Hagaappe Kase Oottadii? Zaarettada Oottana Danddayay?

NEENI issi wode Kiristtaane gubaaˈiyan aawatetta maatan oottadii? He wode gubaaˈiyan oottiyaagaa woykko cima gidennan aggakka. Kumetta wodiyaa haggaazidaagaa gidennan aggakka. Neeyyo imettida oosuwan wozanappe ufayttidoogee sirissenna; shin hegaappe simmada issi gaasuwan he oosuwaa aggabayadasa.

So asau koshshiyaaba kunttanau ne maataa aggidaagaa gidana danddayaasa. Hara baggaara qassi, cimatettay woykko payyatettaa pacay hegau gaaso gidana danddayees. Hegaa mala kuushshay shuggidoogaa bessiyaaba gidenna. (1 Ximootiyoosa 5:8) Koyro xeetu layttan, Piliphoosi misoonaawe gididi oottiis; shin guyyeppe yan uttidi so asau koshshiyaaba kunttido, Qiisaariyan deˈiis. (Oosuwaa 21:8, 9) Beni Israaˈeele Kawuwaa Daawiti cimido wode, ba naˈay Solomoni kawotettaa laattanaadan giigissiis. (1 Kawotu 1:1, 32-35) Hegaadan gidikkonne, Yihooway Piliphoosanne Daawita siiqeesinne nashshees; qassi ha wodiyan deˈiya asaykka eta bonchees.

SHin, neeni eratettay paccidoogaa bessiya eeshshaa gaasuwan woy so giddon merettida metuwaa gaasuwan he maatan oottennaadan digettidaagaa gidana danddayaasa. (1 Ximootiyoosa 3:2, 4, 10, 12) He maatay digettidoogan neeni ubba maayettennaagaa gidana danddayaasa; qassi hanno gakkanaashin hegan lanccana danddayaasa.

Zaarettada Oottanau Baaxetana Danddayaasa

Maataa zaarettidi demmiyoogee danddayettennabee? Daro hanotan danddayettiyaaba. Gidikkonne, neeni zaarettada oottanau baaxetanau koyana bessees. (1 Ximootiyoosa 3:1) SHin hegaa koyana bessiyoy aybissee? Neeni ne huuphiyaa Xoossaayyo geppanaadan oottida gaasuwaana; hegeekka Yihoowanne ayyo oottiyaageeta siiqiyoogaa. Neeni zaarettada oottiyoogan he siiquwaa bessanau koyikko, kase he maatan oottiyo wode gidin, hegaappe simmin neeni deˈuwan demmido temokruwan Yihooway nena goˈettana.

Israaˈeele deree Yihoowassi oottiyo maataa bessiya hanotan Yihooway diggi simmidi, eta woygidi minttettidaakko hassaya. A Qaalay: “Taani GODAI laamettikke; hegaa gishshau, inttenoo Yaaqooba zaretoo, intte xayibeekketa” yaagees. (Milkkiyaasa 3:6) Yihooway Israaˈeeleta siiqiisinne haˈˈikka eta goˈettana koyiis. Yihooway hegaadan nenakka sinttappe goˈettanau koyees. Neeni haˈˈi ay oottana danddayay? Xoossau oottiyoogee meretan demmidobaappe aaruwan ayyaanaaban payya gidiyoogan baasettidaba. Yaatiyo gishshau, neeyyo gubaaˈiyan oottiyo gujo maatay baynna wodiyan, ayyaanaaban minniyoogan qofaa wotta.

Neeni ‘ammanuwan minnanau,’ “GODAANNE a wolqqaa” xomoosana bessees. (1 Qoronttoosa 16:13; Mazamure 105:4) Neeni hegaadan oottana danddayiyo issi ogee wozanappe woossiyoogaa. Hegaadan oottiyoogan Yihoowakko shiiqaasa; qassi hegee nena minttees. (Mazamure 62:8; Piliphphisiyuusa 4:6, 13) Neeni ayyaanaaban minniyo hara ogee, Xoossaa Qaalaa kaseegaappe loyttada xannaˈiyoogaa. Amarida wodiyau, guutta aawatettaa oyqqada buzo xinaatiyaaninne so asaa xinaatiyan darobaa oottana danddayaasa; geella minttada kaallanau metida, hegaadan oottiyo meeziyaa zaarettada giigissana danddayaasa.

Haˈˈikka neeni Yihoowa kalˈˈatiya a Markkatuppe issuwaa gidiyoogee tuma. (Isiyaasa 43:10-12) Nu ubbaassi deˈana danddayiya ubbaappe  aadhiya maatay Xoossaara “issippe oottiya a oosanchchata” gidiyoogaa. (1 Qoronttoosa 3:9) Haggaazuwan minnidi oottiyoogee, neeni ayyaanaaban minnanaadan oottees; qassi nenaara issippe haggaaziyaagee hegaadan oottanaadan minttettees.

Neeyyo Siyettiyaabaa Xoona

Kase oottiyo maatan oottennaagee neeni yeellatanaadan woykko zilˈˈettanaadan oottana danddayees. Ne oottidobau issibaa gaaso oottiyo xeelay neeyyo deˈana danddayees. Gidikkokka, aawatettay deˈiyo ishantti neeni gaaso giyoobaa siyidi, neeni aawatetta maatan oottana koshshennaagaa kuuyidaba gidikkoshin? He ishantta iita ayfiyan xeelliyoogee, he maatau zaarettada baaxetennaadan digganau woykko nena gakkidabaappe tamaariyoogee dexxanaadan oottana danddayees. Issi uri iita xeelaa xoonanaadan Iyyooba, Minaasanne Yooseefa gakkidabay waatidi maaddana danddayiyaakko ane beˈoos.

Iyyoobi Yihoowa sinttan harata kalˈˈatiis; qassi deretettan cimatettan uttiisinne daanna gididi pirddiis. (Iyyooba 1:5; 29:7-17, 21-25) Guyyeppe, Iyyoobayyo deˈoy injjetido wodiyan, a aqoy xayiis; a naati hayqqidosona; qassi a payyatettay qohettiis. Hegaa bollikka, asay kaseegaadan a bonchiyoogaa aggiis. Iyyoobi: “Taappe yelagiya asati tana baceessoosona” yaagiis.—Iyyooba 30:1.

Iyyoobi mule geeshsha gidiyoogee au siyettiis; qassi Xoossaa sinttan suure gidiyoogaa boxooxissanau koyiis. (Iyyooba 13:15) Gidikkonne, Iyyoobi Yihoowa danddayan naagiis; qassi hegan anjjuwaa demmiis. I bana gakkida paaciyan siyettidabau baayyo seeray koshshiyoogaa akeekiis. (Iyyooba 40:6-8; 42:3, 6) Wurssettan iyyoobi ba huuphiyaa kawushshidoogan Xoossay a keehippe anjjiis.—Iyyooba 42:10-13.

Neeni ne maataa digettidoy ne mooruwaana gidikko, Yihoowaynne ne Kiristtaane ishantti tumuppe atto gaaneeshsha, qassi doganeeshsha gaada qoppana danddayaasa. Yihuda Kawuwaa Minaase hanotaa qoppa. I, “GODAA sinttan daro iitabaa oottidi, a hanqqetissiis.” (2 Kawotu 21:6) Gidikkokka, Minaasee kawo gidi haariiddi, ammanettida asa gididi hayqqiis. Hegee waanidi hanidee?

Guyyeppe Minaasee imettida seeraa ekkiis. I seeraa ekkennan ixxido wode, Yihooway Asooreti a bolli denddanaadan oottiis. Eti a omooddidi, sanssalatan qachidi haaho biitta Baabiloone efiidosona. Yan Minaasee, “GODAA ba Xoossaa maaduwaa woossiis; ba aawatu Xoossaa sinttan banatettaa keehippe kaushshiis. Minaasee Xoossaa” aggennan woossiis. I wozanappe nagaraappe simmidoogee ba bala oosuwaa agganaadan oottiis; qassi Minaase nagaray atto geetettiis.—2 Hanidabaa Odiya 33:12, 13.

Issi uri kase oottiyo maataa ubbaa issi kutti demmiyoy ubbatoo gidenna. Gidikkokka, guutta wodiyaappe guyyiyan amarida maatay neeyyo imettana danddayees. He maataa ekkiyoogeenne neeyyo danddayettidabaa oottiyoogee, darotoo hara maataa demissees. Ne hanotay neeni qoppidoogaadan sohuwaara giigennan aggana danddayees. Hidootaa qanxxana danddayaasa. Gidoppe attin, koshshay deˈiyoogaanne gencciyaagaa gidiyoogee loˈˈo ayfiyaa demissees.

Yaaqooba naˈaa Yooseefa leemisuwaa akeeka.  Yooseefayyo layttay 17 gidido wode, a ishati bessenna hanotan a aylletettau bayzzidosona. (Doomettaabaa 37:2, 26-28) Hegee, ba aawaa naati bana hegaadan oottana giidi i mule qoppiyooba gidenna. Gidikkokka, i bana gakkida hanotaadan deˈiis; qassi Yihooway a anjjin a goday a “ba keettaa asaa bolli sunttiis.” (Doomettaabaa 39:4) Guyyeppe Yooseefi qasho keetta geliis. SHin i ammanettidaagaa gidiyoogaa bessiis; qassi Yihooway aara deˈiyo gishshau, qasho keettan aawatettay ayyo imettiis.—Doomettaabaa 39:21-23.

Ha ubbabay a gakkanaadan Yihooway paqqadido gaasoy deˈiyoogaa Yooseefi eribeenna. I oottanau danddayiyoobaa oottiyoogaa aggibeenna. Yaatiyo gishshau, qaalaa gelido Zerettay yaana sheeshshaa ashshanau Yihooway a goˈettiis. (Doomettaabaa 3:15; 45:5-8) Nuuppe ooninne Yooseefi polidobaa mala gitabaa oottana giidi qoppennaba gidikkonne, ayyaanay denttettin xaafettida taarikee Yihoowa ashkkarati demmiyo maatan Yihoowa kushee deˈiyoogaa bessees. Yooseefa leemisuwaa kaalliyoogan, Yihooway nena goˈettanaadan eeno ga.

Gakkida Metiya Hanotaappe Tamaariyoogaa

Iyyooba, Minaasanne Yooseefa azzanttiyaabay gakkiis. Heezzaykka Yihooway paqqadidobaa eeno giidi ekkidosona; eti ubbaykka goˈˈiya timirtte demmidosona. Neenishin ay tamaarana danddayay?

Yihooway nena ay tamaarissanau koyiyaakko akeeka. Iyyoobi bana gakkida metuwaara baaxetiiddi, babaa xalaalaa qoppiyaagaa gidiis; qassi denddida gita oyshaa akeekibeenna. Gidikkokka, siiquwan Yihooway a seeridoogan, zaarettidi bessiyaagaadan qoppiyaagaa gididi: “Tumuppe taani taayyo gelibeennabaa haasayaas” yaagiis. (Iyyooba 42:3) Kase neeni oottiyo maatay attidoogan azzanidaba gidikko, ‘neeni qoppanau bessiyaagaappe aattada qoppoppa; hegaa aggada, wozannaama asadan qoppa.’ (Roome 12:3) Neeni hanno gakkanaashin loytta akeekabeenna ogiyan Yihooway nena giigissiiddi deˈennan aggenna.

Seeraa ekka. Minaasee, imettida wolqqaama seeray baayyo bessennabadan koyro qoppennan aggenna. Gidikkokka, i he seeraa ekkiis, nagaraappe simmiis, ba bala ogiyaakka aggiis. Imettida seeran neeyyo siyettiyaabay ayba gidikkokka, ‘Xoossay nena xoqqu oottana mala, a sinttan nena toocha.’—1 PHeexiroosa 5:6; Yaaqooba 4:10.

Danddayanchanne eeno giyaagaa gida. Yooseefa gakkidabay bana qohidaageeta ixxanaadaaninne haluwaa kiyanau ubbatoo qoppanaadan oottana danddayees. SHin, i akeekanchanne maariyaagaa gidiis. (Doomettaabaa 50:15-21) Neeni hidoota qanxxidaba gidikko, danddayancha gida. Yihooway nena loohissanaadan eeno ga.

Kiristtaane gubaaˈiyan issi wode aawatetta maatan oottadii? Sinttappe Yihooway neeyyo maataa immanaadan injjiyaa medha. Yihoowaara deˈiya ne dabbotaa mintta. Danddayanchanne ne huuphiyaa kawushshiyaagaa gidiyoogan neeyyo siyettiyaabaa xoona. Neeyyo ayba oosoynne imettikko eeno gaada ekka. ‘Suuretettan hemettiyaageeta Yihooway loˈˈobaa ubbaa diggennaagaa’ ammanetta.—Mazamure 84:11.

[Sinttaa 30n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Wozanappe woossiyoogan ammanuwan minna

[Sinttaa 31n deʼiya misiliyaa]

Haggaazuwan minnidi oottiyoogee, neeni ayyaanaaban minnanaadan oottees

[Sinttaa 32n deʼiya misiliyaa]

Sinttappe Yihooway neeyyo maataa immanaadan injjiyaa medha