1-2. Xaadooqi oonee? (1 Hanidabaa Odiya 12:22, 26-28)

 ANE 340,000​ppe dariya attuma asata qoppa. Eti Israaˈeela bolli Daawita kawoyanawu shiiqidosona. Kebroona katamaa heeran deˈiya gita zaallaa matan he attuma asati heezzu gallassaa takkidosona. Eti miiccidosona, haasayidosonanne Yihoowa sabbanawu ufayssan yexxidosona. (1 Odi. 12:39) He cora asaa giddon Xaadooqa giyo yelaga naˈay deˈees. Daro asay A akeekibeenna. Shin Yihooway Xaadooqa akeekiisinne I yan deˈiyogaa nuuni eranaadan koyiis. (1 Hanidabaa Odiya 12:22, 26-28 nabbaba.) Xaadooqi oonee?

² Kahine gidida Xaadooqi Waanna Kahiniya Abiyataaraara issippe oottees. Qassi Xoossay Xaadooqayyo aadhdhida eratettaanne Xoossay koyiyobaa akeekanaadan eraa immiis. (2 Sam. 15:27) Asay loˈˈo zoriya koyiyo wode Xaadooqa oychchees. Qassi I xala asa. Ha huuphe yohuwan Xaadooqi xalatettaa waati bessidaakko xannaˈana.

3. (a) Yihoowawu goynniyageeti xala gidana koshshiyoy aybissee? (b) Nuuni ha huuphe yohuwan ay xannaˈanee?

³ Ha wurssetta gallassatun, nuuni Yihoowan ammaniyo ammanuwa xayssanawu Seexaanay awudeegaappenne aaruwan baaxetees. (1 PHe. 5:8) Seexaanaanne A alamiya Yihooway xayssana gakkanaashin genccanawu nuuni xala gidana koshshees. (Maz. 31:24) Nuuni Xaadooqadan xala gidana danddayiyo heezzu ogeta ane beˈoos.

XOOSSAA KAWOTETTAWU EXATA

4. Yihoowa asay Xoossaa Kawotettawu exatanawu xala gidana koshshiyoy aybissee? (Misiliyakka xeella.)

⁴ Nuuni Yihoowa asa gidiyo gishshawu Xoossaa Kawotettawu  wozanappe exatoos, shin yaatanawu darotoo xala gidana koshshees. (Mat. 6:33) Leemisuwawu, ha iita alamiyan Yihooway kessido maaraadan deˈanawunne Kawotettaa mishiraachchuwa sabbakanawu nuuni xala gidana koshshees. (1 Tas. 2:2) Qassi kaseegaappe aaruwan shaahotettay darido ha alamiyan nuuni polotikaaban oossinne exatennan deˈanawu darotoo nuussi xalatettay koshshees. (Yoh. 18:36) Yihoowa asaappe daroti polotikaaban oossinne exatenna gishshawu woy wotaaddara gidenna gishshawu deˈuwawu koshshiyabaa kunttanawu metootoosona, woy harati eta shocoosona woykko qachchoosona.

5. Xaadooqi Daawita maaddanawu xala gidana koshshidoy aybissee?

⁵ Xaadooqi Daawiti kawotido wode hegaa bonchchanawu Kebroona katamaa bibeenna. I olaa miishshaa gixxidi olettanawu giigi uttiis. (1 Odi. 12:38) Olan Daawita maaddanawunne Israaˈeela morkketa xoonanawu I keehi koyiis. Wotaaddara gididi olettiyo meezee Xaadooqawu waayi deˈana. Shin I keehi xala asa.

6. Daawiti xala gidiyogan Xaadooqawu waani loˈˈo leemiso gididee? (Mazamure 138:3)

⁶ Kahine gidida Xaadooqi keehi xala gidiyogaa awuppe tamaaridee? I xalanne mino gidida daro attumaageeta erees. I etappe tamaaridoogee qoncce. Leemisuwawu, Daawiti xalatettan ‘Israaˈeela asaa olawu kaalettidoogee’ Israaˈeelati ubbay A wozanappe kaafanaadan denttettiis. (1 Odi. 11:1, 2) Daawiti ba morkketuura olettiyo wode Yihoowa maaduwan ubbatoo ammanettiis. (Maz. 28:7; Mazamure 138:3 nabbaba.) Leemisuwawu, Xaadooqi Yoodaaheppenne olanchcha gidida A naˈaa Banaayappe, qassi Daawita maaddida hara 22 halaqatuppe xala gidiyogaa tamaariis. (1 Odi. 11:22-25; 12:26-28) He ubba attuma asati Daawita banttawu kawo oottanawunne A naaganawu murttidosona.

7. (a) Ha wodiyan deˈiyageeti bessido xalatettaappe nuuni ay tamaarana danddayiyoo? (b) Biiduwan beˈido Ishaa Nsilappe ay tamaaray?

 ⁷ Yihoowawunne A kawotettawu ammanettidi deˈanawu xalatettaa bessida haratubaa nuuni wotti dentti qoppiyogee nuunikka xala gidanaadan denttettees. Nu Kawoy Kiristtoos Yesuusi saˈan deˈiyo wode Seexaanaa alamiya polotikan gelanawu mule koyibeenna. (Mat. 4:8-11; Yoh. 6:14, 15) I wolqqaa demmanawu ubbatoo Yihoowan ammanettiis. Qassi wotaaddara gidennan woy polotikaaban oossinne exatennan ixxida daro yelagati ha wodiyan deˈoosona. Eta deˈuwan hanidabaa jw.org saytiyappe nabbabanaadan nena minttettoos. a

NE ISHANTTA MAADDA

8. Cimati bantta ishantta maaddanawu xalatettaa bessana koshshiyoy awudee?

⁸ Yihoowa asay issoy issuwa maaddiyogaa dosees. (2 Qor. 8:4) Shin, yaatanawu issi issitoo xala gidana koshshees. Leemisuwawu, olay denddiyo wode cimati bantta ishanttussinne michchonttussi minttettoy, maadoy, qassi geella ayyaanaabay woykko asatettaabay koshshiyogaa akeekoosona. Cimati bantta ishanttanne michchontta siiqoosona. Eti ishanttussinne michchonttussi koshshiyabaa kunttiyogee keehi metana danddayikkokka yaatiyoy hegaassa. (Yoh. 15:12, 13) Eti hegaadan oottiyo wode xalatettaa bessida Xaadooqa leemisuwa kaalloosona.

9. Naaˈˈantto Sameela 15:27-29y yootiyogaadan, Xaadooqi ay oottanaadan Daawiti yootidee? (Misiliyakka xeella.)

⁹ Daawiti hirggissiya hanotan deˈees. A naˈay Abeseloomi kawotettaa wolqqan ekkanawu koyiis. (2 Sam. 15:12, 13) Daawiti sohuwara Yerusalaameppe kiyana koshshiis! I ba oosanchchata hagaadan giis: “Denddite! Nuuni baqatoos! Hegee xayikko, nu giddoppe ai asinne Abeseloomappe kessi ekkenna!” (2 Sam. 15:14) Shin oosanchchati Yerusalaameppe kiyishin, Abeselooma halchchuwa loytti eranawu  issi uri he kataman takkana koshshiyogaa Daawiti akeekiis. Yaatiyo gishshawu, Xaadooqinne hara kahineti yohuwa gattiyageeta gididi oottanaadan Daawiti eta he katamaa guyye yeddiis. (2 Sameela 15:27-29 nabbaba.) Eti keehi naagettana koshshiis. He kahineti oottanaadan Daawiti yootidobay hirggissiyabanne hayqqanaadan oottiyaba. Abeseloomi ba aawaa kaddida, makkalanchchanne ba xallaa siiqiya asa. Xaadooqinne hara kahineti Daawita naaganawu Abeselooma halchchuwa eranawu baaxetiiddi deˈiyogaa Abeseloomi akeekiyakko eta waatanaakko qoppa!

10. Xaadooqinne aara deˈiyageeti Daawita qohuwappe waati naagidonaa?

¹⁰ Xaadooqinne ammanettida hara laggee Hushaayi oottanabaa halchchiyogan maaddanaadan Daawiti eta oychchiis. (2 Sam. 15:32-37) Hushaayi Abeselooma maaddiya ura milatana koshshiis; yaatidi, I Daawita waati qohanaakko zoriis; hegee Daawiti bana gakkiyabawu giigettanaayyo wodiya demmanaadan maaddiis. Hushaaya zoriya Abeseloomi siyiyo wode, Hushaayi hegaa Xaadooqassinne Abiyataarassi yootees. (2 Sam. 17:8-16) Yaatin eti Abeseloomi oottanawu halchchidobaa Daawiti eranaadan oottoosona. (2 Sam. 17:17) Yihooway maaddin Xaadooqinne hara kahineti Daawiti qohuwappe attanaadan oottidosona.—2 Sam. 17:21, 22.

11. Nuuni nu ishantta maaddiyo wode Xaadooqadan waani xala gidana danddayiyoo?

¹¹ Nu ishantti hirggissiya hanotan deˈiyo wodenne etawu maadoy koshshiyo wode nuuni Xaadooqadan waani xala gidana danddayiyoo? (1) Kaaletuwa kaalla. Hegaa mala iita wodetun issippetettan deˈanawu azazettiyogee keehi koshshiyaba. Macara biiroy immiyo kaaletuwa kaalla. (Ibr. 13:17) Daafabawu waani giigettanaakko, qassi daafabay gakkiyo wode waatanaakko yootiya kaaletota cimati ubbatoo zaarettana koshshees. (1 Qor. 14:33, 40) (2) Xala gidana koshshikkonne akeekanchcha gida. (Lee. 22:3) Issibaa  oottanaappe kasetada qoppa. Danddayettido keena ubban nena qohoy gakkennaadan naagetta. (3) Yihoowan ammanetta. Yihooway neenikka ne ishanttikka qohettennaadan koyiyogaa hassaya. Ne ishantti qohettennaadan neeni oottiyoban Yihooway nena maaddana.

12-13. Vikitooranne Vitaala hanotaappe ay tamaaradii? (Misiliyakka xeella.)

¹² Yukireenen bantta mala Kiristtaanetussi qumaanne haattaa immanawu minni oottida Vikitooranne Vitaala giyo naaˈˈu cimatu hanotaa beˈa. Vikitoori hagaadan giis: “Nuuni ubbasan qumaa koyida. Nu yuushuwan xiitee darotoo tokkosettees. Gidoppe attin, issi ishay minjjido sohuwaappe kattaa immiis. Hegee aassiya daroti unddenna gallassawu qumaa demmanaadan maaddiis. Nuuni nu kaamiyan issi issibaa caanishin nuuppe 20 meetiriya haakkidi deˈiyasan bombbee xuuqqiis. Taani aassiyageeta aggennan maaddana mala koshshiya xalatettaa immanaadan kumetta gallassi Yihoowa woossaas.”

¹³ Vitaali hagaadan giis: “Nuuni keehi xalana koshshiis. Taani koyro 12 saatiyawu kaamiya laaggaas. He wode Yihoowa zaara zaara woossaas.” Vitaali xala gidikkokka akeekanchcha. I gujjidi hagaadan giis: “Aadhdhida eratettaa demmanawunne ashkke gidanawu Yihoowa aggennan woossaas. Sunttati paqqadido ogiya xalaalaara taani laaggaas. Ishanttinne michchontti issippetettan oottiyogaa beˈido wode ta ammanoy minniis. Eti ogiyappe xubbiyabata diggidosona; qumaa, maayuwanne keehi koshshiya harabata shiishshidi kaamiyan caanidosona, qassi nuuni manddariyo wode maanabaanne shemppana sohuwa giigissidosona.”

YIHOOWAWU AMMANETTADA DEˈA

14. Nuuni siiqiyo uri Yihoowawu ammanettennan aggiyogee nuna waati qohii?

¹⁴ Nu deˈuwan keehi deexxiya paacetuppe issoy nu soo asa gidida uri woy nu mata laggee Yihoowa aggiyogaa. (Maz. 78:40; Lee. 24:10) Nuuni he ura siiqikko, he hanotaa genccanawu keehi metootana danddayoos. Hegaa mala azzanttiyabay nena gakkidaba gidikko, Xaadooqi ammanettidi deˈidoogee nena minttettana danddayees.

15. Xaadooqi Yihoowawu ammanettidi deˈanawu xala gidana koshshidoy aybisee? (1 Kawotu Maxaafaa 1:5-8)

¹⁵ Xaadooqawu mata laggee Abiyataari ammanettennan aggido wode, I Yihoowawu ammanettidi deˈiis. Hegee hanidoy Daawita kawotettaa wurssettaa heeraana. Daawiti cimidi hayqqana haniyo wode, Solomoni kawotanaadan Yihooway koyidaba gidikkonne Daawita naˈay Adoonee kawotanawu baaxetiis. (1 Odi. 22:9, 10) Abiyataari Adooniyawu exatiis. (1 Kawotu Maxaafaa 1:5-8 nabbaba.) Yaatiyogan, Abiyataari Daawita xalaalawu gidennan, Yihoowawukka ammanettennan aggiis! Xaadooqi ay keena azzanidaakko qoppana danddayaasa. Inne Abiyataari 40​ppe dariya layttawu issippe kahine gididi oottidosona. (2 Sam. 8:17) Eti “Xoossaa Taabootaa” issippe tookkidi efiidosona. (2 Sam. 15:29) Eti Daawita kawotettaa maaddidosonanne Yihoowa haggaazuwan darobaa oottidosona.—2 Sam. 19:11-14.

16. Xaadooqi ammanettidi deˈanaadan maaddidabay aybee?

¹⁶ Abiyataari Daawita kaddiyogan Yihoowawu ammanettennan aggikkokka, Xaadooqi Yihoowawu ammanettidi deˈiis. Xaadooqi ubbatoo ammanettanaagaa Daawiti mule siribeenna. Daawiti Adooniya halchchuwa erido wode, Solomona kawo oottidi tiyanaadan Xaadooqa, Naataananne Banaaya dooriis. (1 Kaw. 1:32-34) Naataanaagaadan Yihoowawu ammanettidanne Kawuwa Daawita maaddida, Yihoowawu goynniya haratu leemisuwan Xaadooqi minettidoogee qoncce. (1 Kaw.  1:38, 39) Solomoni kawotido wode, “Abiyaataara sohuwan qeesiyaa Xaadooqa sunttiis.”—1 Kaw. 2:35.

17. Neeni siiqiyo uri Yihoowawu ammanettiyogaa aggikko, Xaadooqa leemisuwa waata kaallana danddayay?

¹⁷ Nuuni Xaadooqa leemisuwa waani kaallana danddayiyoo? Neeni siiqiyo uri Yihoowa aggikko, neeni Yihoowawu ammanettiyogaa bessa. (Yaa. 24:15) Yihooway neessi koshshiya wolqqaanne xalatettaa immana. Yihoowa woossa, qassi awu ammanettidaageetuura laggetada deˈa. Yihooway neeni ammanettada deˈiyogaa nashshees, qassi hegawu nena woytana.—2 Sam. 22:26.

18. Markkanne Sideesi hanotaappe ay tamaaradii?

¹⁸ Eta naaˈˈu naati Yihoowawu goynniyogaa aggido, Markkanne A machchee Sideesi hanotaa beˈa. Markkoy hagaadan giis: “Ne naati yelettido gallassaappe doommada eta loytta siiqaasa. Neeni eta qohuwappe naaganawu ubbabaa oottaasa. Shin eti Yihoowa aggiyogee keehi azzanttiyaba.” I gujjidi hagaadan giis: “Shin genccanaadan Yihooway nuna maaddiis. I nuuni issoy issuwa minttettanaadan oottiis. Taani unˈˈettiyo wode suurebaa oottanaadan ta machchiya minttettawusu, qassi A unˈˈettiyo wode taani O minttettays.” Sideesa hagaadan gaasu: “Koshshiyaban Yihooway nuna minttettennaakko nuuni genccana danddayokko. Taani keehi azzanaas, qassi ta naati Yihoowawu haggaaziyogaa aggidoy ta mooruwana gaada qoppaas. Amarida wodiyappe simmin, daro layttawu tanaara gaytta erenna issi michchiya yaada, ba kushiya ta hashiyan wottada ta ayfiya xeellaydda hagaadan gaasu: ‘Sideesee hagee ne mooro gidennaagaa hassaya!’ Yihooway maaddin, taani Yihoowa haggaazuwan ubbatoo ufayttana danddayaas.”

19. Neeni waatanawu murttadii?

¹⁹ Yihooway bawu goynniyageeti ubbay Xaadooqadan xala gidanaadan koyees. (2 Xim. 1:7) Shin, nuuni nu wolqqan ammanettanaadan I koyenna. Nuuni an ammanettanaadan koyees. Yaatiyo gishshawu, neeyyo xalatettay koshshiyo wode Yihoowa woossa. Xaadooqadan neeni xala gidanaadan I maaddanaagaa ammanettana danddayaasa!—1 PHe. 5:10.