Robiˈaama aaway Solomoni Israaˈeelan 40 layttaa kawotiis. (1 Kaw. 11:42) Solomoni 997n K.K. hayqqiis. Hegaappe simmin Robiˈaami kawotanawu Yerusalaameppe huuphessa baggan deˈiya Sekeema katamaa biis. (2 Odi. 10:1) I dumma aadhdhida eray deˈiyo Solomona kaallidi haariyo gishshawu yayyiis gaada qoppay? Robiˈaami xaatta yohuwaa maarayanawu paacciyaabay bana mata wode gakkanaagaa kasetidi waati erana danddayii?

Robiˈaami Israaˈeelan deˈiya hanotan keehi unˈˈettennan aggenna. Guyyeppe asaappe kiitettidaageeti yiidi banttana qofissidabaa ayyo hagaadan giidi qonccissi yootidosona: “Ne aawai nuna deexo qambbaraa toossiis; shin ha77i neeni i nuna ootissiyo wolqqaama oosuwaanne deexo qambbaraa nuuyyo kaushsharkkii. Yaatikko, nuuni neeyyo haarettana.”—2 Odi. 10:3, 4.

Robiˈaamawu piriyan ohettidobadan siyettennan aggenna! I asay koyiyoobaa polikko, I, A soo asaynne A kawo keettan oottiyaageeti baalotiyo amaridabaa aggananne asaappe guuttabaa naagana koshshees. SHin I polana xayikko, asay makkalana danddayees. I waatin kehee? He ooratta kawoy kase Solomona zoriya cima asaa koyro zoriyaa bessiis. SHin, hegaappe simmin Robiˈaami ba lagge gidiya yelagata zoriyaa bessiis. Robiˈaami eta zoriyaa siyidi asaa naaqqanawu kuuyiis. I hagaadan giis: “Ta aawai intte qambbaraa deexettiis; shin taani hegaappekka aattada deexettana. Ta aawai inttena lissuwan wadhdhiis; shin taani inttena masimasuwaadan dukkiya lissuwan wadhdhana.”—2 Odi. 10:6-14.

Hegaappe nuuni tamaariyoobaa akeekadii? Ayyaanaaban kaymida cima asatu zoriyaa siyiyoogee darotoo eratetta gidiyoogee qoncce. Kuuyiyo issibay kaalettana danddayiyoobaa eti bantta deˈuwan beˈidobaappe akeekananne nuna loˈˈobaa zorana danddayoosona.—Iyy. 12:12.

Makkalida asaa zaaranawu Robiˈaami ba olanchchata shiishshiis. SHin Yihooway hananabaa yootiya SHamaaˈiya baggaara hagaadan giis: “Intte dabbotuura, Israa7eelatuura olettanau booppite. Hagaa taani oottido gishshau, intte ubbaikka intte soo intte soo simmite.”—1 Kaw. 12:21-24. *

Olakka olettoppa giidoogee Robiˈaama ay keena qofissidaakko qoppana danddayaasa! Asaa ‘masimasuwaa lissuwan garafana’ gi yashissidi sohuwaara he iita makkalan xoonettida kawuwaa asay waati xeellanee? (2 Hanidabaa Odiya 13:7⁠ra gatta xeella.) Gidoppe attin, kawoynne A olanchchati Yihoowa “qaalaa siyidi simmidi soo biidosona.”

Nuuni hegaappe ay tamaariyoo? Xoossawu azazettiyoogee asan borissana danddayikkonne, ayyo azazettiyoogee eratetta. Xoossawu azazettiyoogee I nuna nashshanaadaaninne anjjanaadan oottees.—Zaa. 28:2.

Robiˈaami ay demmidee? I Xoossawu azazettidi, mati eqqida kawotettaara olettanawu qoppidoogaa aggiis; yaatidi ba haaruwan deˈiya Yihudaanne Biniyaama zaretu biittan katamata keexxiyoogaa doommiis. I daro katamata “keehippe minttiis.” (2 Odi. 11:5-12) Ubbaappe aaruwan, amarida wodiyawu I Yihoowa higgiyaa naagiis. Iyorbbaami haariyo tammu zaretu kawotettay eeqawu goynniyoogaa doommin, daroti tumu goynuwaa exa gididi, yaappe Yerusalaame biidi “Robiˈaama maaddidosona.” (2 Odi. 11:16, 17) Yaatiyo gishshawu, Robiˈaami azazettidoogee A kawotettaa minttiis.

SHin, Robiˈaami ba kawotettay minni simmin, asi mule qoppennabaa oottiis. I Yihoowa higgiyaa aggidi, eeqawu goynniis! SHin aybissi? Amoona biitta asa gidida A aayyiyaa A balettidee? (1 Kaw. 14:21) Ayba gaasuwankka gidin, deree ubbay A kaalliis. Yaatiyo gishshawu, Robiˈaami Yihudaa katamata minttikkokka, etappe darota Yihooway Gibxxe Kawuwaa SHiishaaqayyo aattidi immiis!—1 Kaw. 14:22-24; 2 Odi. 12:1-4.

Robiˈaama garuwaa, Yerusalaame katamaa SHiishaaqi gakkido wode metoy qooriyaa cuulliis. He wode hananabaa yootiya SHamaaˈee Xoossaa kiitaa Robiˈaamawunne A sunttatuyyo hagaadan giis: “Intte tana aggideta; hegaa gishshau, taanikka inttena SHiishaaqa kushiyan aggaas.” He seeraa siyidi Robiˈaami waanidee? Loˈˈobaa oottiis! Geeshsha Maxaafay, “Israa7eela kaalettiyaageetinne kawoi Robi7aami banttana kaushshidi, ‘GODAI xillo’ yaagidosona” yaagees. Yaatiyo gishshawu, Yihooway Robiˈaamanne Yerusalaame katamaa bashshaappe ashshiis.—2 Odi. 12:5-7, 12.

Hegaappe simmin Robiˈaami kaseegaadankka tohossa bagga kawotettan haariis. I hayqqanaappe kase, baappe kaalliya kawuwaa, Abiiya bolli A ishantti denddennaadan giidi, ba cora naatussi daro imotaa immiis. (2 Odi. 11:21-23) Yaatiyoogan, Robiˈaami kase bessibeenna amarida akeekaa bessiis.

Robiˈaami loˈˈobaa oottikkonne, Xoossan nashettibeenna. Geeshsha Maxaafay, “[I] iitabaa oottiis” yaagidi A haaruwaabaa qanttan yootees. Aybissi? I Yihoowawu “wozanappe goynnanau koyibeenna” gishshaassa.—2 Odi. 12:14.

Hegee ay bessiyaabakko qoppa: Robiˈaami issi issitoo Xoossawu azazettiis. Qassi deretettawukka maaddiya amaridabaa oottiis. SHin I Yihoowa baqqi oyqqibeenna, woy A ufayssanawu wozanappe koyibeenna. Yaatiyo gishshawu, nagaraa oottiisinne eeqawu goynniis. Neeni, ‘Robiˈaami Xoossaa seeraa ekkidoogee wozanappe nagaraappe simmidi Xoossaa ufayssanawu koyidi gidennan, harati denttettiinee?’ gaada qoppennan  aggakka. (2 Odi. 11:3, 4; 12:6) I ba deˈuwan guyyeppe iitabaa oottiis. I ba aawaa aawaa Kawuwaa Daawitappe keehi dummatees. Daawitikka nagaraa oottidoogee tuma, shin I Yihoowa siiqiyoogee, tumu goynuwaa kutuutiyoogeenne oottido nagaraappe wozanappe simmidogee A deˈuwan keehi erettidaba.—1 Kaw. 14:8; Maz. 51:1, 17; 63:1.

Nuuni Robiˈaamabaappe tamaarana danddayiyoogee tuma. Asay ba so asawu koshshiyaabaa kunttiyoogeenne maaddiyaabaa oottiyoogee galatissiyaaba. SHin nuuni Xoossan nashettanawu koyikko, ubbaappe aaruwan tumu goynuwaa exa gidananne A baqqi oyqqana bessees.

Nuuni Yihoowa wozanappe siiqanawu baaxetikko, yaatana danddayoos. Tamay pololatti eexxana mala mittaa shiishshiyoogaadan, Xoossaa Qaalaa ubbatoo xannaˈiyoogan, nabbabidobaa wotti dentti qoppiyoogaaninne woosan minniyoogan nuuni Xoossaa siiqiiddi deˈana koshshees. (Maz. 1:2; Roo. 12:12) Nuuni Yihoowa siiqiyoogee qassi oottiyo ubbaban A ufayssanawu koyanaadan denttettees. Hegaadankka, koshshiyo wodiyan wozanappe nagaraappe simmanaadan denttettees. Nuuni Robiˈaama mala gidennan, ubbatoo tumu goynuwan minnidi deˈana.—Yih. 20, 21.