1. Ooninne kuuyana danddayiyo aybippenne aadhdhiya loˈˈobay aybee?

DAROTOO, yelidaageeti kuuyiyoobay eta naata adussa wodiyawu qohana woy maaddana. Yelidaageeti iitabaa kuuyikko, bantta naatu bolli metoy gakkanaadan oottana danddayoosona. SHin eti loˈˈobaa kuuyikko, bantta naati ufayttiiddi deˈanaadan oottoosona. Gidoppe attin, naatikka loˈˈobaa kuuyana bessees. Ooninne kuuyana danddayiyo aybippenne aadhdhiya loˈˈobay saluwan deˈiya nu Aawaa Yihoowawu haggaaziyoogaa.—Maz. 73:28.

2. Yesuusi, Yooseefinne Mayraama kuuyido loˈˈobay aybee?

² Yooseefinne Mayraama bantta naati Yihoowawu haggaazanaadan maaddanawu koyidosona; qassi eti Yihoowayyo haggaaziyoogee bantta deˈuwan aybippenne aadhdhiyaaba gidiyoogaa kuuyiyooban bessidosona. (Luq. 2:40, 41, 52) Yesuusi loˈˈobaa kuuyiis; hegee Yihooway halchchidobay polettanaadan oottana mala A maaddiis. (Maa. 4:1-10) Yesuusi keha, ammanettidanne xala asa. Yihoowa siiqiya yelidaageeti ubbay hegaa mala naˈan ceeqettanaanne ufayttana.

3. Ha huuphe yohuwan nuuni beˈana oyshati awugeetee?

³ Ha huuphe yohuwan, nuuni kaallidi deˈiya oyshatu zaaruwaa beˈana: Yesuusa xeelliyaagan Yihooway kuuyido loˈˈobay aybee? Yooseefinne Mayraama kuuyidobaappe Kiristtaane aawatinne aayoti ay tamaarana danddayiyoonaa? Qassi Yesuusi kuuyidobaappe yelaga Kiristtaaneti ay tamaarana danddayiyoonaa?

4. Yesuusa xeelliyaagan Yihooway kuuyido loˈˈobay aybee?

⁴ Yihooway Yesuusawu loˈˈo aawanne aayyiyo dooriis. (Maa. 1:18-23; Luq. 1:26-38) Mayraama wozanappe yootido Geeshsha  Maxaafan xaafettida I qofay A Yihoowanne A Qaalaa keehi siiqiyoogaa qonccissees. (Luq. 1:46-55) Qassi Yooseefi Yihoowa kaaletuwawu azazettidoogee I Xoossawu yayyidoogaanne A ufayssanawu koyidoogaa bessees.—Maa. 1:24.

5-6. Yihooway ba Naˈay deˈuwan ay beˈanaadan oottidee?

⁵ Yihooway Yesuusawu dure gidida aawaanne aayyiyo dooribeennaagaa akeeka. Yesuusi yeleti simmin Yooseefinne Mayraama yarshshido yarshshoy eti hiyyeesa gidiyoogaa bessees. (Luq. 2:24) Yooseefi Naazireeten, ba keettaa matan deˈiya guutta kifiliyan anaaxe gididi oottennan aggenna. Qassi etawu laappun woy hegaappe dariya naati deˈoosona; hegaa gishshawu, etawu daro miishshay woy harabay deˈennan aggana danddayees.—Maa. 13:55, 56.

⁶ Yihooway Yesuusa qohuwaappe naagidaba gidikkonne, I ba Naˈaa meto ubbaappe naagibeenna. (Maa. 2:13-15) Leemisuwawu, Yesuusi ammanenna dabbota genccana koshshiis. Yesuusawu so asa yara gididaageeti I Mase gidiyoogaa koyro ammanennan ixxidoogee A ay keena azzanttidaakko qoppite. (Mar. 3:21; Yoh. 7:5) Qassi, Yooseefi hayqqidoy Yesuusi yelagatettan deˈiyo wode gidennan aggenna; qassi hegee I metootanaadan oottiis. Yooseefi hayqqi simmin, bayra naˈa gidida Yesuusi ba aaway oottido oosuwaa oottana koshshiis. (Mar. 6:3) Yesuusi gitaa gidido wode, so asawu koshshiyaabaa waati kunttanaakko eriis. I eta maaddanawu minni oottana koshshennan aggenna. Hegaa gishshawu gallassa kumettaa ootti simmin ay keena daafurssiyaakko I erees.

7. (a) Aqo oyqqidaageeti naata dichchanawu banttana ayba oyshaa oychchiyoogee maaddanee? (b) Leemiso 2:1-6 maaran yelidaageeti bantta naati ay oottanaadan tamaarissana koshshii?

⁷ Intte aqo oyqqidaageetanne naata yelanawu koyiyaageeta gidikko, inttena hagaadan oychchite: Nuuni Yihoowanne A Qaalaa siiqiyaa bana ziqqi oottiya asatu malee? Imota gidida gacino naˈa dichchanaadan Yihooway nuna dooranee? (Maz. 127:3, 4) Neeni yelidaagaa gidikko, nena hagaadan oychcha: ‘Minni oottiyoogee loˈˈo gidiyoogaa ta naata tamaarissiyaanaa?’ (Era. 3:12, 13) ‘Seexaanaa alamee gattiyo qohuwaappe ta naata naaganawu tawu danddayettida ubbabaa oottiyaanaa?’ (Lee. 22:3) Intte naata gakkana danddayiya meto ubbaappe eta naagana danddayekketa. Yaatiyoogee danddayettennaba. SHin Geeshsha Maxaafay yootiyo zoriyan waati ammanettanaakko siiquwan eta ubbatoo  tamaarissiyoogan banttana gakkiya metuwawu eti giigettanaadan maaddana danddayeeta. (Leemiso 2:1-6 nabbaba.) Leemisuwawu, intte dabbotuppe issoy Yihoowawu goynniyoogaa aggikko, Yihoowawu ammanettidi deˈiyoogee keehi koshshiyaaba gidiyoy aybissakko intte naati Xoossaa Qaalaappe akeekanaadan maaddite. (Maz. 31:23) Woy intte siiqiyo uri hayqqikko, intte naati kayyottiyoogaa genccanawunne sarotettaa demmanawu Xoossaa Qaalaa waati goˈettanaakko bessite.—2 Qor. 1:3, 4; 2 Xim. 3:16, 17.

8. Zaarettido Wogaa 6:6, 7y yootiyoogaadan, Yooseefinne Mayraama ay oottidonaa?

⁸ Yihooway yelidaageetussi immido kaaletota Yooseefinne Mayraama azazettido gishshawu, eti Yesuusi Xoossan sabettanaadan maaddidosona. (Zaarettido Wogaa 6:6, 7 nabbaba.) Yooseefinne Mayraama Yihoowa keehi siiqoosona; qassi eta waanna halchchoy bantta naatikka etaagaadan Yihoowa siiqanaadan maaddiyoogaa.

9. Yooseefinne Mayraama kuuyido loˈˈobay aybee?

⁹ Yooseefinne Mayraama bantta naatuura ubbatoo Yihoowawu goynnanawu dooridosona. Saaminttan saaminttan Naazireeten deˈiya Ayhuda woosa keettan shiiqanawunne Yerusalaamen Paasikaa baalaa layttan layttan bonchchanawu boosona. (Luq. 2:41; 4:16) Yooseefinne Mayraama Yihoowa asaa bolli beni gakkidabaa Yerusalaame biyo wode Yesuusa, A ishanttanne michchontta tamaarissidosona. Eti yaa biyo wode, Geeshsha Maxaafan odettida sohota xomoosennan aggokkona. Yooseefawunne Mayraamissi daro naati deˈiyo gishshawu ubbatoo Yihoowawu aggennan goynniyoogee metiyaaba gidana danddayees. Gidikkonne eti Yihoowawu goynniyoogan anjjettidosona! Eti Yihoowawu goynniyoogaa kaseyido gishshawu, eta so asay Yihoowawu ubbatoo mata dabbo gididi deˈiis.

10. Kiristtaane aawatinne aayoti Yooseefappenne Mayraamippe ay tamaarana danddayiyoonaa?

¹⁰ Xoossawu yayyiya yelidaageeti Yooseefappenne Mayraamippe ay tamaarana danddayiyoonaa? Ubbaappe aaruwan, intte haasayiyoobaaninne oottiyooban Yihoowa wozanappe siiqiyoogaa intte naata tamaarissite. Intte etayyo immana danddayiyo ay imotaappenne aadhdhiyaagee Yihoowa siiqanaadan eta maaddiyoogaa. Hegaa bollikka, eti ubbatoo  Geeshsha Maxaafaa waati xannaˈanaakkonne woossanaakko, qassi shiiqota shiiqanaadaaninne haggaazanaadan tamaarissiyoogee intte eta tamaarissana danddayiyo aybippenne aadhdhiya timirtte. (1 Xim. 6:6) Intte naatussi asatettan koshshiyaabaa intte kunttana bessiyoogee qoncce. (1 Xim. 5:8) SHin intte naati ha Seexaanaa alamee xayiyo wode paxa attidi Xoossay ehaana ooratta alamiyaa gelanaadan oottiyay aquwaabaa gidennan, Yihoowaara eti dabbotido mino dabbotaa gidiyoogaa hassayite. *—Hiz. 7:19; 1 Xim. 4:8.

11. (a) Koyro  Ximootiyoosa 6:17-19n deˈiya zoree, yelidaageeti bantta naata dichchiyo wode loˈˈobaa kuuyanaadan eta waati maaddii? (b) Intte so asay qoppana danddayiyo halchchoy aybee, qassi hegee ayba anjjota demissanee? (“ Ne Halchchidobati Aybee?” giya saaxiniyaa xeella.)

¹¹ Bantta naati Yihoowakko shiiqidi deˈanaadan maaddanawu loˈˈobaa kuuyida keehi daro Kiristtaane aawatanne aayota beˈiyoogee keehi ufayssiyaaba! Eti issippe ubbatoo Yihoowawu haggaazoosona. Eti gubaaˈe shiiqotanne gita shiiqota shiiqoosona. Qassi eti mishiraachchuwaa sabbakoosona. Amarida so asati darin sabbakettibeenna moottankka sabbakoosona. Harati qassi Beeteele keettaa xomoosoosona woy Yihoowa dirijjitee goˈettiyo keettata keexxoosona. Hegaa oottanawu koyiya so asay he oosuwaa miishshan maaddees. Qassi hegaadan oottiyoogee etawu deexxana danddayees. Gidikkonne, eti hegaadan oottiyo gishshawu Yihooway ba kehatettan eta anjjana. (1 Ximootiyoosa 6:17-19 nabbaba.) Hegaa mala so asay dichchido naati gitaa gidiyo wode, he loˈˈo oosuwaa ubbatoo oottoosona; qassi yelidaageeti hegaadan dichchido gishshawu naati ufayttoosona! *—Lee. 10:22.

12. Yesuusi gitaa gidiyo wode ay oottana koshshidee?

¹² Saluwan deˈiya Yesuusa Aaway ubbatoo loˈˈobaa kuuyees; qassi saˈan deˈiya A dichchidaageetikka loˈˈobaa kuuyidosona. SHin, Yesuusi gitaa gidiyo wode, babaa I bawu kuuyana koshshiis. (Gal. 6:5) Nu ubbaagaadan, ikka ay oottanaakko doorana danddayees. I ba koyiyoobaa kaseyana danddayees. SHin, I Yihoowaara dabbotaa minttidi deˈanawu dooriis. (Yoh. 8:29) Ha wodiyan deˈiya yelagata A leemisoy waati maaddana danddayii?

13. Yesuusi yelagatettan deˈiyo wode kuuyido loˈˈobay aybee?

¹³ Yesuusi yelagatettan deˈiyo wode, bana yelidaageetussi azazettanawu dooriis. I bana yelidaageeti oottiyoobaappe aaruwan erays gi qoppidi etawu azazettennan mule ixxibeenna. I ubbatoo “etassi azazettees.” (Luq. 2:51) Yesuusi bayra naˈa gidiyo gishshawu awu amarida aawatettay deˈees. Hegaa polanawu I bawu danddayettida ubbabaa oottennan aggenna. I  anaaxetettaa oosuwaa Yooseefappe tamaaranawu minnidi oottido gishshawu so asawu koshshiyaabaa kunttanawu maaddiya miishshaa demmanaadan maaddiis.

14. Yesuusi Xoossaa Qaalaa loytti xannaˈidoogaa waati eriyoo?

¹⁴ Yesuusi maalaalissiya hanotan yelettidoogaabaanne kiitanchchati abaa yootidobaa A yelidaageeti awu yootennan waayi aggana. (Luq. 2:8-19, 25-38) Yesuusi bawu odettidabaa xallay gidana gibeenna; I Geeshsha Maxaafaa buzo xannaˈiis. Yesuusi Xoossaa Qaalaa loytti xannaˈidoogaa waati eriyoo? I naatettan deˈiyo wode Yerusalaamen deˈiya asttamaareti A akeekaaninne ‘I immiyo era zaaruwan garamettido’ gishshataassa. (Luq. 2:46, 47) Qassi Yesuusawu layttay 12 gidido wode, Yihooway ba Aawaa gidiyoogaa I ba huuphen qonccissiis.—Luq. 2:42, 43, 49.

15. Yesuusi Yihoowa sheniyaa polanawu dooridoogaa waati bessidee?

¹⁵ Yesuusi ay oottanaadan Yihooway koyiyaakko akeekido wode, A sheniyaa oottanawu dooriis. (Yoh. 6:38) I daro asay bana ixxanaagaa erees. Gidikkokka, I Yihoowayyo azazettanawu dooriis. Yesuusi 29 M.Ln, xammaqetti simmin, ayyo aybippenne aadhdhiyaabay Yihoowa sheniyaa poliyoogaa. (Ibr. 10:5-7) Yesuusi mittan kaqettidi hayqqiyo wode, I aggennan ba Aawaa sheniyaa polanawu murttiis.—Yoh. 19:30.

16. Naati Yesuusappe tamaarana danddayiyo issibay aybee?

¹⁶ Inttena yelidaageetussi azazettite. Yooseefadaaninne Mayraamidan, inttena yelidaageeti nagaranchcha. SHin inttena yelidaageeti inttena naaganaadaaninne loohissanaadan Yihooway etawu aawatettaa immiis. Intte eta zoriya siyiyaabanne eta aawatettaa bonchchiyaaba gidikko ‘intteyyo ubbabay loˈˈana.’—Efi. 6:1-4.

17. Yaasa 24:15y yootiyoogaadan, yelagati banttawu kuuyana koshshiyaabay aybee?

¹⁷ Intte oossi oottanaakko kuuyite. Yihooway oonakko, A shenee aybakko, qassi hegaa intte deˈuwan waati oosuwan peeshshana danddayiyaakko loytti akeekana koshshees. (Roo. 12:2) Yaatidi intte deˈuwan aybippenne aadhdhiyaabaa, hegeekka Yihoowassi haggaazanawu kuuyana. (Yaasa 24:15 nabbaba; Era. 12:1) Intte ubbatoo Geeshsha Maxaafaa nabbabiyaabanne xannaˈiyaaba gidikko, kaseegaappe aaruwan Yihoowa siiqana qassi intte ammanoy minnana.

18. Yelagati kuuyana koshshiyoobay aybee, qassi hegee ay demissii?

 ¹⁸ Intte deˈuwan Yihoowa sheniyaa oottanawu kuuyite. Intte eraa intte goˈˈa xallawu intte goˈettikko, ufayttanaagaa Seexaanaa alamee yootees. SHin aquwaaba halchchiyoogan xeelaa wottiyaageeti ‘daro metuwan banttana qohiyoogaa’ nuuni eroos. (1 Xim. 6:9, 10) SHin, intte Yihooway yootiyoobaa siyikko, qassi intte deˈuwan kasetidi A sheniyaa oottikko, deˈoy intteyyo injjetananne “giigana.”—Yaas. 1:8.

19. Yelidaageeti ay hassayana koshshii?

¹⁹ Yelidaageetoo, intte naati Yihoowawu haggaazanaadan maaddanawu intteyyo danddayettida ubbabaa oottite. Yihoowan ammanettite; yaatikko loˈˈobaa kuuyanaadan I inttena maaddana. (Lee. 3:5, 6) Intte yootiyoobaappe aaruwan intte oottiyoobay intte naata maaddanaagaa woy qohanaagaa hassayite. Yaatiyo gishshawu, Yihoowan nashettanaadan intte naata maaddiyaaba kuuyite.

20. Yelagati Yihoowawu haggaazanawu kuuyikko, demmana anjjoti aybee?

²⁰ Yelagatoo, intte loˈˈobaa kuuyanaadan inttena yelidaageeti maaddana danddayoosona. SHin Xoossaa ufayssanawu inttekka loˈˈobaa kuuyana koshshees. Hegaa gishshawu, Yesuusa milatite; qassi saluwan deˈiya siiqiya intte Aawawu haggaazanawu kuuyite. Intte yaatikko, oosoy daridoogeetanne ha wodiyan intte deˈuwan ufayttiyaageeta gidana. (1 Xim. 4:16) Qassi intte sinttappe keehi ufayssiya deˈuwaa deˈana!