1-2. Kiitettida PHawuloosa hanotay cimata ha wodiyan waati maaddana danddayii?

 KIITETTIDA PHAWULOOSI ba ishantta siiqees. I etawu minni oottiis. (Oos. 20:31) A ishanttinne michchontti A keehi siiqidoy hegaassa. Issi wode, Efisoonan deˈiya cimati aara haranttuwaa mule gayttennaagaa erido wode ‘yeekkidosona.’ (Oos. 20:37) Hegaadan, minni oottiya cimati bantta ishanttanne michchontta keehi siiqoosonanne eta maaddanawu banttawu danddayettida ubbabaa oottoosona. (Pili. 2:16, 17) Gidoppe attin, cimata issi issitoo metiyaabay gakkees. Hegaa xoonanaadan eta aybi maaddana danddayii?

² Minni oottiya cimati PHawuloosa hanotaa qoppana danddayoosona. (1 Qor. 11:1) Awu asaagaappe aadhdhiya wolqqi baawa. PHawuloosi suurebaa oottanawu issi issitoo metootida nagaranchcha asa. (Roo. 7:18-20) Qassi A daro metoy gakkiis. SHin PHawuloosi hidootaa qanxxibeenna woy ufayttiyoogaa aggibeenna. Cimati PHawuloosa leemisuwaa kaalliyoogan banttana gakkiya metiyaabaa xoonananne Yihoowawu ufayssan haggaazana danddayoosona. Eti hegaadan waati oottana danddayiyaakko nuuni haˈˈi beˈana.

3. Nuuni ha huuphe yohuwan ay beˈanee, qassi harabaa ay tamaaranee?

³ Ha huuphe yohuwan, cimata darotoo gakkiya metiya oyddubata nuuni beˈana: (1) sabbakanawunne eti oottana koshshiya hara ooso ubbawu gidiya wodiyaa bazziyoogaa, (2) ishanttanne michchontta minttettanawu wodiyaa demmiyoogaa, (3) eti nagaranchcha gidiyoogaa gaasuwan hidootaa qanxxennan aggiyoogaa, qassi (4) nagaranchcha gidida haratuura issippe oottiyoogaa. PHawuloosa aybi maaddidaakko, qassi cimati A leemisuwaa waati kaallana danddayiyaakko tamaarana.

4. Sabbakiyo oosuwan leemiso gidiyoogee cimatussi issi issitoo metiyaaba gidiyoy aybissee?

⁴ Hegee metiyaaba gidana danddayiyoy aybissee? Sabbakiyo oosuwan leemiso gidiyoogaa gujjin, hara daro aawatettay cimatussi deˈees. Leemisuwawu, etappe daroti saaminttawu gidduwan shiiqiyo shiiquwan darotoo liqambbare gidoosona woy Gubaaˈiyaa Geeshsha Maxaafaa Xinaatiyaa kaalettoosona. Qassi eti hara haasayata haasayaana danddayoosona. Eti gubaaˈiyawu oottiyaageeta loohissanawu minni oottoosonanne ishanttanne michchontta ubbatoo minttettiyoogan ufayttoosona. (1 PHe. 5:2) Amarida cimati SHiiquwaa Addaraashatanne Yihoowawu goynnanawu goˈettiyo hara keettata keexxiyo oosuwaa oottoosona. Gubaaˈiyan deˈiya hara ubbatuugaadan, mishiraachchuwaa sabbakiyo keehi koshshiya oosuwaa cimati oottoosona.—Maa. 28:19, 20.

5. PHawuloosi sabbakiyoogan leemiso gididoy aybiinee?

⁵ Cimati PHawuloosappe ay tamaarana danddayiyoonaa? PHawuloosi sabbakiyoogan gooba gididoy aybissakko Piliphphisiyuusa 1:10n (NW) hagaadan giis: “Keehi koshshiyaabaa shaakki [erite].” PHawuloosi ba zoriyaadan deˈiis. I haggaazanaadan sunttettiisinne he haggaazuwaa keehi koshshiyaabadan daro layttawu xeelliis. I ‘yaaˈaaninne keettaappe keettan’ sabbakiis. (Oos. 20:20) I issi galla amarida saate woy saaminttan issi gallassa xallawu sabbakibeenna. I sabbakana danddayiyo awankka awudekka sabbakiis! Leemisuwawu, I ba laggeta Ateenan naagiyo wode, erettida asati deˈiyo citawu markkattiis; qassi etappe amaridaageeti siyidosona. (Oos. 17:16, 17, 34) PHawuloosi ‘qashettido’ wodekka, banaara gayttiyaageetussi sabbakiis.—Pili. 1:13, 14; Oos. 28:16-24.

6. PHawuloosi harati ay oottanaadan loohissidee?

⁶ PHawuloosi ba wodiyaa loytti goˈettiis. I harati banaara haggaazanaadan darotoo shoobbiis. Leemisuwawu, I misoonaawe gididi koyro biyo wode, Marqqoosa giyo Yohaannisa, qassi naaˈˈantto biyo wode Ximootiyoosa ekkidi biis. (Oos. 12:25; 16:1-4) PHawuloosi he attumaageeti gubaaˈiyaa waati darajjayanaakko, harata waati minttettanaakko, qassi gooba asttamaare waani gidanaakko eta tamaarissanawu bawu danddayettida ubbabaa oottidoogee qoncce.—1 Qor. 4:17.

7. PHawuloosi Efisoona 6:14, 15n yootidobaa cimati waati oosuwan peeshshana danddayiyoonaa?

⁷ Tamaariyoobaa. Cimati sooppe soo biidi sabbakiyoogaa xalla gidennan, awankka awudekka sabbakanawu giigidaageeta gidiyoogan PHawuloosa milatana danddayoosona. (Efisoona 6:14, 15 nabbaba.) Leemisuwawu, eti shammanawu biyo wode woy bantta ooso sohuwan markkattana danddayoosona. Woy eti  SHiiquwaa Addaraashaa keexuwaa maaddiyo wode hegaa heeran deˈiya asawu woykko issi issibaa etawu bayzziya asawu markkattana danddayoosona. PHawuloosaagaadan, cimati haggaaziyo wodiyaa gubaaˈiyawu oottiyaageeta gujjin, harata loohissanawu goˈettana danddayoosona.

8. Issi cimay issi issitoo waatana danddayii?

⁸ Cimati sabbakanawu wode xayana gakkanaashin gubaaˈiyaa woy woradaa oosuwaa bessiyaagaappe aaruwan mule oottana koshshenna. Eti oottana koshshiya ubbabaa oottanawu wodiyaa demmana mala, gujo oosuwaa oottanawu issi issitoo eeno gaana koshshenna. Eti he oosuwaa oottanawu eeno giikko, keehi koshshiyaabata oottana danddayennaagaa hegaabaa woossidinne yuushshi qoppi simmidi akeekana danddayoosona. He keehi koshshiyaabati saaminttan saaminttan so asaa goynuwaa goynniyoogaa, minni sabbakiyoogaa, woy bantta naati sabbakanaadan loohissiyoogaa malabata gidana danddayoosona. Gujo aawatettaa ekkennan aggiyoogee amaridaageetussi metiyaaba gidikkonne, eti he ubbabaa loytti oottanawu koyiyoogaa Yihooway akeekiyoogaa ammanettana danddayoosona.

9. Cimatuyyo daro oosoy deˈiyo gishshawu, eta gakkana danddayiya metiyaabay aybee?

⁹ Hegee metiyaaba gidana danddayiyoy aybissee? Yihoowa asaa daro metoy gakkees. Ha wurssetta wodiyan, nu ubbawu minttettoynne maadoy koshshees. Qassi iita eeshshata agganaadan issi issitoo amaridaageetussi maadoy koshshees. (1 Tas. 5:14) Yihoowa asaa gakkiya meto ubbaa cimati diggana danddayokkona. Gidoppe attin, Yihooway ba asaa cimati minttettanawunne naaganawu oottana danddayiyoobaa oottanaadan koyees. Daro oosoy deˈiyo cimati ishanttanne michchontta maaddanawu koshshiya wodiyaa waati demmana danddayiyoonaa?

10. Koyro Tasalonqqe 2:7y yootiyoogaadan, PHawuloosi Yihoowa asaa waati oyqqidee?

¹⁰ Cimati PHawuloosappe ay tamaarana danddayiyoonaa? PHawuloosi ba ishantta nashshiyoonne minttettiyo ogiyaa ubbatoo koyiis. Cimati bantta ishanttanne michchontta siiqiyoogaaninne etawu kehiyoogan A leemisuwaa kaalliyoogee loˈˈo. (1 Tasalonqqe 2:7 nabbaba.) PHawuloosi ba ishanttanne michchontta siiqiyoogaanne Yihoowaykka eta siiqiyoogaa etassi yootiis. (2 Qor. 2:4; Efi. 2:4, 5) PHawuloosi gubaaˈiyan deˈiyaageeta laggedan xeelliyo gishshawu etaara wodiyaa aattiis. I bana yashshiyaabaanne I shugo gididobaa etassi qoncciyan yootiyoogan etan ammanettiyoogaa bessiis. (2 Qor. 7:5; 1 Xim. 1:15) Gidikkonne, PHawuloosi ba metuwan xeelaa wottibeenna. Qassi I ba ishantta maaddanawu koyiis.

11. PHawuloosi ba ishanttanne michchontta zoridoy aybissee?

¹¹ PHawuloosi ba ishanttanne michchontta issi issitoo zorana koshshiis. SHin I hegaadan  oottidoy yiillotido gishshataassa mule gidenna. I eta siiqido gishshawunne dumma dumma qohuwaappe eta naaganawu koyido gishshawu zoriis. Akeekanawu metenna ogiyan zoranawu maliis, qassi eti he zoriyaa ekkanaadan koyiis. Leemisuwawu, PHawuloosi Qoronttoosan deˈiya Kiristtaanetuyyo xaafido dabddaabbiyan eta mintti zoriis. I he dabddaabbiyaa xaafi simmidi, Tiita etakko kiittiis. PHawuloosi eti he zoriyaa ekkidaakkonne eranawu keehi koyiis. Eti A zoriyaa ekkidi oosuwan peeshshidoogaa siyido wode I keehi ufayttiis!—2 Qor. 7:6, 7.

12. Cimati bantta ishanttanne michchontta waati minttettana danddayiyoonaa?

¹² Tamaariyoobaa. Cimati bantta ishanttuuranne michchonttuura wodiyaa aattiyoogan PHawuloosa milatana danddayoosona. Yaatiyo issi ogee haratuura minttettiyaabaa haasayanawu gubaaˈe shiiqota kasetidi gakkiyoogaa. Issi ishaa woy michchiyo koshshiyaaban siiquwan minttettiyoogee darotoo amarida daqiiqa xallaa ekkiyaaba. (Roo. 1:12; Efi. 5:16) Qassi PHawuloosa leemisuwaa kaalliya issi cimay ba ishanttunne michchonttu ammanuwaa minttanawunne Xoossay eta siiqiyoogaa yootanawu Geeshsha Maxaafaa goˈettees. Hegaa bollikka, I eta siiqiyoogaa eti eranaadan oottees. I etaara darotoo haasayeesinne eta nashshanaadan oottiyaabaa koyees. Issi cimay zorana koshshiyo wode, A zoree Xoossaa Qaalaara maayettiyaagaa gidana bessees. I issibaa geeshshidi yootees, shin issi ishay woy michchiyaa A zoriyaa oosuwan peeshshanaadan I koyiyo gishshawu kehatettan yootees.—Gal. 6:1.

13. Nagaranchcha gidiyoogee issi cimawu aybi siyettanaadan oottana danddayii?

¹³ Hegee metiyaaba gidana danddayiyoy aybissee? Cimati nagaranchcha. Etikka hara asaagaadan balabaa oottoosona. (Roo. 3:23) Eti shugo gididobaa bessiyaagaadan qoppanawu issi issitoo metootennan waayi aggana. Amaridaageeti bantta shugo gididobaa bessiyaagaappe aaruwan qoppiyo gishshawu hidootaa qanxxoosona. Harati qassi eti shugo gididobaa xeelliyaagan gaasoyanawu eesotiyaageeta gidana danddayoosona; hegee eti xaasayi xeelliyaageetanne giigissana koshshiyaabaa giigissennaageeta gidanaadan oottees.

14. Naaˈˈantto Qoronttoosa 4:7y yootiyoogaadan, PHawuloosi shugo gididobaa xoonanaadan I bana ziqqi oottiyoogee waati maaddidee?

¹⁴ Cimati PHawuloosappe ay tamaarana danddayiyoonaa? PHawuloosi bana ziqqi oottido gishshawu, I shugo gididobaa barkka xoonana danddayennaagaa akeekiis. Xoossay immiyo wolqqay ayyo koshshiis. PHawuloosi Kiristtaaneta kase keehi yedettiya asa. SHin, I balabaa oottidoogaa guyyeppe akeekido gishshawu, ba qofaanne ba eeshshaa laammanawu koyiis. (1 Xim. 1:12-16) Yihooway maaddin  PHawuloosi siiqiya, qarettiyaanne bana ziqqi oottiya cima gidiis. I daroban balidoogaa erikkonne, ubbatoo hegaabaa qoppibeenna. Qassi, I Yihooway ayyo atto gaanaagaa ammaniis. (Roo. 7:21-25) I aybanne moorikke giidi qoppibeenna. I Kiristtaanetuppe koyettiya eeshshay deˈiyoogaa gidanawu mintti baaxetiisinne Yihoowa oosuwaa polanawu A maadoy koshshiyoogaa bana ziqqi oottidi ammanettiis.—1 Qor. 9:27; 2 Qoronttoosa 4:7 nabbaba.

15. Cimati bantta balaa waatidi bessiyaagaadan xeellana danddayiyoonaa?

¹⁵ Tamaariyoobaa. Cimati sunttettidoy eti wottiyoobi baynnaageeta gidiyo gishshataassa gidenna. Gidoppe attin, Yihooway eti bantta balaa ammanaadaaninne Kiristtaanetuppe koyettiya eeshshati deˈiyoogeeta gidanaadan koyees. (Efi. 4:23, 24) Issi cimay Geeshsha Maxaafaa goˈettidi bana qoriyoogan giigissana koshshiyaabaa giigissana bessees. Yaatikko, I ufayttanaadaaninne loˈˈo cima gidanaadan Yihooway A maaddana.—Yaaq. 1:25.

16. Issi cimay haratu balaa qoppiyaaba gidikko, waanana danddayii?

¹⁶ Hegee metiyaaba gidana danddayiyoy aybissee? Cimati gubaaˈiyan deˈiyaageetuura issippe oottiyo gishshawu, eta balaa akeekana danddayoosona. SHin, naagettana xayikko, cimati hanqqettiyaageeta, kehennaageeta, woy boriyaageeta gidana danddayoosona. Kiristtaaneti hegaadan oottanaadan Seexaanay koyiyoogaa PHawuloosi etassi yootiis.—2 Qor. 2:10, 11.

17. PHawuloosi ba ishanttubaanne michchonttubaa ay qoppidee?

¹⁷ Cimati PHawuloosappe ay tamaarana danddayiyoonaa? I ba ishanttanne michchontta xeelliyaagan ubbatoo loˈˈobaa qoppiis. Eti issi issitoo A qohido gishshawu, eti balabaa oottiyoogaa I erees. Gidikkonne, issi uri balabaa oottido gishshawu, he uri iita asa giyoogaa gidennaagaa PHawuloosi erees. I ba ishantta siiqiyo gishshawu, etassi deˈiya loˈˈo eeshshan xeelaa wottiis. A ishanttinne michchontti suurebaa oottanawu metootiyo wode, I eti suurebaa oottanawu koyiyoogaanne etassi maadoy koshshiyoogaa qoppiis.

18. PHawuloosi Ewodeenne Sinxxiikee hanotaa oyqqido ogiyaappe neeni ay tamaaradii? (Piliphphisiyuusa 4:1-3)

¹⁸ Leemisuwawu, Piliphphisiyuusa gubaaˈiyan deˈiya naaˈˈu michchontta PHawuloosi waati maaddidaakko qoppa. (Piliphphisiyuusa 4:1-3 nabbaba.) Ewodanne Sinxxiika ooyettin eta laggetettay duuxxennan waayi aggana. PHawuloosi meqettaa iita, woy boriyaagaa gidennan, eta loˈˈo eeshshata qoppiya asa. Ha ammanettida michchontti daro layttawu Yihoowayyo haggaazidosona. Yihooway eta siiqiyoogaa PHawuloosi erees. PHawuloosi ha michchontta xeelliyaagan loˈˈobaa qoppido gishshawu, sigettanaadan eta minttettiis. PHawuloosi haratu loˈˈo eeshshaa qoppiyo gishshawu, ubbatoo ufayttiisinne he gubaaˈiyan deˈiyaageetuura dabbotaa minttidi deˈiis.

19. (a) Cimati bantta mala Kiristtaaneta xeelliyaagan loˈˈobaa ubbatoo waati qoppana danddayiyoonaa? (b) SHiiquwaa Addaraashaa geeshshiya cimaa bessiya misiliyaappe neeni ay tamaarana danddayay?

 ¹⁹ Tamaariyoobaa. Cimatoo, intte ishanttussinne michchonttussi deˈiya loˈˈo eeshshata akeekite. Eti ubbaykka nagaranchcha; shin eta ubbawu nashshiyo eeshshati deˈoosona. (Pili. 2:3) Cimati issi ishaa woy michchiyo issi issitoo zorana danddayiyoogee qoncce. SHin PHawuloosaagaadan, cimati issi uri haasayidonne oottido hanqqetissiyaabaa qoppennan agganawu baaxetana koshshees. Eti he izawu Yihoowa siiqiyo siiquwaa, I Xoossawu haggaaziyoogan genccido genccaanne loˈˈobaa oottanawu ayyo deˈiya minotettaa qoppiyoogee loˈˈo. Haratu loˈˈo eeshshata qoppiya cimati gubaaˈiyan siiqoy deˈanaadan oottoosona.

20. PHawuloosi oottidobaappe cimati ubbatoo waati goˈettana danddayiyoonaa?

²⁰ Cimatoo PHawuloosabaa aggennan xannaˈiyoogee inttena maaddana danddayees. Leemisuwawu, Xoossaa Kawotettaabaa ‘Loyttidi Markkattiyoogaa’ (Amaarattuwaa) giyo maxaafaa, SHemppo 12 mentto 17-20nne SHemppo 21 mentto 6-7 xeellana danddayeeta. Intte hagan odettida xuufiyaa nabbabiyo wode, inttena hagaadan oychchite, ‘Taani cima gidiyoogaadan taassi imettida oosuwaa poliyo wode ufayttanaadan PHawuloosi oottidobay tana waati maaddana danddayii?’

21. Cimati ay ammanettana danddayiyoonaa?

²¹ Cimatoo, Yihooway intte wottiyoobi baynnaageeta gidanaadan gidennan, ammanettiyaageeta gidanaadan koyiyoogaa hassayite. (1 Qor. 4:2) PHawuloosi minnidi oottido oosuwaaninne ammanettidoogan Yihooway ufayttiis. Xoossay intte ayyo oottiyooban ufayttiyoogaa ammanettana danddayeeta. Yihooway “intte oottido oosuwaanne qassi ammaniyaageeta maaddidoogaaninne ha77ikka maaddiyoogan Xoossaa siiqido siiquwaa” mule dogenna.—Ibr. 6:10.