‘Wodiyaanne Aginaa’ Xoossaa Yihoowan Ammanetta

“Wodetanne aginata i laammees. Kawota kawotettaappe diggees; qassi kawota kawotettan utissees.” —DANE. 2:21.

WOYGADA ZAARUUTII?

Yihooway medhidobaynne polettida hiraagay i ba keerido wodiyan ba halchuwaa poliyoogaa bessiyoy ayba ogiyaanee?

Yihooway ‘wodiyaanne aginaa’ Xoossaa gidiyoogaa eriyoogee nuuni ay oottanaadan denttettii?

Asaa naati ay oottikkokka, Yihooway ba halchuwaa polanau keerido wodiyaa laammana koshshennay aybissee?

1, 2. Yihooway wodee aybakko loyttidi eriyoogaa qonccissiyaabay aybee?

 XOOSSAA YIHOOWAY asaa medhanaappe daro wodiyaa kasetidi wodiyaa eranau malaata gidiyaabata giigissiis. Xoossay meretaa medhido oyddantto gallassi, “Gallassaa qammaappe shaakkanau poo7oti salo gufantton hanona; eti gallassaa, wodiyaanne laittaa erissanau malaata gidona” yaagiis. (Doo. 1:14, 19, 26) Yihooway koyidoogaadan, hanidabaykka hegaa.

² Gidikkokka, wodee tumuppe aybakko saynttistteti hanno gakkanaashin qonccissana danddayibookkona. Issi insaykiloppiidee, “[Wodee] tumuppe aybakko ooninne yootana danddayenna” yaagees. Gidikkokka, Yihooway wodee aybakko loyttidi erees. I ‘salota medhidaagaa, biittaakka giigissidaagaanne oottidaagaa.’ Qassikka Yihooway ‘wurssettan hananabaa doomettan, biron hanibeenna yohota beni wodiyaappe doommidi yootees.’ (Isi. 45:18; 46:10) Nuuni anne a Qaalaa, Geeshsha Maxaafaa mintti ammananau, Yihooway ba halchuwaa ba keerido wodiyan poliyaagaa gidiyoogaa merettidabaynne polettida hiraagati waati qonccissiyaakko ane beˈoos.

YIHOOWAY MEDHIDOBAY NU AMMANUWAA MINTTEES

3. Yihooway giigissi wottido wodiyaappe halennan hanettiyaabatuppe amaridaageeti awugeetee?

³ Guutta gidin gita gidin, Yihooway medhido darobatun hanettiyaabay i giigissi wottido wodiyaappe halenna. Atometi yaanne haanne qaaxxiyo wodee laamettenna. Atomiyaappe merettida, wodiyaa eranau maaddiya dumma saatee 80 miiloone layttaappe guyyiyaanikka issi sokkonddenne halenna. Pilaaneetetinne xoolintteti eti saluwan deˈana sohuwaa nuuni kaseti erana danddayiyo hanotan qaaxxoosona. Hegaa eriyoogee, asay boniyaa balgguwaa, qassi manddariyo wode baana bessiya ginaa shaakki eranaadan maaddees. Yihooway atometanne  xoolintteta medhidaagaa, qassi ‘wolqqan mino’ gidiyo gishshau ayyo sabay bessees.—Isiyaasa 40:26 nabbaba.

4. Deˈon deˈiyaabatu giddon wodiyaa naagidi hanettiyaabati Xoossaa aadhida eratettaa qonccissiyoy ayba ogiyaanee?

⁴ Deˈon deˈiyaabatun hanettiyaabaykka Yihooway giigissi wottido wodiyaappe halenna. Maataa mittaappenne mehiyaa doˈaappe daroti bantta giddon deˈiya saate malabaa kaaletuwan oottiyaaba milatees. Daro kafoti issisaappe harasaa baanau awude denddanaakko bantta meretan eriyoy hegaassa. (Erm. 8:7) Asaa naatu giddon hanettiyaabaukka giigissi wottido wodee deˈees. Leemisuwau, nu asatettay nuuni gallassaanne qammaa eranaadan maaddees. Saˈay nuugaappe keehi dummatiya saatiyan qammiyo heeri nuuni horophilliyan biyaaba gidikko, nu bollay he biittaa saatiyaa qoodaara meezetana gakkanaashin amarida gallassay aadhana danddayees. Merettidabatu giddon wodiyaa naagidi hanettiya darobay, ‘wodiyaanne aginaa’ Xoossaa wolqqaanne aadhida eratettaa qonccissiyoogee tuma. (Mazamure 104:24 nabbaba.) Ee, Yihoowa aadhida eratettaunne wolqqau zawi baawa. I ba halchidobaa polanaagaa ammanettana danddayoos!

KEERETTIDA WODIYAN POLETTIDA HIRAAGATI AMMANUWAA MINTTOOSONA

5. (a) Asaa naatuyyo sinttappe aybi hananaakko nuuni erana danddayiyo mexi issi ogee awugee? (b) Sinttappe hananabaanne hegee hanana wodiyaa Yihooway kasetidi yootana danddayiyoy aybissee?

⁵ Yihooway medhidobatuppe ‘beettenna a hanotaabaa’ woy a eeshshaabaa darobaa tamaaroos; gidikkokka nuuni, Asaa naatuyyo sinttappe aybi hananee? giyaagaa mala keehi koshshiya oyshatussi merettidabaappe zaaro demmokko. (Roo. 1:20) He oyshatu zaaruwaa demmanau, Xoossay ba Qaalaa Geeshsha Maxaafan qonccissidobaa nabbabana koshshees. Nuuni a Qaalaa pilggiyo wode, daro hiraagati likke keerettida wodiyan polettidoogaa akeekoos. Yihooway sinttappe hananabaa loyttidi eriyo gishshau, biron hanibeennabaa qonccissana danddayees. Hegaa bollikka, Xoossaa Yihooway ba sheniyaadaaninne ba keerido wodiyan issibaa polana danddayiyo gishshau, Geeshsha Maxaafan kaseti odettidabay keerettida wodiyan hanees.

6. Geeshsha Maxaafaa hiraagatu poluwaa nuuni akeekanaadan Yihooway koyiyoogaa aybin eriyoo?

⁶ Yihooway baayyo goynniyaageeti Geeshsha Maxaafan deˈiya hiraagata akeekidi goˈettanaadan koyees. Xoossay wodiyaa xeelliyo ogee nuugaa mala gidana xayikkokka, issibay hanana wodiyaa i kasetidi yootiyoy nuuni akeekana danddayiyo ogiyaana. (Mazamure 90:4 nabbaba.) Leemisuwau, Ajjuutaa maxaafay, “saatiyaassi, gallassaassi, aginaassinne laittaassi giigissi wottido, oiddu [kiitanchatubaa]” yootees. Ha sohuwan deˈiya wodiyaa qoodiyoobati aybakko akeekoos. (Ajj. 9:14, 15) Hiraagati keerettida wodiyan waani polettidaakko akeekiyoogee, ‘wodiyaanne aginaa’ Xoossaaninne a Qaalan nuuni mintti ammananaadan maaddees. Ane amarida leemisota beˈoos.

7. Yerusalaamenne Yihudaa xeelliyaaban Ermmaasi kaseti yootidobay, Yihooway ba halchuwaa keerido wodiyan poliyoogaa bessiyoy ayba ogiyaanee?

⁷ Koyruwan, laappuntta xeetu layttan K.K. hanidabaa ane beˈoos. “Yoosiyaasa na7ai, Yihudaa Kawoi Yo7aqeemi kawotido oiddantto laittan,” Yihoowa qaalay “Yihudaa asaa ubbaa xeelliyaaban Ermmaasakko” yiis. (Erm. 25:1) Yihooway Yerusalaamee xayanaagaanne Ayhudati bantta biittaa Yihudaappe omoodettidi Baabiloone baanaagaa yootiis. Eti yaani “Baabiloone kawuwaayyo laappun tammu laittaa haarettana.” Baabiloone olanchati 607n K.K. Yerusalaame xayssidosona; qassi kaseti odettidaagaadan Ayhudati omoodettidi Baabiloone biidosona. SHin, 70 layttaa wurssettan aybi hananee? Ermmaasi hagaadan giidi hananabaa yootiis: “GODAI hagaadan yaagees; ‘Baabiloone laittai laappun tammai polettiyo wode, taani intte gishshau  yaana; yaada, “Taani inttena intte biitti zaarada ehaana” giido lo77o qaalaa polana.’” (Erm. 25:11, 12; 29:10) Ha hiraagay keerettida wodiyan, giishin Meedoonatinne Parsseti Ayhudata Baabiloona omooduwaappe kessi simmin, 537n K.K. polettiis.

8, 9. Masiyaa yuussaabaanne Xoossaa Kawotettay saluwan eqqiyoogaabaa Daaneeli yootido hiraagay, Yihooway ‘wodiyaanne aginaa’ Xoossaa gidiyoogaa bessiyoy ayba ogiyaanee?

⁸ Beni wode deˈida Xoossaa asaara gayttidaagan odettida hara hiraagaakka ane beˈoos. Ayhudati Baabilooneppe kiyanaappe naaˈˈu layttaa kasetidi, Xoossay hananabaa yootiya Daaneela baggaara, Yerusalaame zaaretti keexxanau awaajoy awaajjettido wodiyaappe 483 layttay aadhi simmin Masee yaanaagaa yootiis. Meedoonanne Parsse kawoy 455n K.K. he awaajuwaa awaajjiis. Likke 483 layttay aadhi simmin, 29 M.Ln, Naazireete Yesuusi xammaqettiyo wode geeshsha ayyaanan tiyettidi Mase gidiis. *—Nah. 2:1, 5-8; Dane. 9:24, 25; Luq. 3:1, 2, 21, 22.

⁹ Ane qassi Xoossaa Kawotettaa xeelliyaagan Geeshsha Maxaafay kasetidi yootidobaa akeeka. Mase Kawotettay 1914n saluwan eqqanaagaa Geeshsha Maxaafay kasetidi qonccissiis. Leemisuwau, Geeshsha Maxaafay Yesuusa yuussau ‘malaataa’ yootees; qassi Seexaanay saluwaappe olettiyo gishshau, he wode saˈan wolqqaama metoy deˈanaagaa kasetidi yootiis. (Maa. 24:3-14; Ajj. 12:9, 12) Hegaa bollikka, ‘Ayhuda gidenna asaa wodee polettanaynne’ Xoossaa Kawotettay saluwan haariyoogaa doommanay, likke 1914na gidiyoogaa Geeshsha Maxaafaa hiraagay bessees.—Luq. 21:24; Dane. 4:10-17. *

10. Sinttappe keerido wodiyan polettanabati aybee?

¹⁰ Yesuusi kasetidi yootido “iita waayee” mata wode yaana. Hegaappe simmin a SHaˈu Layttaa Haaroy doommana. Ha hanotati keerido wodiyan polettanaagee aynne sirissenna. Yesuusi saˈan deˈiyo wode, Yihooway ha hanotati polettana “gallassaanne . . . saatiyaa” keeri wottiis.—Maa. 24:21, 36; Ajj. 20:6.

WODIYAA ERATETTAN GOˈETTA

11. Nuuni deˈiyoy wurssetta wodiyaana gidiyoogaa ammaniyaaba gidikko ay oottana koshshii?

¹¹ Xoossaa Kawotettay haariyoogaa doommidoogaanne nuuni deˈiyoy ‘wurssetta wodiyaana’ gidiyoogaa eriyo gishshau, nuuni ay oottana koshshii? (Dane. 12:4) Alamiyan deˈiya metoy iiti iiti biyoogaa daroti akeekiyaaba gidikkokka, hegee wurssetta gallassaa xeelliyaagan odettida Geeshsha Maxaafaa hiraagaa polo gidiyoogaa akeekokkona. Eti he metoy mule giigennaba gidana giidi, woy qassi asaa naati sarotettaanne woppaa ehaana giidi qoppana danddayoosona. (1 Tas. 5:3) Nuuni deˈiyoy Seexaanaa alamee xayana haniyo wodiyaana gidiyoogaa ammaniyoo? Ammaniyaaba gidikko, nu wodiyaa  Yihoowayyo oottanaunne harati a eranaadan maaddanau goˈettoos. (2 Xim. 3:1) Nu wodiyaa goˈettiyo ogiyaa xeelliyaagan eratetta kuushshaa kuuyana koshshees.—Efisoona 5:15-17 nabbaba.

12. Nohe wodiyaa xeelliyaagan Yesuusi yootidobaappe ay tamaarana danddayiyoo?

¹² Nu qofay shaahettanaadan oottiya darobay ha alamiyan deˈiyo gishshau, nu wodiyaa eratettan goˈettanau metootana danddayoos. Yesuusi, “Ta yuussai, Asa Na7aa yuussai, Nohe wode hanidoogaa mala gidana” yaagiis. Nohe wode aybi hanidee? He wode deˈiya alamee xayanaagee kasetidi odettiis. He keerettida wodiyan iita asay saˈaa ubbaa bollan yaana bashsha haattan xayana. Nohee ‘xillotettaabaa yootiyaagaa’ gidiyoogaadan, Xoossau ammanettidi a kiitaa he wode deˈiya asau yootiis. (Maa. 24:37; 2 PHe. 2:5) SHin he wode deˈiya asay “meesinne uyees; qassi, attumaasai machcheesinne maccaasai azinaa gelees. Bashsha haattai yiidi, eta ubbaa efaana gakkanaashin, eti akeekibookkona.” Yaatiyo gishshau, Yesuusi bana kaalliyaageetuyyo, “[Intte] giigi uttite; aissi giikko, taani, Asa Na7ai, intte qoppenna saatiyan yaana” yaagidi yootiis. (Maa. 24:38, 39, 44) Nuuni Nohe mala gidana besseesippe attin, a wode deˈida asaa mala gidana bessenna. Nuuni giigi uttanaadan aybi maaddii?

13, 14. Asaa Naˈay yaana wodiyaa naagiiddi, Yihoowabaa ay hassayiyoogee nuuni ayyo ammanettidi oottanaadan maaddii?

¹³ Asa Naˈay nuuni qoppibeenna saatiyan yiyaaba gidikkokka, Yihooway ba keerido wodiyan ba halchuwaa poliyoogaa nuuni hassayana koshshees. Alamiyan aybi hanikkokka woy asaa naati ay halchikkokka, Yihooway issibay hanana wodiyaanne hegaa gaasuwan hananabaa kasetidi kuuyana danddayees. (Daaneela 2:21 nabbaba.) Leemiso 21:1y, “Kawuwaa wozanai GODAA kushiyaana; i a wozanaa goggiya haattaa zaariyoogaadan, ba koyidosaa zaarees” yaagees.

¹⁴ Yihooway ba halchuwaa keerido wodiyan polanau, hanettiyaabay i koyidoogaadan polettanaadan oottana danddayees. Alamiyan hanettiya gita laamiyaappe dariya baggay hiraagati, ubba qassi Xoossaa Kawotettaa mishiraachuwaa alame yuushuwan sabbakiyoogaara gayttidaagan odettida hiraagay polettanaadan oottiis. Sooviyeete kawotettay laalettidoogaa gaasuwan hanidabaa qoppa. Guutta wodiyan Polotikan hegaa mala gita laamee yaana danddayees giidi qoppida asay keehi guutta. Gidikkokka, he hanotatuppe denddidaagan, kase Yihoowa Markkatu oosoy teqettido daro biittatun mishiraachoy sabbakettiiddi deˈees. Yaatiyo gishshau, ‘wodiyaanne aginaa’ Xoossaa Yihoowayyo oottanau nu wodiyaa eratettan goˈettiyaageeta gidoos.

YIHOOWAY BA HALCHUWAA KEERIDO WODIYAN POLANAAGAA AMMANETTA

15. Yihoowa dirijjitee amaridabaa laammiyo wode, ammanoy deˈiyoogeeta gidiyoogaa nuuni bessana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

¹⁵ Nuuni ha wurssetta gallassatun Kawotettaabaa ubbatoo sabbakanau, Yihooway ba keerido wodiyan ba halchuwaa poliyoogaa ammanana koshshees. Laamettiiddi deˈiya alamiyaa hanotaappe denddidaagan, nuuni sabbakiyo ogiyaa issi issitoo laammanau koshshana danddayees. Kawotettaabaa keehippe muruta ogiyan sabbakanau nuna maaddanaadan, Yihoowa dirijjitee issi issitoo amaridabaa laammana danddayees. Nuuni hegaa mala laamiyaara kumetta ogiyan moggidi, gubaaˈiyau “huuphe” gidida Xoossaa Naˈau ammanetti haarettiyoogan, ‘wodiyaanne aginaa’ Xoossan ammaniyoogaa bessoos.—Efi. 5:23.

16. Yihooway koshshiyo wodiyan nuna maaddanaagaa ammanana danddayiyoy aybissee?

¹⁶ Yihooway ‘koshshiyo wodiyan’ nuna maaddanaagaa kumetta wozanaappe ammanettidi akko woossanaadan koyees. (Ibr. 4:16) Hegee i nuna huuphiyan huuphiyan siiqiyoogaanne  nuussi qoppiyoogaa qonccissiyaaba gidennee? (Maa. 6:8; 10:29-31) Xoossaa Yihooway nuna maaddanaadan ubbatoo woossiyoogan, qassi nu woosaaranne a kaaletuwaara moggiyaabaa oottiyoogan an ammaniyoogaa bessoos. Hegaa bollikka, nu mala Kiristtaanetuyyo woossana koshshees.

17, 18. (a) Mata wode Yihooway ba morkketa waatanee? (b) Nuuni naagettana bessiya iitabay aybee?

¹⁷ Ha wodee nuuni “ammanennan ixxidi” siriyo wode gidennan, ammanuwan minniyo wode. (Roo. 4:21) Xoossaa morkketi, giishin Seexaanaynne ayyo haarettiyaageeti, nuna gujjin, Yesuusi bana kaalliyaageetuyyo immido oosoy oosettennaadan teqqanau maloosona. (Maa. 28:19, 20) Dabloosi qohiyaaba gidikkokka, Yihooway “asa ubbaa, ubbaappekka aattidi, ammaniyaageeta ashshiya de7o [Xoossaa]” gidiyoogaa eroos. Xoossay bau “goinniya asata paaciyaappe waati ashshanaakko erees.”—1 Xim. 4:10; 2 PHe. 2:9.

¹⁸ Yihooway ha iita siraataa mata wode xayssana. Hanana ubbabaynne hegee hanana wodee nuussi odettibeennaba gidikkokka, keerettida wodiyan Kiristtoosi Xoossaa morkketa xayssanaagaanne ubbabaa haarana bessiyay Yihoowa gidiyoogee qonccanaagaa eroos. Yaatiyo gishshau, nuuni deˈiyo ‘wodiyaanne aginaa’ akeekennan aggiyoogee keehi gita bala! Nuuni, “Ubbabaikka sa7ai merettoosappe doommidi de7iyoogaadankka de7ees” giidi qoppennaadan naagettana bessees.—1 Tas. 5:1; 2 PHe. 3:3, 4.

XOOSSAA NAAGA UTTA

19, 20. Nuuni Yihoowa naagi uttana koshshiyoy aybissee?

¹⁹ Xoossaa Yihooway asaa naatussi koyro halchidobay, merinau abaanne i medhido ufayssiyaabatubaa tamaariyoogaa gujjees. Eranchchaa 3:11 hagaadan gees: “[Yihooway] ubbabaa a wodiyan wodiyan loittidi oottiis. Xoossai asaa wozanan merinatettaa wottiis; hegaa gidikkonne, Xoossai oottidobaa ubbaa koiruwaappe wurssettai gakkanaashin, asai wurssidi eranau danddayenna.”

²⁰ Yihooway asaayyo halchidobaa aybanne laammibeennaagee keehippe ufayssiyaaba! (Mil. 3:6) Xoossay “ba sohuwaa laammiya kuwaadan laamettenna.” (Yaaq. 1:17, NW) Biittay yuuyiyoogaa gaasuwan kuway ubbatoo sohuwaa laammees, shin wodee laamettiyoogee Yihooway laamettanaadan oottenna. Yihooway ‘merinaa Kawuwaa.’ (1 Xim. 1:17) Yaatiyo gishshau, ‘nuna ashshiya Xoossaa naagi uttidaageeta’ gidoos. (Mik. 7:7) “Inttenoo, GODAN ufaissaa oottiyaageetoo, minnitenne wozannaamite” woykko xalite.—Maz. 31:24.

[Tohossa qofata]

[Oyshata]

[Sinttaa 21n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Daaneeli Xoossay yootido hiraagay polettanaagaa ammaniis

[Sinttaa 23n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Yihoowa sheniyaa oottanau ne wodiyaa loytta goˈettay?