Konttenttiyaa bessa

Kesuwaa bessa

Yelagatoo,Intte Ammanuwaa Minttite

Yelagatoo,Intte Ammanuwaa Minttite

“Ammano giyoogee, . . . be7anau danddayennabaa erissiyaagaa.” —IBR. 11:1.

MAZAMURE: 41, 11

1, 2. Ha wodiyan yelagata gakkana danddayiya paacee aybee, qassi eti hegaa xoonanawu ay oottana danddayiyoonaa?

BIRTTAANIYAA biittan deˈiya issi yelaga micheera tamaariyaara iyyo, “Ne mala cincca asi Xoossan ammanees gaada qoppanawu tana metees” yaagaasu. Jarmane biittan deˈiya issi ishay, “Ta asttamaareti Geeshsha Maxaafay meretaabaa yootiyo taarikee hayse giidi qoppoosona. Eti tamaareti lodda laamiyaa ammanoosona giidi qoppoosona” yaagiis. Paransaaye biittan deˈiya issi yelaga michiyaa, “Ta tamaariyo timirtte keettaa asttamaareti Geeshsha Maxaafan ammaniya tamaareti deˈiyoogan keehi garamettoosona” yaagaasu.

2 Neeni Yihoowawu haggaaziya yelaga woy abaa tamaariya ura gidikko, Medhidaagee deˈiyoogaa ammaniyoogaa aggada daro asay dosiyo lodda laamiyaa timirttiyaa ammananaadan oottiya paacee gakkiyaabadan neeyyo siyettii? Yaanikko, ne ammanoy minnanaadaaninne hegaa minttada deˈanawu neeni oottana danddayiyoobay deˈees. Issibay ‘nena naagana’ danddayiya, Xoossay neessi immido adussi qoppiyo imotaa goˈettiyoogaa. Hegee ne ammanuwaa moorana danddayiya alamiyaa eratettaappe nena naagees.—Leemiso 2:10-12 nabbaba.

3. Ha huuphe yohuwan nuuni ay tamaaranee?

3 Tumu ammanuwaa ammaniyoy Xoossaabaa suure eraa eriyoogaana. (1 Xim. 2:4) Hegaa gishshawu, neeni Xoossaa Qaalaanne nu xuufeta xannaˈiyo wode, dirbboppa. Neeni nabbabiyoobaa ‘akeekanawu’ yuushsha qoppa. (Maa. 13:23) Neeni hegaadan xannaˈikko, Yihooway nuna Medhidaagaa gidiyoogaanne Geeshsha Maxaafaa immiday a gidiyoogaa bessiya daro naqaashaa demmaasa.—Ibr. 11:1.

INTTE AMMANUWAA WAATI MINTTANA DANDDAYEETII?

4. Lodda laamiyaa ammaniyoogee meretaa Xoossay medhiis giidi ammaniyoogaara issi mala gididoy ayba ogiyaanee? Yaatiyo gishshawu, nuuni ubbay ay oottana bessii?

4 Issi uri neeyyo hagaadan gaana danddayees: “Saynttistteti lodda laamee tuma giyo gishshawu taani hegaa ammanays. Xoossaa ooninne beˈibeenna gishshawu neeni an waata ammanana danddayay?” Daroti hegaadan qoppoosona. Xoossaa woy qassi issibay merettishin nuuppe ooninne beˈibeenna. (Yoh. 1:18) Lodda laamiyaa ammaniya asaabaa shin? Etikka beˈana danddayennabaa ammanoosona. Deˈuwan deˈiya issibay harabawu laamettishin saynttistte gidin woy hara asi ooninne beˈibeenna. Leemisuwawu, geleshshoy laamettidi asa gidishin ooninne beˈibeenna. (Iyy. 38:1, 4) Yaatiyo gishshawu, nuuni ubbay naqaashaa loytti qorananne yuushshi qoppidi loˈˈobaa kuuyana bessees. Meretaa xeelliyaagan, kiitettida PHawuloosi hagaadan giis: “Beettenna [Xoossaa] hanotai hegeekka a merinaa wolqqainne a Xoossatettai issippe Xoossai ha sa7aa medhdhoosappe doommidi, etau qonccidi beettiis; eti hegaa Xoossai medhdhidobaappe be7anau danddayiyo gishshau, etau gaasoyiyoobi baawa.”—Roo. 1:20.

Haratuyyo yootanawu, ne qaalan deˈiya miishshata loytta goˈetta (Mentto 5 xeella)

5. Meretaabaa nuuni loytti eranaadan maaddana danddayiya miishshati aybee?

5 ‘Eriyoogee’ woy akeekiyoogee geella sohuwaara beettennabaa woy qonccennabaa shaakki eriyoogaakka bessiyaaba. (Ibr. 11:3) Hegaa gishshawu, akeekiya asay ba ayfiyaanne hayttaa xalla gidennan, ba guuggiyaakka goˈettees. Yihoowa dirijjitee loytti pilggidi nuna maaddanawu darobaa giigissiis. Hageeti nuuni nuna Medhidaagaa ammanuwan ‘beˈanaadan’ maaddoosona. (Ibr. 11:27) Hegeetuppe amaridaageeti Maalaalissiya Meretay Xoossaa Bonchuwaa Qonccissees giyo biiduwaa, Deˈon Deˈiyaabay Merettidee? giyoonne Deˈuwaa Doomettaa—Oychana Koshshiyo Ichashu Oyshata giyo brooshureta, qassi Neessi Qoppiya Medhidaagee Deˈii? giyo maxaafaa. Nu maxeetetunkka nuuni yuushshi qoppana koshshiyaabay giigees. Eti haˈˈi Xoossaa ammaniyoy aybissakko yootiya saynttisttetanne harata oychidobay darotoo Beegottite! maxeetiyan kiyees. Nuuni beˈiyo merettidabay giigido maalaalissiya hanotaa bessiya leemisota, “Hagaa Giigissiday Deˈii?” giyo huuphe yohuwan kiyiya qofay qonccissees. He maalaalissiyaabaa milatissidi giigissanawu darotoo saynttistteti baaxetoosona.

6. Nuussi giigidabaa goˈettiyoogee maaddiyo issi issibay aybee, qassi neeni waana goˈettadii?

6 Amarkkan deˈiya, layttay 19 gidido ishay qommoora denttido naaˈˈu brooshuretubaa hagaadan giis: “Hegeeti tana keehi maaddidosona. Taani ha brooshureta darotoo xannaˈaas.” Paransaaye biittan deˈiya michiyaa hagaadan gaasu: “‘Hagaa Giigissiday Deˈii?’ giyo huuphe yohoy tana garamissees! Gooba mandiiseti issibaa malatissidi giigissana danddayikkonne, meretaagaadan muttumurettidabaa giigissana danddayennaagaa hegeeti bessoosona.” Tohossa Afirkkan deˈiya 15 laytta naˈee aawaynne aayyiyaa, “Beegottite! maxeetiyan nu naˈiyaa darotoo koyro nabbabiyoy ‘Oysha-Zaaruwaa’ giyo huuphe yohuwaa” yaagidosona. Neeni shin? He giigidabaa neeni loytta goˈettay? Hegee ne ammanoy xaphuwaa duge loytti yeddida mittaa mala gidanaadan maaddana danddayees. Yaatiyoogee ne ammanoy carkko mala gidida worddo timirttiyaa eqettanaadan maaddees.—Erm. 17:5-8.

GEESHSHA MAXAAFAA INTTE AMMNIYO AMMANUWAA

7. Xoossay neeni ubbabaa paaccanaadan koyiyoy aybissee?

7 Geeshsha Maxaafaabaa eranawu koyidi oychiyoogee balee? Aynne bala gidenna! Neeni harati ammaniyo gishsha xallawu ammananaadan Yihooway koyenna. I neeni ‘ubbabaa paaccada’ Geeshsha Maxaafaa eranaadaaninne hegee i immidoba gidiyoogawu naqaashaa demmanaadan koyees. Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa neeni loytta eriyo wode a mintta ammanaasa. (Koyro Tasalonqqe 5:21; 1 Ximootiyoosa 2:4 nabbaba.) Geeshsha Maxaafaa eranawu maaddiya issibay neeni loytta eranawu koyiyo qofaa xannaˈiyoogaa.

8, 9. (a) Issota issota ay xannaˈiyoogee ufayssana danddayii? (b) Issoti issoti xannaˈidobaa wotti dentti qoppiyoogan waani goˈettidonaa?

8 Issoti issoti Geeshsha Maxaafan odettida hiraagaa xannaˈiyoogan ufayttoosona. Woy qassi eti Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa taarikiyaa eranchati, saynttistteti, woy arkkiyolojistteti yootiyoobaara geeddarssiyoogaa dosennan aggokkona. Xannaˈana koshshiya issi hiraagay Doomettaabaa 3:15n deˈiyaagaa. He xiqisee Geeshsha Maxaafaa waanna qofaa qonccissees; hegeekka Xoossaa Kawotettay Xoossaa haaroy suure gidiyoogaa qonccissanaagaanne a sunttay geeyanaadan oottanaagaa. Edeneppe doommidi asaa bolli gakkida meto ubbaa Yihooway waati xayssanaakko he xiqisee leemisuwan yootees. Doomettaabaa 3:15 neeni waata xannaˈana danddayay? Issi ogee odettidabaa kasiyaa kaallidi xaafiyoogaa. Hegee he xiqisiyan odettidaageetanne Yihooway ba giigissiyoobaa loddan loddan waati qonccissidaakko bessiyaanne he hiraagay polettanaagaa qonccissiya waannatiya xiqiseta xaafidoba gidana danddayees. Xiqiseti maayettiyo hanotaa neeni akeekiyo wode, Geeshsha Maxaafan hananabaa yootidaageetanne a xaafidaageeta ‘geeshsha ayyaanay kaalettidoogaa’ neeni eranaagee qoncce.—2 PHe. 1:21.

9 Jarmanen deˈiya ishay Geeshsha Maxaafaa giddon deˈiya maxaafati ubbay Xoossaa Kawotettaabaa waatidi darobaa qonccissiyaakko qoppiis. I hagaadan giis: “Geeshsha Maxaafaa xaafidaageeti 40 heera gidikkokka, hegaa qonccissidosona. Etappe daroti dumma dumma wodiyan deˈido gishshawu issoy issuwaara erettokkona.” Tisaase 15, 2013 Wochiyo Keelan kiyida, Paasikaa Baalaa birshshettaa yootiya xannaˈiyo huuphe yohoy Awusttiraaliyaa biittaa asa gidida issi michee wozanaa ufayssiis. He dumma baalay Doomettaabaa 3:15 ranne Masee yaanaagaara gayttidaba. A hagaadan gaasu: “Hegaa xannaˈidoogee Yihooway ay keena loˈˈokko taani akeekanaadan maaddiis. Israaˈeelatussi giigida hegaa, qassi Yesuusi hegee polettanaadan oottanaagaa issi uri qoppiyoogee tana keehippe maalaalissiis. Hiraagan odettida Paasikaa Baalaa kahoy ay keena maalaalissiyaabaakko taani takki gaada wotta denttada qoppaas!” He micheeyyo hegaadan siyettidoy aybissee? A ba nabbabidobaa loytta qoppido gishshataassanne hegaa ‘akeekido’ gishshataassa. Hegee i ammanoy minnanaadaaninne a Yihoowakko kaseegaappe aaruwan shiiqanaadan maaddiis.—Maa. 13:23.

10. Geeshsha Maxaafaa xaafidaageeti tumancha gidiyoogee nuuni eti xaafidobaa ammananaadan waati maaddii?

10 Ammanuwaa minttiya harabay Geeshsha Maxaafaa xaafida asati xalanne tumancha gidiyoogaa pilggiyoogaa. Beni wode xaafeti daroti bantta kawota mela sabboosonanne bantta kawotettaa xoqqu xoqqu oottoosona. SHin, Yihooway kiittin hananabaa yootiyaageeti ubbatoo tumabaa yootoosona. Eti bantta asaa balaa, ubba qassi bantta kawotu balaa yootidosona. (2 Odi. 16:9, 10; 24:18-22) Eti bantta mooruwaanne Xoossaa ashkkarati harati mooridobaa aynne qosennan yootidosona. (2 Sam. 12:1-14; Mar. 14:50) Birttaaniyaa biittan deˈiya issi yelagay, “Hegaadan tumabaa haasayiyoogee keehi meeze gidennaba. Hegee Geeshsha Maxaafay tumuppe Xoossaa imota gidiyoogaa nuuni ammanettanaadan oottiya haraba” yaagiis.

11. Yelagati Geeshsha Maxaafaa maaray goˈˈiyaaba gidiyoogaa waati loytti akeekana danddayiyoonaa?

11 Asay Geeshsha Maxaafaa maaraadan deˈiyo wode, hegee maaddiyoogaa akeekees. Hegee Geeshsha Maxaafay Xoossaa imota gidiyoogaa eti ammananaadan oottees. (Mazamure 19:7-11 nabbaba.) Jaappaane biittan deˈiya issi yelaga michiyaa, “Ta soo asay Geeshsha Maxaafaa timirttiyaa oosuwan peeshshiyo wode, nuuni tumuppe ufayttoos. Nuuni sarotettan, issippetettaaninne siiquwan deˈoos” yaagaasu. Geeshsha Maxaafaa maaray daro asay aylle gidido eeqa goynuwaappenne mala ammanuwaappe nuna naagees. (Maz. 115:3-8) Xoossi baawa giyo timirttee asaa qohenneeshsha? Lodda laamiyaagaa mala timirttee Yihoowa xallawu deˈiya wolqqaa meretaayyo immidi, meretaa xoossa kessiis. Xoossi baawa yaagiyaageeti nu sinttanaa deˈoy nu kushiyan deˈees goosona. SHin, eti sinttappe kehabi yaanaagawu ammanttiyaabaa yootana danddayokkona.—Maz. 146:3, 4.

AMMANTTIYAABAA HARATUSSI YOOTIYOOGAA

12, 13. Nenaara tamaariyaageetuura, asttamaaretuura woy haratuura meretaabaa woy Geeshsha Maxaafaabaa haasayiyo loˈˈo ogee aybee?

12 Meretaabaanne Geeshsha Maxaafaabaa haratussi waata loytta yootana danddayay? Koyro, harati ammaniyoobaa erays gaada sohuwaara qoppoppa. Issi issi asay lodda laamiyaa ammaniyoogaa yootees; shin eti Xoossay deˈees giidikka qoppoosona. Eti Xoossay paxa deˈiya dumma dumma meretata medhanawu lodda laamiyaa goˈettiis giidi qoppoosona. Harati lodda laamee tuma gidennaakko timirtte keettan tamaarissokkona giidi qoppiyo gishshawu, eti hegaa ammaniyoogaa yootoosona. Amaridaageeti qassi haymaanootiyaaban hidootaa qanxxido gishshawu, Xoossan ammaniyoogaa aggidosona. Yaatiyo gishshawu, neeni deˈuwaa doomettaabaa issi uraara haasayiyo wode, darotoo koyro oychiyoogee loˈˈo. He uri woygidi ammaniyaakko akeeka. Neeni i yootiyoobaa akeekan siyikko, ikka neeni yootiyoobaa siyanawu koyana danddayees.—Tii. 3:2.

13 Neeni meretaa Xoossay medhidoogaa ammaniyo gishshawu issi uri borikko, neeni hiillan i yeellatanaadan oottana danddayaasa. Deˈoy merettennan waani doommidaakko i qonccissanaadan oychana danddayaasa. Koyro doommida paxa deˈiyaabay xayenna mala, yelana koshshees. Kemisttiriyaa eranchay issoy hegawu harabaa gujjin (1) qohiyaabaa teqqiya goga malabay, (2) wolqqaa demmiyoogeenne hegaa goˈettiyoogee, (3) merawunne dichawu koshshiyaabay, qassi (4) he koshshiyaabaa mala haraa medhiyoogee koshshiyaaba gidiyoogaa yootiis. I gujjidikka, “Paxa deˈiya ubbabaappe guuttabaykka keehi muttumurettidaba gidiyoogee issi ura garamissees” yaagiis.

14. Lodda laamiyaabaa woy meretaabaa tobbanawu neeni giigettabeennabadan qoppikko waatana danddayay?

14 Neeni lodda laamiyaabaa woy meretaabaa tobbanawu giigettabeennabadan qoppikko, PHawuloosi yootidoogaadan yootana danddayaasa. I, “Keetta ubbaa keexxidaagee issi asa; shin ubbabaa keexxidaagee Xoossaa” yaagiis. (Ibr. 3:4) Hegaadan giyoogee haniyaabanne maaddiyaaba! Ee, keehi muttumurettidabay erancha uri giigissidoba gidiyoogee qoncce. Neeni haniya xuufiyaakka goˈettana danddayaasa. Xoossay deˈiyoogaa ammanennaagaanne lodda laamiyaa ammaniyoogaa yootida issi yelagawu qommoora odido naaˈˈu brooshureta issi michiyaa immaasu. Issi saaminttappe guyyiyan, he yelagay, “Haˈˈi taani Xoossan ammanays” yaagiis. Hegee he yelagay Geeshsha Maxaafaa xannaˈanaadan oottin, i nu ishanttuppe issuwaa gidiis.

15, 16. Geeshsha Maxaafay Xoossay immidoba gidiyoogaa issi urawu yootanaappe kase nuuni waatana koshshii? Nuuni ubbatoo hassayana bessiyoy aybee?

15 Geeshsha Maxaafaabaa siriya uraara haasayiyo wode he maaraa kaallana danddayaasa. I woygi ammaniyaakko, qassi aybaa xeelliyaagan tobbiyoogee a ufayssana danddayiyaakko akeeka. (Lee. 18:13) I saynisiyaara gayttidabaa dosikko, Geeshsha Maxaafay saynisiyaara gayttidabaa yootiyoobay likke gidiyoogaa neeni qonccissiyo wode i siyana danddayees. Harata qassi Geeshsha Maxaafan deˈiya hiraagatinne taariketi likke gidiyoogaa bessiyaabay ufayssana danddayees. Woy qassi Yesuusi deriyaa bollan tamaarissido timirttiyan qonccida Geeshsha Maxaafaa maaraa yootana danddayaasa.

16 Nuuni asaara palamettana koyennaagaa hassaya. Eti Geeshsha Maxaafaabaa nunaara ufayttidi haasayanaadaaninne tamaaranaadan nuuni koyoos. Hegaa gishshawu, loytta ezgga. Wozanappe oycha, qassi ashkketettaaninne bonchuwan ne qofaa yoota; ubba qassi gastta asaara haasayiyo wode hegaadan ootta. Eti ne qofaa bonchana danddayoosona. Neeni ammaniyoobaa loyttada qoppidoogaakka eti akeekana. Daro yelagati hegaadan oottokkona. Siyana koyennaageetuyyo woy neeni ammaniyoobaa qilliiccanawu koyiyaageetuyyo zaarana koshshennaagaa neeni hassayiyoogee loˈˈo.—Lee. 26:4.

TUMAA AMMANIDI HEGAADAN DEˈITE

17, 18. (a) Tumaa ammanada hegaadan deˈanawu nena aybi maaddana danddayii? (b) Kaalliya huuphe yohuwan nuuni beˈana oyshati awugeetee?

17 Geeshsha Maxaafay tamaarissiyo waannatiyaabaa erana danddayoos; shin nuussi mino ammanoy deˈanaadan harabaakka koshshees. Yaatiyo gishshawu, qosettida alˈˈobaa demmanawu koyiya uradan Xoossaa Qaalaa mintta xannaˈa. (Lee. 2:3-6) Ne qaalan hara miishshati deˈikko eta loytta goˈetta; hegeetikka diibiidiyan giigida Wachtawer Laybireeriyaa, Wachtawer ONLAYN LAYBIREERIYAA, qassi Wachtawer Pabilikeshin Indekisiyaa woy Yihoowa Markkati Geeshsha Maxaafaa Xannaˈanau Maaddiya Xuufiyaa. Qassi Geeshsha Maxaafaa nabbabada wurssanawu halcha. Neeni issi layttan hegaa wurssana danddayaasa. Xoossaa Qaalaa nabbabiyoogee nu ammanuwaa minttanawu keehi maaddiyaaba. Woradaa xomoosiya issi ishay ba yelagatettaa wodiyaabaa qoppidi hagaadan giis: “Geeshsha Maxaafay Xoossaa Qaalaa gidiyoogaa akeekanaadan tana maaddida issibay a wurssada nabbabidoogaa. Taani naatettan tamaarido Geeshsha Maxaafaa taarikiyaa wurssettan akeekaas. Hegee taani ayyaanaaban diccanaadan keehi maaddiis.”

18 Yelidaageetoo—intte naati ayyaanaaban diccanaadan intte keehi maaddeeta. Eta ammanoy minnanaadan intte waati maaddana danddayeetii? Kaalliya huuphe yohoy hegaa qonccissees.