Magddala Mayraama ba ayfiyappe afuttaa quccaydda pude xeellaasu. A siiqiyo Goday mittaa bolli kaqetti uttiis. Wodee ofintta, qassi seeta gallassa gidikkonne, “biitta ubban sa7ai xumiis.” (Luqaasa 23:44, 45) A ba hashiyappe maayuwa qaarada, ba lanqqen deꞌiya macca asatukko shiiqaasu. Aginay awa ayfiya guutta daqiiqa xalaalawu genttiyogee hegaadan heezzu saatiyawu saꞌay xumanaadan oottana danddayenna. Mayraamanne Yesuusa matan eqqida harati, darotoo gallassi gidennan qammi waassiya meretatu cenggurssaa siyennan aggokkona. Hegaa beꞌidaageetuppe amaridaageeti “keehi yayyidi, ‘Hagee tumukka Xoossaa Naꞌaa’ yaagidosona.” (Maatiyosa 27:54) Yesuusa kaalliyageetinne harati, hegee Yihooway ba Naꞌaa bolli asay meqetti baynnabaa oottido gishshawu I azzanidinne hanqqettidi oottiyoba giidi qoppennan aggokkona.

 Yesuusi waayettishin beꞌiyogee Magddala Mayraamiyyo deexxiyaba gidikkokka, A yan takkanawu koyaasu. (Yohaannisa 19:25, 26) Yesuusi wolqqaama waayiya waayettidoogee qoncce. Yesuusa aayeessikka minttettoynne maadoy koshshiis.

 Magddala Mayraama Yesuusi iyyo darobaa oottido gishshawu, ba danddayido keenan awu kushiya zaaranawu koyaasu. A issi wode azzanidanne karettida asa, shin Yesuusi he ubbabay laamettanaadan oottiis. Yesuusi, A bonchchuwanne ufayssaa demmanaadan oottiis. A gita ammanoy deꞌiyo asa gidaasu. Waanada? Qassi ha wodiyan nuuni I ammanuwappe tamaariyobay aybee?

 Geeshsha Maxaafan, Magddala Mayraami taarikee A imotaa immidoogaa yootiyogan doommees. Yesuusi O bizhggamissiya aylletettaappe laꞌa kessiis. He wode, daydanttati asaa qohiyogee erettiyaba; he iita ayyaanati daro asaa qohoosona; ubba issi issi asaa giddo gelidi eta bantta koyidoogaadan oottoosona. Magddala Mayraamo he daydanttati waati qohidaakko nuuni erana xayikkonne, meqetti baynna he iita ayyaanatuppe laappunati O oyqqidoogaa eroos. Shin Yesuusa wolqqan, eti ubbay kiyidosona!—Luqaasa 8:2.

 Laꞌa kiyidanne woppaa demmida Mayraama hegaappe guyyiyan ufayssiya deꞌuwa deꞌana danddayawusu. A galatiyogaa waata bessana danddayay? A aggennan Yesuusa kaalliyaro gidaasu. Qassi A akeekido pacaakka kunttaasu. Yesuusawunne I kiittidoogeetuyyo miyobay, maayiyobaynne aqiyosay koshshees. Eti dure gidokkona, qassi he wode eti banttawu koshshiyabaa kunttanawu oottokkona. Eti sabbakiyonne tamaarissiyo ooso xallaa oottanaadan, deꞌuwassi koshshiyabaa kunttiyogan eta maaddiya asi koshshees.

 Mayraamanne hara daro macca asati he koshshiyabata kunttiyogan maaddidosona. He macca asati “banttassi de7iyaagaappe” immiyogan maaddidosona. (Luqaasa 8:1, 3) Issi issi macca asati dure gidennan aggokkona. Eti qumaa kattiyogan, maayuwa meecciyogan woy issi sohuwappe hara sohuwa biyo wode aqiyosaa giigissiyogan maaddidaakkonne Geeshsha Maxaafay yootenna. Shin eti 20 asa gidiya, issi sohuwappe harasaa biidi oottiya citaa bantta dosana maaddidosona. He macca asati oottidobay Yesuusinne I kiittidoogeeti bantta qofaa shaakkiyabi baynnan sabbakiyo oosuwa oottanaadan maaddidoogee qoncce. Mayraama Yesuusi oottidobawu mule kushe zaarana danddayennaagaa erikkonne, ba oottana danddayiyobaa oottidoogee O ufayssiis!

 Haratu gishshawu giidi asay ziqqi oottidi xeelliyo oosuwa oottiyageeta ha wodiyan daroti karana danddayoosona. Shin Xoossaa qofay hegaappe dumma. Mayraama Yesuusanne I kiittidoogeeta maaddanawu bawu danddayettida ubbabaa oottidoogaa beꞌiyogan, Xoossay ay keena ufayttidaakko qoppite! Ha wodiyankka, ammanettida daro Kiristtaaneti harata maaddanawu asay ziqqi oottidi xeelliyo oosota ufayssan oottoosona. Issi issitoo, maaddiya issibaa oottiyogee woy minttettiyabaa haasayiyogee keehi maaddana danddayees. Yihooway hegaa malabaa nashshees.—Leemiso 19:17; Ibraawe 13:16.

 Magddala Mayraama Paasikaa baalaa bonchchanawu 33 M.Ln Yesuusaara Yerusalaame biida macca asatuppe issinno. (Maatiyosa 27:55, 56) Asay Yesuusa qammi oyqqidi mootidoogaa siyada Mayraama dagammidoogee qoncce. Qassi hegaappekka iitabay siyettiis. Biittaa haariya Phenxxeniya Philaaxoosi Ayhuda haymaanootiya kaalettiyageetanne deriya ufayssanawu koyidi, Yesuusi iita hanotan mittan kaqettidi hayqqanaadan pirddiis. Mayraama ba Goday suuxxiiddinne daafuriiddi, kaqettiyo mittaa goochchanawu baaxetishin ogiyan beꞌennan aggukku.—Yohaannisa 19:6, 12, 15-17.

 A woriyo sohuwan, usuppun saate heeran saꞌay xumi simmin, Magddala Mayraamanne hara macca asati ‘Yesuusi kaqettido mittaa matan’ eqqidosona. (Yohaannisa 19:25) Mayraama wurssettay gakkanawu he sohuwan deꞌiyo gishshawu, Yesuusi ba aayyiyo kiitettida Yohaannisawu hadaraa immiyo wode beꞌaasunne siyaasu. Yesuusi keehi waayettidi ba Aawaakko waassiyogaa A siyaasu. Qassi I hayqqanaappe kase “Polettiis” giidi, I xoonidoogaa bessiyabaa haasayishinkka siyaasu. A keehi unꞌꞌettaasu. Gidikkonne, Yesuusi hayqqi simminkka A he sohuwan deꞌawusu. Guyyeppe, Mayraama Armmaatiyasa katamaappe yiida, Yoosefa giyo dure bitanee Yesuusa anhaa wottido ooratta duufuwa matan takkaasu.—Yohaannisa 19:30; Maatiyosa 27:45, 46, 57-61.

 Mayraama oottidobay nu ishantta wolqqaama metoy gakkiyo wode nuuni ay oottana danddayiyakko hassayissees. Nuuni gakkiya metuwa teqqanawu woykko issi ura sahuwa xayssanawu danddayokko. Shin nuuni awu qarettananne xala gidiyogaa bessana danddayoos. Issi asi keehi metootiyo wode, maaddiya laggee A matan deꞌiyogee keehi minttettees. Meto wode, laggiya aggennan maaddiyogee gita ammanoy deꞌiyogaa bessiyabanne keehi minttettiyaba.—Leemiso 17:17.

 Mayraama Yesuusi moogetti simmin, A anhaa bolli tiganawu sawiyabata ehiida maccaasatuppe issinno. (Marqqoosa 16:1, 2; Luqaasa 23:54-56) A sambbatay aadhdhi simmin wonttimaattan denddaasu. A hara maccaasatuura Yesuusa duufuwakko xumida ogiyara biyogaa ane qoppa. Eti ogiyan biiddi duufuwa gorddido wogga shuchchaa waati gonddorssanakko qoppidosona. (Maatiyosa 28:1; Marqqoosa 16:1-3) Gidikkonne, eti guyye simmibookkona. Eta ammanoy eti banttawu danddayettidabaa oottanaadaaninne attidaagaa Yihoowa bolli olanaadan maaddidoogee qoncce.

 Mayraama hara maccaasatuppe kasetada duufuwakko gakkennan aggukku. A yaa gakkido wode bizhggamaasu. Shuchchay gonddorssettiichchiis, qassi duufoy mela deꞌees! Aynne mammottenna maccaasiya Mayraama, ba beꞌidobaa Pheexiroosawunne Yohaannisawu yootanawu guyye woxxaydda baasu. A sheenuqaydda, “Gonggoluwaappe Godaa ekki efirggidosona; awan a wottidaakkonne nuuni erokko” yaagiyogaa ane qoppa. Pheexiroosinne Yohaannisi duufuwakko eesotiiddi biidi, duufoy mela deꞌiyogaa beꞌidosona, yaatidi bantta so guyye simmidosona. a—Yohaannisa 20:1-10.

 Mayraama duufuwakko haranttuwa yaada yan barkka takkaasu. Mayraama duufoy mela deꞌiyogaa beꞌadanne wonttimaattan heeray coꞌꞌu giidoogaa akeekada, unꞌꞌettada yeekkiyogaa aggana danddayabeykku. Goday denddiichchidoogaa ammananawu metootada, duufo gidduwa beꞌanawu sinttakko shiiqaasu; yaatada daganttiyabaa beꞌaasu. Bootta maayuwa maayida naaꞌꞌu kiitanchchati yan deꞌoosona! Eti, “Aissi yeekkai?” giidi oychchidosona. Iyyo haniyobay ixxin, kiitettida haratuyyo yootidobaa etawukka zaarettada yootaasu; hagaadan gaasu: “Asati ta Godaa efirggidosona; eti awan wottidaakkonne taani erikke.”—Yohaannisa 20:11-13.

 A guyyekko xeelliyo wode, issi bitanee I guyyen eqqiis. A he bitanee oonakko erabeenna gishshawu, gadiya naagiyagaa gaada qoppaasu. He bitanee kehatettan O hagaadan oychchiis: “Mishiree aissi yeekkai? Oona koyai?” Mayraama awu hagaadan zaaraasu: “Godau, neeni ekkidabaa gidikko, a awan wottidaakko, tau yootarkkii; taani a ekka efaana.” (Yohaannisa 20:14, 15) A giidobaa qoppa. Minonne tunttaara deꞌiya Yesuusi Kiristtoosa anhaa issi maccaasiya waatada tookka efaana danddayay? Mayraama hegaabaa qoppaydda takkanawu koyabeykku. A ba danddayidobaa oottana koshshiyogaa erawusu.

 Nu wolqqaappe bolla milatiya azzanttiyabaynne metoy gakkiyo wode, Magddala Mayraami leemisuwa kaallana danddayiyoo? Nuuni oottana danddayennabaa xalaalaa qoppikko, yashshan maashana danddayoos. Shin nuuni oottana danddayiyoba xalaalaa qoppikko, qassi attidaagaa Xoossay oottanaagaa ammanettikko, nuuni qoppidogaappekka aarobaa oottana danddayoos. (2 Qoronttoosa 12:10; Piliphphisiyuusa 4:13) Ubbaappe aaruwan nuuni Yihoowa ufayssana. Mayraama Yihoowa ufayssidoogaa ammanettidoogee qoncce; qassi I malaalissiya ogiyan O anjjiis.

 Mayraami matan eqqida bitanee gadiya naagiyagaa gidenna. I issi wode anaaxe, hegaappe simmin asttamaare, qassi wurssettan Mayraama siiqiyo I Goda gidida ura. Shin I oonakko Mayraama erabeenna gishshawu, aggada biyogaa doommaasu. Yesuusi wolqqaama ayyaana mereta gididi hayquwappe denddidogaa Mayraama akeekabeykku. He wode I asa milatidi qonccikkonne, A meray I hayqqanaappe kase deꞌiyagaa mala gidenna. I hanqquwappe denddi simmin deꞌiya ufayssiya wodetun, kase A loytti eriyageetikka I oonakko akeekennan etaara issi issitoo manddariis.—Luqaasa 24:13-16; Yohaannisa 21:4.

 Yesuusi Mayraamiyyo bana waati qonccissidee? I issi qaalan, “Mayraamee!” giidi xeesiyogan hegaadan oottiis. A guyyekko simmada ba qaalaa xoqqu oottada, “Rabunii” yaagaasu. Daro asay eriyo he Ibraawetto qaalan A Yesuusa darotoo xeegidoogee aynne sirissenna. Yesuusi I siiqo Asttamaariya! A ufayssan poocammaasu. A Yesuusa mintta oyqqada, I beennaadan teqqanawu koyaasu.—Yohaannisa 20:16.

 Yesuusi I qofaa eriis. Yaatidi, “Tana minttada oyqqoppa” yaagiis. I kehatettaa bessiya qaalan, geella noocu giiddi, A bana yeddanaadan qaretan yootidi, ‘Taani biron ta Aawaakko babeykke’ giyogaa qoppana danddayoos. Hegee Yesuusi saluwa biyo wode gidenna. I saꞌan oottiyo oosuwa wurssiichchibeenna, qassi Mayraama he oosuwan maaddanaadan koyiis. Mayraama Yesuusi yootido ubbabaa loytta ezggidoogee qoncce. I iyyo, “Ta ishanttukko baada, ‘Taani ta Aawaakkonne intte Aawaakko, ta Xoossaakkonne intte Xoossaakko, pude bais giis’ gaada etau oda” yaagiis.—Yohaannisa 20:17.

 I Goday iyyo gita oosuwa immiis! Mayraama hayquwappe denddida Yesuus Kiristtoosa koyro beꞌida I kiittidoogetuppe issinno gidiyo maataa demmaasu; haꞌꞌi qassi mishiraachchuwaa haratussi yootiyo maatay iyyo imettiis. A kiitettidaageeta demmanawu yeemottiyogaanne ufayttaydda biyogaa, qassi sheenuqaydda, ‘Taani godaa beꞌaas’ yaagiyogaa ane qoppa. Hegee anne kiitettidaageeti daro wodiyawu qoppiiddi takkidoba gidennan aggenna. A ufayssaa poocammaydda Yesuusi iyyo yootido ubbabaa etawu odaasu. (Yohaannisa 20:18) Yesuusa duufoy mela deꞌiyogaa kiitettidaageetussi yootida hara maccaasatuugaara issi malabaa akka yootaasu.—Luke 24:1-3, 10.

 Kiitettidaageeti hegaa siyidi waanidonaa? Koyro heeran ammanibokkona. Geeshsha Maxaafay hagaadan gees: “He maccaasatu qaalai pattenna haasaya misatin, Yesuusi kiittidoogeeti ammanibookkona.” (Luqaasa 24:11) He attuma asati maccaasay yootiyobaa ammanenna asaa giddon diccidosona; rabbetu wogaadan issi maccaasiya shilootan eqqada markkattana danddayukku. Eta wogay kiitettidaageetikka hegaadan qoppanaadan oottennan aggenna. Shin Yihoowaynne Yesuusi hegaadan asa asappe shaakkokkona. Eti he ammanettida maccaasatussi gita maata immidosona!

 Mayraama he asatu hanotan yiillotabeennaagee qoncce. A ba goday iini ammanettidoogaa eraasu, qassi hegee iyyo gitaba. Hegaadankka, Yesuusa kaalliya ubbay haratussi yootana bessiyabay deꞌees. Geeshsha Maxaafay hegaa “Xoossaa kawotettaa mishiraachchuwaa” yaagees. (Luqaasa 8:1) Yesuusi bana kaalliyaageeti yootiyobaa ubba asay ammana woy eta oosuwa nashshana giidi qaalaa gelibeenna. Ubba, hegaappe dummatiybay eta gakkanaagaa yootiis. (Yohaannisa 15:20, 21) Yaatiyo gishshawu, Kiristtaaneti Magddala Mayraamibaa hassayana koshshees. Kiitettidaageetuppe amaridaageeti A yootiyobaa sohuwaara ammanana xayikkonne, hayquwappe denddida Yesuusabaa mishiraachchuwaa ufayttada yootiyogaa aggabeykku!

 Guyyeppe, Yesuusi ba kiittidoogeetussinne bana kaalliya hara darotussi qoncciis. Issi wode I 500ppe dariya asawu qoncciis! (1 Qoronttoosa 15:3-8) Mayraama Yesuusi qonccido wode ubban beꞌidoogee woy hegaabaa siyidoogee I ammanuwa minttidoogee aynne sirissenna. Magddala Mayraama Phenxxaqosxxe gallassi Geeshsha ayyaanay eta bolli wodhdhido, Yerusalaamen shiiqida Yesuusa kaalliyaageetuppe issinno gidennan aggukku.—Oosuwaa 1:14, 15; 2:1-4.

 Hanotay aybaanne gidin, Magddala Mayraama hayqqana gakkanaashin ba ammanuwa naagada deꞌidoogaa nuuni sirennaadan oottiya daro gaasoy deꞌees. Nuuni ubbaykka iigaadan oottanawu murttidaageeta gidoos! Yesuusi nuussi oottido ubbabawu nashshiyageeta, qassi Xoossaa maaduwan ammanettidi ashkketettan harata maaddiyageeta gidikko, Magddala Mayraamiigaa mala ammanoy deꞌiyogeeta gidoos.