Yesuus Kiristtoosi Oonee?
SHemppuwaa Oydda
Yesuus Kiristtoosi Oonee?
Yesuusassi deˈiya dumma sohoy aybee?
I awuppe yiidee?
I ay mala asa gididi deˈidee?
1, 2. (a) Issi erettida asabaa eriyoogee a neeni tumuppe eraasa giyoogaa gidennay aybissee? (b) Yesuusa xeelliyaagan a eranau metiya ayba qofati deˈiyoonaa?
ALAMIYAN erettida daro asati deˈoosona. Issoti issoti bantta deˈiyo heeran, kataman woy bantta biittan keehippe erettoosona. Harati qassi alame yuushuwan erettoosona. Gidikkone, issi erettida asa suntta eriyoogaa xallay, he asa neeni tumuppe eraasa giyoogaa gidenna. I diccido hanotaanne i tumuppe ay mala asakko geeshshada eraasa gaana danddayettenna.
2 Yesuus Kiristtoosi saˈan deˈoosappe 2,000u laytta gidiya wodee aadhdhidaba gidikkonne, almiyan deˈiya asay abaa amaridabaa erees. SHin daro asay Yesuusi tumuppe oonakko eranau metootees. Amaridaageeti i coo loˈˈo asa xalla yaagoosona. Harati i hananabaa yootiyaagaappe attin haraba giddenna goosona. Harati qassi Yesuusi Xoossa gidiyo gishshau, goynoy bessiyoogaa goosona. SHin goynoy assi bessii?
3. Yesuusabaa tumaa eriyoogee neeyyo keehippe koshshiyaaba gididoy aybissee?
3 Neeni Yesuusabaa tumaa eriyoogee keehippe koshshiyaaba. Ayssi? Geeshsha Maxaafay: “Asai nena issi Xoossaa gididaagaa erana malanne, qassi neeni kiittido Yesuus Kiristtoosa erana mala, hagee merinaa de7o” giyo gishshataassa. (Yohaannisa 17:3) Ee, Xoossaa Yihoowabaanne Yesuus Kiristtoosabaa tumaa eriyoogee, gannate saˈan merinaa deˈuwaa demmanau kaalettana danddyees. (Yohaannisa 14:6) Hegaa bollan, waani deˈanaakkonne harata waati oyqqanaakko Yesuusi aybippenne aadhdhiya leemiso gidiyaabaa oottiis. (Yohaannisa 13:34, 35) Ha maxaafan koyro shemppuwan, Xoossaabaa tumaa tamaarida. Haˈˈi Geeshsha Maxaafay Yesuus Kiristtoosabaa tumuppe woygi tamaarissiyaakko ane beˈoos.
YAANA GEETETTIDA MASIYAA
4. “Masiyaa” giyonne “Kiristtoosa” giyo qaalatu birshshettay aybee?
4 Yesuusi yelettana daro wodiyappe kase, Xoossay Masiyaa woykko Kiristtoosa yeddanaagaa Geeshsha Maxaafay yootiis. “Masiyaa” (Ibraysxxettuwan) giyoogaanne “Kiristtoosa” (Giriikettuwan) giyoogaa naaˈˈu qaalatu birshshettaykka “Tiyettidaagaa” giyoogaa. He yaana Geetettidaagee tiyettidaagaa,
giishin, Xoossay issi dumma maataassi dooridoogaa gidana. Deˈishshiiddi ha maxaafan beˈana shemppotun, Xoossay qaalaa gelido hidootaa poluwaa xeelliyaagan, Masiyaassi deˈiya maataabaa darobaa tamaarana. Yesuusi haˈˈikka nuussi immana anjjuwaabaa tamaarana. Yesuusi yelettanaappe kasekka, daroti ‘Mase gidanay oonee?’ giidi oychchidoogau siree baawa.5. Yesuusi erissiyo ashkkarati, a xeelliyaagan ammananau siribeennabay aybee?
5 Koyro xeetu layttan K.Y.S., Naazireete Yesuusa kalliya ashkkarati, i yaana geetettida Masiyaa gidiyoogaa aynne siribookkona. (Yohaannisa 1:41) A kaalliya ashkkaratuppe issuwaa gidida, Simoon PHeexiroosi, Yesuusassi qoncciyan: “Neeni . . . Kiristtoosa” yaagiis. (Maatiyoosa 16:16) SHin he wode a kaalliya ashkkarati, Yesuusi tumakka yaana geetettida Masiyaa gidiyoogaa waati erana danddayidonaa? Nuuni shin waati erana danddayiyoo?
6. Yihooway ammanettidaageeti Masiyaa shaakki erenaadan waati maaddidaakko leemisuwan yoota.
6 Yesuusi yelettanaappe kase deˈida, Xoossay kiittin hananabaa yootiyaageeti, Masiyaa xeelliyaagan daro qonccissuwaa kaseti yootidosona. He qonccissoti harati a shaakkidi eranaadan maaddoosona. Hegaa kaallidi deˈiyaagaadan leemisana danddyoos: Keehin asay dariyo sohuwaa, giishin, kaamee eqqiyo sohuwaa woykko giyaa baada, kase neeni beˈa erenna issi asa mokkanaadan kiitettadasa giidi qoppoos. Issi asi neessi he izaawubaa guutta qonccissuwaa immiyaakko nena maaddennee? Hegaara issi mala hanotan, Geeshsha Maxaafaa hiraagaa yootida asatu baggaara Yihooway, Masee oottanabaanne a bolli gakkanabaa loytti bessiya qonccissuwaa immiis. Ha daro hiraagati polettido hanotay, ammanettidaageeti a shaakki eranaadan maaddiis.
7. Yesuusa xeelliyaagan polettida hiraagatuppe naaˈˈati awugeetee?
7 Ane naaˈˈu leemisota qoppa. Koyro, 700ppe dariya wodeppe kase, yaana Geetettidaagee, yelettana sohoy, Yihuda bittan Mikiyaasa 5:2) Yaatin Yesuusi yelettido sohoy awee? I yelettana geetettido he katamaana. (Maatiyoosa 2:1, 3-9) Naaˈˈanttoy, daro xeetu layttappe kase, Daaneela 9:25n deˈiya hiraagay, Masee 29n K.Y.S., yaanaagaa geeshshidi yootiis. * Ha hiraagatinne hara hiraagati polettido hanotay, Yesuusi yaana geetettida Masiyaa gidiyoogaa qonccissees.
Beetaliheemen deˈiya guutta katamaana gidiyoogaa hananabaa yootiya Mikiyaasi yootiis. (8, 9. Yesuusi xammaqettido wode, i Mase gidiyoogaa qonccissiyaabi aybi hanidee?
8 Yesuusi Mase gididoogaa qonccissiya hara malaatay 29n K.Y.S. qoncciis. He layttay, Yesuusi Yorddaanoosa SHaafan xammaqettanau, Xammaqiya Yohaannisakko biido laytta. Masiyaa shaakki eranaadan oottiya malaataa bessanau, Yihooway Yohaannisassi qaalaa geli uttiis. Yesuusi xammaqettido wode Yohaannisi he malaataa beˈiis. Hanidabaa Geeshsha Maxaafay hagaadan gees: “Yesuusi xammaqettidoogaappe guyyiyan, sohuwaara hattaappe kiyiis; saloi dooyettin, Xoossaa Ayyaanai haraphphedan yiishiininne ba bolli wodhdhishin be7iis; qassi saluwaappe, ‘Taani siiqiyo ta Na7ai, tana ufaissiyaagee hagaa’ yaagiya qaalai yiis.” (Maatiyoosa 3:16, 17) Hanettidabaa beˈoogaappenne siyoogaappe guyyiyan, Yesuusi Xoossan kiitettidaagaa gidiyoogaa Yohaannisi aynne siribeenna. (Yohaannisa 1:32-34) He gallassi Xoossaa ayyaanay woykko wolqqay, a bolli wodhdhido wode, Yesuusi Kaalettiyaagaa woykko Kawo gidanaadan doorettidi, Mase woykko Kiristtoosa gidiis.—Isiyaasa 55:4.
9 Geeshsha Maxaafaa hiraagaa poloynne Xoossaa Yihooway ba huuphe markkattido qaalay, Yesuusi yaana geetettida Masiyaa gidiyoogaa qoncciyan bessoosona. SHin Geeshsha Maxaafay, Yesuus Kiristtoosa xeelliyaagan hara koshshiya naaˈˈu oyshatakka zaarees: I awuppe yiidee? I ay mala asa gididi deˈidee?
YESUUSI AWUPPE YIIDEE?
10. Yesuusi saˈaa yaanaappe kase deˈido deˈuwaaba Geeshsha Maxaafay woygi tamaarissii?
10 Yesuusi saˈaa yaanaappe kase saluwan deˈidoogaa Geeshsha Maxaafay qonccissees. Mikiyaasi, Masee Beetaliheemen yelettanaagaanne A denddoykka “beniisappe doommidi” gidiyoogaa yootiis. (Mikiyaasa 5:2) Asa gididi yelettanaappe kase saluwan deˈidoogaa, Yesuusi ba huuphe darotoo yootiis. (Yohaannisa 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5) Yesuusi saluwan deˈida ayyaana mereta gidiyoogaadan, Yihoowaara dumma dabbotan deˈiis.
11. Yihooway ooppenne aattidi Yesuusa siiqqiyoogaa Geeshsha Maxaafay waati bessii?
11 Yesuusi, Yihooway ooppenne aatti siiqiyo naˈa. Hegau bessiya gaasoy deˈees. Yihooway medhdhido koyro meretay a gidiyo gishshau, “merettidabaa ubbaappe aadhdhiya baira Na7a” geetettees. * (Qolasiyaasa 1:15) Ha Naˈay dumma gidanaadan oottiya harabaykka deˈees. I Xoossaassi “mexi issi Na7aa.” (Yohaannisa 3:16) Hegee, Xoossay barkka gididi medhdhidoy Yesuusa xalla giyoogaa. Qassi Xoossay hara ubbabaa medhdhiyo wode, Yesuusa xallaa goˈettiis. (Qolasiyaasa 1:16) Yesuusi ‘qaalaa’ getettidikka xeegettees. (Yohaannisa 1:14) Hegee, i Xoossaa gishshaa haasayiyaagaa gidiyoogaa bessees; ba Aawaa naata gidida ayyaana meretatussinne asaa naatussi kiitaynne kaaletoy gakkanaadan oottiyoogaana gidiyoogee qoncce.
12. Bayra Naˈay Xoossaara lagge gidennaagaa waati erana danddayiyoo?
12 Issi issi asay ammaniyoogaadan, koyro naˈay Xoossaara laggee? Hegee Geeshsha Maxaafaa timirtte gidenna. Qommoora deˈiya menttuwan akeekoogaadan, Naˈay merettiis. Yaatiyo gishshau, Xoossaa Yihoowassi doomettaynne wurssettay baawa; shin Yesuusassi doomettay deˈiyoogee qoncce. (Mazamure 90:2) Mexi issi Naˈay ba Aawaara laggetanau, haray atto hegaa qoppanaunne mali erenna. Geeshsha Maxaafay, Aaway Naˈaappe dariyoogaa qoncciyan tamaarissees. (Yohaannisa 14:28; 1 Qoronttoosa 11:3) ‘Ubbaa Danddayiya Xoossay’ Yihoowa xalaala. (Doomettaabaa 17:1) Yaatiyo gishshau, aara laggetiyay baawa. *
13. Geeshsha Maxaafay Naˈaa “beettenna Xoossaa leemiso” yaagiyo wode woygana koyidee?
13 Yihoowaynne a bayra Naˈay, xoolinttiyan kumida salotinne saˈay merettanaappe kase daro wodiyau, biilooniyan qoodettiya layttau ufayssiya hanotan issippe deˈidosona. Issoy issuwaara ay keena siiqettiyoonaashsha! (Yohaannisa 3:35; 14:31) Xoossay keehippe siiqiyo ha naˈay ba Aawaa malakka. Geeshsha Maxaafay Naˈaa “beettenna Xoossaa leemiso” yaagiyoy hegaassa. (Qolasiyaasa 1:15) Ee, asa naˈi ba aawaa daroban keehippe milatana danddayiyoogaadan, Xoossaa Naˈaykka eeshshaaninne hara hanotan ba Aawaa milatees.
14. Yihoowassi mexi issi naˈa gidida Naˈay asa gididi waani yelettana danddayidee?
14 Yihoowayyo mexi issi Naˈa gidida naˈay, ba dosan saluwaa aggidi saˈan asadan deˈanau yiis. ‘Ayyaana mereta gididabi waanidi asa gididi yelettana danddayii?’ yaagada qoppennan aggakka. Hegee hananaadan, Yihooway issi oorattabaa oottiis. I saluwaappe ba bayra Naˈaa deˈuwaa Mayraamo getettiya Ayhuda geelaˈo maccaasee uluwau aattiis. Naˈaassi aawa gidiya asa koshshibeenna. Hegaadan Mayraama polo gidida naˈaa yelada, a sunttaa Yesuusa gaada sunttaasu.—Luqaasa 1:30-35.
YESUUSI AY MALA ASA GIDIDI DEˈIDEE?
15. Yesuusa baggaara Yihoowa loytti erana danddayoos yaagiyoy aybissee?
15 Yesuusi saˈan deˈido wode yootidobatinne oottidobati a loytti eranaadan maaddoosona. Hegaappekka loˈˈobay qassi, Yesuusa baggaara Yihoowa loytti erana danddayiyoogaa. Hegaadan Yohaannisa 14:9) Maatiyoosa, Marqqoosa, Luqaasanne Yohaannisa geetettiya Geeshsha Maxaafan Wonggeliyaa geetettiya oyddu maxaafati, Yesuus Kiristtoosa deˈuwaabaa, oosuwaabaanne eeshshaabaa darobaa yootoosona.
giyoy aybissee? Ha Naˈay polo hanotan ba Aawaa leemiso gidiyoogaa hassaya. Yesuusi ba erissiyo ashkkaratuppe issuwau: “Tana be7ida urai Aawaakka be7iis” yaagidoy hegaassa. (16. Yesuusi tamaarissidoban waannatiyaabay aybee? I tamaarissidobay shin awuppe yiidabee?
16 Yesuusi ‘Tamaarissiyoogan’ keehippe erettiis. (Yohaannisa 1:38; 13:13) I ay tamaarissidee? I tamaarissidobaappe waannatiyay, “kawotettaa wonggeliyaa mishiraachchuwaa.” Hegeekka, azazettiya asaa naatussi wurenna anjjuwaa ehiya, kumetta saˈaa haarana deˈiya saluwaa aysuwaa, Xoossaa Kawotettaabaa. (Maatiyoosa 4:23) He kiitay oogee? Yesuusi ba huuphe: “Taani tamaarissiyoogee tana kiittida Xoossaa matappe yiyoogaappe attin, tabaa gidenna” yaagiis. Hegaa gishshau, Yihoowagaa. (Yohaannisa 7:16) Asaa naati Kawotettaa mishiraachchuwaabaa siyanaadan a Aaway koyiyoogaa Yesuusi eriis. SHemppuwaa 8n, Xoossaa Kawotettaabaanne i ay polanau deˈiyaakko tamaarana.
17. Yesuusi awan tamaarissidee? I harata tamaarissanau hegaa keenaa ayssi daafuridee?
17 Yesuusi awan tamaarissidee? Asaa demmiyosan ubbasan giishin, gaxariyan, gita katamatun, qeeri katamatun, giyaaninne eta son tamaarissiis. Yesuusi asay baakko yaanaadan naagibeenna. Eti deˈiyoosaa biis. (Marqqoosa 6:56; Luqaasa 19:5, 6) Yesuusi sabbakanaunne tamaarissanau hegaa keenaa ayssi daafuridee? Qassi ba wodiyaappekka hegaa keena wodiyaa he oosuwau ayssi peeshshidee? Hegaadan oottidoy, i oottanaadan Xoossay koyidoba gidiyo gishshataassa. Yesuusi ubbatoo ba Aawaa sheniyaa poliis. (Yohaannisa 8:28, 29) SHin i sabbakido hara gaasoykka deˈees. Baakko yiida daro asau wozanappe qarettiis. (Maatiyoosa 9:35, 36) Xoossaabaanne a halchchuwaabaa tumaa eta tamaarissana bessiya, haymaanootiyaa kaalettiyaageetun, eti sheneho geetettidosona. Asay Kawotettaa kiitaa siyanau ay keenaa koshshiyaakko Yesuusi eriis.
18. Neeni ubbaappe aattada dosiyo Yesuusa eeshshati awugeetee?
18 Yesuusi wozanappe qarettiyaanne asaa siiqiya asa. Harati i keha gidiyoogaanne akko shiiqanaukka pashkka asa gidiyoogaa eridosona. Guutta naatikka akko yaanau koyoosona. (Marqqoosa 10:13-16) Yesuusi asa asappe shaakkenna. I iita oosuwaanne pirddaa pacaa ixxees. (Maatiyoosa 21:12, 13) Maccaasay darin bonchchettennanne etau guutta maatay imettiyo he wodiyan, i eta bonchchuwan oyqqiis. (Yohaannisa 4:9, 27) Yesuusi tumuppe bana kawushshiya asa. Issi wode i, kiitettidaageetu tohuwaa meecciis; darotoo he oosuwaa ziqqa sohoy imettiyo ashkkarati oottoosona.
19. Yesuusi haratussi koshshiyaabau keehippe qoppiyaagaa gidiyoogaa bessiya leemisoy awugee?
19 Yesuusi haratussi koshshiyaabau keehippe qoppees. Xoossay immido ayyaanaa wolqqan, asaa pattanau i oottido maalaalissiyaabatun hegee qoncciis. (Maatiyoosa 14:14) Leemisuwau, issi inchchirichchay oyqqido bitanee Yesuusakko yiidi: “Neeni koyikko, tana pattanau danddayaasa” yaagiis. Yesuusi he bitaniyaa sahuwaanne waayiyaa akeekiis. Yesuusi ayyo qarettidi, ba kushiyaa yeddidi, a bochchidi: “Taani koyais; paxa!” yaagiis. Yaatin he hargganchchay paxi aggiis! (Marqqoosa 1:40-42) He bitaniyau aybi siyettidaakko qoppana danddayay?
WURSSETTAY GAKKANAASHIN AMMANETTIIS
20, 21. Xoossau ammanettidi azazettiyoogan, Yesuusi waatidi leemiso gidiyaabaa oottidee?
20 Xoossaassi ammanettidi azazettiyoogan Yesuusi aybippenne aadhdhidi leemiso gidiyaabaa oottiis. I ubba yedetaynne waayee a gakkidaba gidikkonne, hegaaninne hara ubbabaanikka, saluwan deˈiya ba Aawau ammanettidaagaa gididi deˈiis. Yesuusi Seexaanaa paaciyaa muruta ogiyan minnidi eqettiis. (Maatiyoosa 4:1-11) Issi wode, Yesuusa dabbotuppe amaridaageeti a ammanibookkona; ubba i “gooyees” yaagidosona. (Marqqoosa 3:21) SHin Yesuusi hegan guyye gaanau koyibeenna; ubba Xoossaa oosuwaa oottiyoogan sinttau sugiis. Cayishiininne sunttaa moorishinkka, Yesuusi ba huuphiyaa naagiis; ba morkketa qohanau mule malibeenna.—1 PHeexiroosa 2:21-23.
21 Yesuusi ba morkketu kushiyan meqetti baynna iita hanotan hayqqana gakkanaashin ammanettidi deˈiis. (Piliphphisiyuusa 2:8) Asa gididi deˈido wodiyau wurssetta gallassan gakkidabaa waati gencci aattidaakko qoppa. Qashettiis, worddo markkatun kasasettiis, iita daannatun mooranchchadan pirddettiis, asan qilliccettiisinne wotaaddaratun waayiyaa beˈiis. Mittaa bolli misimaariyan xishettiis; hegaappe: “Polettiis” yaagidi hayqqi aggiis. (Yohaannisa 19:30) Gidikkonne, Yesuusi hayqqi simmin heezzantta gallassi, saluwan deˈiya a Aaway ayyaana deˈuwau a zaaretti denttiis. (1 PHeexiroosa 3:18) Guutta saaminttaappe guyyiyan, i simmidi saluwaa biis. Yan ‘Xoossaappe ushachcha baggaara uttidi,’ kawotiyo maataa ekkanaashin naagiis.—Ibraawe 10:12, 13.
22. Yesuusi hayqqana gakkanaashin ammanettiyoogan ay polidee?
22 Yesuusi hayqqana gakkanaashin ammanettiyoogan ay polidee? Yesuusa hayqoy Yihooway kase kessido halchchuwaara moggiya hanotan, nuuni gannate biittan tumuppe merinaa deˈuwaa demmiyo ogiyaa dooyiis. Yesuusa hayqoy hegee danddayettiyaaba gidanaadan waati oottiyaakko, kaalliya shemppuwan tamaarana.
[Tohossa qofaa]
^ MENT. 7 Yesuusa xeelliyaagan polettida Daaneela hiraagaa qonccissuwaa akeekanau, Gujo Timirttiyaa sinttaa 197-9 xeella.
^ MENT. 11 Yihooway Medhdhidaagaa gidiyo gishshau, Aawa geetettees. (Isiyaasa 64:8) Yesuusi Xoossan merettido gishshau, Xoossaa Naˈaa geetettees. Hegaara issi mala hanotan, hara ayyaana meretatinne asa gidida Addaameekka, Xoossaa naata geetettoosona.—Iyooba 1:6; Luqaasa 3:38.
^ MENT. 12 Bayra Naˈay Xoossaara lagge gidennaagaa eranau gujo qonccissuwaa koyikko, Gujo Timirttiyaa, sinttaa 201-4 xeella.
GEESHSHA MAXAAFAY TAMAARISSIYOOBAA
▪ Polettida hiraagatinne Xoossay markkattido qaalati, Yesuusi Mase woykko Kiristtoosa gidiyoogaa qonccissoosona.—Maatiyoosa 16:16.
▪ Yesuusi saˈaa yaana daro wodiyaappe kase saluwan ayyaana mereta gididi deˈiis.—Yohaannisa 3:13.
▪ Yesuusi tamaarissiyaagaa, wazanappe siiqiyaagaanne Xoossaassi polo gidida ogiyan azazettiyoogan leemiso gidiya asa.—Maatiyoosa 9:35, 36.
[Oyshaa]
[Sinttaa 38n diya misiliyaa]
Xammaqettido wode, Yesuusi Mase woykko Kiristtoosa gidiis
[Sinttaa 44n diya misiliyaa]
Yesuusi asa demmiyo ubbasan sabbakiis