1. Yihooway medhdhido ubbabaa nuuni wotti dentti qoppiyo wode ay hassayiyoo?

YIHOOWAY medhdhido ubbabaa nuuni wotti dentti qoppiyo wode, Yihoowa hagaadan woossida mazamuraawiyaa Daawitaagaadan qoppennan waayi aggana: “Neeni ne biradhdhetun medhdhido ne salota, sohuwan sohuwan neeni wottido aginaanne xoolintteta taani be7iyo wode, neeni asabaa qoppanau asi aibee? Woi neeni ayyo hirgganau i aibee?” (Maz. 8:3, 4) Yihooway medhdhido xoolinttetuura nuna geeddarissidi nuuni keehi guutta gidiyoogaa Daawitaagaadan yuushshi qoppiyo wode, Yihooway nuuyyo qoppiyoogan maalaalettennan waayi aggana. SHin koyro asa gidida Addaamessinne Hewaanissi Yihooway keehi qoppido gishshawu eta ba soo asa oottidoogaa nuuni beˈana.

2. Addaameenne Hewaana waatanaadan Yihooway koyidee?

² Yihoowayyo saˈan koyro deˈida naati Addaamanne Hewaano, qassi Yihooway saluwan deˈiya eta siiqo Aawa. I ha aqo laggeti oottanaadan oosuwaa immiis. Xoossay etassi hagaadan giis: “Yelettite; corattite; ha sa7aa kumitenne haarite.” (Doo. 1:28) Eti naata yelanaadaaninne saˈaa loytti oyqqanaadan koyiis. Addaameenne Hewaana azazettidabanne Xoossay etawu yootidobaa oottidaba gidiyaakko, etinne eta zareti Xoossaa soo asa gididi merinawu deˈana.

3. Yihooway Addaamessinne Hewaanissi ba son xoqqa sohuwaa immiis gaana danddayiyoy aybissee?

³ Addaamessinne Hewaanissi Yihoowa son xoqqa sohoy kase deˈees. Mazamure 8:5y yootiyoogaadan, Yihooway asaa medhdhidoogaa xeelliyaagan Daawiti hagaadan giis: “A neeni kiitanchchatuppe amaridaagaa ziqqissadasa; bonchchuwaanne  gitatettaa akiliiliyaa a huuphiyan wottadasa.” Yihooway asaayyo kiitanchchatuugaa keena wolqqaanne eraa immibeennaagee qoncce. (Maz. 103:20) Gidoppe attin, asay he wolqqaama kiitanchchatuppe ‘amaridaagaa ziqqi gees’ woy guuxxees. Hegee maalaalissiyaaba! Yihooway nu koyro aawaanne aayyiyo medhdhido wode, etawu maalaalissiya deˈuwaa immiis.

4. Addaameenne Hewaana Yihoowawu azazettibeennaagee ay kaalettidee? Qassi ha huuphe yohuwan nuuni ay beˈanee?

 ⁴ Addaameenne Hewaana Yihoowayyo azazettibeennaagaa gaasuwan eti Yihoowa soo asa gidiyoogee attidoogee azanttiyaaba. Hegee eta zaretu bolli wolqqaama metuwaa kaalettidoogaa ha huuphe nuuni beˈana. SHin Yihooway halchchidobay laamettibeenna. I azazettiya asay merinawu ba naata gididi deˈanaadan koyees. Koyro, Yihooway nuna xoqqu ootti xeelliyoogaa waati bessidaakko nuuni xannaˈana. Yaatidi, nuuni Xoossaa soo asa gidana koyiyoogaa bessanawu haˈˈi waatana danddayiyaakko beˈana. Wurssettan, Yihoowa naati saˈan deˈiyaageeti merinawu demmana anjjota nuuni beˈana.

5. Xoossay nuna ba leemisuwan medhdhido gishshawu A waati bonchchana danddayiyoo?

⁵ Yihooway nuna ba leemisuwan medhdhiyoogan bonchchiis. (Doo. 1:26, 27) Nuuni Xoossaa leemisuwan merettido gishshawu, maalaalissiya A eeshshata bessanawu tamaarana danddayoos. Leemisuwawu, nuuni siiqiyaageeta, qarettiyaageeta, ammanettiyaageetanne xillota gidana danddayoos. (Maz. 86:15; 145:17) Nuuni he eeshshati deˈiyoogeeta gidiyo wode Yihoowa bonchchoosinne galatoos. (1 PHe. 1:14-16) Nuuni saluwan deˈiya nu Aawaa ufayssiyaabaa oottiyo wode, keehi ufayttoos. Qassi nuussi Yihoowaagaa mala eeshshati deˈiyo gishshawu, I ba son deˈanaadan koyiyo asa mala gidana danddayoos.

6. Yihooway saˈaa giigissiyo wode asaa waati bonchchidee?

⁶ Yihooway nuuni deˈanawu loˈˈo sohuwaa giigissiis. Yihooway asaa medhdhanaappe daro wodiyaa kasetidi asay deˈana mala saˈaa giigissiis. (Iyy. 38:4-6; Erm. 10:12) Yihooway nuussi qoppiyo gishshawunne keha gidiyo gishshawu, nu ufayttanaadan oottiya darobata medhdhiis. (Maz. 104:14, 15, 24) Qassi I ba medhdhidobata wotti dentti qoppidi “hegee lo77o gididoogaa” akeekiis. (Doo. 1:10, 12, 31) I saˈan medhdhido loˈˈiya ubbabaa asay ‘haaranaadan’ oottiyoogan asaa bonchchiis. (Maz. 8:6) Xoossay wottiyoobi baynna asay I medhdhido loˈˈiyaabata naagiyoogan merinawu ufayttanaadan koyees. Yihooway qaalaa gelido maalaalissiyaabaa gishshawu A ubbatoo galatay?

7. Koyidobaa dooriyo maatay asawu deˈiyoogaa Yaasa 24:15y waati qonccissii?

⁷ Koyidobaa dooriyo maataa Yihooway nuussi immiis. Nuuni nu deˈuwan oottanabaa doorana danddayoos. (Yaasa 24:15 nabbaba.) Siiqiya nu Xoossay nuuni ayyo haggaazanawu dooriyo wode ufayttees. (Maz. 84:11; Lee. 27:11) Koyidobaa dooriyo maataa hara loˈˈobata kuuyanawu goˈettana danddayoos. Koyidobaa dooriyo maataa Yesuusi waati goˈettidaakko qoppa.

8. Koyidobaa dooriyo maataa Yesuusi waati goˈettidaakko leemisuwaa yoota.

⁸ Nuuni nu koyiyoobaappe haratuugaa kaseyiyoogan Yesuusa leemisuwaa kaallana danddayoos. Issi galla, Yesuusinne I kiittidoogeeti keehi daafurido wode, eti shemppanawu loˈˈo gi qoppido sohuwaa biidosona. SHin eti shemppana danddayibookkona.  Cora asay etaara gayttidi Yesuusappe tamaaranawu keehi koyiis. Gidoppe attin, Yesuusi yiillotibeenna. Asawu I qarettiis. Yaatiyo gishshawu, Yesuusi waatidee? “Asaa darobaa tamaarissuwaa doommiis.” (Mar. 6:30-34) Nuuni harata maaddanawu nu wodiyaanne wolqqaa goˈettiyoogan Yesuusa leemisuwaa kaalliyo wode, saluwan deˈiya nu Aawaa bonchchoos. (Maa. 5:14-16) Qassi nuuni Yihoowa soo asa gidanawu koyiyoogaa bessoos.

9. Yihooway asawu immido dumma imotay aybee?

⁹ Yihooway asay naata yelidi eti A siiqanaadaaninne awu haggaazanaadan eta tamaarissana mala aawatettaa immiis. Neeni yelidaagaa gidikko, ha imotaa gishshawu galatay? Yihooway kiitanchchatussi maalaalissiya daro eray deˈanaadan oottidaba gidikkonne, naata yelanaadan oottidi eta medhdhibeenna. Naata dichchiyaageeti hegaa hassayidi naata dichchiyo maataa xoqqu ootti xeellana koshshees. Yelidaageeti bantta naata “Godaa seeraaninne zoriyan” dichchiyo gita aawatettay etawu imettiis. (Efi. 6:4; Zaa. 6:5-7; Maz. 127:3) Yelidaageeta maaddanawu Xoossaa dirijjitee Geeshsha Maxaafaa qofay deˈiyo xuufeta, biidota, muuziqaanne hegaa mala darobata giigissiis. Saluwan deˈiya nu Aawaynne A Naˈay nu naata siiqiyoogee qoncce. (Luq. 18:15-17) Yelidaageeti Yihoowan ammanettiyo wodenne bantta naatussi koshshiyaabaa kunttanawu banttawu danddayettida ubbabaa oottiyo wode Yihooway ufayttees. Yelidaageeti bantta naati merinawu Yihoowa soo asa gidanaadankka maaddoosona!

10-11. Yihooway wozuwaa baggaara nuussi giigissidobay aybee?

¹⁰ Yihooway nuuni zaarettidi A soo asa gidana mala I keehi siiqiyo ba Naˈaa immiis.  Mentto 4n nuuni akeekidoogaadan, Addaameenne Hewaana nagaraa oottido wode, eti Yihoowa soo asa gidiyoogee attidoogaadan eta naatuppekka attiis. (Roo. 5:12) Addaameenne Hewaana eriiddi Xoossawu azazettennan ixxido gishshawu, A soo asa gidiyoogee etappe mule attiis. Eta naati shin? Yihooway asaa siiqiyo gishshawu, eta naatuppe ayyo azazettiyaageeti ba soo asa gidanaadan oottiis. I ba mexi issi Naˈaa, Yesuus Kiristtoosa yarshshuwaa baggaara hegaadan oottiis. (Yoh. 3:16; Roo. 5:19) Yesuusa yarshshuwaa gaasuwan, ammanettida 144,000 asata Yihooway ba naata oottiis.—Roo. 8:15-17; Ajj. 14:1.

¹¹ Qassi, miilooniyan qoodettiya harati ammanettidi Xoossaa sheniyaa poliiddi deˈoosona. Eti 1,000 layttaa wurssetta paaciyaappe simmin Xoossaa soo asa gidana giidi hidootan naagoosona. (Maz. 25:14; Roo. 8:20, 21) He hidootay etassi deˈiyo gishshawu, eti banttana medhdhida Yihoowa bantta ‘Aawaa’ giidi xeegoosona. (Maa. 6:9) Hayquwaappe denddiyaageetikka Yihooway etappe koyiyoobaa tamaarana. Qassi Yihoowa azazuwaa azazettiyaageeti wurssettan Yihoowa soo asa gidana.

12. Nuuni haˈˈi woygiya oyshaa beˈanee?

¹² Nuuni beˈidoogaadan, Yihooway asaa bonchchanawu darobaa oottiis. I tiyettidaageeta ba naatudan xeellees, qassi ‘zawi baynna daro asawu’ ba naˈa gidiyo hidootay deˈanaadan oottiis. (Ajj. 7:9) Nuuni merinawu Yihoowa soo asa gidanawu koyiyoogaa bessanawu haˈˈi waatana danddayiyoo?

13. Nuuni Xoossaa soo asa gidanawu oottana danddayiyoobay aybee? (Marqqoosa 12:30)

¹³ Ne kumetta wozanaappe Yihoowawu haggaaziyoogan A siiqiyoogaa bessa. (Marqqoosa 12:30 nabbaba.) Xoossay nuussi kehatettan immido imota ubbaappe aadhdhiyaagee  ayyo goynniyoogaa. Nuuni ‘Yihoowa azazota naagiyoogan’ A siiqiyoogaa bessoos. (1 Yoh. 5:3) Nuuni azazettanaadan Yihooway koyiyo azazotuppe issoy erissiyo ashkkara oottidi asaa xammaqanaadan Yesuusi azazido azazuwaa. (Maa. 28:19) Nuuni issoy issuwaa siiqanaadankka azaziis. (Yoh. 13:35) Yihooway azazettiya asati kumetta alamiyan ayyo goynniya soo asa gidanaadan oottees.—Maz. 15:1, 2.

14. Nuuni harata siiqiyoogaa waati bessana danddayiyoo? (Maatiyoosa 9:36-38; Roome 12:10)

¹⁴ Harata siiqa. Siiqoy Yihoowawu waanna eeshsha. (1 Yoh. 4:8) Yihooway nuuni A eranaappe kase nuna siiqiis. (1 Yoh. 4:9, 10) Nuuni harata siiqiyo wode A milatoos. (Efi. 5:1) Asay wodee deˈishin Yihoowabaa tamaaranaadan maaddiyoogee nuuni eta siiqiyoogaa bessana danddayiyo keehi loˈˈo oge. (Maatiyoosa 9:36-38 nabbaba.) Nuuni eta maaddiyo wode, eti Xoossaa soo asa gidanawu ay oottana koshshiyaakko tamaarana danddayoosona. Issi uri xammaqetti simminkka, nuuni A ubbatoo siiqananne bonchchana bessees. (1 Yoh. 4:20, 21) Nuuni hegaadan waati oottana danddayiyoo? A ammanettiyoogan hegaadan oottana danddayoos. SHin nuuni I issibaa oottido gaasuwaa erana xayikko, I hegaa ba xallaa siiqiyo gishshawu oottiis giidi qoppokko. Nuuni nu ishay nuuppe aadhdhiyaabadan xeelliyoogan A bonchchiyoogaa bessoos.—Roome 12:10 nabbaba; Pili. 2:3.

15. Nuuni maarananne kehana koshshiyoy oossee?

¹⁵ Asa ubbaa maaritenne etawu kehite. Nuuni merinawu Yihoowa soo asa gidanawu koyikko, Xoossaa Qaalay yootiyoobaa nu deˈuwan oosuwan peeshshana bessees. Leemisuwawu, Yesuusi nuuni nu morkketa gujjin, asa ubbaa maariyaageetanne etawu kehiyaageeta gidana koshshiyoogaa tamaarissiis. (Luq. 6:32-36) Hegaadan oottiyoogee issi issitoo nuna metana danddayees. Yaatikko, nuuni Yesuusaagaadan qoppanawunne oottanawu tamaarana bessees. Nuuni Yihoowayyo azazettanawunne Yesuusa milatanawu nuussi danddayettida ubbabaa oottiyo wode, merinawu A soo asa gidanawu koyiyoogaa saluwan deˈiya nu Aawawu bessoos.

16. Yihoowa soo asaa sunttaa nuuni waati naagana danddayiyoo?

¹⁶ Yihoowa soo asaa sunttay moorettennaadan naaga. Issi keettan issi guutta naˈay ba bayra ishay oottiyoobaa kaalliyoogee meeze gididaba. Bayray Geeshsha Maxaafay yootiyo maarata oosuwan peeshshikko, ba kaalo ishawu loˈˈo leemiso gidees. Bayray iitabaa oottikko, kaaloy A qullidi iitabaa oottana danddayees. Yihoowa soo asaa hanotaykka hegaa mala. Issi Kiristtaanee kaddidaagaa gidikko woy pokkobaa woykko iitabaa oottikko, harati A qullidi iitabaa oottanawu paacettana danddayoosona. Hegaadan oottiyaageeti Yihoowayyo goynniya soo asaa sunttay moorettanaadan oottoosona. (1 Tas. 4:3-8) Iitabaa oottiyaageetanne saluwan deˈiya nu Aawaara nuuni dabbotido dabbotaa mooriyaageeta kaallana bessenna.

17. Nuuni naagettana koshshiyo qofay aybee? Qassi aybissi?

¹⁷ Aquwaaban gidennan Yihoowan ammanetta. Nuuni kasetidi Kawotettaa koyiyaageetanne Yihooway xillotettawu kessido maaratudan deˈiyaageeta gidikko, I qumaa, maayiyoobaanne deˈiyoosaa nuussi immanawu qaalaa geliis. (Maz. 55:22; Maa. 6:33) Nuuni Yihooway qaalaa gelidobaa ammanettikko, ha alamiyaa aqoy nuna naagananne nuuni ufayttanaadan oottana giidi qoppokko. Nuuni tumu sarotettaa demmana danddayiyoy Yihoowa sheniyaa poliyoogaa xallaana gidiyoogaa eroos. (Pili. 4:6, 7) Nuuni darobaa shammana  danddayikkokka, he shammidobaa goˈettanawu woy naaganawu nuussi wodee woy wolqqay deˈiyaakkonne qoppana bessees. Nuuni nuussi deˈiyaabaa xallaa qoppana bessii? Xoossay nuuni ba son maaddiyaabaa oottiyaageeta gidanaadan koyiyoogaa hassayana bessees. Hegaa giyoogee nu qofay shaahettanaadan oottana koshshenna giyoogaa. Baassi deˈiya aquwaa siiqidoogaa gaasuwan, Yihoowayyo haggaaziyoonne A naˈa gidiyo maataa aggida yelagaa mala gidanawu koyokko!—Mar. 10:17-22.

18. Azazettiya asay merinawu demmana gita maataynne anjjoy aybee?

¹⁸ Azazettiya asay merinawu Yihoowa siiqiyoonne awu goynniyo aybippenne aadhdhiya gita maataa demmana! Qassi saˈan deˈanawu hidootiyaageeti eti deˈanaadan Yihooway wottiyoobi baynna hanotan giigissido ha loˈˈiya saˈaa naagiyoogan ufayttana. Saˈaynne an deˈuwan deˈiya ubbabay Xoossaa Kawotettaa haaruwan mata wode ooraxxana. Addaameenne Hewaana Xoossaa soo asa gidiyoogaa agganawu kuuyidoogaa gaasuwan gakkida meto ubbaa Yesuusi xayssana. Yihooway miilooniyan qoodettiyaageeta hayquwaappe denttidi gannate gidida saˈan payya gididi eti merinawu deˈanaadan oottana. (Luq. 23:42, 43) Yihoowawu goynniya asay wottiyoobi baynnaagaa gidiyo wode, Daawiti yootido “bonchchuwaanne gitatettaa” eti ubbay demmana.—Maz. 8:5.

19. Nuuni hassayana koshshiyoobay aybee?

¹⁹ Neeni ‘zawi baynna daro asaa’ bagga gidikko, ufayssiya hidootay neessi deˈees. Xoossay nena siiqees; qassi neeni ba soo asa gidanaadan I koyees. Yaatiyo gishshawu A ufayssanawu neessi danddayettida ubbabaa ootta. Xoossay qaala gelidobata ubbatoo hassaya. Saluwan deˈiya siiqiya nu Aawawu goynniyo maataa xoqqu ootta xeella; qassi merinawu A sabbiyoogan ufaytta!