1-2. (a) Ishatamantta Layttay aybee? (“ Ishatamantta Layttay Aybee?” giyo saaxiniyaa xeella.) (b) Yesuusi Luqaasa 4:16-18n, woygidee?

ISSI ISSI biittatun issi kawoy woy kawiyaa haarido Ishatamantto Layttaa Baalaa bonchchoosona. Asay ha baalaa issi gallassawu, issi saaminttawu, woy ubba qassi hegaappe daro wodiyawu bonchchana danddayees; shin he baalay wurssettan polettees; hegaappe simmin asay he baalaa sohuwaara dogees.

² Israaˈeelati ishatamantta ishatamantta layttan issi layttawu bonchchido baalaappe keehi aadhdhiya Ishatamantto Layttaa Baalaabaa nuuni pilggana. He beni wode baalay Israaˈeelati laˈa kiyaanaadan oottiis. Nuuni hagaabaa tamaarana koshshiyoy aybissee? Yihooway nuussi giigissido ufayssiyaabaa nuuni hassayanaadan oottiyo gishshataassa. Hegee merinaa laˈatettaa nuuyyo demissana, qassi nuuni ha wodiyan hegaappe goˈettiiddi deˈoos. Yesuusi he ufayssiya laˈatettaabaa yootiis.—Luqaasa 4:16-19 nabbaba.

3. Wogaabaa 25:8-12y yootiyoogaadan, Ishatamantto Layttaa Baalay Israaˈeelata waati goˈˈidee?

³ Xoossay ba asawu daro layttappe kase giigissido Ishatamantto Layttaa Baalaabaa koyro akeekikko, Yesuusi laˈatettaabaa yootidoogaa akeekanawu metootokko. Yihooway Israaˈeelatuyyo hagaadan giis: “Ishatamantto laittaa dummayidi, he biittan de7iya ubbaassi birshshettaa [woy laˈatettaa] awaajjite. Hegee intteyyo Ishatamantto Laittaa Baalaa. He wodiyan intte ubbaikka intte gadiyaunne intte yarau yarau simmite.” (Wogaabaa 25:8-12 nabbaba.) Hagaappe kasetiya huuphe yohuwan, saaminttan saaminttan bonchchiyo Sambbataappe  Israaˈeelati waani goˈettidaakko xannaˈida. SHin, Israaˈeelati Ishatamantto Layttaa Baalaappe waani goˈettidonaa? Issi Israaˈeela asawu acoy deˈees gaada qoppa; qassi hegaappe denddidaagan acuwaa qanxxanawu ba gadiyaa wolqqan bayzzana koshshiis. Ishatamantto Layttaa Baalaa wode, he gadee ayyo simmees. Hegaa gishshawu, he bitanee ‘ba gadiyawu simmees;’ qassi wodeppe A naati he gadiyaa laattana. Woy he bitaniyaassi daro acoy deˈiyo gishshawu, I he acuwaa qanxxanawu bana bayzzana woy ba naatuppe issoy aylle gidanaadan oottana danddayees. Ishatamantto Layttaa Baalaa wode, he ayllee ‘ba yarawu simmees.’ Hegaa gishshawu, hidooti xayin merinawu aylle gidiya asi mule baawa! Ha giigissoy Yihooway ba asayyo tumuppe qoppiyoogaa bessees!

4-5. Israaˈeelati bonchchiyo Ishatamantto Layttaa Baalaabaa tamaariyoogee nuna maaddees giyoy aybissee?

⁴ Ishatamantto Layttaa Baalawu hara goˈˈay aybee? Yihooway, “Intte giddon issi asinne hiyyeesenna. Aissi giikko, intte laattanaadan GODAI intte Xoossai inttessi aqo oottidi immiyo biittan GODAI inttena anjjana” yaagiis. (Zaarettido Wogaa 15:4, 5) Hegee ha wodiyan haniiddi deˈiyaabaappe keehi dumma! Nuuni darotoo dureti yaa duretishin, qassi hiyyeesati yaa hiyyeesishin beˈoos.

⁵ Kiristtaaneti Muuse Higgiyaa kaallokkona. Hegaa giyoogee aylleta laˈa kessiyo, acuwaa aggiyo, qassi asay bantta soo simmanaadan oottiyo Ishatamantto Layttaa Baalaa higgiyaa nuuni kaallokko giyoogaa. (Roo. 7:4; 10:4; Efi. 2:15) Gidoppe attin, nuuni Ishatamantto Layttaa Baalaabaa tamaariyoogee nuna keehi maaddees. Aybissi? Yihooway Israaˈeelatussi giigissidobaa hassayanaadan oottiya laˈatettaa nu demmana danddayiyo gishshataassa.

6. Asay aybippe laˈa kiyana koshshii?

⁶ Keehi iita aylletetta gidida, nagaraa aylletettaappe gidiyo gishshawu nu ubbay laˈa kiyana koshshees. Nuuni nagaranchcha gidiyo gishshawu, cimoos, sahettoosinne hayqqoos. Daroti banttana heregan beˈiyo wode woy  sahettido gishshawu issi dottoriyaakko biyo wode hegee tuma gidiyoogaa akeekoosona. Qassi nuuni nagara oottiyo wode hidootaa qanxxoos. Kiitettida PHawuloosi, “Higgee ta bollaa giddon de7iya nagaraa ootissiya higgiyan tana qashissees” giidi yootiis. I gujjidi, “Taani aiba ufaissi bainna asee! Tana haiquwau efiya ha asatettaappe ashshanai oonee?” yaagiis.—Roo. 7:23, 24.

7. Isiyaasi laˈa kiyiyoogaabaa kasetidi woygidee?

⁷ Xoossay nuna ashshanawu woy nagaraappe laˈa kessanawu ogiyaa giigissidoogee ufayssiyaaba. He laˈatettaa demmanaadan oottiyay Yesuusa. Hananabaa yootiya Isiyaasi, Yesuusi saˈaa yaanaappe 700⁠ppe dariya layttaappe kase, sinttappe demmana keehi gita laˈatettaabaa yootiis. He gita laˈatettay Israaˈeelati Ishatamantto Layttan demmiyo laˈatettaappe keehi aadhdhiyaabaa demissana. I hagaadan giis: “Ubbaa Haariya GODAA Ayyaanai ta bollan de7ees; aissi giikko, qohettidaageetussi lo77o mishiraachchuwaa yootana mala, GODAI tana tiyiis. I tana wozanai meqqidoogeetussi koolettiyoogaanne omoodettidaageetussi omooduwaappe [laˈa] kiyiyoogaa awaajjana . . . mala kiittiis.” (Isi. 61:1) Ha hiraagay O bolli polettii?

8. Laˈatettaabaa yootiya Isiyaasa hiraagay O bolli polettii?

⁸ Laˈatettaabaa yootiya he keehi koshshiya hiraagay Yesuusi haggaazuwaa doommi simmin polettiyoogaa doommiis. Yesuusi I diccido Naazireete kataman deˈiya Ayhuda woosa keettaa gelidi, Ayhudati yan shiiqidosan Isiyaasan deˈiya hiraagaa nabbabiis. Yesuusi he hiraagay ba bolli polettidoogaa yootiis: “Godaa Ayyaanai ta bollan de7ees. Qashettidaageetussi birshshettiyoogaa, qooqetussi xeelliyoogaa yootana mala, qassi qohettidaageeta qohuwaappe kessana mala, dosettida Godaa laittaa yootana mala, tana kiittiis.” (Luq. 4:16-19) Yesuusi he hiraagaa waati polidee?

9. Yesuusa wode daro asay aybippe laˈa kiyanawu koyidee?

⁹ Yesuusa wode, Isiyaasi kasetidi yootidonne Yesuusi nabbabido laˈatettaa asay demmiyoogaa doommis. Yesuusi, “Hachchi nabbabettin, intte siyiyo wode, ha Xoossaa maxaafai giidoogee polettiis” giidi yootido gishshawu nuuni hegaa ammanana danddayoos. (Luq. 4:21) Yesuusi nabbabidobaa siyida daroti Rooma kawotettaa haaruwaappe laˈa kiyana giidi hidootiyaageeta gidennan waayi aggana. Eti, “Nuuni ‘Israa7eelata ashshanaagee  a’ yaagidi ufaissan naagoos” giida, naaˈˈu asatuugaadan qoppennan waayi aggana. (Luq. 24:13, 14, 21) SHin, huqqunniya Rooma haaruwaa eqettanaadan Yesuusi bana kaalliyaageetussi yootibeennaagaa eroos. SHin, I etayyo, “Qeesaaraagaa Qeesaarassi” immanaadan yootiis. (Maa. 22:21) Yaatin, he wode Yesuusi asaa waatidi laˈa kessidee?

10. Yesuusi asaa aybippe laˈa kessidee?

¹⁰ Xoossaa Naˈay asay naaˈˈu ogetun laˈa kiyaanaadan maaddanawu yiis. Koyroogee, Yesuusi haymaanootiyaa kaalettiyaageeti tamaarissiyo worddo timirttiyaappe asay laˈa kiyanaadan maaddiis. He wode deˈiya daro Ayhudati asa wogawunne worddo ammanuwawu aylle gididosona. (Maa. 5:31-37; 15:1-11) Ayyaanaaban kaalettoos giyaageeti bantta huuphen qooqe mala. Eti Masiyaanne I pooˈissido ayyaanaabaa pooˈuwaa ixxiyoogan xumaaninne nagaran deˈidosona. (Yoh. 9:1, 14-16, 35-41) Yesuusi tumaa tamaarissidoogaaninne loˈˈo leemiso gididoogan, ashkke asati worddo timirttiyaappe waani laˈa kiyana danddayiyaakko bessiis.—Mar. 1:22; 2:23–3:5.

11. Yesuusi laˈa kessido naaˈˈantto ogee aybee?

¹¹ Yesuusi laˈa kessido naaˈˈantto ogee, asay laattido nagaraa aylletettaappe laˈa kiyanaadan I oottidoogaa. Yesuusa yarshshuwaa baggaara, wozuwan ammaniyaanne hegaadan deˈiya asatu nagaraa Xoossay atto gees. (Ibr. 10:12-18) Yesuusi, “Na7ai inttena ailletettaappe kessikko, intte ailletettaappe intte tumu kiyana” yaagiis. (Yoh. 8:36) He laˈatettay Israaˈeelati Ishatamantto Layttaa Baalaa wode demmiyo laˈatettaappe keehi aadhdhees! Leemisuwawu, issi uri Ishatamantto Layttaa Baalaa wode aylletettaappe kiyi simmidi zaarettidi aylle gidananne wurssettan hayqqana danddayees. SHin, Yesuusi merinawu laˈa kessees.

12. Yesuusi awaajjido laˈatettaappe goˈettida koyroogeeti oonee?

¹² PHenxxaqosxxe gallassi 33 M.Ln, kiitettidaageetanne hara ammanettida attuma asatanne macca asata Yihooway geeshsha ayyaanan tiyiis. eti sinttappe hayquwaappe denddidi saluwan Yesuusaara haaranaadan I eta ba naatudan ootti ekkiis. (Roo. 8:2, 15-17) Hageeti Yesuusi Naazireete kataman deˈiya Ayhuda woosa keettan awaajjido laˈatettaappe goˈettida koyroogeeta. He attuma asatinne macca asati Ayhuda haymaanootiyaa kaalettiya asati tamaarissiyo worddo timirttiyawunne Geeshsha Maxaafan baynna eta wogawu hegaappe simmin aylle gidibookkona. Qassi  eti hayquwaa kaalettiya nagaraappe laˈa kiyidabadan Xoossay xeelliis. Yihooway laˈatettaa zaaretti ehaanawu giigissidobay I Kiristtoosa kaalliyaageeti tiyoosappe doommidi Yesuusa SHaˈu Layttaa Haaruwaa wurssettan polettana. Ha wodiyaappenne Yesuusa SHaˈu Layttaa Haaruwaa wurssettaappe gidduwan hanana loˈˈobay aybee?

13-14. Tiyettida Kiristtanetuppe harati, Yesuusi awaajjido laˈatettaa demmanaageeti oonee?

¹³ Ha wodiyan, zare ubbaappe shiiqida miilooniyan qoodettiya ashkke asati ‘hara dorssata.’ (Yoh. 10:16) Xoossay eti Yesuusaara saluwan haaranaadan dooribeenna. SHin, eti Geeshsha Maxaafay yootiyoogaadan saˈan merinawu deˈanawu hidootoosona. Ne hidootaykka hegee?

¹⁴ Tiyettidaageeti demmiyo loˈˈobata neeni haˈˈikka demmaydda deˈaasa. Gukkida Yesuusa suuttan ammaniyoogan ne nagaray atto geetettanaadan oychchana danddayaasa. Yaatiyoogan, neeni Xoossan nashettaasa, qassi hegee neeyyo sarotettaa demissees. (Efi. 1:7; Ajj. 7:14, 15) Worddo timirttiyaappe neeni laˈa kiyido gishshawu demmido anjjotakka qoppa. Yesuusi, “Intte tumatettaakka erana; qassi tumatettai inttena ailletettaappe kessana” yaagiis. (Yoh. 8:32) Ha laˈatettaa demmidoogan nuuni keehi ufayttoos!

15. Nuuni sinttappe naagiyo laˈatettaynne anjjoy aybee?

 ¹⁵ Hagaappe aadhdhiya laˈatettay yaanaagaa neeni naagana danddayaasa. Mata wode, Yesuusi worddo haymaanootiyaanne iita haaruwaa xayssana. Xoossay baassi haggaaziya “zawai bainna daro asaa” naagana, qassi hegaappe simmin I gannate gidana saˈan eti anjjota demmanaadan oottana. (Ajj. 7:9, 14) Daro asay hayquwaappe denddana, qassi Addaameppe laattido nagaray ehiyo ubbabaappe laˈa kiyana.—Oos. 24:15.

16. Asay sinttappe demmana ufayssiya laˈatettay aybee?

¹⁶ SHaˈu Layttaa Haaruwaa wode, Yesuusinne aara haariyaageeti asay asatettaaninne ayyaanaaban payya gidanaadan oottana. He wodee Israaˈeelati bonchchiyo Ishatamantto Layttaa Baalaa wode demmido laˈatettaa mala gidana. Hegaa giyoogee Yihoowawu ammanettidi haggaaziya ubba asay wottiyoobi baynnaageeta gidana, qassi hegaappe simmin nagari deˈenna giyoogaa.

17. Isiyaasa 65:21-23y Xoossaa asay waananaagaa yootii? (Koyro sinttan deˈiya misiliyaa xeella.)

¹⁷ Sinttappe saˈan deˈoy ay mala gidanaakko Isiyaasa 65:21-23y yootees. (nabbaba.) Nuuni azallanne aybanne oottenna asa gidokko. SHin, he wode Xoossaa asay goˈˈiyaanne ufayssiya oosuwaa oottanaagaa Geeshsha Maxaafay yootees. SHaˈu Layttaa Haaruwaa wode, “Mereta ubbai ba huuphen bashshaa ailletettaappe . . . kiyana; qassi he meretati Xoossaa naati ailletettaappe kiyido bonchcho kessaa” kiyanaagaa ammanettana danddayoos.—Roo. 8:21.

18. Nuuni sinttappe ufayssiya wodee yaana giidi ammaniyoy aybissee?

¹⁸ Yihooway Israaˈeelati oottanaadaaninne shemppanaadan oottidoogaadan, matida Kirsttoosa SHaˈu Layttaa Haaruwaa wode, I ba asawu hegaara issi malabaa oottana. Nuuni Xoossawu goynniyo wodee deˈanaagee qoncce. Xoossawu goynniyoogee ha wodiyan ufayttanawu keehi koshshiyaaba, qassi hegawu nuuni ooratta alamiyan wodiyaa demmana. Kirsttoosa SHaˈu Layttaa Haaruwaa wode ammanettida asa ubbay ufayttana; ayssi giikko, nu ubbawu ufayssiya oosoy deˈananne nuuni ubbay Xoossawu haggaazana.