeeni sooloka sinikhumelela mwaha wa wiiwelela?

7 Mwa okathi vakhaani, muupuwelele moota munoonela anyu sooruma sikina sa Biibiliya, ntoko yooruma ya orowa waapaka awiixutti aahiiso othukumana wira nimukokhoreleke Yehova. (Matheyo 28:19; aHéberi 10:24, 25) Ekeekhai wira ikwaha sikina khivanikhweya otthara sooruma iyo. Atthu anaalaleerya anyu pooti ohicalela muhupi onaaleela anyu, aahiiso muteko onivara anyu omutekoni wanyu wookhulumulani vanceene, nto khinoovilani orowa mmithukumanoni. Hata vari siiso, nyuwo munnilaleerya mihupi sa Omwene, ni munnirowa mmithukumanoni sa eKristau. Khuuvo onrowa owerya woohiihani opaka eyo, nnakhala Satana! Nthowa xeeni? Nthowa noowi omphenta wanyu Yehova ni murima wotheene onniwiirihani wiiwelela sooruma sawe. (1 Yohani 5:3) Itthu xeeni sooloka sinrowa okhumelela? Wiirela mpantta muteko woolaleerya ni orowa mmithukumanoni, onniiriha muupuwelo anyu okhala woomaaleleya ni ohakalala vanceene, mwaha woosuwela wira munipaka yootthuna ya Muluku. Nto itthu iyo sinnoolipihani. (Nehemiya 8:10) Etthu xeeni eniixutta ahu?

8, 9. (a) Exeeni enrowa oniiriha wiiwelela yootumererya ya ottittimiha ekasamento, ni nthowa xeeni? (b) Iponto xeeni piili ninrowa ahu othokorerya?

8 Ntoko siisaale omphenta wanyu vanceene Muluku oniwiirihaayani wiiwelela yooruma ya olaleerya, ni orowa omuthukumanoni nnaamwi vahikhweyaka, nto omphenta wanyu Yehova onoowiirihani wiiwelela yootumererya ya Biibiliya yoowi ‘othelana [wanyu] ottitimihiweke’, hata vakhalaka ntoko ti voovila opaka eyo. (aHéberi 13:4; Esalimo 18:30; Musuweli 5:4) Ntoko siisaale wiimananiha wanyu olaleerya ni othukumana onikumiherya aya mareeliho manceene a Muluku, nave-tho Yehova onooweha ni onimooreelihani mwaha wa wiimananiha onipaka anyu wira muttittimihe ekasamento anyu.​—1 aTesalonika 1:3; aHéberi 6:10.

9 Munrowa ottittimiha sai ekasamento anyu? Muhaana osyaka mweettelo onrowa ohonona ekasamento anyu. Nave-tho muhaana opaka itthu sinrowa olipiha ekasamento anyu.

MUSYAKE MOOLUMO NI MWEETTELO ONIHONONA EKASAMENTO

10, 11. (a) Mweettelo xeeni onnanariha ekasamento? (b) Nikoho xeeni nnitthuneya ahu othokorerya nuule nthelanne ahu?

10 Muthiyana mmosa muKristau ootheliwa aahimmye so: “Kinnivekela wira Yehova okikhaliherye ovilela”. Ovilela exeeni? Owo aatthokihenrye so: “Iyaka onimakela okiruwana. Nnaamwi makhwatta aya ahooneyaka, masi moolumo awe ooruwana, ntoko ala: ‘Koophweeleya ni nyuwo!’, wala ‘Nyuwo khimuna-faita!’ annikihoma”. Muthiyana ola onnihimya etthu yootepa oxankiha, eyo piiyo, oruwanana wa anamathelana.

11 Ti vooriipiha murima vaavo anamathelana maKristau aniruwanana aya, khiyakumiheryana mixankiho suulupale mmuupuweleloni mwaya! Ikasamento seiye mmosa aahiiso oowanli aniruwanana aya, ekasamento aya khahiyo ti yoottittimiheya. Nto eri sai ekasamento anyu? Wira musuwele mukhalelo anyu, mowiiyeviha mmukoheke ole othelanne anyu, wira: “Munoonela sai moolumo aka?” Akhala wira ole othelanne anyu onoona wira ikwaha sinceene moolumo anyu annimuhoma, nto muhaana olokiherya mukhalelo anyu wira mphuke muxankiho owo.​—aGalasia 5:15; mmusome aÉfeso 4:31.

12. Moota xeeni okokhorela wa mutthu onikhala aya weethiru vamaithoni va Muluku?

12 Muupuweleke oratteene wira moota munirumeela anyu nlumi nanyu mukasamentoni mwanyu, onnihapuwela wataana wanyu ni Yehova. Biibiliya onihimya so: “Akhalá mutthu onupuwela wira onimuttittimiha Muluku, nto ahinasuwela wettiha nlumi nawe, mutth’uwo onnisototha mmansawe: omuttittimiha wawe Muluku khu­hi etthu”. (Yakobo 1:26) Moota onirumeela anyu nlumi nanyu onnivarihana ni okokhorela wanyu. Biibiliya khoneemererya muupuwelo woowi khuta etthu enikhumelela vatthokoni kherina efaita yuulupale, akhala wira mutthu mmosa vatthokoni-vo onnihimya wira onimukokhorela Muluku. Xontte muhiiwoke, okhala wira ola mwaha muulupalexa. (Mmusome 1 Pedru 3:7.) Nyuwo pooti osuwela opaka itthu sinceene ni okhalana nthiti, masi akhala wira moolakelela munnirumeela moolumo animuhoma ole othelanne anyu, nyuwo khamunttittimiha ekasamento, nto Muluku onrowa othokoreryaka okokhorela wanyu okhala weethiru.

13. Mulopwana oothela aahiiso muthiyana ootheliwa onrowa owereiha sai muupuwelo wa mukhwaawe?

13 Anamathelana ahaana wiikasoopa wira moohilakela ahiwereihe muupuwelo wa mukhwaaya. Muthokorerye matakiheryo manli: Maama mmosa oohitheliwa onimakela omutelefonarela munna mmosa oothela a mmulokoni ovekaka miruku, nto annimaliha okathi munceene avaanelaka; munna mmosa oohithela onniviriha okathi munceene khuta esumana oryeene ni murokora ootheliwa mmuteko woolaleerya. Munna ole othenle ni murokora ole otheliwe, pooti ahirina soophavela soohiloka; masi ole athelanne aya onrowa woonela sai mweettelo aya? Muthiyana mmosa orina muxankiho siiso ohimmye so: “Vannikiwereya oweha wira iyaka onnimuthokoreryexa murokora mukina mmulokoni. Eyo ennikiiriha wiixoona ohikhala etthu”.

14. (a) Muritti xeeni wa anamathelana onttittimiheriwa muliivuruni ya Maphattuwelo 2:24? (b) Exeeni enitthuneya ahu wiikoha?

14 Ti vookhalela muthiyana ola aahiiso atthu akina arina muxankiho mmosaru woona owereya, okhala wira ole athelanne aya khoniiwelela yoolakiherya ya Muluku eni: “Tivó mulopwana onahiyawe atithi awe n’ame awe, anakhala vamosá ni mwar’awe”. (Maphattuwelo 2:24) Ekeekhai wira ale athenle annaattittimiha nlelo anamuyari aya; masi moovarihana ni murehereryo wa Muluku, awo anirummwa omukhapelelaka vanceenexa ole athelanne aya. Vamosaru, maKristau annaaphenta annaya; masi muritti aya woopacerya ti omphenta ole athelanne aya. Tivonto, vaavo maKristau oothela aahiiso ootheliwa moohitthuneya animaliha aya hoothe okathi munceene nuule ohikhanle mwaaraya aahiiso iyaya, annimunyoonyiha ole athelanne aya. Niireke wira eyo ennikumiherya mixankiho mukasamentoni mwanyu? Mwiikoheke so: ‘Kiireke wira kinniviriha okathi munceene nuule othelanne aka, kimukhapelelaka, ni omphenta ntoko oniphwanelela awe?’

15. Moovarihana ni Matheyo 5:28, nthowa xeeni maKristau oothela wala ootheliwa, anitthuneya aya osyaka osiveliwa ni mutthu ohithelanne aya?

15 MaKristau oothela aahiiso ootheliwa, yaawo anisiveliwa mootepana naale ahithelanne aya, anniiphwanyiha mixankiho. Moothananiha, maKristau makina oothela aahiiso ootheliwa aasiveliwa ni mutthu ahithelanne aya mwaha woolimalelana mmukhalelo woohiloka. (Matheyo 5:28) Nto osiveliwa iwo wowiiriha atthu awo opaka etthu enihonona ekasamento aya ni enihonona itthu sikina. Muthokorerye ele murummwa Paulo aahimmye awe mmwaha ola.

‘OLILI WA ANAMATHELANA OHINANARIHIWE’

16. Yooruma xeeni Paulo onivaha awe voohimya sa ekasamento?

16 Nuumala Paulo otumererya wira ‘othelana ottittimihiweke’, aahincererya yoolopola yoowi: ‘Olili wa anamathelana ohinanarihiwe, okhala wira Muluku onimwaaphukela anamuttompe ni anamararuwa’. (aHéberi 13:4, NM) Paulo oorumeela nuulumo noowi ‘olili wa anamathelana’ ophavelaka ohimya orupihana mulopwana ni mwaarawe. Orupihana iwo ti ‘woottittimiheya’ aahiiso wooloka, akhala wira atthu awo aalepiha ekasamento aya. Tivonto, maKristau anniiwelela masu oowuupuxeriwa ani: “Mutteliweke murima ni mwara òmiravo anyu!”​—Miruku 5:18.

17. (a) Xeeni maKristau anikhootta aya moonelo wa olumwenku voohimya sa oraruwa? (b) Ninrowa otthara sai ntakiheryo nivahiwe ni Yobi?

17 Atthu yaale anrupihana nuule ahithelanne aya, annitthekela vaalupalexa malamulo a Muluku voohimya sa mweettelo. Ekeekhai wira atthu anceene olelo-va annithokorerya oraruwa ntoko etthu yoohitthekeya. Masi, moohicikha etthu sa ele apinaatamu akina anuupuwela aya voohimya sa oraruwa, eyo ehihapuweleke moota maKristau anithokorerya aya mwaha owo. MaKristau annisuwela wira khahiyo apinaatamu anrowa ophukela, masi ‘Muluku tonrowa waphukela anamuttompe ni anamararuwa’. (aHéberi 10:31; 12:29) Tivonto maKristau eekeekhai anitthara aya moonelo wa Yehova mmwaha ola. (Mmusome aRoma 12:9.) Muupuweleke wira muhavinre Yobi ohimmye so: “Miyo kolehana ni maitho aka wira kihinwehé mwarusi n’umphavela”. (Yobi 31:1) Nto, wira asyake opaka nivalo noopacerya naarowa owiiriha oraruwa, maKristau eekeekhai anniikasoopa wira ahinweheke moophavela orupana mulopwana aahiiso muthiyana ohithelanne aya.​—Munwehe Apendise, mwaha “Moonelo wa Biibiliya Voohimya sa Omwalana ni Ovalaana.”

18. (a) Yehova onoonela sai oraruwa? (b) Moota xeeni oraruwa onlikana aya ni waakokhorela amuluku eethiru?

18 Oraruwa etthu enimunanara vanceenexa Yehova. Nlamulo na Moise ninnikhaliherya osuwelexa moota Yehova onoonela awe mwaha ola. WIsarayeli, oraruwa ni waakokhorela amuluku eethiru, saari itampi saamwiiriha mutthu ophwanelela wiiviwa. (Onamukuttho 20:2, 10) Niireke munnoona moota itampi iyo sinlikana aya? MwIsarayeli aamukokhorela muluku eethiru, aanitthekela nivarihano aapanke awe ni Yehova. Vamosaru, mwIsarayeli aararuwa aanitthekela nivarihano aapanke awe nuule othelanne awe. Oowanli aya khiyaaroromelen’ye. (Okhuma 19:5, 6; Otumererya 5:9; mmusome Malakhiya 2:14.) Tivonto, oowanli aya yaari oothanyeya vamaithoni va Yehova, yoowo ori Muluku oororomeleya.​—Esalimo 33:4.

19. Exeeni enrowa omulipiha mutthu wira okhootte oraruwa, ni nthowa xeeni?

19 Ekeekhai wira maKristau khanitthara Malamulo a Moise. Masi, wuupuwelela wira khalai wIsarayeli oraruwa waathokoreriwa okhala etthu yootakhala, pooti waakhaliherya maKristau osyaka oraruwa. Moota xeeni? Nkahaya muthokorerye nlikanyiho nna: Niireke wira mwaamukela mukerexa, khikokhora ni khinavekela ohoolo wa elatarato? Tthiri nyuwo munrowa waakhula wira ‘Nkinikhala-khala!’ Masi niireke mwampaka etthu eyo akhala wira mwanvahiwa musurukhu munceene? Nyuwo munimwaakhula wira: ‘Nnaari!’ Tthiri, muKristau eekeekhai, khonrowa weemererya ohiroromeleya ohoolo wa Yehova ni vannimuhiirya waakokhorela amuluku eethiru. Vamosaru, maKristau ahaana othanya muupuwelo wa omutthekela Muluku aya, Yehova, ni omutthekela ole athelanne aya, akhoottaka oraruwa, nnaamwi yeehereriwaka vanceene opaka yoottheka eyo. (Esalimo 51:3, 6; aKolosi 3:5) Hiyo khanimphavela opaka etthu yoohiloka, yeeyo yaarowa omuhakalaliha Satana, masi yaarowa omunyoholiha vanceene Yehova ni yaarowa ohonona ekasamento.

MOOTA WOOLIPIHA EKASAMENTO ANYU

20. Exeeni eniiraneya ni ikasamento sikina? Nvahe nlikanyiho.

20 Ohiya paahi osyaka mweettelo onihonona ekasamento, mavalo xeeni anitthuneya anyu opaka wira muncererye nttittimiho nanyu wa ole othelanne anyu? Wira mwaakhule nikoho nna, mulikanyihe ekasamento ntoko empa. Nave-tho mulikanyihe moolumo ooreera, miteko sooloka ni soovara sikina seiyo anamathelana anipakelana aya, ntoko itthu siniphwaneliha empa. Akhala wira munniphentana, ekasamento anyu enlikana ni empa erina itthu simphwaneliha vate ni mpaani. Akhala wira ophentana wanyu onnivukuwa, itthu iyo siniphwaneliha sinnihononeya vakhaani-vakhaani, vano khiniiriha ekasamento anyu olikanaka ni empa ehirina itthu siniphwaneliha. Okhala wira nyuwo munniphavela wiiwelela yooruma ya Muluku ya ‘ottittimiha othelana’, nto munoophavelaka olokiherya mukhalelo wa ekasamento anyu. Tthiri, etthu yoottittimiheya ni erina efaita, enniphwanelela olokiherya. Munrowa owerya sai opaka eyo? Nuulumo na Muluku nnihimya so: “Empa ennitekiwa n’usuwela, ennilipihiwa n’ankhili. Okhovelela onnisariha emp’eyo n’itthu sothene sorera ni soloka”. (Miruku 24:3, 4) Muthokorerye moota moolumo ala anivariheleya aya muteko mukasamentoni.

21. Ninrowa olipihaka sai ekasamento ahu? (Nwehe-tho ekaaxa eri “ Kinrowa Olokiherya Sai Ekasamento Aka?”)

21 Mikhalelo ntoko ophenta wekeekhai, omoova Muluku, ni nroromelo noolipa ti ‘itthu sorera’ sinisareya etthoko yoohakalala. (Miruku 15:16, 17; 1 Pedru 1:7) Mikhalelo iya sinnilipiha ekasamento. Masi mooweha empa ehimmwale vasulu-va, moota enisareya aya itthu sooreera? Enisarihiwa “n’usuwela”. Vaavo vanivariheliwa aya muteko osuwela onikhuma mBiibiliyani, onniwerya orukunuxa muupuwelo wa atthu ni owiiriha wuncererya ophentana waya. (aRoma 12:2; aFilipi 1:9) Vaavo nyuwo nuule othelanne anyu munikilaathi anyu khiyathokorerya yoolepa emosa ya Biibiliya, ntoko yoolepa ya khuta nihiku, wala mwaha mmosa wa A Sentinela aahiiso Despertai! onilavula sa ekasamento, onlikana ni ovarerya oratteene etthu yooreera eniphwaneliha empa anyu. Vaavo omphenta Yehova oniwiirihaayani ovarihela muteko mukasamentoni mwanyu ele emanle anyu othokorerya, nto onoolikana ni oruuha etthu eniphwaneliha etthoko muhina mwa ‘empa anyu’. Mwiira siiso, munootthikela okhalana mikhalelo sikina sooloka saarina anyu mukasamentoni mwanyu.

22. Ohakalala xeeni ninrowa ahu okhalana akhala wira nnimwiimananiha opaka ele eniwerya ahu wira nlipihe ekasamento ahu?

22 Wira mutthu ottikiherye khuta etthu nipuro naya, onnivekela okathi ni ikuru sinceene. Nnaamwi vari siiso, akhala wira munniilipiherya opaka ele eniwerya anyu, nyuwo munrowa ohakalala mwaha woosuwela wira muniiwelela yooruma ya Biibiliya, yoowi: “Mulipiheryeke ottittimihana mukina ni mukhw’awe”. (aRoma 12:10; Esalimo 147:11) Nto, wiimananiha wanyu ottittimiha ekasamento anyu, onoowiirihani okhala moophentani mwa Muluku.

^ etti. 6 Masu ootumererya a Paulo anniirela mpantta moolumo makina ootumererya aniphwanyaneya ekapiitulu yeela.​—aHéberi 13:1-5.