1-2. Issi Kiristtaanee keehi adussa pooqe mala gidana danddayiyoy ayba ogiyaanee? (1 Qoronttoosa 15:58)

 JAAPPAANEN Tookkiyon, 1978n keehi adussa pooqee gimbbettiis. He kataman darotoo biittay qaaxxiyo gishshawu asay hegee kunddennan waani minni eqqide giidi qoppees. Kunddennan minni eqqanaadan oottidabay aybee? He pooqee biittay qaaxxiyo wode kunddenna mala keehi minonne hegaa mala wodetun aynne hanennaadan oottidi manddiiseti gimbbidoogaa. Kiristtaaneti he pooqiyaa mala. Aybin?

² Issi Kiristtaanee minni eqqidaagaanne hanotaadan haniyaagaa gidana bessees. I mino gidana koshshees, qassi Yihoowa higgetanne I kessido maarata ubbatoo azazettanawu murttidaagaa gidana bessees. (1 Qoronttoosa 15:58 nabbaba.) I ‘ero giyaagaanne’ Yihoowawu ammanettiyaagaa. Hara baggaara qassi danddayettiyo woy koshshiyo wode I ‘ashkke’ woy hanotaadan haniyaagaa gidana bessees. (Yaaq. 3:17) Bessiyaagaadan qoppiya issi Kiristtaanee zozza gidenna woy maaraa xaasayi xeellenna. Nuuni waani minni eqqana danddayiyaakko ha huuphe yohuwan pilggana. Qassi nuuni ubbatoo azazettanawu metootanaadan Seexaanay goꞌettiyo ichchashu hiillatanne nuuni A eqettana danddayiyo ogiyaa beꞌana.

3. Higgiyaa Kessanawu Ubbaappe Aadhdhiya Maatay Deꞌiyoogee Oosuwaa 15:28, 29n yootido higgeti awugeetee?

³ Higgiyaa kessanawu ubbaappe aadhdhiya maatay Yihoowawu deꞌees, qassi I kessido higgeta ba asay akeekanawu metootennaadan oottees. (Isi. 33:22) Leemisuwawu, koyro xeetu layttan deꞌida oosuwaa kaalettiya citay Kiristtaaneti minnidi eqqana koshshiyo heezzu ogeta qonccissiis: (1) eeqa goynuwaa ixxidi Yihoowa xallawu goynniyoogaa, (2) suuttay geeshsha gidiyoogaa yootiya Yihoowa higgiyaa azazettiyoogaa,  qassi (3) pokkobaappe haakkanaadan Geeshsha Maxaafay yootiyo zoriyaa azazettiyoogaa. (Oosuwaa 15:28, 29 nabbaba.) Ha wodiyan deꞌiya Kiristtaaneti ha heezzu ogetun waani minni eqqana danddayiyoonaa?

4. Nuuni Yihoowa xalaalawu goynnanawu waatana danddayiyoo? (Ajjuutaa 4:11)

⁴ Nuuni eeqa goynuwaa ixxidi Yihoowa xallawu goynnoos. Israaꞌeelati A xalaalawu goynnanaadan I azaziis. (Zaa. 5:6-10) Qassi Yesuusi Dabloosan paacettido wode, nuuni Yihoowa xalaalawu goynnana bessiyoogaa geeshshidi yootiis. (Maa. 4:8-10) Yaatiyo gishshawu, nuuni eeqawu goynnokko. Haymaanootiyaa kaalettiyaageeta, polotikan alamiyaa haariyaageeta gidin woy ispporttiyaaninne haraban hayttatidaageeta gidinkka xoossadan xeellidi ay asawunne goynnokko. Nuuni Yihoowawu exatoos, qassi ‘ubbabaa medhdhida’ A xalaalawu goynnoos.—Ajjuutaa 4:11 nabbaba.

5. Nuuni deꞌuwaanne suuttaa bonchchiyoogaara gayttidaagan Yihoowa higgiyawu azazettiyoy aybissee?

⁵ Nuuni deꞌuwaanne suuttaa bonchchiyoogaara gayttidaagan Yihoowa higgiyawu azazettoos. Aybissi? Suuttay Yihooway immido alꞌꞌo imota gidida deꞌuwaa qonccissiyoogaa I yootido gishshataassa. (Wog. 17:14) Asay ashuwaa maanaadan Yihooway koyro paqqadido wode eti suuttaa meennaadan azaziis. (Doo. 9:4) I Israaꞌeelatuyyo Muuse Higgiyaa immido wode ha azazuwaa zaarettidi yootiis. (Wog. 17:10) Qassi ubba Kiristtaaneti ‘suuttaappe haakkanaadan’ kaaletuwaa immana mala koyro xeetu layttan deꞌida oosuwaa kaalettiya citaa I azaziis. (Oos. 15:28, 29) Nuuni akkamuwaara gayttidaagan kuuyiyo wode ha azazuwaa mintti kaalloos. b

6. Pokkobaappe haakkanaadan Yihooway azazidobaa mintti kaallanawu waatana danddayiyoo?

⁶ Pokkobaappe haakkanaadan Yihooway azazidobaa mintti kaalloos. (Ibr. 13:4) Kiittida PHawuloosi nuuni nu bollaa qommota ‘woranaadan’ zoriis; hegaa giyoogee iita amo ubbaa agganawu nuussi danddayettida ubbabaa oottana koshshees giyoogaa. Nuuni pokkobaa oottanaadan denttettana danddayiya aybanne beꞌiyoogaappe woy oottiyoogaappe naagettoos. (Qol. 3:5; Iyy. 31:1) Nuuni iitabaa oottanaadan paacettiyo wode, Xoossaara dabbotido nu dabbotaa moorana danddayiya aybanne qoppiyoogaappe woy oottiyoogaappe naagettoos.

7. Nuuni ay oottanawu murttana koshshii, qassi aybissi?

⁷ Yihooway nuuni ‘kumetta wozanaappe azazettanaadan’ koyees. (Roo. 6:17) Nuuni oottanaadan I yootiyoobay ubbatookka nuussi loꞌꞌo, qassi A higgeta laammana danddayokko. (Isi. 48:17, 18; 1 Qor. 6:9, 10) Nuuni Yihoowa ufayssanawunne, hagaadan giida Mazamuraawiyaagaadan qoppanawu baaxetoos: “Taani merinau, wurssettaa gakkanau ne awaajjuwaadan oottanau qachchaas.” (Maz. 119:112) Gidikkonne, Seexaanay nuuni minnidi eqqanawu metootanaadan oottanawu baaxetees. I goꞌettiyo hiillati awugeetee?

8. Nuuni minni eqqennaadan oottanawu Seexaanay yedetaa waati goꞌettii?

⁸ Yedetaa. Dabloosi nuuni minni eqqennaadan qohuwaa gatteesinne iisettees. A halchchoy nuna ‘mittiyoogaa,’ hegeekka nuuni Yihoowaara dabbotido dabbotaa mooriyoogaa. (1 PHe. 5:8) Koyro xeetu layttan deꞌida Kiristtaaneti minni eqqanawu murttido gishshawu, eqettiyaageeti eta yashissidosona, shocidosonanne woridosona. (Oos. 5:27, 28, 40;  7:54-60) Seexaanay ha wodiyankka yedetaa gattees. Eqettiyaageeti Ruusiyaaninne hara biittatun Yihoowa Markkatuyyo meqettaa iitiyoogee woy nu ishanttanne michchontta hara ogetun qohiyoogee hegaa bessees.

9. Geeman gakkiya paaciyaa akeekana koshshiyoy aybissakko leemisuwaa yoota.

⁹ Geeman gakkiya paaciyaa. Seexaanay yedetaa goꞌettiyoogaa bolli ‘iita cimuwaakka’ goꞌettees. (Efi. 6:11) SHuhettanawu hosppitaaliyaa gelida Booba giyo ishaa gakkidabaa qoppa. I suuttaa mule ekkennaagaa dottoretuyyo yootiis. SHukkiya dottoree I kuuyidoogaadan oottanawu maayettiis. Gidoppe attin, Boobi shuhettanaappe kase qammi, A soo asay soo bi simmin hara dottoree A beꞌanawu yiis. Dottoreti geella suuttaa goꞌettennaba gidikkokka, koshshikko goꞌettanawu giigissi wottanaagaa I Boobawu yootiis. So asay matan deꞌenna gishshawu Boobi ba qofaa laammana giidi dottoree qoppennan aggenna. SHin Boobi aybi hanikkokka suuttaa mule ekkennaagaa yootiyoogan ba qofaa laammennan ixxiis.

10. Yihoowa higgeta sheneho giyaageetu qofay qohiyoy aybissee? (1 Qoronttoosa 3:19, 20)

¹⁰ Yihoowa higgeta sheneho giyaageetu qofaa. Yihoowa higgeta sheneho giya asaadan qoppikko, nuunikka Yihoowanne A higgeta xaasayi xeelliyoogaa doommana danddayoos. (1 Qoronttoosa 3:19, 20 nabbaba.) “Ha sa7aa aadhdhida eratettai” darotoo asay Xoossawu azazettennaadan oottees. PHerggaamoonaaninne Tiyaaxiroonan deꞌiya amarida Kiristtaaneti pokkobaa oottiyaanne eeqawu goynniya asatu oosuwaa kaallidosona. He naaꞌꞌu gubaaꞌetikka pokkobaa oottiyoogaa coꞌꞌu giidi xeellido gishshawu Yesuusi eta seeriis. (Ajj. 2:14, 20) Ha wodiyan deꞌiya asati nuuni bala qofaa kaallanaadan oottanawu malana danddayoosona. So asaynne nuna eriyaageeti nuuni zozza gididabadaaninne Yihoowa higgiyawu azazettanawu koshshennabadan ammanttanawu malana danddayoosona. Leemisuwawu, nuuni kandduwan geeshsha gididi deꞌiyoogee keehi koshshennabadaaninne Geeshsha Maxaafay yootiyo kandduwaa maarati wodee aadhdhiichchidobadan yootana danddayoosona.

11. Nuuni minnidi eqqanawu aybippe naagettana koshshii?

¹¹ Yihooway immiyo kaaletoy keehi qoncce gidenna giidi issi issitoo nuuni qoppana danddayoos. Nuuni “Xoossaa maxaafan xaafettidaagaa” bolli harabaa gujjanawu paacettana danddayoos. (1 Qor. 4:6) Yesuusa wode deꞌida haymaanootiyaa kaalettiyaageeti hegaa mala nagaraa oottidosona. Eti Muuse Higgiyaa bolli bantta wogaa gujjido gishshawu, coo asay hegaa azazettanawu metootiis. (Maa. 23:4) Yihooway ba Qaalaa baggaaranne ba dirijjitiyaa baggaara nuussi qoncce kaaletuwaa immees. Nuuni I immido kaaletuwan haraa gujjiyo gaasoy baawa. (Lee. 3:5-7) Hegaa gishshawu, Geeshsha Maxaafan xaafettidaagaa bolli haraa gujjokko, woykko Geeshsha Maxaafan odettibeennabaa xeelliyaagan nu mala Kiristtaanetuyyo higge kessokko.

12. Seexaanay ‘mela cimuwaa’ waati goꞌettii?

¹² Cimuwaa. Seexaanay asaa balettanawunne shaahotettaa medhdhanawu ‘mela cimuwaanne’ ‘ha saꞌaa timirttiyaa’ goꞌettees. (Qol. 2:8) Qassi asaappe yiida eratettaa, Geeshsha Maxaafan baynna Ayhudatu timirttiyaanne Kiristtaaneti Muuse Higgiyaa kaallana bessees giya timirttiyaa koyro xeetu layttan goꞌettiis. Hegeeti tumu eratettawu pultto gidida Yihoowappe asay haakkanaadan oottido gishshawu asay cimettiis. Ha wodiyan Seexaanay polotikan ha alamiyaa haariya asatu baggaara naqaashi baynnabaanne worddo oduwaa aassanawu eraadoone malabaanne  Intternneetiyaa goꞌettees. Koronaa harggiyaa wode hegaa mala daro oduwaa akeekida. c Yihoowa dirijjitee immiyo kaaletuwaa siyida Yihoowa Markkati worddo oduwaa siyidaagetuugaadan unꞌꞌettiyoogaappe naagettidosona.—Maa. 24:45.

13. Nu qofay shaahettennaadan nuuni naagettana koshshiyoy aybissee?

¹³ Qofay shaahettiyoogaa. Nuuni ‘loꞌꞌobaa’ woy keehi koshshiyaabaa ubbatoo qoppana koshshees. (Pili. 1:9, 10) Nu qofay shaahettiyo wode nu wodiyaanne nu wolqqaa coo wurssoos. Miyoogaa, uyiyoogaa, allaxxiyoogaanne oosuwaa oottiyoogaa mala ubbatoo oottiyoobata nu deꞌuwan keehi koshshiyaabadan xeellikko nu qofay shaahettana danddayees. (Luq. 21:34, 35) Hegaa bollikka, nuuni ubba galla deretettaaranne polotikaara gayttida allaalliyaa siyoosinne nabbaboos. He allaalletun nu qofay shaahettennaadan naagettana koshshees. Naagettana xayikko, nu qofaaninne nu wozanan issi baggawu exatana danddayoos. Nuuni suurebaa oottanaayyo murttido murttiyaa agganaadan oottanawu Seexaanay qommoora qonccida hiillata ubbaa goꞌettees. Nuuni I gattiyo paaciyaa xoonidi minni eqqanawu waatana danddayiyaakko ane pilggoos.

14. Yihoowa bagga gididi deꞌanaadan nuna maaddana danddayiya issibay aybee?

¹⁴ Nena Yihoowawu sheedhdhidonne xammaqettido gaasuwaa wotta dentta qoppa. Neeni Yihoowa bagga gidanawu koyido gishshawu hegaadan oottadasa. Neeni tumaa demmidoogaa ammanettanaadan oottidabaa qoppa. Yihoowa loytta erido gishshawu saluwan deꞌiya ne Aawadan A siiqiyoogaanne bonchchiyoogaa doommadasa. Ne ammanuwaa minttadasanne nagaraappe simmadasa. Yihooway ixxiyoobaa oottiyoogaa aggada A ufayssiyaabaa oottiyoogaa doommadasa. Xoossay neeyyo atto giidoogaa erada woppu gaadasa. (Maz. 32:1, 2) Neeni shiiqota shiiqadasanne ne tamaarido ufayssiyaabaa haratuyyo yootiyoogaa doommadasa. Neeni nena Yihoowawu  sheedhdhada xammaqettida Kiristtaane gidiyo gishshawu, deꞌuwawu efiya ogiyan haꞌꞌi hemettaydda deꞌaasa; qassi ubbatoo hemettanawu neeyyo danddayettida ubbabaa oottaasa.—Maa. 7:13, 14.

15. Xannaꞌiyoogeenne wotti dentti qoppiyoogee waati maaddii?

¹⁵ Xoossaa Qaalaa xannaꞌanne hegaa wotta dentta qoppa. Mittay xaphuwaa loytti yeddikko minni eqqana danddayiyoogaadan, nuuni Yihoowa mintti ammanikko qaaxxennan minni eqqana danddayoos. Issi mittay dicciyo wode xaphuwaa duge loytti yeddeesinne daro sohuwaa yeddees. Nuuni xannaꞌiyo wodenne wotti dentti qoppiyo wode, nu ammanoy minneesinne Xoossaa ogee ubbaappe aadhdhiyoogaa mintti ammanoos. (Qol. 2:6, 7) Yihooway immido kaaletoy, zoreenne I naagidoogee beni wode deꞌida A ashkkarata waati maaddidaakko wotta dentta qoppa. Leemisuwawu, issi kiitanchchay beetamaqidasiyaa likkiyo wode Hizqqeeli ajjuutan loytti beꞌiis. He ajjuutan Hizqqeeli minettiis, qassi hegee Yihooway geeshsha goynuwawu kessido maarata nuuni waati azazettana danddayiyaakko eranaadan maaddiyaabaa yootees. d (Hiz. 40:1-4; 43:10-12) Nuunikka Xoossaa Qaalan deꞌiya alꞌꞌobata wodiyaa bazzidi xannaꞌiyoonne wotti dentti qoppiyo wode goꞌettoos.

16. Booba wozanay mino gididoogee A waati maaddidee? (Mazamure 112:7)

¹⁶ Ne wozanaa mintta. Kawuwaa Daawiti, “Abeet Xoossau, ta wozanai minnidi de7ees” yaagidi yexxido wode Yihoowa siiqiyoogaa mule aggennaagaa yootiis. (Maz. 57:7) Nuussikka Yihoowan mintti ammanettiya mino wozanay deꞌana danddayees. (Mazamure 112:7 nabbaba.) Qommoora abay odettido Booba hegee waati maaddidaakko beꞌa. Geella suuttay koshshikko goꞌettanawu giigissi wottanaagaa I erido wode suuttaa immanaadan oottiya ay hanotaykka deꞌikko, takkennan hosppitaaliyaa aggidi baanaagaa sohuwaara yootiis. Guyyeppe Boobi hagaadan giis: “Taani aynne mammottabeykkenne hirggabeykke.”

17. Boobappe ay tamaarana danddayiyoo? (Misiliyaakka xeella.)

¹⁷ Boobi suuttaa mule goꞌettennaagaa hosppitaaliyaa  gelanaappe adussa wodiyaappe kase kuuyido gishshawu minni eqqiis. Koyruwan, I Yihoowa ufayssanawu keehi koyiis. Naaꞌꞌanttuwan, deꞌuwaanne suuttaa geeshshatettaa xeelliyaagan Geeshsha Maxaafaynne Geeshsha Maxaafaa qofay deꞌiyo nu xuufeti yootiyoobaa loytti xannaꞌiis. Heezzanttuwan, Yihoowa kaaletuwaa kaalliyoogee merinawu goꞌꞌiyoogaa ammaniis. Nuna gakkana danddayiya paacee ayba gidikkonne nuussikka mino wozanay deꞌana danddayees.

18. Yihoowan ammanettiyoogaa xeelliyaagan Baaraaqi oottidobaappe ay tamaariyoo? (Koyro sinttan deꞌiya misiliyaa xeella.)

¹⁸ Yihoowan ammanetta. Yihooway immido kaaletuwan ammanettido gishshawu Baaraaqawu waani injjetidaakko beꞌa. He wode Israaꞌeelati olawu giigettibookkona, etawu olaa miishshaykka baawa, shin Yihooway daro olaa miishshay deꞌiyo Kanaane olanchchatu halaqaa Sisaarakkonne A olanchchatukko biidi olettanaadan Baaraaqawu yootiis. (Daan. 5:8) Baaraaqi Sisaaraaranne 900 A para gaaretuura olettanawu deriyaappe duge dembbaa wodhdhanaadan hananabaa yootiya Deboora odaasu. Keehi eesotiya para gaaretuura dembban olettiyoogee Israaꞌeelatussi keehi wayssiyaaba gidana danddayees. Baaraaqi hegaa eriyaaba gidikkokka azazettiis. Wotaaddarati Taaboora deriyaappe wodhdhiyo wode, Yihooway wolqqaama iray bukkanaadan oottiis. Sisaara paraa gaareta urqqay oyqqin Baaraaqi xoonanaadan Yihooway oottiis. (Daan. 4:1-7, 10, 13-16) Hegaadankka, nuuni Yihoowaaninne I ba dirijjitiyaa baggaara immiyo kaaletuwan ammanettikko, nu xoonanaadan I maaddana.—Zaa. 31:6.

19. Neeni minna eqqa deꞌanawu koyiyoy aybissee?

¹⁹ Nuuni ha alamiyan deꞌido wode ubban minni eqqanawu aggennan baaxetana koshshees. (1 Xim. 6:11, 12; 2 PHe. 3:17) Yedetan, geeman gakkiya paaciyan, Yihoowa higgeta sheneho giyaageetu qofan, cimuwaaninne qofay shaahettanaadan oottiyaaban yashshan maashennan agganawu murttidaageeta gidoos. (Efi. 4:14) Qassi minni eqqidaageeta, ubbatoo Yihoowa siiqiyaageetanne A azazota azazettiyaageeta gidoos. Hegaa bollikka, nuuni hanotaadan haniyaageeta gidana koshshees. Yihoowaynne Yesuusi hanotaadan haniyoogan wottiyoobi baynna leemiso gidiyoy aybiinakko kaalliya huuphe yohuwan beꞌana.