NEENI gubaaˈiyan oottanawu amottikkonne, haˈˈi oottana danddayennabi deˈii? Hegee hara urawu deˈiya aawatettaa gidennan aggenna. Woy hegee issi haggaazo maataa, woykko neeni kase oottido maataa gidana danddayees. SHin, ne layttaa, sahuwaa, hiyyeesatettaa, woy soo asaa aawatettaa gaasuwan neeni haˈˈi oottana danddayiyoobay guutta. Woy dirijjitee issi issibaa laammido gishshawu, neeni daro wodiyawu oottaydda takkido issi maatan oottiyoogaa aggennan waaya aggana. Gaasoy ayba gidikkonne, Xoossawu haggaaziyoogan neeni oottanawu koyiyo ubbabaa oottennabadan neeyyo siyettana danddayees. Hegaa mala hanotatun, neeni issi issitoo hidootaa qanxxana danddayiyoogee erettidaagaa. Gidikkonne, neeni ubbatoo hidootaa qanxxennaadan, yiillotennaadan, woy lanccennaadan aybi maaddana danddayii? Neeni ufayttaydda deˈanawu ay oottana danddayay?

Nuuni waani ufayttiiddi deˈanaakko keehi koshshiya issibaa Xammaqiya Yohaannisa hanotaappe tamaarana danddayoos. Yohaannisi gita maatan ufayttiis; shin A deˈuwan gakkidabay I naagidoba waayi gidana. I haggaazuwan aattidoogaappe daro layttaa qasho keettan aattana giidi waayi qoppana. SHin, Yohaannisi ubbatoo ufayttiis; qassi I ba deˈo laytta ubban hegaadan deˈiis. A aybi maaddidee? Qassi hidootaa qanxxissiyaabay nuna gakkiyo wodekka, nuuni waani ufayttiiddi deˈana danddayiyoo?

Hosppune 29 M.L. heeran, Yohaannisi Masee yaanaagawu asay giigettanaadan, “Saluwaa kawotettai matattido gishshau, intte nagaraappe simmite” giidi yootiyoogan Yihooway ayyo immido oosuwaa oottiyoogaa doommiis. (Maa. 3:2; Luq. 1:12-17) Daroti hegaa siyidosona. Cora asay haahosaappe yiidi I yootiyoobaa siyiis; qassi daroti bantta nagaraappe simmidi xammaqettidosona. Yohaannisi banttana xillo giidi qoppiya haymaanootiyaa kaalettiyaageeti bantta ogiyaappe simmana xayikko, eta pirdday naagiyoogaakka yayyennan yootiis. (Maa. 3:5-12) Yohaannisi Xiqimitaa 29 M.L. heeran, Yesuusa xammaqido wode I ba haggaazuwan aybippenne aadhdhiyaabaa oottiis. Hegaappe simmin, Yohaannisi yaana geetettida Masiyaa, Yesuusa harati kaallanaadan yootiis.—Yoh. 1:32-37.

Yohaannisa dumma oosuwaa xeelliyaagan Yesuusi, “Aayee uluwaappe yelettida asa ubban  Xammaqiya Yohaannisappe aadhdhiya ooninne de7ibeenna” yaagiis. (Maa. 11:11) Yohaannisi ba demmido anjjuwan keehi ufayttidoogee erettidaagaa. Yohaannisaagaadan, ha wodiyan daroti gita anjjuwaa demmidosona. Ane Teera giyo issi ishaabaa beˈa. Inne A keettayiyaa Sandra 50⁠ppe dariya layttawu ubba wode haggaazuwan aattidosona. Teeri hagaadan giis: “Taani ufayssiya daro maataa ekkada oottaas. Taani aqinye, Beeteelee keettaa asa yara, dumma aqinye, woradaa xomoosiyaagaanne awuraajjaa xomoosiyaagaa gidada oottaas; qassi haˈˈi zaarettada dumma aqinye gidaas.” Xoossaassi oottiyoogee keehi ufayssiyaaba. Yihoowawu oottiyo maataa demmiyo wode nuuni keehi ufayttoos; shin Yohaannisa hanotaappe tamaariyoogaadan, nu hanotay laamettiyo wode ufayttiiddi deˈanawu baaxetana koshshees.

Xammaqiya Yohaannisi bawu deˈiya maataa nashshiyo gishshawu ubbatoo ufayttiis. Issi leemisuwaa beˈa. Yesuusi xammaqetti simmin, Yohaannisa haggaazoy guuxxiyoogaa doommin, Yesuusa haggaazoy dari dari biis. Yohaannisi erissiyo ashkkarati hegee eta qofissin, ayyo hagaadan giidosona: “Be7a ha77i xammaqees; asai ubbaikka akko bees.” (Yoh. 3:26) Yohaannisi zaaridi hagaadan giis: “Bullachchiyo maccaasiyaa de7iyo urai bullachchiyaagaa; he bullachchiyaagaa laggee eqqidi, i giyoogaa siyiyaagee bullachchiyaagaa haasayan daro ufaittees. Hegaa gishshau, hagee ta ufaissai polettiis.” (Yoh. 3:29) Yohaannisi bana Yesuusaara geeddarssibeenna, qassi Yesuusa oosoy aybippenne aadhdhiyo gishshawu Yohaannisi ba oosoy goˈˈenna giidi qoppibeenna. SHin, Yohaannisi ‘bullachchiyaagaa lagge’ gidiyoogaa nashshiyo gishshawu ufayttiiddi deˈiis.

Yohaannisa oosoy metiyaaba gidikkonne, A xeelay I ufayttiiddi deˈanaadan maaddiis. Leemisuwawu, Yohaannisi yelettoosappe doommidi Naaziraawe; qassi woyne eessa uyennaadan digettiis. (Luq. 1:15) “Yohaannisi xoomiiddinne woine eessa uyennan [yiis]” giidi Yesuusi I sima deˈuwaa deˈidoogaa yootiis. Hara baggaara qassi, Yesuusinne I erissiyo ashkkarati Naaziraawetuugaadan digettibookkona, qassi eti hara asaagaadan deˈana danddayoosona. (Maa. 11:18, 19) Yohaannisi mule malaata oottana xayikkonne, kase A kaalliyaageetuppe amaridaageeta gujjin, Yesuusi erissiyo ashkkarati malaatata oottidoogaa Yohaannisi eriis. (Maa. 10:1; Yoh. 10:41) Yohaannisi bana kaalliyaageeti Yesuusa kaalliyaageetuppe dummatiyoobaa keehi qoppiyoogaappe Yihooway immido oosuwaa minni oottiiddi deˈiis.

Haˈˈi Yihoowawu oottiyoobaa nuunikka xoqqu ootti xeellikko, nu ufayssaa naagana danddayoos. Qommoora denttido Teeri, “Taassi imettida oosuwaa ubbaa taani ubbatoo qoppaas” yaagiis. Ubba wode haggaazuwan oottidobaa qoppiyo wode I, “Taani keehi ufayttiyo gishshawu zilˈˈettikke” yaagiis.

Yihoowawu oottiyo ay oosoykka tumuppe dummaba gidiyoy aybissakko nuuni qoppikko, Xoossaa oosuwan kaseegaappe aaruwan ufayttana danddayoos. Hegee ‘Xoossaara issippe oottiyaageeta’ gidiyo maataa. (1 Qor. 3:9) Issi alˈˈo miishshaa ubbatoo loytti oyqqikko, he miishshay loˈˈo gididi deˈana. Hegaadan, nuuni Yihoowaara issippe oottiyoogee gita bonchcho gidiyoogaa ubbatoo qoppikko, ufayttiiddi deˈana. Nuuni nu oosuwaa hara asaa oosuwaara geeddarssokko. Nuuni oottanaadan Yihooway nuuyyo immiyo oosoy haratussi I immiyo oosuwaagaa keenaa maaddenna giidi qoppokko.—Gal. 6:4.

Yohaannisi ba haggaazoy daro wodiyaa takkennaagaa erennan aggenna; shin hegee eesuwan wuranaagaa waayi erana. (Yoh. 3:30) Yohaannisi Yesuusa xammaqoosappe usuppun aginaa gidiyaagee aadhdhi simmin, 30 M.Ln, Kawuwaa Heeroodisi Yohaannisa qashissiis. Yohaannisi likke gididabaa yootiyoogaa aggibeenna. (Mar. 6:17-20) He laamettida ubbaban ufayttiiddi deˈanaadan A maaddidabay aybee? I ayyaanaabaa ubbatoo qoppiis.

Yohaannisi qashuwan deˈiyo wode, I Yesuusa haggaazoy aakkiyoogaa siyiis. (Maa. 11:2; Luq. 7:18) Yohaannisi Yesuusi Mase gidiyoogaa ammaniis; shin Masee oottanaagaa Geeshsha Maxaafay yootiyo ubbabaa Yesuusi waati polana danddayii giidi I qoppennan waayi aggana. Masee kawo gidiyo gishshawu, Yesuusa haaroy mata wode doommaneeshsha? Hegee Yohaannisi qashuwaappe birshshettanaadan oottanddee? Yohaannisi Yesuusi oottanabaa gujjidi  eranawu koyiis; hegaa gishshawu Yesuusa, “Yaanaagee neneeyye? Woikko nuuni haraa naaganee?” giidi oychchanaadan I ba erissiyo ashkkaratuppe naaˈˈata kiittiis. (Luq. 7:19) Yaatin Yesuusi eti Yohaannisakko guyye simmi biidi hagaadan gaanaadan yootiis: “Qooqeti xeelloosona; wobbeti hemettoosona; inchchirichchai oiqqidoogeeti paxoosona; tulleti siyoosona; haiqqidaageeti denddoosona; hiyyeesati wonggeliyaa mishiraachchuwaa siyoosona.” (Luq. 7:20-22) Eti guyye simmido wode, Yesuusi maalaaliyaabaa oottidi asaa pattiyoogaa eti yootiyo wode Yohaannisi loytti siyennan aggenna.

Yohaannisi eti yootidoban minettidoogee qoncce. Hegee Masiyaa xeelliyaagan odettida hiraagati Yesuusan polettiyoogaa qonccissiis. Yesuusi Yohaannisa qashuwaappe birshshissana xayikkonne, Yohaannisi ba haggaazoy hada gidennaagaa eriis. He hanotan deˈiiddikka, ufayttanawu ayyo loˈˈo gaasoy deˈees.

Yohaannisaagaadan, nuuni Yihoowassi haggaaziyoogaa xallaa qoppikko, ufayssaaninne danddayan genccana danddayoos. (Qol. 1:9-11) Nuuni Geeshsha Maxaafaa nabbabiyoogaaninne hegaa wotti dentti qoppiyoogan genccana danddayoos; qassi hegee nuuni Xoossaayyo oottiyo ubbabawu goˈˈay deˈiyoogaa eranaadan nuna maaddana. (1 Qor. 15:58) Sandra hagaadan gaasu: “Geeshsha Maxaafaappe issi shemppuwaa galla galla nabbabiyoogee taani Yihoowakko shiiqanaadan maaddiis. Hegee taani tabaa giddennan, abaa qoppanaadan maaddees.” Nu ishanttinne michchontti Yihoowawu oottiyo oosuwaabaa oduwaakka nuuni ubbatoo qoppana danddayoos, hegee qassi nuuni nubaa xallaa qoppiyoogaa aggidi, Yihooway oottiiddi deˈiyo oosuwaa qoppanaadan nuna maaddana danddayees. Sandra hagaadan gaasu: “JW Brodkasting^® prograamiyan aginan aginan kiyiyaabay dirijjitiyaakko shiiqidabadan qoppanaadan nuna maaddees; qassi nuuni nu oosuwan ufayttiiddi deˈanaadan hegee nuna maaddees.”

Xammaqiya Yohaannisi sabbakido qantta wodiyan, “Eelaasa ayyaanaaninne wolqqan” sabbakiis; qassi I Eelaasadan, “nu mala asa.” (Luq. 1:17; Yaaq. 5:17) Nuuni nashshiyoogaaninne Yihoowawu haggaaziiddi deˈiyoogaa xallaa qoppiyoogan A leemisuwaa kaallikko, nu deˈuwan aybi gakkikkonne nuuni Kawotettaa oosuwan ufayttiiddi deˈana danddayoos.