Konttenttiyaa bessa

Kesuwaa bessa

Cimatoo, Harata Loohissiyoogan Ufaytteetii?

Cimatoo, Harata Loohissiyoogan Ufaytteetii?

“Ubbabau wodee de7ees.” ERA. 3:1.

1, 2. Woradaa xomoosiyaageeti daro gubaaˈiyan akeekidobay aybee?

WORADAA xomoosiyaagee cimatuura shiiqiyo shiiquwaa wurssana hanees. I minni oottiya cimata xeellidi etawu qarettiis; etappe issoti issoti a aawaa keena cima. Gidikkokka, i bana qofissido gishshawu, “Ishatoo, harati gubaaˈiyan aawatettaa ekkanaadan loohissanawu ay oottidetii?” yaagidi eta oychiis. Woradaa xomoosiya ishay wurssettan xomoosido wode eti harata loohissanaadan minttettidoogaa loytti hassayoosona. Wurssettan cimatuppe issoy, “Nuuni oottidobay darenna” yaagiis. Hara cimatikka he qofaa maayidosona.

2 Neeni gubaaˈe cima gidikko, hegaa malabay hanido shiiquwaa shiiqa eray? SHiiqennan aggakka. Daro gubaaˈiyan wudiyaa maaddana mala yelaga ishatakka gastta ishatakka kaseegaappe aaruwan loohissana koshshiyoogaa kumetta saˈan woradaa xomoosiyaageeti akeekidosona. Hegaadan oottiyoogee wayssiyaaba. SHin aybissi?

3. (a) Loohissiyoogee keehi koshshiyoogaa Geeshsha Maxaafay waati qonccissii, qassi hegee nuna ubbaa qofissiyaaba gidana koshshiyoy aybissee? (Tohossa qofaa xeella.) (b) Harata loohissiyoogee issi issi cimata wayssana danddayiyoy aybissee?

3 Neeni henttancha gidiyo gishshawu, loohissiyoogee keehippe koshshiyoogaa akeekiyoogee qoncce. * Gubaaˈeti ayyaanaaban mino gididi deˈanawunne ooratta gubaaˈeta essanawu hara ishati koshshiyoogaa eraasa. (Isiyaasa 60:22 nabbaba.) Xoossaa Qaalay ‘harata tamaarissanaadan’ nena zoriyoogaakka eraasa. (2 Ximootiyoosa 2:2 nabbaba.) Gidikkokka, doomettan odettida cimatudan hegaadan oottanawu neeni waayettana danddayaasa. So asawu koshshiyaabaa kunttiyoogee, oosoy, gubaaˈiyan deˈiya aawatettaynne hara keehi koshshiyaabay ne wodiyaa wurssiyo gishshawu, gubaaˈiyan deˈiya harata loohissanawu wodee baynnaba malatana danddayees. Hegaa gishshawu, harata loohissiyoogee ay keena koshshiyaabakko ane beˈoos.

LOOHISSIYOOGAA KASEYANA BESSEES

4. Loohissiyoogaa issi issitoo kaseyennaadan oottana danddayiyaabay aybee?

4 Harata loohissanawu wodiyaa bazziyoogee issi issi cimata wayssana danddayiyoy aybissee? Issoti issoti hagaadan giidi qoppennan aggokkona: ‘Loohissiyoogee keehippe koshshiyaaba gidikkonne, gubaaˈiyan eesuwan polana koshshiya harabaa mala gidenna. Taani harata loohissiyoogaa kaseyana xayikkokka, gubaaˈiyan ubbabay maara oosettiyoogaa aggenna.’ Darobaa neeni sohuwaara polana koshshiyoogee tuma; shin loohissanawu haganaa sugiyoogee gubaaˈiyaa ayyaanaaban qohana danddayees.

5, 6. Leemisuwan odettida kaamiyaa laaggiya bitaniyaappenne motoriyaa giigissiyoogaa i xeelliyo ogiyaappe nuuni ay tamaarana danddayiyoo, qassi hegee gubaaˈiyan harata loohissiyoogaara waani gayttana danddayii?

5 Ha leemisuwaa qoppa: Kaamiyaa laaggiya uri ba kaameenne a motoree maara oottanaadan ubbatoo zaytiyaa laammana koshshiyoogaa erana danddayees. SHin, hegee nadaajiyaa kunttiyoogaa keena eesoyennaba giidi i qoppennan waayi aggana. I nadaajiyaa kunttennaba gidikko, a kaamee sohuwaara eqqi bayana. I, ‘Zaytiyaa laammanawu tawu wodee xayikkokka, motoree guutta wodiyawu maara oottana’ giidi qoppana danddayees. SHin hegee ay kaalettii? Kaamiyaa laaggiya bitanee motoree maara oottanaadan giigissanawu haganaa sugikko, he kaamee issi galla muleera eqqi bayana. Yaanikko, i he kaamee zaarettidi oottanaadan giigissanawu daro wodiyaanne daro miishshaa wurssees. Hegaappe ay tamaariyoo?

6 Cimati eesuwan polettana koshshiya darobaa oottoosona; hinkkoode, gubaaˈee keehi qohettees. Hegaa gishshawu, leemisuwan odettida, kaamiyaa laaggiya bitanee nadaajiyaa ubbatoo kunttiyoogaadan, cimati “keehi koshshiyaabaa shaakki [erana]” bessees. (Pili. 1:10, NW) SHin issi issi cimatussi eesoyiya daro oosoy deˈiyo gishshawu, motoriyaa giigissiyoogaa mala gidida harata loohissiyoogaa eti sheneho gaana danddayoosona. SHin cimati loohissana koshshishin ubbatoo haganaa sugikko, gubaaˈiyan koshshiya ubbaabaa polanawu danddayiya ishantti guutta wodiyaappe guyyiyan deˈokkona.

7. Loohissanawu wodiyaa bazziya cimata nuuni waati xeellana koshshii?

7 Gidoppe attin, loohissiyoogaappe kaseyana bessiyaabay deˈees giidi qoppennaadan nuuni naagettana koshshees. Sinttanaabaa qoppiyaanne loohibeennaageeta loohissanawu bantta wodiyaa bazziya cimati loˈˈo ashkkarata; qassi eti kumetta gubaaˈiyaa maaddoosona. (1 PHeexiroosa 4:10 nabbaba.) Gubaaˈe waati goˈettii?

LOOHISSIYOOGEE LOˈˈOBA

8. (a) Harata loohissanaadan cimata maaddiya eeshshaynne qofay aybee? (b) Aassiyaageeti keehi koshshiyo biitti biidi haggaaziya cimati eesuwan oottana koshshiyoobay aybee? (“ Eesuwan Oottiyoobaa” giya saaxiniyaa xeella.)

8 Keehi erancha cimatikka ashkke gididi, eti cimiyo wode gubaaˈiyawu darobaa oottana danddayennaagaa akeekana koshshees. (Mik. 6:8) Qassi gubaaˈiyan eti oottiyoobaa maara polennaadan diggiyaabay ‘qoppennan gayttiyaabaanne wodee oottiyoobaa’ gaasuwan merettana danddayiyoogaa eti akeekana koshshees. (Era. 9:11, 12, NW; Yaaq. 4:13, 14) Sinttanaabaa qoppiya cimati Yihoowa dorssati ayyaanaaban payya gidanaadan wozanaappe qoppiyo gishshawu, ammanettidi haggaazido layttan eridobaa yelaga ishanttussi bessiya wodiyan yootoosona.—Mazamure 71:17, 18 nabbaba.

9. Loohissiyoogee keehi koshshiyoogaa bessiya sinttappe haniyaabay aybee?

9 Cimati loohissiyoogee wudiyaa maaddiyo hara gaasoy aybee? Hegee gubaaˈee minnanaadan maaddees. Hegaadan giyoy aybissee? Cimati hara ishantta loohissanawu baaxetiyoogee ha wode xalla gidennan, iita waayiya wodekka gubaaˈe minnidi issippetettan deˈanaadan maaddiya ishantti giigi uttanaadan oottees. (Hiz. 38:10-12; Mik. 5:5, 6) Yaatiyo gishshawu, alˈˈo cimatoo, ha wodiyan harata ubbatoo loohissanaadan inttena minttettoos.

10. Cimati harata loohissiyo wodiyaa demmanawu ay oottana koshshii?

10 Intte gubaaˈiyaa oosuwaa oottanawu daro wodiyawu keehi baaxetiyaageeta gidiyoogaa nuuni eroos. Hegaa gishshawu, intte he wodiyaappe guutta wodiyaa bazzidi harata loohissiyoogee koshshennan aggenna. (Era. 3:1) Yaatiyoogee keehi loˈˈoba.

HANOTAA GIIGISSIYOOGAA

11. (a) Dumma dumma biittan deˈiya cimati loohissiyoogaa xeelliyaagan yootidobay maalaalissiyaabaa gididoy aybissee? (b) Leemiso 15:22 maaran, hara cimati zoriyoobaa qoppiyoogee goˈˈiyoy aybissee?

11 Harati ayyaanaaban diccanaadan maaddiya amarida cimati eta waati loohissiyaakko mata wode oyshettidosona. * Ha ishanttu hanotay issi mala gidana xayikkonne, eti zorido zoree issi mala. Hegee ay bessii? PHawuloosa wodiyaagaadan, Geeshsha Maxaafaa goˈettidi hegaadan loohissiyoogee “ubba sohuwan de7iya woosa keetta [“Gubaaˈe,” NW] ubban” tamaaretussi haniyaaba. (1 Qor. 4:17) Hegaa gishshawu, ha huuphe yohuwaaninne kaalliya huuphe yohuwan, ha cimati yootidobaappe amarida qofaa nuuni beˈana. (Lee. 15:22) Qoncce gidana mala, ha huuphe yohotun loohissiyaageeti “asttamaareta,” qassi loohiyaageeti “tamaareta” geetettoosona.

12. Asttamaaree ay giigissana koshshii, qassi aybissi?

12 Asttamaaree tamaarissanawu injjetiya hanotaa giigissana koshshees. Ataakilttiyaa oottiyaagee zerettaa zeranaappe kase gadiyaa goyidi liiqissana koshshiyoogaadan, asttamaaree tamaariya oorattabaa tamaarissanaappe kase, a wozanaa giigissana woykko a minttettana koshshees. Yaatin, asttamaareti harata loohissanawu injjetiya hanotaa waati giigissiyoonaa? Beni deˈida issi hananabaa yootiyaagee oottidobaa kaalliyoogaana. I oottidobay aybee?

13-15. (a) Hananabaa yootiya Sameelawu immettida oosoy aybee? (b) Sameeli ba oosuwaa waati polidee? (Ha huuphe yohuwaa doomettan deˈiya misiliyaa xeella.) (c) Sameelabaa yootiya ha Geeshsha Maxaafaa taarikee ha wodiyan cimatussi keehi koshshiyoy aybissee?

13 Yihooway hananabaa yootiya cimida Sameelawu 3,000ppe dariya layttappe kase issi gallassi, “Wontto hannoode Biniyaama biittaappe issi bitaniyaa taani neekko yeddana; i ta asaa Israa7eela kaalettana mala a tiya” yaagiis. (1 Sam. 9:15, 16) Sameeli Israaˈeela asaa kaalettiyoogee attin, Yihooway a sohuwan hara ura i tiyanaadan oottanaagaa Sameeli erees. Sameeli, ‘Taani he bitaniyaa a oosuwawu waata giigissana danddayiyaanaa?’ giidi qoppennan aggenna. Waati oottanaakko eridi halchidobaa poliis.

14 Kaalliya gallassi, Sameeli Saaˈoola beˈido wode, Yihooway ayyo, “Be7a! Taani neeyyo yootido bitanee hagaa” yaagiis. He wode Sameeli halchidobaa oottiis. I aaho wuygiyan Saaˈooli banaara qumaa maanaadan shoobbiis. Sameeli Saaˈoolanne a ashkkaraa boncho sohuwan utissidi modho ashuwaa immidi, hagaadan giis: ‘Ma; ayssi giikko, imattata shoobboosappe doommin, eti hagaa neeyyo ashshidosona.’ Hegaappe simmin, Saaˈooli Sameelaara haasayiiddi a soo wodhiis. Loˈˈo qumaa miidi hemettiyo wode merettida ufayssiya hanotaa Sameeli loytti goˈettanawu koyiis. Hegaa gishshawu, i ba keettaa bollan dembbayidi oottidosaa Saaˈooli kiyanaadan shoobbiis. Omarssa carkkuwan “keettaa bollan dembbayidi oottidosan” Sameeli xiskkana gakkanaassi Saaˈoolaara haasayiis. Kaalliya gallassan, Sameeli Saaˈoola tiyiis; tiyidi a yeridi, hara kaaletuwaa ayyo immiis. Hegaappe simmin, i sinttappe hananabawu giigissidi Saaˈoola yeddiis.—1 Sam. 9:17-27; 10:1.

15 Deriyaa kaalettiyaagaa gidanaadan issi ura tiyiyoogeenne issi ishay cima gidanaadan woy gubaaˈiyawu oottiyaagaa gidanaadan loohissiyoogee issi mala gidennaagee qoncce. SHin, Sameeli oottidobaappe ha wodiyan deˈiya cimati maaddiya darobaa tamaarana danddayoosona. Ane hegeetuppe naaˈˈata beˈoos.

BANTTA DOSAN TAMAARISSIYA TUMU LAGGETA

16. (a) Israaˈeelati kawuwaa kawoyanaadan Sameela oychin ayyo aybi siyettidee? (b) Sameeli Saaˈoola tiyanaadan immettida oosuwaa waati oottidee?

16 Eeno giiteppe attin, siyennan ixxoppite. Sameeli Israaˈeelati banttawu kawuwaa kawoyanaadan koyidoogaa siyido wode hidootaa qanxxiis; qassi ba asay bana ixxidabadan qoppiis. (1 Sam. 8:4-8) Asay oychidobaa Sameeli oottennan ixxin, asay yootiyoobaa siyana mala Yihooway ayyo heezzutoo yootiis. (1 Sam. 8:7, 9, 22) SHin, Sameeli ba sohuwan hara uri sunttettiyo gishshawu yiillotibeenna. Saaˈoola tiyanaadan Yihooway ayyo yootido wode, hananabaa yootiyaagee azazettiis; qassi hegaa i saxaa gattanawu gidennan, siiquwan eeno giidi oottiis.

17. Ha wodiyan deˈiya cimati qarettiyoogan Sameela leemisuwaa waatidi kaalliyoonaa, qassi hegan eti aybissi ufayttiyoonaa?

17 Sameelaagaadan, ha wodiyan deˈiya kayma cimati eti loohissiyoogeetussi hegaadan qarettoosona. (1 PHe. 5:2) He cimati gubaaˈiyan eti oottiyo amaridabaa tamaaretuyyo immoos gi yayyidi harata loohissiyoogaa aggokkona. Keha asttamaareti loohanawu koyiya tamaareta gubaaˈiyawu alˈˈo imota gididanne banttanaara ‘issippe oottiya’ asatudan xeelloosonappe attin, banttanaara keesettiyaabadan xeellokkona. (2 Qor. 1:24; Ibr. 13:16) Tamaareti banttassi deˈiya eraa goˈettidi gubaaˈiyaa waati maaddiyaakko beˈiyoogee yaaretenna he asttamaareta keehi ufayssiyaabaa!—Oos. 20:35.

18, 19. Asttamaareti tamaaretu wozanaa waati giigissanawu danddayiyoonaa, qassi hegaadan oottiyoogee keehippe koshshiyoy aybissee?

18 Asttamaare xalla gidennan, lagge gida. Hananabaa yootiya Sameeli Saaˈoolaara gayttido gallassi tigiyoobaara zaytiyaa ekkidi dirbban Saaˈoola huuphiyan tiyidi, muleera giigettibeenna ooratta kawuwaa coo yeddana danddayees. SHin Sameeli wodiyaa bazzidi Saaˈoola wozanaa kehatettan loddan loddan giigissiis. Hananabaa yootiyaagee, eti malˈˈo qumaa miidi, hemettidi, adussa wodiyawu issippe haasayidi, shemppi simmin Saaˈoola tiyanawu he wodee injje giidi qoppiis.

Harata loohissiyoogee etaara dabbotiyoogan doommees(Mentto 18, 19 xeella)

19 Hegaadan, ha wodiyan asttamaaree loddan ufayssiya hanotan tamaariyaara dabbotaa medhi simmidi loohissiyoogaa doommana koshshees. Issi cimay hegaadan mino dabbotaa medhanawu oottiyoobay biittaappe biittan, heera hanotaadaaninne wogaadan dummatana danddayees. SHin, neeni awan deˈinkka, qassi oosoy dariyo cima gidinkka, wodiyaa bazzada tamaariya uraara wodiyaa attikko, hegee “Neeni taassi koshshaassa” giyoogaa mala. (Roome 12:10 nabbaba.) Aynne haasayennan hegaadan oottiyoobaa tamaaranawu koyiya, ubbasan deˈiyaageeti loytti akeekoosonanne wozanappe nashshoosona.

20, 21. (a) Gooba asttamaaree aybin erettii? (b) Kaalliya huuphe yohuwan aybi qonccanee?

20 Cimatoo, gooba asttamaaree hara uraa tamaarissanawu dosiyoogaa xalla gidennan, i tamaarissiyo uraakka dosana bessiyoogaa hassayite. (Yoh. 5:20ra gattada xeella.) Asttamaaree ha keehi koshshiya eeshshaa bessiyoogaa tamaaree eesuwan akeekees; qassi tamaarissiyoobaakka eesuwan ekkanaadan hegee maaddees. Hegaa gishshawu, alˈˈo cimatoo, intte loohissiyo wode, asttamaare xalla gidennan, lagge gidite.—Lee. 17:17; Yoh. 15:15.

21 Tamaariya wozanaa giigissi simmidi, cimay tamaarissana koshshiyaabaa tamaarissanawu koyees. Cimay ayba hiillaa goˈettana danddayii? Hegee kaalliya huuphe yohuwan qonccees.

^ MENT. 3 Ha huuphe yohuwaaninne kaalliya huuphe yohuwan deˈiya qofaa gubaaˈiyan deˈiya ubbay qoppana koshshikkonne, he qofay xaafettidoy cimatussa. Ayssi giikko, xammaqettida attumaageeti ubbay hashetidi oottanawu loohana koshshiyoogaa akeekanaadan he qofay minttettees. Hegaadan oottiyo wode, ubba asay goˈettana.

^ MENT. 11 He cimati Amarkkan, Awusttiraaliyan, Bangilaadeeshen, Beljjiyeemen, Biraazilen, French Giyanan, Jaappaanen, Kooriyan, Mekisiikon, Namibiyan, Nayjeeriyan, Paransaayen, Raashiyan, Riyuniyeninne Tohossa Afirkkan deˈoosona.