Yihoowa Sinttan Kumetta Wozanaa Naagada Deˈa
Yihoowa Sinttan Kumetta Wozanaa Naagada Deˈa
“Ta na7au, ne aawaa Xoossaa era. Ne kumetta [wozanan] . . . ayyo ootta.”—1 ODI. 28:9.
KAALLIDI DEˈIYA OYSHATU ZAARUWAA DEMMA:
Leemiso wozanay aybee?
Nu wozanaa qoranau ay hiillaa goˈettana danddayiyoo?
Kumetta wozanaappe Yihoowayyo oottana danddayiyoy ayba ogiyaanee?
1, 2. (a) Xoossaa Qaalay darotoo haratuppe aaruwan issibau leemiso oottidi yootiyo bolla qommoy awugee? (b) Nuuni leemiso wozanay aybakko eriyoogee keehippe koshshiyoy aybissee?
XOOSSAA QAALAY asaa bolla qommota darotoo issibau leemiso oottidi yootees. Leemisuwau, Geeshsha Maxaafay “iitabaakko eesotidi woxxiya tohuwaa” gujjin, Yihooway ixxiyoobata yootees. Yihooway Yerusalaameyyo, “Be7a, taani nena ta kushiyaa gomppan xaafa wottaas” yaagiis. Yihooway, “Taani ne som77uwaa salo giyo shuchchaappe aaro minniya shuchchaa oottana” yaagidi Hizqqeela minttettiis. Hananabaa yootiya Ermmaasi, “Inttenoo, aifee de7ishin xeellennaageetoo, haittai de7ishin siyennaageetoo, eeyyanne damma asatoo, hagaa siyite” yaagiis.—Lee. 6:16-19; Isi. 49:16; Hiz. 3:9; Erm. 5:21.
2 Gidikkokka, Geeshsha Maxaafay issi bolla qommuwaa haratuppe aaruwan issibau leemiso oottidi yootees. Ammanettida Haanna, “Ta wozanai GODAN ufaittees” yaagada woossido woosan he bolla qommoy odettiis. (1 Sam. 2:1) Geeshsha Maxaafaa xaafidaageeti wozana giya qaalaa shaˈa gidiya sohuwan, daro baggi issibau leemiso oottidi xaafidosona. Geeshsha Maxaafay nuuni a minttidi naaganaadan yootiyo gishshau, wozanay aybaayyo leemisokko eriyoogee keehippe koshshiyaaba.—Leemiso 4:23 nabbaba.
LEEMISO WOZANAY AYBEE?
3. Geeshsha Maxaafan “wozanaa” geetettida qaalaa birshshettaa waatidi akeekana danddayiyoo? Leemisuwan yoota.
3 Xoossaa Qaalay “wozanaa” giya qaalaa birshshettaa yootennaba gidikkokka, nuuni he qaalaa birshshettaa akeekanaadan maaddees. Waatidi? Leemisuwau, shaˈu suuppa shuchata issippe oyttidi medhido keehippe loˈˈiya misiliyaa qoppa. He suuppa shuchati ubbay issippe ohettidi giigido hanotaa beˈanau, guuttaa haakkidi kumetta misiliyaa xeellana koshshees. Hegaadankka, “wozanaa” giya qaalaa birshshettay aybakko akeekanau, nuuni Geeshsha Maxaafan daro sohuwan he qaalay gelido ogiyaa loytti qoppana koshshees. Yaatin, leemiso wozanay aybee?
4. (a) Wozanay aybaayyo leemisoo? (b) Yesuusi yootido, Maatiyoosa 22:37n deˈiya qofaa birshshettay aybee?
4 Geeshsha Maxaafaa xaafidaageeti nu garssa bagga asatettaa kumettaa qonccissanau “wozanaa” giya qaalaa goˈettidosona. Hegee nu koshshaa, qofaa, eeshshaa, xeelaa, halchuwaa, issibaa oottanau nuuyyo deˈiya eraanne issibau nuna denttettiyaabaa gujjees. (Kessaabaa 25:2; Leemiso 16:9; Oosuwaa 2:26 nabbaba.) Issi xuufee hegee “garssa bagga asatettaa kumettaa” gidiyoogaa yootees. Issi issitoo “wozanaa” giya qaalaa birshshettay hegaa keena aaho gidenna. Leemisuwau, Yesuusi, “Neeni Godaa ne Xoossaa ne kumetta wozanaappe, ne kumetta shemppuwaappe, ne kumetta qofaappe siiqa” yaagiis. (Maa. 22:37) Ha sohuwan “wozanaa” giya qaalay issi ura tumu koshshaanne au siyettiyaabaa qonccissees. Yesuusi shemppuwaa, wozanaanne qofaa dumma dumma yootiyoogan, nuuni Xoossaa siiqiyoogaa nuuyyo siyettiyaaban, nu deˈuwaaninne nuuni qoppiyooban bessana koshshiyoogaa qonccissiis. (Yoh. 17:3; Efi. 6:6) SHin “wozanaa” a huuphe qonccissiyoy garssa asatettaa kumettaa bessanaassa.
NU WOZANAA NAAGANA KOSHSHIYO GAASUWAA
5. Yihoowau haggaazanau nuuyyo danddayettida ubbabaa oottanau koyiyoy aybissee?
5 Wozanaa xeelliyaagan Kawuwaa Daawiti Solomona, “Ta na7au, ne aawaa Xoossaa era. Ne kumetta wozanaaninne ne eeno giya qofan ayyo ootta. Aissi giikko, GODAI wozanaa ubbaa qorees; qofan de7iya halchchuwaa ubbaakka erees” yaagidi akeekissiis. (1 Odi. 28:9) Yihooway nuugaa gujjin, wozana ubbaa qorees. (Lee. 17:3; 21:2) Nuuni Yihoowaara dabbotananne sinttappe ufayssiya wodiyan deˈana danddayiyoy, Yihooway nu wozanan demmiyooban ufayttiyoode xalaalaana. Yaatiyo gishshau, kumetta wozanaappe Yihoowau haggaazanau nuuyyo danddayettida ubbabaa oottiyoogan, ayyaanay denttettin Daawiti zorido zoriyaa kaallana koyoos.
6. Nuuni Yihoowayyo oottanau murttidoogaara gayttidaagan ay akeekana koshshii?
6 Nuuni Yihoowa ashkkarata gidiyoogaadan mishettidi ayyo oottiyoobay kumetta wozanaappe Xoossaayyo oottanau koyiyoogaa bessees. Gidikkokka, Seexaanaa iita siraataynne nuuni nagarancha gidiyoogaappe denddidaagan qoppiyoobay gattiyo qohoy, kumetta wozanaappe Xoossaayyo oottanau murttidoogaappe nuuni shugganaadan oottana danddayiyoogaa akeekoos. (Erm. 17:9; Efi. 2:2) Yaatiyo gishshau, hegaa malabay nu bolli gakkennaadan, ubbatoo nu wozanaa qorana koshshees. Nuuni hegaadan oottana danddayiyoy ayba ogiyaanee?
7. Nu wozanaa hanotaa qonccissiyay aybee?
7 Mittaa wozanay beettana danddayennaagaadan, nu garssa bagga asatettaykka beettana danddayennaagee qoncce. Gidoppe attin, Yesuusi Deriyaa Bolla Timirttiyan yootidoogaadan, mittaa ayfee he mittaa hanotaa qonccissiyoogaadan, nuuni oottiyoobay nu wozanay tumuppe ay malakko qonccissees. (Maa. 7:17-20) Hegaadan qonccissiya issibaa ane beˈoos.
NU WOZANAA QORANA DANDDAYIYO ISSI OGIYAA
8. Yesuusi yootido, Maatiyoosa 6:33n deˈiya qofaa maaran, nu wozanan deˈiyaabay aybakko nuuni qonccissiyoy ayba ogiyaanee?
8 Yesuusi he timirttiyaa ezggiyaageeti kumetta wozanaappe Yihoowayyo oottanau koyiyoogaa bessanau ay oottana koshshiyaakkokka yootiis. I, “SHin kasetidi, Xoossaa kawotettaanne a xillotettaa koyite; i intteyyo he ubbabaa immana” yaagiis. (Maa. 6:33) Nu wozanaa koshshay, nu qofaynne nu halchoy aybakko, nuuni nu deˈuwan kaseyiyooban bessoos. Hegaa gishshau, nuuni deˈuwan kaseyiyoobay aybakko qoriyoogee, kumetta wozanaappe Xoossaayyo oottiyaakkonne shaakki eranau maaddees.
9. Yesuusi amarida asati waatanaadan shoobbidee, qassi eta zaaroy ay qonccissidee?
9 Yesuusi bana kaalliyaageeti ‘kasetidi Xoossaa kawotettaa’ koyanaadan zori simmin daro takkennan, issi uri deˈuwan kaseyiyoobay a wozanaa hanotay ay malakko qonccissiyoogaa bessiya issibay haniis. Yesuusi wurssettan Yerusalaamen bana gakkanabaa eriyaaba gidikkokka, yaa baanau murttidi denddidoogaa Luqaasi yootiis. Yesuusinne i kiittidoogeeti “ogiyaara biishin,” Yesuusi issi issi asatuura gayttidi bana kaallanaadan shoobbiis. He asati Yesuusa shoobiyaa eeno giidi ekkidaba gidikkokka, kasetidi harabaa oottanau koyidosona. Etappe issoy, “Taani kaseta baada ta aawaa moogoo?” yaagiis. Haray qassi, “Godau, taani nena kaallana; shin koiroora ta so asaa saro goo?” yaagiis. (Luq. 9:51, 57-61) Yesuusi Xoossaa sheniyaa oottanau kumetta wozanaappe murttidoogee, he asati Yesuusa shoobiyaa ekkennan agganau pattenna gaasuwaa shiishshidoogaappe keehi dummatiyaaba. He asati bantta buzo allaalliyaa Kawotettaabaappe kaseyiyoogan, kumetta wozanan Xoossau oottanau koyennaagaa qonccissidosona.
10. (a) Kiristtoosa kaalliyaageeti a shoobiyau ayba zaaro immidonaa? (b) Yesuusi ay leemiso yootidee?
10 Nuuni he asatuugaappe dumma hanotan, Yesuusi bana kaallanaadan shoobbido shoobiyaa ekkida, qassi galla galla Yihoowau oottiiddi deˈoos. Yaatiyoogan, Yihoowa xeelliyaagan nu wozanan nuuyyo aybi siyettiyaakko qonccissoos. SHin, nuuni gubaaˈiyan minnidi oottiyaaba gidikkokka, nu wozanay qohettana danddayiyoogaa akeekana koshshees. Qohettanaadan oottiyaabay aybee? Erissiyo ashkkara gidanaadan shoobbidoogeetuyyo Yesuusi yootidobaappe hegee aybakko akeekoos. I, “Booraa goyiiddi, guyye xeelliyai ooninne Xoossaa kawotettaassi bessenna” yaagiis. (Luq. 9:62) Nuuni he leemisuwaappe ay tamaarana danddayiyoo?
‘LOˈˈOBAA MINTTI OYQQIYOO’?
11. Yesuusa leemisuwan, goshshanchaa oosoy waanidee, qassi aybissi?
11 Nuuni Yesuusa leemisuwaappe tamaariyoobaa loyttidi akeekanau, ane he leemisuwaa aassi qoppoos. Qaxarettidi oottiya issi goshshanchay goyiiddi deˈees. Gidikkokka, so asay, laggeti, qumay, yettay, miichaynne shemppiyoosay deˈiyo ba keettaa i goyiiddi qoppiyoogee attenna. I hegaa laamotiis. Amaridaagaa goyi simmidi, he ufayssiyaabatu koshshay keehippe darin aggidi yiidobaa guyye xeelliis. Goshshan zeranaappe kase oottiyo darobay deˈikkokka, a qofay shaahettin ba oosuwaa loyttidi oottibeenna. Goshshanchay genccidi oottibeenna gishshau goshshaa goday azzaniyoogee qoncce.
12. Ha wodiyan deˈiya issi Kiristtaaniyaa hanotay Yesuusa leemisuwan odettida goshshanchaagaa mala gidana danddayiyoy ayba ogiyaanee?
12 Hegaa malabay ha wodiyan waanidi hanana danddayiyaakko qoppa. Goshshanchay, ayyaanaaban tishsha milatikkokka, a wozanay a daafaban yeggana haniyo Kiristtaaniyaa leemiso gidana danddayees. Leemisuwau, haggaazuwan ubbatoo minnidi oottiya issi Kiristtaaniyaa ane qoppoos. SHin, i gubaaˈe shiiquwaa shiiqiyaabanne haggaaziyaaba gidikkokka, alamiyan deˈiya i dosiyoobata qoppiyoogaa aggenna. Hegeeta ba wozanan keehippe amottees. Wurssettan, i daro layttau haggaazi simmidi ha alamiyan deˈiya issi issibaa keehippe amottidi, aggidi yiidobaa guyye simmi xeellees. Ayyaanaaban oottana koshshiya darobay deˈikkokka, i ‘deˈuwaa qaalaa mintti oyqqibeenna’ gishshau, kaseegaadan loyttidi oottenna. (Pili. 2:16, NW) “Kattaa Godai,” Yihooway ba oosanchatuppe issoy genccennan aggiyo wode azzanees.—Luq. 10:2.
13. Kumetta wozanaappe Yihoowayyo oottiyoogee ay ay gujjii?
13 Nuuni hegaappe tamaariyoobay qoncce. Gubaaˈe shiiquwaa shiiqiyoogaanne haggaaziyoogaa mala, ufayssiyaanne minttettiya oosuwaa nuuni ubbatoo oottikko hegee loˈˈoba. SHin Yihoowayyo kumetta wozanaappe oottiyoogee harabaakka gujjees. (2 Odi. 25:1, 2, 27) Issi Kiristtaanee aggidi yiidobaa, giishin alamiyaa deˈo ogiyaa ba wozanan siiqiyoogaa aggennaba gidikko, ayyo Xoossaara deˈiya dabbotay moorettees. (Luq. 17:32) Nuuni “Xoossaa kawotettaassi” bessiyaageeta gidana danddayiyoy, tumuppe ‘iitabaa ixxiyoogaana, qassi loˈˈobaa minttidi oyqqiyoogaana.’ (Roo. 12:9; Luq. 9:62) Yaatiyo gishshau, Seexaanaa alamiyan deˈiyaabay keehippe goˈˈiyaaba woy ufayssiyaaba milatikkokka, Kawotettaa oosuwaa kumetta wozanaappe oottiyoogaa diggennaadan nuuni ubbay naagettana koshshees.—2 Qor. 11:14; Piliphphisiyuusa 3:13, 14 nabbaba.
BEEGOTTA DEˈA!
14, 15. (a) Yihoowayyo mishettidi oottiyoogaara gayttidaagan, Seexaanay nuna shugissana maliyoy ayba ogiyaanee? (b) Seexaanay nuna cimmanau maliyoy ayba ogiyaanakko leemisuwan yoota.
14 Nuuni Yihoowa siiqiyoogee nu huuphiyaa ayyo geppanaadan denttettiis. He wodeppe doommin, kumetta wozanaappe Yihoowayyo oottanau murttidoogaa nuuppe daroti daro layttau qonccissida. Gidikkokka, Seexaanay haˈˈikka nuna balettanau malees. I haˈˈikka nu wozanaa zambbi uttiis. (Efi. 6:12) I nuuni Yihoowayyo goynniyoogaa issi kutti aggennaagaa erees. Yaatiyo gishshau, Seexaanay nuuni mishettidi Xoossaayyo oottiyoogan loddan loddan shugganaadan, “ha sa7aa” woy ha alamiyaa hiillan goˈettees. (Marqqoosa 4:18, 19 nabbaba.) He hiillay Seexaanay qoppiyoobay polettanaadan oottiyoy aybissee?
15 Ha oyshaa zaaranau, 100 shaama amppuuliyaa xomppiyan issi maxaafaa nabbabaydda deˈishin amppuulee xuugettidabadan qoppa. Neeni hegaa erada, xuman deˈiyo gishshau sohuwaara hara amppuuliyaa laammaasa. Zaarettidi pooˈoy pooˈiis. Wonttetta gallassi omarssi, he xomppiyaa pooˈissada nabbabaydda deˈaasa. Gidikkokka, neeni erennan issi uri 100 shaama amppuuliyaa 95 shaaman laammi wottiis. Neeni dummatettaa erennan aggana danddayaasa. Qassi wonttetta gallassi issi uri ne xomppiyaa 90 shaama amppuuliyan laammidaaba gidikkoshin? Geella haˈˈikka erennan aggana danddayaasa. Aybissi? Xomppiyaa pooˈoy neeni akeekana danddayenna hanotan loddan loddan guuxxi guuxxi biido gishshataassa. Hegaara issi mala hanotan, Seexaanaa alamee gattiyoobay Yihoowayyo mishettidi oottiyoogaara gayttidaagan nuna loddan loddan shugissana danddayees. Hegaadaana gidikko, hegee 100 shaama mala gidida, nuuni Yihoowayyo wozanappe mishettidi oottiyoogaa Seexaanay hegaappe laafiyaaban laammiis giyoogaa mala. Issi Kiristtaanee akeekancha gidana xayikko, loddaara loddaara laamettidabaa erennan agganakka danddayees.—Maa. 24:42; 1 PHe. 5:8.
WOOSAY KEEHIPPE KOSHSHEES
16. Seexaanaa hiillaappe nuna naagana danddayiyoy ayba ogiyaanee?
16 Seexaanay goˈettiyo hegaa mala hiillaappe nuna naagana, qassi Yihoowa sinttan kumetta wozanaa naagidi deˈana danddayiyoy ayba ogiyaanee? (2 Qor. 2:11) Woosay keehippe koshshees. PHauloosi ba mala Kiristtaaneti ‘xalahe halaqaa iita cimuwaa teqqanaadan’ minttettiis. Hegaappe simmidi, “Xoossaa woossiiddinne a maaduwaa oichchiiddi, ubba wode . . . [woossanaadan]” zoriis.—Efi. 6:11, 18; 1 PHe. 4:7.
17. Yesuusa woosaappe ay tamaariyoo?
17 Nuuni Seexaanaa cimuwaa teqqanau, Yesuusi Yihoowayyo kumetta wozanappe oottanau minttidi koyiyoogaa bessiya ogiyan woossido leemisuwaa kaallana koshshees. Leemisuwau, Yesuusi hayqqanaappe kase qammi woossido hanotaa xeelliyaagan Luqaasi, “Ba wozanaa giddon mishettidi, daro minttidi woossees” giidi xaafidoogaa qoppa. (Luq. 22:44) Yesuusi hegaappe kasekka minttidi woossees, shin i saˈan deˈido wodiyan a gakkida ubbaappe aadhiya wolqqaama paacee gakkido he wode, “daro minttidi” woossiis; qassi i woossido woosaa Yihooway zaariis. Yesuusa leemisoy issi issi hanotan hara wodiyaagaappe mintti woossana danddayiyoogaa bessees. Yaatiyo gishshau, nuna gakkiya paacee kaseegaappe aaruwan iitiyo wode, qassi Seexaanaa hiillay gujjiyo wode Yihooway nuna naaganaadan “daro minttidi” woossana koshshees.
18. (a) Woosaa xeelliyaagan nuna woygidi oychana koshshii, aybissi? (b) Nu wozanaa maaddiyaabati aybee, qassi ayba ogiyan? ( Sinttaa 22n deˈiya saaxiniyaa xeella.)
18 Hegaa mala woosay nuna maaddiyoy ayba ogiyaanee? PHauloosi, ‘Xoossaa woossiyo woosa ubban a keehi galatiiddi, inttena koshshiyaabaa ubbau woossite; qassi asa eratettaa ubbaappe aadhiya Xoossaa sarotettay intte wozanaa naagana’ yaagiis. (Pili. 4:6, 7) Yihoowa sinttan kumetta wozanaa naagidi deˈanau, ubbatoo minttidi woossana koshshees. (Luq. 6:12) Yaatiyo gishshau, ‘Minttada ubbatoo woossiyaanaa?’ gaada nena oycha. (Maa. 7:7; Roo. 12:12) Ne zaariyo zaaroy, Xoossaayyo wozanappe oottanau neeni ay keena koyiyaakko loyttidi qonccissees.
19. Yihoowa sinttan kumetta wozanaa naagada deˈanau neeni ay oottuutii?
19 Qommoora beˈidoogaadan, nuuni nu deˈuwan kaseyiyoobay nu wozanay ay malakko loyttidi qonccissana danddayees. Nuuni aggidi yiidobay gidin, Seexaanaa cimo hiillay gidin, Yihoowayyo kumetta wozanaappe oottanau murttidoogan nuna shugissennaadan tangguwaa ekkanau koyoos. (Luqaasa 21:19, 34-36 nabbaba.) Yaatiyo gishshau, Daawitaagaadan, “Taayyo issi wozanaa imma” giidi Yihoowakko ubbatoo woossoos.—Maz. 86:11.
[Oyshata]
[Sinttaa 22n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]
Nu Wozanau Maaddiya Heezzubata
Nu wozanay payya gidanaadan maaddiyaabaa oottana danddayiyoogaadan, nu leemiso wozanaykka ubbatoo payya gidanaadan maaddiyaabaa oottana danddayoos. Keehippe koshshiya, kaallidi deˈiya heezzubata qoppa:
1 Qumaa: Payyatettau maaddiya bessiyaagaa keena qumay nu wozanaassi koshshees. Hegaadankka, ubbatoo buzo xannaˈiyoogan, wotti dentti qoppiyoogaaninne shiiquwaa shiiqiyoogan, bessiyaagaa keena ayyaana qumaa nuuni demmana koshshees.—Maz. 1:1, 2; Lee. 15:28; Ibr. 10:24, 25.
2 Bollaa minttettiyaabaa oottiyoogaa: Nu wozanay payya gidanau issi issitoo mintti oottana koshshees. Hegaara issi mala ogiyan, mishettidi haggaaziyoogan, geella nu oosuwaa kaseegaappe minnidi oottiyoogan nu leemiso wozanay payya gididi deˈanaadan oottoos.—Luq. 13:24; Pili. 3:12.
3 Heeraa: Xoossau yayyenna asay deˈiyo, nuuni oottiyoonne deˈiyo heeray nu wozanay gidin nu leemiso wozanay unˈˈettanaadan oottana danddayees. Gidikkokka, nuuyyo wozanappe qoppiyaanne Xoossaayyo kumetta wozanaappe oottiya, nu mala Kiristtaanetuura danddayido keenan darotoo gayttiyoogan hegaa mala unˈˈoy darennaadan oottana danddayoos.—Maz. 119:63; Lee. 13:20.
