Konttenttiyaa bessa

Kesuwaa bessa

‘Danddayay Ba Oosuwaa Pol⁠o’

‘Danddayay Ba Oosuwaa Pol⁠o’

“Intte danddayai aibinne bali bainnan inttena zawatidaageetanne paci bainnaageeta oottidi, ba oosuwaa polo.”—YAAQ. 1:4.

MAZAMURE: 24, 139

1, 2. (a) Geedooninne aara deˈiya 300 asay genccidoogaappe ay tamaarana danddayiyoo? (Doomettan deˈiya misiliyaa xeella.) (b) Luqaasa 21:19n deˈiya qofay bessiyoogaadan, danddayay keehi koshshiyoy aybissee?

OLAY keehi wolqqaama. Daannay Geedooni kaalettiyo Israaˈeela olanchati Midiyaama olanchatanne eta exata 32 kilo meetire gidiyaagaa kumetta qammaa yedettidosona! Hegaappe simmin, ‘Geedooninne aara deˈiya heezzu xeetu asay Yorddaanoosa SHaafaa yiidi pinnidi daafuridoogaa’ Geeshsha Maxaafay yootees. SHin morkke olanchatuppe attida 15,000 gidiya asati deˈiyo gishshawu, Geedooninne a asati olan xooniichibookkona. Midiyaamati daro layttawu eta naaqqidi haarido gishshawu, Israaˈeelati he wode genccana koshshiyoogaa eridosona. Hegaa gishshawu, eti morkketa muleera xayssanawu ‘yedettiyoogaa aggennan’ ixxidi, Midiyaamata haaridosona.—Daa. 7:22; 8:4, 10, 28.

2 Nuunikka ubbatoo wolqqaama olaa olettoos. Nu morkketi Seexaanaa, ha alamiyaanne nu nagarancha asatettaa. Nuuppe issoti issoti daro layttawu baaxetidi, Yihooway maaddin xoonida. Gidikkokka, nuuni nu morkketuura olettiiddinne ha alamiyaa xayuwaa naagiiddi, issi issitoo daafurana danddayoos. Nuuni he olan wurssi xooniichibeennaagee qoncce. Yesuusi wurssetta gallassan deˈiya nuna wolqqaama paaceenne yedetay gakkana giidi zorikkonne, nuuni genccikko xoonanaagaakka odiis. (Luqaasa 21:19 nabbaba.) Danddayay aybee? Danddayanaadan nuna maaddanabay aybee? Genccidi danddayidaageetuppe ay tamaarana danddayiyoo? Danddayay nunan ‘ba oosuwaa polanaadan’ waatana danddayiyoo?—Yaaq. 1:4.

DANDDAYAY AYBEE?

3. Danddayay aybee?

3 Geeshsha Maxaafay yootiyoogaadan, danddayay metuwan gencciyoogaa xalla gidenna. Danddayay metoy gakkiyo wode nuuni haniyoobaara, woykko nu wozanaaranne qofaara gayttidaba. Danddayiya uri yeeqennanne gencciya xala asa. Issi xuufee danddayay nuuni ufayssiyaabaa naagiiddi, paacee gakkiyo wode hidootaa qanxxennaadan maaddiya eeshsha gidiyoogaa yootiis. Wolqqaama paacee gakkiyo wodekka, hegee nuuni minni eqqanaadan maaddees. Qassi hegee nuuni he paaciyaa xoonidi, nu metuwaa qoppiyoogaappe nu halchuwaa poliyoogaa qoppanaadan oottees.

4. Danddayanaadan denttettiyay siiquwaa gaana danddayiyoy aybissee?

4 Kiristtaaneti danddayanaadan oottiyay siiquwaa. (1 Qoronttoosa 13:4, 7 nabbaba.) Nuuni Yihoowa siiqiyoogee a sheniyaara maayettiyaaba aybanne danddayanaadan denttettees. (Luq. 22:41, 42) Nu ishantta siiqiyoogee eta balaa danddayanaadan maaddees. (1 PHe. 4:8) Aqo deˈuwan ufayttiyaageetakka gakkiya “waayiyaa” genccanaadaaninne nu aqo deˈuwaa minttanaadan, nu aqo laggiyaa siiqiyoogee nuna maaddees.—1 Qor. 7:28.

DANDDAYANAADAN NENA MAADDANABAY AYBEE?

5. Danddayanawu nuna maaddiyoogan Yihoowa mali baynnay aybissee?

5 Wolqqaa demmanawu Yihoowa woossa. Yihooway ‘genccaanne minotettaa immiya Xoossaa.’ (Roo. 15:6) I nu deˈuwaa hanotaa, nuuyyo siyettiyaabaanne nu diccido hanotaa loytti akeekees. Hegaa gishshawu, danddayanawu maaddiyaabaa nuuyyo immiyoogan a mali baawa. Geeshsha Maxaafay, “I baayyo yayyiyaageetu ubbaayyo amuwaa kunttees. Qassi i eta waasuwaa siyidi, eta ashshees” yaagees. (Maz. 145:19) SHin nuuni danddayanaadan maaddana mala woossiyo woosaa Xoossay waati zaarii?

6. Geeshsha Maxaafay yootiyoogaadan, nuuni paaciyaappe ‘kessi ekkanaadan’ Yihooway geella waatana danddayii?

6 Koyro Qoronttoosa 10:13 nabbaba. Nuuni paaciyan genccanaadan maaddana mala Yihoowa woossiyo wode, i ‘kessi ekkiyo ogiyaa immees.’ Yihooway he paaciyaa nuuppe diggii? Geella diggana danddayees. SHin darotoo i ‘he paaciyaa nuuni danddayana mala,’ kessi ekkiyo ogiyaa giigissees. Ee, Yihooway nuuni “ubbaban ufaissan genccanaadaaninne danddayanaadan” maaddees. (Qol. 1:11) I nu asatettaynne qofay danddayiyoy ay keenakko eriyo gishshawu, nuuni ayyo ammanettana danddayennaagaa keena keehi paacciyaabay gakkanaadan paqqadenna.

7. Nuuni danddayanaadan ayyaanaabaa qumay aybissi koshshiyaakko leemisuwan qonccissa.

7 Ne ammanuwaa minttanawu ayyaanaabaa qumaa loytta ma. Alamiyan deˈiya dere ubbaappe keehi xoqqiya Evereste Deriyaa kiyiya uri galla galla wurssiyo wolqqay 6,000 kaaloore; hegee issi urawu koshshiyaagaappe keehi daro. He deriyaa kiyiyaageeti genccidi liiphiyaa gakkanawu danddayettida keenan daro wolqqaa immiya qumaa maana koshshees. Hegaadan, nuuni Kiristtaanetikka nu deˈuwan danddayidi halchidosaa gakkanawu, ayyaanaaban danddayettida keenan daro qumaa maana koshshees. Nuuni wodiyaa bazzidi nabbabanawu, xannaˈanawunne gubaaˈee shiiquwaa shiiqanawu murttana koshshees. Yaatiyoogan nu ammanuwaa minttiya ‘merinaa deˈo qumaa’ moos.—Yoh. 6:27.

8, 9. (a) Iyyooba 2:4, 5y bessiyoogaadan, nuuni paacettiyo wode haniyoobay aybi qonccanaadan oottii? (b) Paacettiyo wode, ayfiyan beettenna ayba hanotaa qoppana danddayay?

8 Xoossawu ammanettana koshshiyoogaa hassaya. Yihoowawu haggaaziya ura gakkiya paacee, he uri waayettanaadan oottiyoogaappekka aaruwan qohana danddayees. Paacee gakkiyo wode nuuni oottiyoobay Yihoowa Ubbabaa Haariyaagaa oottidi xeelliyaakkonne bessees. Yihoowa haaruwaa eqettiya Seexaanay hagaadan giidi Yihoowa mootiis: “Asi ba shemppuwaa gishshau, bau de7iyaabaa ubbaa immana. SHin neeni ne kushiyaa yeddada, [Iyyooba] bolla ubbaa ane shoca. Yaatiyaakko i nena tumu ne sinttan qanggana.” (Iyy. 2:4, 5) Ooninne Yihoowawu oottiyoy baappe aattidi Yihoowa siiqiyo gishshataassa gidennaagaa Seexaanay yootiis. Seexaanay he qofaa laammidee? Mule laammibeenna! Daro xeetu layttaappe guyyiyan, Seexaanay saluwaappe saˈawu olettido wode gidinkka, “qamminne gallassi Xoossaa sinttan eqqidi, nu ishantta [mootiyaagaa]” geetettiis. (Ajj. 12:10) Seexaanay ha wodiyankka ooninne Xoossawu ammanettenna gees. I nuuni paaciyan xoonettidi, Xoossaa haaruwawu exatiyoogaa agganaadan koyees.

9 Yaatiyo gishshawu, paaciyaa xoonanawu baaxetiyo wode, ayfiyan beettenna ha hanotaa qoppa. Issi baggan, Seexaanaynne dayddanttati paacee unˈˈettin neeni hidootaa qanxxana giidi ne baaxetiyo wode xeelloosona. Hara baggan qassi Yihooway, ha wodiyan haariiddi deˈiya a Naˈay, hayquwaappe denddida tiyettidaageetinne daro shaˈu kiitanchati deˈoosona. Neeni galla galla gencciyoonne Yihoowa haaruwawu exatiyo gishshawu ufayttidi, eti nena minttettoosona. Yihooway nena, “Ta na7au, neeni aadhdhida eranchcha gida. Yaatiyaakko taani ufaittananne tana boriyaageetu oishaakka zaarana” yaagiyaabadan qoppana danddayaasa.—Lee. 27:11.

10. Danddayay demissiyo woytuwaa qoppiyoogan, Yesuusa leemisuwaa waata kaallana danddayay?

10 Danddayiyoogan demmiyo woytuwaa qoppa. Haahosaa baydda gonggolo mala adussa ogiyawu gidduwan eqqidabadan qoppa. Ne xeelliyo soho ubbay xuma. Gidikkokka, neeni he gonggoluwaa wurssettaa gakkanaashin aggennan hemettikko pooˈuwaa beˈanaagaa ammanettaasa. Hegaadan, nena gakkiya metuwaa gaasuwan issi issitoo keehi unˈˈettana danddayaasa. Yesuusawukka hegaadan siyettana danddayees. A mittaa bolli misimaariyan xishidi woriyoogee keehi kawushshiyaabanne daro waayettanaadan oottiyaaba. I ba deˈuwan hegaa keena waayetti erennaagee qoncce! I danddayanaadan maaddidabay aybee? “Wodeppe au de7iya ufaissaa gishshau” i genccidoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. (Ibr. 12:2, 3) I gencciyoogan demmiyo woytuwaa, ubba qassi Xoossaa sunttay geeyanaadaaninne a haaroy suure gidiyoogee qonccanaadan i oottiyoobaa qoppiis. Yesuusa gakkida xumaa mala paacee guutta wodiyaassa; shin i saluwan demmana pooˈo mala woytoy merinaassa. Ha wodiyan nena gakkiya metoy qohiyaabanne hidootaa qanxxissiyaaba gidana danddayees. SHin merinaa deˈuwaa ogiyan nena haˈˈissawu metoy gakkiyoogaa hassaya.

“DANDDAYIDI GENCCIDAAGEETA”

11. Nuuni ‘danddayidi genccidaageetu’ leemisuwaa pilggana koshshiyoy aybissee?

11 Nuuni genccanawu nurkka baaxetana koshshenna. Kiristtaaneti Seexaanay bantta bolli ehiyo daro paaciyan genccanaadan minttettanawu kiitettida PHeexiroosi, “[Kumetta] sa7an de7iya intte ishantti hegaadan waayettiyoogaa eridi, ammanuwan minnidi, aara eqettite” yaagiis. (1 PHe. 5:9) ‘Danddayidi genccidaageetu’ leemisoy nuuni waani minni eqqanaakko tamaarissees; xoonana danddayiyoogaa ammanettanaadan maaddees; qassi ammanettidi deˈikko woytuwaa demmanaagaa hassayissees. (Yaaq. 5:11) Hegaara gayttidaagan amarida leemisota ane beˈoos. [1]

12. Yihooway Edenen wottido kiruubetu leemisuwaappe ay tamaariyoo?

12 Kiruubeta. Asi koyro beˈido ayyaana meretatuppe amaridaageetu leemisoy deexxiya oosuwan nuuni genccanaadan tamaarissees. Xoossaa Yihooway “de7o mittaakko efiya ogiyaa naagana mala, kiruubeta giyo kiitanchchatanne aadhdhi aadhdhi wodhdhiya tama laco bisuwaa Edene Gannatiyaappe arshsho baggaara wottiis.” [2] (Doo. 3:24) He kiruubeti he oosuwaa oottanawu merettibeennaagee qoncce! Nagaraynne makkalay Yihooway asaa naatuyyo halchidoba gidenna. SHin keehi xoqqa maatay deˈiyo ayyaana mereta gidida he kiruubeti he oosuwaa banttana ziqqi oottiyaabadan xeellidoogee Geeshsha Maxaafan odettibeenna. Eti salettidi hidootaa qanxxibookkona. Eti azazettidi bantta oosuwaa ubbatoo oottidosona; qassi geella eta oosoy 1,600ppe dariya layttappe guyyiyan Bashshaa Haattay yin polettana gakkanaashin genccidi oottidosona!

13. Iyyoobi bana gakkida paaciyaa waani genccana danddayidee?

13 Iyyooba. Neeni intte soo asi woy ne laggee haasayido iitaban, woy wolqqaama harggiyan qohettidaba, woy qassi siiqiyo uri hayqqin azzanidaba gidikko, Iyyooba leemisoy nena minttettana danddayees. (Iyy. 1:18, 19; 2:7, 9; 19:1-3) Iyyoobi ba waayiyawu gaasuwaa erana xayikkonne, mule hidootaa qanxxibeenna. Aybissi? Hegawu a maaddida issibay i ‘Xoossaassi yayyiyoogaa.’ (Iyy. 1:1) Iyyoobi bawu hanotay injjetin injjetana xayin, Yihoowa ufayssanawu murttiis. Xoossay a maaddido gishshawu, Iyyoobi Yihooway Ba geeshsha ayyaanaa baggaara oottido maalaalissiyaabaa wotti denttidi qoppiis. Iyyoobi ba waayiyaappe shemppana bessiyo wodiyan bana Yihooway shemppissanaagaa kaseegaappe aaruwan ammanettiis. (Iyy. 42:1, 2) Hanidoykka hegaadaana. Yihooway “ayyo zaaridi ishalissiis; ayyo kaseegaa gishshaa naa77u kushe oottidi immiis.” Iyyoobi ufayttidi ‘daro wodiyaa deˈiis.’—Iyy. 42:10, 17.

14. Naaˈˈantto Qoronttoosa 1:6y qonccissiyoogaadan, PHawuloosi genccidoogee harata waatidi minttettidee?

14 Kiitettida PHawuloosa. Tumu goynuwaa morkketi nena keehi ixxiyoonaa, ubba qassi yedettiyoonaa? Neeni ne gita aawatettay deexxiyo gubaaˈe cimee woy woradaa xomoosiya ishee? Yaanikko, PHawuloosabaa wotta denttada qoppa. A keehi ixxiya, Kiristtaane gidenna asati a bolli ‘hara’ darobaa gattidosona; qassi i gubaaˈetuyyo hirggiyo gishshawu, galla galla keehi unˈˈettiis. (2 Qor. 11:23-29) Gidikkokka, i hidootaa qanxxibeenna; qassi a hanotay harata minttettiis. (2 Qoronttoosa 1:6 nabbaba.) Neeni metuwan gencciyo wode, ne leemisoy harati genccanaadan minttettana danddayiyoogaa hassaya.

DANDDAYAY NENAN ‘BA OOSUWAA POLANEE’?

15, 16. (a) Danddayay polana bessiyo ‘oosoy’ aybee? (b) ‘Danddayay ba oosuwaa polanaadan’ nuuni waatana danddayiyaakko leemisuwaa yoota.

15 Geeshsha ayyaanay kaalettin Yaaqoobi, ‘Danddayay ba oosuwaa polo’ yaagiis. Danddayay polana bessiyo ‘oosoy’ aybee? Danddayay nuuni ‘aybinne bali baynnan zawatidaageetanne paci baynnaageeta’ gidanaadan maaddees. (Yaaq. 1:4) Paacee darotoo nuuni nu eeshshan giigissana koshshiyo shugo miyyee qonccanaadan oottees. SHin nuuni he paaciyaa danddayikko, nu eeshshay kaseegaappe yaa loˈˈees. Leemisuwawu, nuuni kaseegaappe aaruwan danddayancha, nashshiyaageetanne qarettiyaageeta gidana danddayoos.

Nuuni paaciyaa danddayikko, nu eeshshay kaseegaappe yaa loˈˈees (Mentto 15, 16 xeella)

16 Danddayay nuuni kaseegaappe loˈˈo Kiristtaane gidanaadan maaddiyo gishshawu, paaciyaappe attanawu gaada Geeshsha Maxaafaa maaraa kanttoppa. Leemisuwawu, neeni shori baynnabaa qoppiyoogaa agganawu baaxetikko shin? Paaciyan xoonettiyoogaappe, hegaa mala qofaa agganawu Yihooway maaddana mala woossa. Yaatikko, kaseegaappe aaruwan iitabaappe naagettaasa. Yihoowa Markka gidenna ne soo asay nenaara eqettii? Paaciyan xoonettiyoogaappe, ubbatoo kumetta wozanaappe goynnanawu murtta. Hegee neeni Yihoowan keehi ammanettanaadan maaddees. Xoossan nashettanawu nuuni genccana koshshiyoogaa hassaya.—Roo. 5:3-5; Yaaq. 1:12.

17, 18. (a) Wurssettaa gakkanaashin gencciyoogee keehi koshshiyoogaa leemisuwan yoota. (b) Wurssettay matiyo wode, ay ammanettana danddayiyoo?

17 Nuuni guutta wodiyawu gidennan, wurssettaa gakkanaashin genccana koshshees. Leemisuwawu, issi markkabee muukettiyaabadan qoppa. A giddon deˈiya asay attanawu koyikko, haattaa wadhidi gaxi kiyana bessees. Gaxi kiyanawu matidi waraa aggiya ura gakkiyaabay appe keehi kasetidi aggidaagaa gakkiyaabaara issi mala. Hegaadan, nuunikka ooratta alamiyaa gelana gakkanaashin genccanawu murttida. Deˈuwaa demmanawu wurssettay gakkanaashin genccana koshshees. Nu qofay, “Nuuni salettokko” yaagidi naaˈˈutoo yootida kiitettida PHawuloosaagaara issi mala.—2 Qor. 4:1, 16.

18 Nuuni wurssettaa gakkanaashin genccanaadan Yihooway maaddanaagaa wozanappe ammanettoos. PHawuloosi Roome 8:37-39n hagaadan giis: “Nuuni nuna siiqida aani ha yoho ubban poli xoonida. Aissi giikko, haiqo gidin, de7o gidin, kiitanchchata gidin, haariyaageeta gidin, ha77i de7iyaagaa gidin, sinttappe yaanaagaa gidin, wolqqaamata gidin, bolla saluwaa gidin, garssa sa7aa gidin, ai mereta gidinkka, Kiristtoos Yesuusan de7iya Xoossaa siiquwaappe nuna shaakkanau danddayennaagaa taani eraas.” Nuunikka PHawuloosaagaadan ammanettoos. Nuuni issi issitoo daafuriyoogee tuma. Gidikkokka, Geedoonanne a asaa leemisuwaa kaalliyaageeta gidoos. Eti daafurikkokka, hidootaa qanxxidi “yedettiyoogaa aggibookkona.”—Daa. 8:4.

^ [1] (mentto 11) Ha wodiyan genccida Xoossaa asaabaa eriyoogeekka nena minttettana danddayees. Leemisuwawu, 1992, 1999⁠nne 2008 Laytta Maxaafay Toophiyan, Maalaaweeninne Raashiyan deˈiya nu ishanttubaa yootiyoobay nu ammanoy minnanaadan maaddees.

^ [2] (mentto 12) He oosuwawu maddabettida kiruubeti aappunakko Geeshsha Maxaafan odettibeenna.