1. Daafabawu giigettiyoogee loꞌꞌo gidiyoy aybissee?

 GIIGETTIYOOGEE shemppuwaa ashshees. Leemisuwawu, daafabay gakkiyo wode hegawu kasetidi giigettida asay attananne harata maaddana danddayees. Asaa maaddiya Awurooppan deꞌiya dirijjitee hagaadan giis: “Loytti giigettiyoogee shemppuwaa ashshana danddayees.”

2. Gita waayiyawu nuuni giigettana koshshiyoy aybissee? (Maatiyoosa 24:44)

² ‘Gita waayee’ qoppennan doommana. (Maa. 24:21) SHin gita waayee yaanaagaa nuuni eriyo gishshawu hegee hara daafabatuppe dummatees. Yesuusi 2,000 gidiya layttaappe kase, he gallassawu giigi uttanaadan bana kaalliyaageetuyyo mintti yootiis. (Maatiyoosa 24:44 nabbaba.) Nuuni giigi uttikko, he waayissiya wodiyaa gencciyoogeenne harati yaatanaadan maaddiyoogee metennaba.—Luq. 21:36.

3. Genccay, qaretaynne siiqoy nuuni gita waayiyawu giigi uttanaadan waati maaddii?

³ Gita waayiyawu giigi uttanaadan nuna maaddana danddayiya heezzu eeshshata ane beꞌoos. Wolqqaama pirddaa kiitaa sabbakanaadan nuussi odettiyo wodenne ammanennaageeti nuna eqettiyo wode nuuni waatanee? (Ajj. 16:21) Yihooway nuna ashshanaagaa ammanettidi awu azazettanawu genccana koshshees. Nu ishanttu aqoy amaridaagee woy ubbay xayikko nuuni waatanee? (Imb. 3:17, 18) Nuuni etassi qarettiyo gishshawu koshshiyaaban eta maaddoos. Issippe denddiya kawotettati qohuwaa gattin nuuni amarida wodiyawu daro ishanttuuranne michchonttuura issippe deꞌana koshshikko nu waatanee? (Hiz. 38:10-12) He waayissiya wodiyaa genccanaadan maaddanawu nuuni eta wozanappe siiqana koshshees.

4. Nuuni ubbatoo genccana, qarettananne siiqana koshshiyoogaa Geeshsha Maxaafay waati qonccissii?

⁴ Xoossaa Qaalay nuuni ubbatoo genccanaadan, qarettanaadaaninne siiqanaadan minttettees. Luqaasa 21:19y hagaadan  gees: “Danddayan intte intte shemppuwaa ashshana.” Qolasiyaasa 3:12y hagaadan gees: “Qaretaa . . . maayite.” Qassi 1 Tasalonqqe 4:9, 10y hagaadan gees: “Intte intte huuphen issoi issuwaa siiqanaadan, Xoossai inttena [tamaarissiis.] . . . SHin nu ishatoo intte, hegaappe gujji gujjidi eta siiqana mala, inttena woossoos.” Ha xiqiseti xaafettidoy kasekka gencciya, qarettiyaanne siiqiya erissiyo ashkkaratussa. SHin, eti ubbatoo he eeshshata bessana koshshiis. Nuunikka yaatana koshshees. Hegawu nuna maaddana mala, beni Kiristtaaneti ha eeshshata waati bessidaakko ane pilggoos. Yaatidi he erissiyo ashkkaratu leemisuwaa nuuni waati kaallana danddayiyaakko, qassi gita waayiyawu waani giigetti uttanaakko beꞌana.

5. Beni Kiristtaaneti banttana gakkida metuwaa waati genccidonaa?

⁵ Beni Kiristtaaneti genccana koshshiis. (Ibr. 10:36) He wode deꞌiya daro asaagaa mala metoy eta gakkees. SHin eti Kiristtaane gidiyo gishshawukka metoy gakkees. Etappe darota Ayhuda haymaanootiyaa kaalettiyaageetinne Rooma sunttatu xalla gidennan, eta soo asaykka yedettees. (Maa. 10:21) Qassi gubaaꞌiyan shaahotettaa medhdhanawu baaxetiya kaddidaageetu worddo timirttiyaappe eti naagettana koshshiis. (Oos. 20:29, 30) SHin, he Kiristtaaneti ammanettidi genccidosona. (Ajj. 2:3) Waatidi? Gencciyoogan leemiso gidiya Geeshsha Maxaafan etabay odettido Iyyooba mala asatubaa eti loytti qoppidosona. (Yaaq. 5:10, 11) Qassi wolqqaa demmanawu woossidosona. (Oos. 4:29-31) Eti gencciyaaba gidikko Yihooway eta woytanaagaa ubbatoo qoppoosona.—Oos. 5:41.

6. Maarita yedetaa genccanawu oottidobaappe neeni ay tamaaray?

⁶ Xoossaa Qaalaaninne nu xuufetun etabay odettido gencciyoogan leemiso gidida asatubaa nuuni ubbatoo xannaꞌiyo wodenne hegaa wotti dentti qoppiyo wode nuunikka genccana danddayoos. Yaatiyoogan, Albaaniyan deꞌiya Maarito giyo michchiyaa so asaappe gakkiya wolqqaama yedetaa genccaasu. A hagaadan gaasu: “Geeshsha Maxaafan deꞌiya Iyyooba taarikee tana keehi minttettiis. I keehi tuggatiis; qassi A bolli metuwaa gattiday oonakko I erana xayikkonne, ‘hayqqana gakkanaassikka taani suure gidiyoogaa aggikke’ yaagiis. (Iyy. 27:5) Iyyooba gakkida metoy taagaappe keehi aadhdhiyoogaa qoppaas. A bolli metuwaa gattiday oonakko Iyyoobi erana xayikkokka, taani ta bolli metuwaa gattiyay oonakko erays.”

7. Ha wodiyan nuna wolqqaama metoy gakkibeennaba gidikkokka, nuuni waatana koshshii?

⁷ Qassi nuuni Yihoowa darotoo woossiyoogaaninne nuna qofissida ubbabaa awu yootiyoogan kaseegaappe aaruwan genccana danddayoos. (Pili. 4:6; 1 Tas. 5:17) Geella haꞌꞌi nena wolqqaama metoy gakkibeennaba gidana danddayees. SHin neeni hanqqettiyo wode, haniyoobaa xayiyo wode, woy ay oottanaakko erennan aggiyo wode ubban maaduwaa demmanawu Yihoowa woossay? Ha wodiyan nena gakkiya guutta metuwawu maaduwaa demmanawu Yihoowa woossikko, sinttappe nena wolqqaama metoy gakkiyo wode yaatanawu mammottakka. He wode I nena awude, qassi waati maaddanaakko loytti eriyoogaa ammanettaasa.—Maz. 27:1, 3.

8. Haꞌꞌi metuwaa gencciyoogee sinttappe gakkiya metuwaa genccanaadan nuna maaddana danddayiyoogaa Meeri hanotay waati bessii? (Yaaqooba 1:2-4) (Misiliyaakka xeella.)

⁸ Ha wodiyan nuna gakkiya metuwaa nuuni genccikko, sinttappe gita waayiyaa wodekka genccana danddayoos. (Roo. 5:3) Nuuni hegaadan gaana danddayiyoy aybissee? Daro ishanttinne michchontti issi metuwaa gencciyo wode ubban hegee hara metuwaa genccanaadan eta maaddiyoogaa yootoosona. Eti  issi metuwaa Yihooway maaddin gencciyo wode, Yihooway eta maaddanawu koyiyoogaa kaseegaappe aaruwan ammanoosona. Qassi ammanoy eti hara metuwaa genccanaadan maaddiis. (Yaaqooba 1:2-4 nabbaba.) Albaaniyan deꞌiya Meero giyo aqinyaa O kase gakkida metuwaa A genccidoogee haꞌꞌi gakkiya metuwaa genccanaadan maaddidoogaa akeekaasu. Daro metoy I xalaalaa gakkiiddi deꞌiyaabadan issi issitoo qoppiyoogaa A yootaasu. SHin aadhdhida 20 layttatun Yihooway O maaddanawu oottido darobaa A hassayada baassi hagaadan gawusu: ‘Ammanettada deꞌa. Daro metuwaa genccanaadan Yihooway nena maaddido gishshawu haꞌꞌi awu haggaaziyoogaa aggoppa.’ Neenikka genccanaadan Yihooway nena loytti maaddidobaa wotta dentta qoppana danddayaasa. Neeni metuwaa gencciyo wode ubban, I hegaa akeekiyoogaanne nena woytanaagaa ammanetta. (Maa. 5:10-12) Yaatikko, gita waayee doommiyo wode neeni waata genccanaakko erana, qassi aggennan genccanawu murttana.

9. Sooriyaa Anxxookiyaa gubaaꞌiyan deꞌiyaageeti qarettiyoogaa waati bessidonaa?

⁹ Yihudan deꞌiya Kiristtaaneti keehi namisettido wode hanidabaa qoppa. Sooriyaa Anxxookiyaa gubaaꞌiyan deꞌiyaageeti he namisaabaa siyidi Yihudan deꞌiya bantta ishanttussi qarettidoogee qoncce. Yaatiyo gishshawu qarettiyoogaa oosuwan bessidosona. Eti “bantta wolqqaa keenaa miishshaa peeridi, Yihudan de7iya bantta ishanttussi maaduwaa yeddanau qofaa qachchidosona.” (Oos. 11:27-30) Namisan qohettida ishantti deꞌiyoy haahosan gidikkokka, Anxxookiyaa Kiristtaaneti eta maaddanawu qofaa qachchidosona.—1 Yoh. 3:17, 18.

10. Nu mala Kiristtaaneti daafaban qohettiyo wode qarettiyoogaa ayba ogetun bessana danddayiyoo? (Misiliyaakka xeella.)

¹⁰ Ha wodiyan nu mala Kiristtaaneti daafaban qohettidoogaa eriyo wode, nuunikka qarettiyoogaa bessana danddayoos. Geella nuuni oottana danddayiyoobay deꞌiyaakkonne cimata oychchiyoogan, kumetta saꞌan oosettiya oosuwawu miishshaa immiyoogan woy daafaban qohettidaageetussi woossiyoogan sohuwaara maaddoos. b (Lee. 17:17) Leemisuwawu, koronaa harggiyaa wodiyan maadoy koshshiyoogeeta maaddanawu Daafaban Qohettidaageeta Maaddiya Konttee 950ppe daroy 2020n kumetta saꞌan sunttettiis. Qohettidaageeta maaddiyo oosuwan hashetida ishanttanne michchontta keehi galatoos. Eti ishanttussinne michchonttussi qarettiyo gishshawu, asatettan koshshiyaabaa immidosona, Yihoowawu aggennan haggaazanaadan eta maaddidosona; issi issitoo qassi keettatanne goyno sohota bottokonidosona woy zaaretti keexxidosona.—2 Qoronttoosa 8:1-4​ra gatta xeella.

11. Nuuni qarettiyo wode saluwan deꞌiya nu Aawaa waati bonchchissiyoo?

¹¹ Daafabay gakki simmin qarettiyoogaa bessiyo wode, nuuni nu goꞌꞌaa aggibayiyoogaa harati akeekoosona. Leemisuwawu, 2019n Dooriyan geetettiya wolqqaama gotee Bahamasan issi SHiiquwaa Addaraashaa muleera xayssiis. Nu ishantti addaraashaa zaaretti keexxiyo wode, he oosuwaa ay keenaa miishshan oottanaakkonne Yihoowa Markka gidenna konttiraatiyaa oottiya bitaniyaa oychchidosona. I etawu hagaadan giis: “Koshshiya issi issibaa immanawunne coo oottanawu . . . koyays. . . . Taani hegaa intte dirijjitiyawu oottanawu koyiyo gishshataassa. [Intte] intte ishanttussi qoppiyoogee tana maalaalissiis.” Ha alamiyan deꞌiya daro asay Yihoowa erenna. SHin Yihoowa Markkati harata maaddanawu oottiyoobaa  etappe daroti beꞌoosona. Haratussi qarettiyoogee ‘maarotettay daro gidido’ Yihoowabaa asay loyttidi eranawu koyanaadan oottiyoogaa nuuni akeekiyo wode keehi ufayttoos!—Efi. 2:4.

12. Ha wodiyan qarettiyoogee gita waayiyawu giigettanaadan nuna waati maaddii? (Ajjuutaa 13:16, 17)

¹² Nuuni gita waayiyaa wode qarettana koshshiyoy aybissee? Ha alamiyaa kawotettatuyyo exatennaageetu bolli ha wodiyaaninne gita waayiyaa wode metoy gakkanaagaa Geeshsha Maxaafay yootees. (Ajjuutaa 13:16, 17 nabbaba.) Deꞌuwawu koshshiyaabaa demmanawu nu ishanttussinne michchonttussi maadoy koshshana danddayees. Nu Kawoy, Kiristtoos Yesuusi asaa pirddanawu yiyo wode nuuni qarettiyoogaa akeekidi ‘Kawotettaa laattite’ giidi nuna shoobbanaadan koyoos.—Maa. 25:34-40.

13. Roome 15:7y yootiyoogaadan, beni Kiristtaaneti issoy issuwaara kaseegaappe aaruwan waani siiqettidonaa?

¹³ Beni Kiristtaaneta shaakki erissiya malaatay siiquwaa. SHin siiquwaa bessiyoogee etassi aynne metennabee? Roome gubaaꞌiyan daro qommo asay deꞌiyoogaa beꞌa. Amaridaageeti Muuse Higgiyawu azazettana koshshiyoogaa tamaarida Ayhudata, shin harati dumma dumma wogan diccida Ayhuda gidenna asata. Harati goqa gidikkokka, amarida Kiristtaaneti aylle gidennan aggokkona; geella amaridaageeti qassi godata. Hegaa mala dummatettay deꞌishinkka he Kiristtaaneti issoy issuwaara aggennan waani siiqettidonaa? Kiitettida PHawuloosi eti ‘issoy issuwaa mokkanaadan’ yootiis. (Roome 15:7 nabbaba.) I woyganawu koyidee? “Mokkite” geetettidi birshshettida qaalay issi urawu kehiyoogaa woy son imatuwaa mokkiyoogaa, woykko lagge oottiyoogaa qonccissees. Leemisuwawu, baqatida aylliyaa Anaasimoosa ‘kehatettan loytti mokkanaadan’ PHawuloosi Pilimoonayyo odiis. (Pilm. 17) Qassi PHirisqqilanne Aqiili etaagaa keenaa Kiristtaanetu timirttiyaa loytti erenna Aphiloosa ‘bantta son’ mokkidosona. (Oos. 18:26) He Kiristtaaneti eta giddon deꞌiya dummatettay metuwaa medhdhanaadan paqqadibookkona, qassi issoy issuwaa mokkidosona.

14. Aananne I azinay siiqiyoogaa waati bessidonaa?

¹⁴ Nuunikka nu ishanttuuranne michchonttuura laggetiyoogaaninne issippe wodiyaa aattiyoogan siiqiyoogaa bessana danddayoos. Darotoo hegee etikka nuna siiqanaadan denttettees. (2 Qor. 6:11-13) Aanibaanne I azinaabaa beꞌa. Misoonaawe gididi oottiya ha azinaynne machchiyaa Arggo Afirkkan ooratti maddabettido sohuwaa bin darin takkennan koronaa harggee doommiis. He harggiyaa gaasuwan eti gubaaꞌiyan deꞌiyaageetuura issippe gayttana danddayibookkona. Yaatin he azinaynne machchiyaa siiqiyoogaa waati bessidonaa? Yan deꞌiya ishanttuuranne michchonttuura gayttanawunne etaara loytti erettanawu keehi koyiyoogaa yootanawu Intternneetiyaa goꞌettidosona. Misoonaaweti bessido siiquwaa gishshawu daro so asay keehi galatees, darotoo etawu dawaleesinne kiitaa xaafees. He misoonaaweti bantta ooratta gubaaꞌiyan deꞌiya ishanttuuranne michchonttuura erettanawu baaxetidoy aybissee? Aana hagaadan gaasu, “Loꞌꞌo wodiyankka iita wodiyankka taassinne ta soo asaassi siiquwaa bessida ishanttanne michchontta taani mule dogikke. Eta leemisoy taakka haratussi siiquwaa bessanaadan denttettiis.”

15. Nu ishanttanne michchontta ubbaa siiqiyoogaa xeelliyaagan Vaaneesippe ay tamaaray? (Misiliyaakka xeella.)

¹⁵ Nuuppe daroti diccido hanotaaninne eeshshan dumma gidida ishanttuuranne michchonttuura gubaaꞌiyan issippe shiiqoos. Eta loꞌꞌo eeshshan xeelaa wottiyoogan eta ubbaa  kaseegaappe aaruwan siiqana danddayoos. Niwu Zilanden haggaaziya Vaaneeso giyo michchiyaa I gubaaꞌiyan deꞌiya amaridaageetuura laggetanawu metootaasu. SHin eta eeshshay O yiilloyiyoogeetuppe haakkiyoogaa aggada, etaara daro wodiyaa aattanawu kuuyaasu. Yaatiyoogee Yihooway etabaa dosiyoobaa akeekanaadan O maaddiis. A hagaadan gaasu: “Ta azinay woradaa xomoosiyaagaa gidiyo gishshawu, dumma dumma eeshshay deꞌiyo daro ishanttuuranne michchonttuura issippe wodiyaa aattoos; hegaappe denddidaagan etaara laggetanawu metotabeykke. Taani haꞌꞌi dummatettaa dosays. Yihooway awu dumma dumma asay goynnanaadan paqqadido gishshawu ikka hegaa dosiyoogee qoncce.” Nuuni harata Yihooway xeelliyoogaadan xeelliyo wode, eta siiqiyoogaa bessoos.—2 Qor. 8:24.

16. Gita waayiyaa wode siiqoy keehi koshshiyoy aybissee? (Misiliyaakka xeella.)

¹⁶ Gita waayiyaa wode siiqettiyoogee keehi koshshiyaaba. He waayee doommiyo wode Yihooway nuna waati naaganee? Beni Baabilooneti qohuwaa gattido wode Yihooway ba asay ay oottanaadan azazidaakko akeeka: “Ta asatoo, haa yiite; yiidi intte soo gelidi, kariyaa intte bolli gorddite. GODAA hanqqoi aadhdhana gakkanaassi, guutta wodiyaa inttena qosite.” (Isi. 26:20) Geella gita waayiyaa wode hegaa mala kaaletuwaa kaalliyoogee koshshana danddayees. “Soo” giya qaalay gubaaꞌiyaa qonccissiyaaba gidana danddayees. Yihooway nuuni nu ishanttuuranne michchonttuura ubbatoo awu haggaazikko gita waayiyaa wode nuna naaganawu qaalaa geliis. Hegaa gishshawu, nuuni nu ishantta siiqanawu ha wodiyan loytti baaxetana koshshees. Yaatiyoogee nuuni attanaadan oottana danddayees!

17. Nuuni haꞌꞌi giigettikko gita waayiyaa wode ay oottana danddayiyoo?

¹⁷ “GODAA gita gallassai” asa ubbawu keehi waayissiya wode gidana. (Sof. 1:14, 15) Yihoowa asaykka waayettana. SHin nuuni haꞌꞌi giigettikko, woppu giidi deꞌananne harata maaddana. Nuna gakkiya ay metuwaakka nuuni genccana. Nu mala Kiristtaaneti waayettiyo wode, etawu qarettiyoogaaninne koshshiyaabaa kunttiyoogan eta maaddanawu nuussi danddayettida ubbabaa oottana. Qassi nuuni nu ishanttanne michchontta haꞌꞌi siiqikko, sinttappekka siiqana. He wode, daafabaynne waaye ubbay xayido alamiyan merinaa deꞌuwaa immiyoogan Yihooway nuna woytana.—Isi. 65:17.