1. Yesuusi oottido maalaalissiyaabaappe koyroogaa oottido wode hanidabaa qonccissa.

 YESUUSI haggaazuwaa doommido 29 M.L. wurssetta heeran aybi hanidaakko qoppa. Yesuusinne A aayyiyaa Mayraama, qassi I erissiyo ashkkaratuppe amaridaageeti Yesuusi diccido Naazireete katamaappe huuphessa baggan deꞌiya Qaana giyo heeran bullachchaa shoobettidosona. Mayraama bullachchaa kessida keettaa asawu lagge gidiyo gishshawu imattaa mokkiyoogan maaddennan aggukku. SHin bullachchan woyne eessay wuridoogee so asaynne aqo oyqqiyaageeti keehi yeellatanaadan oottiis. b Qoppidoogaappe daro asay bullachchaa yeennan aggenna. Mayraama sohuwaara ba naꞌaakko baada, “Etau woiniyaa eessai wuriichchiis” yaagaasu. (Yoh. 2:1-3) Yaatin Yesuusi waatidee? Maalaaliya hanotan haattaa ‘ayfe woyne eessawu’ laammiyoogan I hani erennabaa oottiis.—Yoh. 2:9, 10.

2-3. (a) Yesuusi oottido maalaalissiyaabati awugeetee? (b) Yesuusi oottido maalaalissiyaabata pilggiyoogan waani goꞌettiyoo?

² Yesuusi saꞌan haggaaziyo wode maalaalissiya hara darobaa oottiis. c Yesuusi maalaalissiyaabaa oottiyo wolqqaa goꞌettidi daro shaꞌu asaa maaddiis. Leemisuwawu, I oottido maalaalissiyaabatuppe naaꞌꞌaa beꞌa; 5,000 attuma asaa, qassi guyyeppe  4,000 attuma asaa miziis. Yan deꞌiya maccaasatanne naata gujjikko, asaa qooday 27,000ppe darana danddayees. (Maa. 14:15-21; 15:32-38) Yesuusi ha naaꞌꞌu wodetunkka, sahettida daro asaa pattiis. (Maa. 14:14; 15:30, 31) Yesuusi maalaalissiya hanotan pattidonne mizido asay ay keena ufayttidaakko qoppa!

³ Yesuusi oottido maalaalissiyaabatuppe ha wodiyan nuuni darobaa tamaarana danddayoos. Ha huuphe yohuwan, he maalaalissiyaabatuppe nu ammanuwaa minttana danddayiya amaridabata beꞌana. Yesuusi maalaalissiyaabaa oottido wode, bana ziqqi oottiisinne asawu qarettiis; nuuni A leemisuwaa waati kaallanaakko pilggana.

4. Yesuusi oottido ammanuwaa minttiya maalaalissiyaabati nuna obaa tamaarissiyoonaa?

⁴ Nu ammanuwaa minttiya Yesuusi oottido maalaalissiyaabati abaa xalla gidennan, A Aawaabaakka nuna tamaarissoosona. Maalaalissiyaabata oottanaadan wolqqaa immiday Yihoowa. Oosuwaa 10:38y hagaadan gees: “Xoossai . . . Yesuusa Geeshsha Ayyaanaaninne wolqqan tiyiis; Xoossai aara de7iyo gishshau, lo77obaa i oottiiddinne xalahe halaqaassi haarettida ubbaa pattiiddi yuuyiis.” Yesuusi oottido maalaalissiyaabata gujjin, I haasayidonne oottido ubbabay I ba Aawaa qofaa wottiyoobi baynna hanotan qonccissiyoogaakka hassaya. (Yoh. 14:9) Yesuusi oottido maalaalissiyaabatuppe nuuni tamaarana danddayiyo heezzubata akeeka.

5. Yesuusi maalaalissiyaabata oottanaadan denttettidabay aybee? (Maatiyoosa 20:30-34)

⁵ Koyroogee, Yesuusinne A Aaway nuna keehi siiqiyoogaa. Yesuusi saꞌan deꞌiyo wode metootidaageeta maaddanawu maalaalissiyaabaa oottiyo wolqqaa goꞌettiyoogan asaa keehi siiqiyoogaa bessiis. Issi wode, ayfee xeellenna naaꞌꞌu asati Yesuusi eta maaddanaadan mintti woossidosona. (Maatiyoosa 20:30-34 nabbaba.) Yesuusi “etau qarettidi” eta pattidoogaa akeeka. Yesuusi wozanappe qarettidoogee I namisettidaageeta mizanaadaaninne inchchirichchay oyqqido bitaniyaa pattanaadan oottiis; hegee asaa I keehi siiqiyoogaa bessees. (Maa. 15:32; Mar. 1:41) ‘Qarettiya’ Xoossaa Yihoowaynne A Naꞌay nuna keehi siiqiyoogaanne eti nu waayiyan azzaniyoogaa ammanettana danddayoos. (Luq. 1:78; 1 PHe. 5:7) Eti asaa gakkiya qohuwaa ubbaa xayssanawu yeemuwan naagoosona!

6. Xoossay Yesuusawu ay oottiyo wolqqaa immidee?

⁶ Naaꞌꞌanttoogee, asaa meto ubbaa xayssanaadan Xoossay Yesuusawu wolqqaa immidoogaa. Yesuusi maalaalissiyaabata oottiyoogan, nuuni mule xayssana danddayenna metuwaa I xayssana danddayiyoogaa bessiis. Leemisuwawu, asay metootanaadan gaaso gidida laattido nagaraappe, qassi hegee kaalettido harggiyaappenne hayquwaappe nuna laꞌa kessiyo wolqqay awu deꞌees. (Maa. 9:1-6; Roo. 5:12, 18, 19) Yesuusi oottido maalaalissiyaabati ‘hargge ubbaappe’ pattana, ubba qassi hayqqidaageeta denttana danddayiyoogaa bessoosona. (Maa. 4:23; Yoh. 11:43, 44) Qassi, wolqqaama gotee coꞌꞌu gaanaadan oottiyoonne iita ayyaanata xooniyo wolqqay awu deꞌees. (Mar. 4:37-39; Luq. 8:2) Yihooway ba Naꞌawu hegaa mala gita wolqqaa immidoogaa eriyoogee keehi minttettiyaaba!

7-8. (a) Yesuusi oottido maalaalissiyaabatuppe denddidaagan ay ammanettana danddayiyoo? (b) Neeni ooratta alamiyan beꞌanawu yeemuwan naagiyo maalaalissiyaabay aybee?

⁷ Heezzanttoogee, nuuni Xoossay ehanawu qaalaa gelidobati A Kawotettaa haaruwan polettanaagaa ammanettiyoogaa. Yesuusi  saꞌan asa gididi deꞌido wode oottido maalaalissiyaabati I saluwan Xoossaa Kawotettaa Kawo gidiyo gishshawu, kumetta saꞌan hagaappe aaruwan oottanaagaa nuna hassayissoosona. Matan Kiristtoosi saꞌaa haariyo wode nuuni demmanabata beꞌa. Yesuusi asay waayettanaadan oottiya hargge ubbaa xayssiyo gishshawunne bollaa pacay deꞌennaadan oottiyo gishshawu nuuni kumetta hanotan payya gidana. (Isi. 33:24; 35:5, 6; Ajj. 21:3, 4) Nuuni mule namisettokko woy daafabay gattiyo qohuwan mule waayettokko. (Isi. 25:6; Mar. 4:41) Nuuni siiqiyo “duufuwan de7iyaageeti” denddiyo wode eta mokki ekkiyoogan nu keehi ufayttana. (Yoh. 5:28, 29) Neeni ooratta alamiyan beꞌanawu yeemuwan naagiyo maalaalissiyaabay aybee?

⁸ Yesuusi maalaalissiyaabata oottido wode, bana ziqqi oottiisinne asawu qarettiis; hegeeti nuuni kaallana koshshiyo eeshshata. Ane naaꞌꞌu leemisota beꞌoos; Qaanan kiyida bullachchaabaa yootiya taarikiyan doommana.

9. Bullachchan Yesuusi ay oottidee? (Yohaannisa 2:6-10)

⁹ Yohaannisa 2:6-10 nabbaba. Bullachchan woyne eessay wurido wode, Yesuusi issibaa oottana koshshii? Koshshenna. Masee maalaalissiyaabaa oottidi haattaa woyne eessawu laammanaagaa xeelliyaagan kasetidi odettida hiraagi baawa. SHin ne bullachchan ushshay wuriyaakko neeni waananaakko qoppa. Yesuusi he soo asawu ubba qassi bullashettiyaagaassinne  bullashettiyaarissi qarettido gishshawu, eti yeellatanaadan koyibeenna. Yaatiyo gishshawu, ha huuphe yohuwaa doomettan odettidoogaadan I maalaalissiyaabaa oottiis. Yesuusi 390 litiro gidiya haattaa ayfee woyne eessawu laammiis. I daro woyne eessaa giigissidoy hegaappe attidaagaa sinttappe goꞌettanaadan woy hegee bayzettin he aqo oyqqidaageeti miishshaa demmanaadan gidennan aggenna. He aqo oyqqidaageeti Yesuusa keehi galatidoogee qoncce!

10. Yohaannisa shemppo 2n deꞌiya taarikiyan odettida maaddiya qonccissoti awugeetee? (Misiliyaakka xeella.)

¹⁰ Yohaannisa shemppo 2n deꞌiya taarikiyan odettida maaddiya qonccissota akeeka. Yesuusi shuchcha baattatun haattaa kunttibeennaagaa akeekadii? Asay an xeelaa wottanaadan oottiyoogaappe ashkkarati baattan haattaa kunttanaadan yootiis. (Paydo 6, 7) Qassi Yesuusi haattaa woyniyawu laammidi, bullachchaa alaafiyawu woyniyaappe efibeenna. Ashkkarati efaanaadan yootiis. (Paydo 8) Yesuusi shoobettidi yiida asaa sinttan burccukkuwan woyniyaa oyqqidi, ceeqettiiddi ‘Taani giigissido woyniyaappe uyite!’ giibeenna.

11. Yesuusi oottido maalaalissiyaabaappe nuuni ay tamaariyoo?

¹¹ Yesuusi haattaa woyne eessawu laammido maalaalissiyaabaappe nuuni ay tamaariyoo? Nuna ziqqi oottana koshshiyoogaa tamaaroos. Yesuusi maalaalissiyaabaa oottido gishshawu ceeqettibeenna; I oottido aybiininne mule ceeqetti erenna. SHin I darotoo bana ziqqi oottidi ba Aawaa bonchchiisinne sabbiis. (Yoh. 5:19, 30; 8:28) Nuuni ubba wode nuna ziqqi oottidi Yesuusa leemisuwaa kaallikko, nu oottidoban ceeqettokko. Nuuni Yihoowa haggaazuwan oottiyoobay aybanne gidin, nunan gidennan, awu oottanaadan nuussi maataa immida nu Xoossan ceeqettiyaageeta gidoos. (Erm. 9:23, 24) Nuuni A bonchchiyoogee bessiyaaba. Nuuni Yihoowa maadoy baynnan loꞌꞌobaa aybanne mule oottana danddayokko.—1 Qor. 1:26-31.

12. Yesuusaagaadan nuna ziqqi oottana danddayiyo hara ogee aybee? Leemisuwaa yoota.

¹² Yesuusaagaadan nuna ziqqi oottana danddayiyo hara ogiyaa beꞌa. Ha hanotaa qoppa: Issi cimay gubaaꞌiyawu oottiyaagaa gidida issi yelagay koyro haasayiyo dere haasayaa giigettanaadan maaddiyoogan daro wodiyaa wurssiis. He cimay A maaddido gishshawu, he yelaga ishay gubaaꞌiyaa minttettiya loꞌꞌo haasayaa haasayiis. SHiiquwaappe simmin, issi uri he cimaakko yiidi, “Yelaga ishay keehi loꞌꞌo haasayaa haasayiis” yaagiis. He cimay ‘Ee, taani A maaddiyoogan daro wodiyaa wurssaas’ gaana koshshiiyye, I bana ziqqi oottidi, ‘Ee, I keehi loꞌꞌo haasayaa haasayiis’ gaana koshshii? Nuuni nuna ziqqi oottikko, haratussi oottido loꞌꞌobaa gishshawu bonchchuwaa ekkana koshshenna. Nuuni oottiyoobaa Yihooway beꞌiyoogaanne nashshiyoogaa eriyo gishshawu ufayttoos. (Maatiyoosa 6:2-4ra gatta xeella; Ibr. 13:16) Nuuni Yesuusaagaadan nuna ziqqi oottiyo wode Yihooway ufayttanaagee qoncce.—1 PHe. 5:6.

13. Yesuusi Nayna katamaa matan beꞌidobay aybee, qassi I waatidee? (Luqaasa 7:11-15)

¹³ Luqaasa 7:11-15 nabbaba. Yesuusi saꞌan haggaaziyoogaa doommoosappe naaꞌꞌu laytta gidiya wodee aadhdhi simmin hanidabaa qoppa. I hananabaa yootiya Elssaaꞌi 900 gidiya layttappe kase issi maccaasee naꞌaa hayquwaappe denttido, SHuneema giyoosaappe daro haakkennan deꞌiya Galiila katamaa Nayna biis. (2 Kaw. 4:32-37) Yesuusi katamaa penggiyaa matido wode, mooguwawu  katamappe kiyiya asaa beꞌiis. Hanotay keehi azzanttees; ayssi giikko, he amꞌꞌeessi deꞌiya mexi issi naꞌay hayqqiis. SHin kayyottiya aayyiyaa barkka deꞌukku; katamaappe yiida daro asay iira deꞌees. Yesuusi anhaa tookkidi biyaageeta essidi, he kayyottida aayeeyyo I naꞌaa hayquwaappe denttiyoogan maalaalissiyaabaa oottiis! Wonggeletun odettida Yesuusi hayquwaappe denttido heezzatuppe hagee koyroogaa.

14. Luqaasa shemppo 7n deꞌiya taarikiyan odettida maaddiya qonccissoti awugeetee? (Misiliyaakka xeella.)

¹⁴ Luqaasa shemppo 7n deꞌiya taarikiyan odettida maaddiya qonccissota akeeka. Yesuusi kayyottiya aayyiyo ‘beꞌido’ wode ‘iyyo qarettidoogaa’ akeekadii? (Paydo 13) Geella A ba naꞌaa anhaa tookkidi biyaageetu matan yeekkaydda hemettishin Yesuusi beꞌidi iyyo qarettiis. Yesuusi he aayeessi qarettiyoogaa bessiis. I O, “Yeekkoppa” giido wode shonggaara deꞌiya minttettiya qaalan haasayidoogee qoncce. Yaatidi O maaddanawu I issibaa oottiis. Yesuusi naꞌaa hayquwaappe denttidi, “a aayeessi immiis.”—Paydo 14, 15.

15. Yesuusi oottido maalaalissiyaabaappe ay tamaariyoo?

¹⁵ Yesuusi amꞌꞌe maccaasee naꞌaa hayquwaappe denttiyoogan oottido maalaalissiyaabaappe nuuni ay tamaariyoo? Kayyottidaageetussi qarettana koshshiyoogaa tamaaroos. Yesuusaagaadan, nuuni hayqqidaageeta denttana danddayennaagee tuma. SHin akeekan xeelliyaageeta gidiyoogan kayyottidaageetussi Yesuusadan qarettana danddayoos. Eta maaddanawunne minttettanawu haasayiyoobaaninne oottiyooban etawu qarettana danddayoos. d (Lee. 17:17; 2 Qor. 1:3, 4; 1 PHe. 3:8) Kehatettan oottiyo guuttabaykka eta keehi minttettana danddayees.

16. Misiliyan qonccidaagaadan, mata wode I naꞌiya hayqqido issi aayeeppe neeni ay tamaaray?

¹⁶ Deꞌuwan hanida issi taarikiyaa beꞌa. Amarida layttappe kase, gubaaꞌe shiiquwan mazamuree yexettishin issi michchiyaa yeekkiya aayyiyo beꞌaasu. He mazamuree dendduwaa  hidootaabaa qonccissees; qassi he aayeessi mata wode yelaga naꞌiya hayqqaasu. He michchiyaa hegaa eriyo gishshawu sohuwaara O qoommada iira mazamuriyaa yexxaasu. He aayyiyaa guyyeppe hagaadan gaasu: “Ishanttinne michchontti keehi siiqiyoogaa akeekaas.” A shiiquwaa biidoogan keehi ufayttaasu. A gujjada hagaadan gaasu: “Nuuni SHiiquwaa Addaraashan maaduwaa demmoos.” Kayyottidi ‘bantta ayyaanan liiqidaageetussi’ qarettiyoogaa bessanawu nuuni oottiyo guuttabaakka, Yihooway beꞌiyoogaanne nashshiyoogaa ammanettana danddayoos.—Maz. 34:18.

17. Nuuni ha huuphe yohuwan ay tamaaridoo?

¹⁷ Yesuusi oottido maalaalissiyaabata yootiya Geeshsha Maxaafaa taariketa xannaꞌiyoogee nuna keehi minttettees. He taariketi Yihoowaynne Yesuusi nuna keehi siiqiyoogaa, asaa meto ubbaa xayssanawu Yesuusawu wolqqay deꞌiyoogaa, qassi matan Xoossaa Kawotettay kumetta saꞌaa haariyo wode Xoossay qaalaa gelidobati polettanaagaa nuuni ammanettana danddayoogaa bessoosona. Nuuni he taariketa xannaꞌiyo wode, Yesuusa eeshshaa waati bessana danddayiyaakko loytti qoppana danddayoos. Yesuusi oottido hara maalaalissiyaabata buzo xinaatiyan woy So Asaa Goynuwan xannaꞌanawu prograamiyaa kessana danddayaasa. Neeni ay tamaaridaakko akeeka, yaatada tamaaridobaa haratussi yoota. Neeni yaatikko, minttetiya darobaa haratuura haasayana danddayaasa!—Roo. 1:11, 12.

18. Nuuni kaalliya huuphe yohuwan ay beꞌanee?

¹⁸ Yesuusi hayquwaappe denttido heezzatuppe wurssettaagaa I saꞌan haggaazido wurssetta heeran, hayquwaappe denttidoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. SHin hagee haratuppe dummatees; ayssi giikko, hayqqoosappe oyddu gallassa gidido ba mata laggiyaa I hayquwaappe denttiis. Ha maalaalissiyaabaappe nuuni ay tamaariyoo? Qassi nuuni dendduwaa hidootan waati mintti ammanana danddayiyoo? Kaalliya huuphe yohuwan ha oyshata pilggana.