Kaallidi hanidabaa yootanaappe koyro, taani ubba wode haggaazuwaa waana doommidaakko ane yootays.

Taani 1942 keehi loˈˈiya, Karibiyaane haruuruwan deˈiya, Kurasaˈon yelettaas. Ta aaway Surinaama asa gidikkonne, oosuwawu he haruuruwaa biis. I taani yelettanaappe amarida layttaa kasetidi, Kurasaˈon koyro xammaqettida Yihoowa Markkatuppe issuwaa. a Nuuni ubbatoo xannaˈanawu koyennaba gidikkonne, I tana gujjin, ba naata ubbaa saaminttan saaminttan Geeshsha Maxaafaa xannaˈissees. Taayyo layttay 14 gidido wode ta aaway cimida ba aayyiyo xeellanawu, nuna ekkidi Surinaame biis.

Taani Surinaamen gubaaˈiyan minnidi Yihoowawu haggaaziya yelagatuura laggetiyoogaa doommaas. Eti taappe amarida layttaa Bayratiyaageetanne ubba wode aqinye gididi haggaaziyaageeta. Eti haggaazuwan demmidobaa yootiyo wode ay keena ufayttiyaakko akeekana danddayaas. Gubaaˈe shiiqotuppe simmin, taaninne ta laggeti Geeshsha Maxaafaabaa haasayoos; issi issitoo nuuni karen xoolintteta xeelliiddi hegaadan oottoos. He laggeti taani ta deˈuwan oottana koyiyoobaa akeekanaadan maaddidosona; taani Yihoowayyo oottanawu koyaas. Yaatiyo gishshawu, tawu layttay 16 gidido wode xammaqettaas. Guyyeppe, tawu layttay 18 gidin, ubba wode aqinye gidada haggaaziyoogaa doommaas.

Taani aqinye gidada haggaaziyo wode darobaa tamaaraas, qassi hegee taani ubba wode haggaaziyaagaa gidada oottido wode ubban tana keehi maaddiis. Leemisuwawu, taani koyro tamaaridobatuppe issoy harata maaddiyoogee keehi koshshiyaaba gidiyoogaa. Taani aqinye gidada haggaaziyoogaa doommido wode, Viliyaam van Seyili tana keehi maaddiis. b Gubaaˈiyan tawu  imettida oosuwaa waata oottana danddayiyaakko I tana darobaa tamaarissiis. He wode taassi loohissoy keehi koshshiyoogaa taani mule erabeykke. Kaalliya laytti dumma aqinye gidaas, qassi hegaappe simmin, haakkidi Surinaame woran deˈiyaageeta maaddiyoogaa doommaas. Tawu koshshiya wodiyan ishantti tana loohissido gishshawu keehi galatays! Taani he wodeppe doommada, eta leemisuwaa kaalliyoogan harata wodiyaa bazzada loohissays.

Taani tamaarido naaˈˈanttobay, sima deˈuwaa deˈiyoogaanne issibaa halchchidoogaadan oottiyoogaa. Ubba aginaa doomettan, taaninne tanaara dumma aqinye gididi haggaaziya ishay kaalliya saaminttatun nuussi koshshiyaabaa halchchoos. Yaatidi, nuuppe issoy haahosan deˈiya katamaa biidi nuussi koshshiyaabaa shammees. Aginan aginan nuussi imettiya miishshaa akeekan goˈettoos, qassi hegaa agina kumettaa maara goˈettanawu baaxetoos. He woran nuussi koshshiyaabay wurikko, nuna maaddana danddayiya asay keehi guutta woy mule baa. Taani yelagatettan sima deˈuwaa deˈiyoogaanne issibaa halchchidoogaadan poliyoogaa tamaaridoogee, ta deˈo laytta ubban Yihoowawu oottiyoogaa kaseyanaadan maaddiis.

Taani tamaarido heezzanttobay, asaa eta qaalan tamaarissiyoogee keehi goˈˈiyaaba gidiyoogaa. Taani Dachche, Inglizetto, Pappiyamenttonne Surinaamen darotoo haasayiyo Sirananttongo (Siraanane qaalaakka geetettees) qaalaa haasayayidda diccaas. SHin he woran, nuuni asawu eta qaalan kawotettaa mishiraachchuwaa yootiyo wode, eti ufayttidi siyiyoogaa akeekaas. Haasayiyo wode xoqqunne ziqqi oottiyo cenggurssay deˈiyo Saramakaane doonaa mala amarida doonata haasayanawu metootaas. Taani keehi baaxetikkonne hegaadan oottidoogan ufayttays. Taani eta doonaa haasayana danddayiyo gishshawu, keehi cora asaa daro layttawu tumaa tamaarissaas.

Issi wode taani yeellayiyaabaa haasayaas. Leemisuwawu, issi wode Saramakaane qaalaa haasayiya, taani Geeshsha Maxaafaa xannaˈissiyo issi maccaasiyo uloy sakkiyo gishshawu, iyyo kehidaakkonne oychchanawu koyaas. SHin taani A shahaaridaakkonne oychchaas! He oyshay O yeellayiis. Taani hegaadan mooriyaaba gidikkonne, taani haggaaziyo heeran deˈiya asay haasayiyo doonan etawu markkattanawu ubbatoo baaxetaas.

Taani 1970n woradaa xomoosiyaagaa gidada sunttettaas. He laytti, “Yihoowa Markkatu Waanna Biiruwaa Xomoosiyoogaa” giyo biiduwaa haakkidi woran deˈiya daro citata bessaas. He ishanttanne michchontta xomoosanawu, taaninne hara amarida ishantti shaafaara baanawu mittaappe oosettida adussa wolwoluwaa goˈettida. Nuuni he wolwoluwan jenereteriyaa, nadaajjiyaa, paanoosiyaanne biiduwaa bessiyo miishshaa caanida. Nuuni wolwoluwaappe wodhdhidi biiduwaa bessiyo miishshaa tookkidi efaana koshshiis. SHin he ubbabaappe, taani aybippenne aaruwan hassayiyoobay haahosan deˈiya asay he biiduwaa keehi dosidoogaa. Harati Yihoowabaanne A dirijjitiyawu saˈaa baggaabaa eranaadan maaddidoogan keehi ufayttaas. Taani hegaadan minnada oottido gishshawu, harati  Yihoowakko shiiqidoogaa beˈiyoogan keehi ufayttays.

Machchabeennaagee taani ta aawatettaa loytta polanaadan keehi maaddikkonne, haˈˈi machchanawu koyaas. Yaatiyo gishshawu, keehi metiya woran tanaara ubba wode haggaazuwaa ufayssan haggaaziya machcho demmanawu, hegaabaa dummayada woossiyoogaa doommaas. Issi laytta heeraappe simmin, ba goˈˈaa agga bayiya, Eeteelo giyo dumma aqinyeera aqo oyqqanawu qoppidi wodiyaa aattiyoogaa doommida. Eeteela naatettaappe doommada kiitettida PHawuloosa nashshawusu, qassi aagaadan minnada haggaazanawu bawu danddayettida ubbabaa oottanawu koyawusu. Nuuni Masqqala 1971 aqo oyqqidi, woradaa oosuwaa issippe oottiyoogaa doommida.

Eeteela diccidoy daro aqoy baynna keettaana gidiyo gishshawu, nuuni woraa heeran yuuyidi xomoosiyo oosuwaa oottiyo wode A issi issibaa loyttada giigissawusu. Leemisuwawu, nuuni haakkidi woran deˈiya gubaaˈeta xomoosanawu biyo wode darobaa oyqqokko. Nuuni shaafan nu maayuwaa meeccoosinne nu bollaa meecettoos. Nuuni maanaadan ishantti nuussi immido aybakka miida; hegee korchchiyaa woy mole malabaa woy woraappe shankkatido woy shaafaappe oyqqido hara aybanne gidana danddayees. Nuuyyo miyoobi aybikka xayido wode, muuziyaa yeechchaa miida. Mankke woy shukka malabay baynna wodiyan nu kushiyan miida. Eeteelanne taani Yihoowawu haggaazanawu nu goˈˈaa aggi bayidoogee nuuni heezzu achchan dooqettanaadan maaddidabadan nuuyyo siyettees. (Era. 4:12) Nuuni ha ubba hanotaa aybiiranne laammanawu koyokko!

Issitoo nuuni woraa heeran deˈiya ishantta xomoosidi simmiyo wode, taani doomettan odidobay nuna gakkiis. SHocettiya haattay wolwoluwan gelin, wolwoloy sohuwaara muuhettiyoogaa doommiis, shin nuuni eesuwan gaxi kiyida. Nuuni  haattan muuhettennaadan maaddiya maayuwaa maayidoogeenne wolwoluwaappe wodhdhibeennaagee ufayssiyaaba. SHin wolwoluwan haattay kumiis. Nuuni disttiyan deˈiya qumaa shaafan yeggidi, an haattaa wolwoluwaappe duuqqi duuqqidi gussida.

Nuuyyo miyoobay baynna gishshawu, shaafaara biiddi, moliyaa oyqqiyoogaa doommida. SHin nuuni aybanne oyqqibookko. Yaatiyo gishshawu, he gallassawu gidiya qumaa immanaadan woosan Yihoowa oychchida. Nuuni woossi simmin sohuwaara, issi ishay moliyaa oyqqiyoobaa haatta giddo yeggidi, he qammi nuussi ichchashu asawu maanawu gidiya gita moliyaa oyqqiis; yaatin nuuni kallidi miida.

Taaninne Eeteela ichchashu layttawu woradaa oosuwaa issippe ootti simmidi, yelidaageeta gidiyo, qoppibeenna anjjuwaa demmida. Taani sinttappe waananaakko erana xayikkonne, hegaa siyidoogan keehi ufayttaas. Eeteelanne taani ubba wode haggaazuwan takkanawu danddayettida ubbabaa oottanawu koyida. Nu naˈay Etiniˈeeli 1976n yelettiis. Naaˈˈu layttanne baggaappe simmin, nu naaˈˈantto naˈay Joovaani yelettiis.

He wode Surinaamen deˈiyaageetussi maadoy koshshido gishshawu, nuuni naata dichchiiddi woradaa oosuwaa oottanaadan macara biiroy kiittiis. Nu naati yelagatettan deˈiyo wode, guutta gubaaˈeti deˈiyo woradata xomoosanaadan sunttettaas. Hegee taani aginan aginan amarida saaminttaa yuuyada xomoosanaadan, qassi amarida saaminttaa nuuni maddabettido gubaaˈiyan aqinye gidada oottanaadan maaddiis. Nu heeran deˈiya gubaaˈetun taani xomoosiyo wode Eeteelanne nu naati tanaara boosona. SHin woraa heeran deˈiya gubaaˈetanne woradata xomoosiyo wode, taani tarkka bays.

Taani ta aawatettaa polanawu loyttada halchchays. Saaminttan saaminttan so asaa goynuwaa goynnoos. Taani woraa heeran deˈiya gubaaˈeta xomoosanawu biyo wode Eeteela so asaa goynuwaa kaalettawusu. SHin danddayettido wode ubban issi issibaa nuuni issippe oottoos. Eeteelanne taani darotoo nu naatuura issippe allaxxoos, dumma dummabata kaaˈoos woy nu heeran loˈˈiya sohota biidi beˈoos. Taani kifileta giigettanawu darotoo qammi bilahe xiskkuwaappe denddays. Qassi Eeteela Leemiso 31:15n odettida, wozannaama maccaasee mala; yaatiyo gishshawu nuuni guuran denddidi issippe gallassaa xiqisiyaa nabbaboosinne nu naati timirtte keetti baanaappe kase issippe qanˈˈiyaa moos.  Yihooway tawu immido aawatettaa polanaadan tana ubbatoo maaddiya, ba goˈˈaa agga bayiya machchiyaa tawu deˈiyo gishshawu Yihoowa keehippe galatays!

Nuuni yelidaageeta gidiyoogaadan, nu naati Yihoowanne haggaazuwaa siiqanaadan minni oottida. Nu naati ubba wode haggaazuwaa haggaazanaadan koyida; shin eti haggaaziyoy nuuni koyido gishshawu gidennan, eti banttawu koyido gishshataassa. Ubba wode haggaazoy ay keena ufayssiyaakko etawu ubbatoo yootoos. Nuna gakkida paaceta gujjin, so asaa ubbaa Yihooway keehi maaddidoogaanne anjjidoogaa yootoos. Qassi nu naati bantta deˈuwan Yihoowa kaseyida ishanttuura laggetanaadan maaddida.

Nuuni naata dichchiyo wode koshshiya ubbabaa Yihooway nuussi immiis. Taani ta soo asawu koshshiyaabaa kunttanawu ubbatoo baaxetaas. Taani aqo oyqqanaappe kase dumma aqinye gidada woraa heeran oottidoogee, deˈuwawu koshshiyaabaa kasetada halchchanaadan maaddiis. SHin nuuni nuussi danddayettida ubbabaa oottikkonne, nuussi koshshiya ubbabaa issi issitoo demmokko. He wodetun Yihooway nuna maaddiis. Leemisuwawu, Surinaamen 1986ppe 1992 gakkanawu olay deˈees. He layttatun, deˈuwawu keehi koshshiyaabatakka demmanawu issi issitoo keehi metootida. Gidikkonne, Yihooway nuussi koshshiyaabaa immiis.—Maa. 6:32.

Nu deˈo laytta ubban, Yihooway nuussi koshshiya ubbabaa kunttiisinne nuuni keehi ufayttanaadan maaddiis. Nu naati nuna keehi ufayssidosona; qassi eti Yihoowawu haggaazanaadan maaddidi dichchidoogan nuuni keehi ufayttoos. Eti bantta deˈo laytta ubban, ubba wode haggaazuwaa haggaazanawu dooridoogankka keehi ufayttida. Etiniˈeelinne Joovaani Kawotettaa Mishiraachchuwaa Yootiyaageetu Timirtte Keettaappe anjjettidosona; qassi haˈˈi eti Surinaamen deˈiya macara biiruwan bantta machchotuura haggaazoosona.

Eeteelanne taani haˈˈi keehi cimikkonne, dumma aqinye gididi Yihoowawu minni oottoos. Nuussi oosoy dariyo gishshawu, taani haˈˈikka haattaa waraa tamaaranawu wodiyaa demmabeykke! Gidikkonne, taani mule zilˈˈettikke. Taani kasebaa qoppiyo wode, yelagatettan ubba wode haggaazuwaa haggaazanawu kuuyidoogee ta deˈuwan taani kuuyido aybippenne keehi aadhdhiyaaba.