Konttenttiyaa bessa

Kesuwaa bessa

‘Taani Inttenaara Deˈays’

‘Taani Inttenaara Deˈays’

‘Taani Inttenaara Deˈays’

“Daroti yaanne haanne bichchaarana; eraikka darana.”—DANE. 12:4.

WOYGADA ZAARUUTII?

Ha wodiyan tumu ‘eray’ qonccidoy ayba ogiyaanee?

Tumaa siyidi ekkidaageeti ‘daridoy’ ayba ogiyaanee?

Tumu eray ‘daridoy’ ayba ogetuunee?

1, 2. (a) Ha wodiyan Yesuusi baayyo haarettiyaageetuura deˈiyoogaa, qassi sinttappekka etaara deˈanaagaa aybin eriyo? (b) Daaneela 12:4y yootiyoogaadan, Geeshsha Maxaafaa minni xannaˈiyoogee ay demissii?

 NEENI Gannatiyan deˈiyaabadan qoppa. Neeni ubba gallassi gazddada ne oosuwaa doommanau ufayttaydda xiskkuwaappe denddaasa. Nena aybinne sakkenna. Kase nena sakkiyaabay ubbay aggiis. Xeelliyo, siyiyo, singgiyo, bochiyoonne malˈˈuwaa masuhuwaa shaakkiyo ne bessi bollati bali baynnan oottoosona. Ne wolqqay kumetta, neeni oottiyoobay ufayssiyaaba, neeyyo daro laggeti deˈoosona, qassi nena hirggissiyaabi aybinne baawa. Xoossaa Kawotettaa haaruwan neeni hegaa mala anjjuwaa demmana danddayaasa. Xoossay sunttido Kawoy Kiristtoos Yesuusi baayyo haarettiyaageeta anjjananne eta Yihoowa eraa tamaarissana.

2 Yihooway ammanettida ba ashkkarati sinttappe saˈa ubban tamaarissiyo wode etaara deˈana. Aadhida daro xeetu layttatun Xoossaynne a Naˈay ammanettidaageetuura deˈidosona. Yesuusi saluwaa baanaappe kase, ammanettida ba erissiyo ashkkaratuura issippe deˈanaagaa etau qaalaa geliis. (Maatiyoosa 28:19, 20 nabbaba.) I qaalaa gelidobaa minttidi ammananau, Xoossaa ayyaanaa kaaletuwan, 2,500 layttappe kase, beni Baabiloonen xaafettida hiraagaappe issi qofaa ane pilggoos. Haˈˈi nuuni deˈiyo ‘wurssetta wodiyaabaa,’ hananabaa yootiya Daaneeli, “Daroti yaanne haanne bichchaarana; eraikka darana” yaagidi xaafiis. (Dane. 12:4) Nu wodiyan hanettiyaabaara geeddarssidi, “yaanne haanne bichchaarana” geetettidi birshshettida Ibraysxxe qaalaa leemisuwaa qoppiyo wode, he qaalay loytti pilggiyoogaa qonccissees. Hegaadan yaanne haanne bichaariyoogee gita anjjo demissiyaaba! Geeshsha Maxaafaa minni xannaˈiyaageeti Xoossaa Qaalaa tumu eraa demmiyo anjjuwaa ekkoosona. He hiraagay daroti tumu ‘eraa’ demmanaagaakka yootees. Hegaa bollikka, hegaa mala eray darana. He eray ubbasaa gakkana, qassi demmanaukka metenna. Nuuni ha hiraagay waani polettidaakko pilggiyo wode, ha wodiyan Yesuusi ba erissiyo ashkkaratuura deˈiyoogaanne Yihoowayyo ba gelido qaalaa ubbaa poliyo wolqqay deˈiyoogaa akeekana.

TUMU ‘ERAY’ QONCCIIS

3. Yesuusi kiittidoogeeti hayqqi simmin tumu ‘eray’ waanidee?

3 Yesuusi kiittidoogeeti hayqqi simmin, kasetidi odettidaagaadan tumu Kiristtaane ammanuwaa kaddidaageetu timirttee doommidi aakkiis. (Oos. 20:28-30; 2 Tas. 2:1-3) Hegaappe simmin daro xeetu layttau, aybanne erennaageetu giddon attoshin, banttana Kiristtaane giyaageetu giddonkka tumu ‘eray’ daribeenna. Kiristtaane giyo haymaanootiyaa kaalettiyaageeti Geeshsha Maxaafaa ammanoos giyaaba gidikkokka, worddo gidida haymaanoote timirttiyaa, giishin Xoossaa bonchissenna “xalahetu timirttiyaa” tamaarissidosona. (1 Xim. 4:1) Daro asay ayyaanaabaa aybanne erenna. Xoossay Sillaase, shemppoy hayqqenna, qassi issotu issotu shemppoy siˈooliyan merinau xuugettees gi tamaarissiyoogee, kaddidaageetu timirttiyaappe amaridaagaa.

4. Amarida Kiristtaaneti 1870 heeran tumu ‘eraa’ koshshaa doommidoy ayba ogiyaanee?

4 Gidoppe attin, ‘wurssetta gallassay’ doommanaappe 40 gidiya layttaa kasetidi, 1870 heeran, Amarkkaa biittan Penssilvaaniyaa kataman amarida tumu Kiristtaaneti Geeshsha Maxaafaa mintti xannaˈanaunne tumu ‘eraa’ koyanau issippe shiiqoosona. (2 Xim. 3:1) Eti banttana Geeshsha Maxaafaa Tamaareta goosona. He asati Yesuusi etappe eray geemmana giido ‘aadhida eranchatanne akeekanchata’ gidokkona. (Maa. 11:25) Eti Xoossaa sheniyaa oottanau wozanappe koyiya ashkke asata. Eti woossidi, akeekan Geeshsha Maxaafaa nabbaboosona, he qofaa tobboosonanne yereroosona. Eti Geeshsha Maxaafaa qofaa issuwaa issuwaara gatti xeellidosona, qassi etaagaadan pilggida harati xaafidobaakka pilggidosona. Ha Geeshsha Maxaafaa Tamaareti daro xeetu layttau geemmida tumaa wodiyaappe wodiyan akeekidosona.

5. Zi Old Tiˈoloji geetettiya traktteti giigido halchoy aybee?

5 Geeshsha Maxaafaa Tamaareti eridoban keehippe ufayttidaba gidikkokka, bantta eran otorettibookkona; woy ooratta eraa tamaarissiyoogan bantta sunttaa xeesissanau koyibookkona. (1 Qor. 8:1) Hegaadan oottiyoogaappe, Zi Old Tiˈoloji (Haymaanoote Timirttiyaa Beniigaa) geetettiya traktteta issuwaappe kaallidi haraa attamissidosona. Eti hegaadan oottidoy nabbabiyaageeti Geeshsha Maxaafan deˈiya tumaa eranaadaana. He trakttetuppe koyroogee yootiyoobaappe issoy, “Geeshsha Maxaafaa xinaatiyau maaddiya gujjidi nabbabiyoobaa; hegaa halchoy worddo gidida asa wogaa ubbaa xayssidi, nu Godaanne kiitettidaageetu timirttiyaa beniigaa, muleera zaarettidi erissiyoogaa.”—Zi Old Tiˈoloji, paydo 1, Hosppune 1889, sinttaa 32.

6, 7. (a) Xoossay maaddin nuuni 1870 heeraappe doommidi akeekido tumay aybee? (b) Eta eridoogee nena keehippe ufayssiyo tumati awugeetee?

6 He guuttabaappe doommidi 100ppe dariya layttan ay keena maalaaliya tumay qonccidee! * He tumay haymaanootiyaa eranchati palamettiyo ufayssenna qofa gidenna. Hegee, nuuni nu deˈuwan ufayttidinne hidootaa wottidi deˈanaadan oottiya, aylletettaappe kessiya tuma. He tumay nuuni Yihoowa, ufayssiya a eeshshatanne a halchuwaa eranaadan maaddees. He tumay Yesuusa maataa, i saˈan deˈidonne hayqqido gaasuwaa, qassi i haˈˈi oottiiddi deˈiyoobaakka qonccissees. He boncho tumay Xoossay iitabay deˈanaadan paqqadidoynne nuuni hayqqiyoy aybissakko, qassi nuuni waatidi woossana koshshiyaakkonne waanidi tumuppe ufayttana danddayiyaakko qonccissees.

7 Daro wodiyau ‘gorddettidaba’ woykko geemmidaba gidikkonne, ha wurssetta wodiyan polettiiddi deˈiya hiraagatu birshshettaa nuuni haˈˈi akeekana danddayoos. (Dane. 12:9) Hegeeti Geeshsha Maxaafan kumettan, ubba qassi Wonggeletuuninne Ajjuutaa maxaafan deˈiya hiraagata. Yihooway nuuni ayfiyan beˈana danddayenna hanotatakka gidin, giishin Yesuusi kawotidoogaa, saluwan denddida olaanne Seexaanay saˈau olettidoogaa akeekanaadan maaddiis. (Ajj. 12:7-12) Xoossay nuuni beˈana danddayiyoobati, giishin olay, biittaa qaattay, wurssiya harggee, koshaynne ha ‘wayssiya wodiyaa’ deˈanau metiyaabaa oottida Xoossau yayyenna asati ay qonccissiyaabakko akeekanaadankka maaddiis.—2 Xim. 3:1-5; Luq. 21:10, 11.

8. Nuuni beˈidobaunne siyidobau galatay bessiyoy oossee?

8 Yesuusi ba erissiyo ashkkaratuyyo yootido, kaallidi deˈiya qofaa akeekanau metootokko: “Intte be7iyoogaa be7iyaageeti anjjettidaageeta. Taani inttessi yootiyoogee aibee giikko, hananabaa yootiyaageetuppe darotinne kawoti intte be7iyoogaa be7anau koyidosona; shin be7ibookkona; intte siyiyoogaakka siyanau koyidosona; shin siyibookkona.” (Luq. 10:23, 24) Nuuni hegaa malabaa beˈanaadaaninne siyanaadan oottido gishshau, galatay bessiyoy Xoossaa Yihoowassa. Qassi Xoossay Yesuusa kaalliyaageeta “tumatetta ubbaakko” efaanaadan ‘minttettiyaagaa,’ giishin geeshsha ayyaanaa kiittido gishshau a keehippe galatoos! (Yohaannisa 16:7, 13 nabbaba.) Ubbatoo tumu ‘eraa’ nashshiyaageetanne nu xallaa siiqennan hegaa haratuyyo yootiyaageeta gidoos!

“DAROTI” TUMU ‘ERAA’ ERIDOSONA

9. Hosppune 1881 Wochiyo Keelan aybi koshshiyoogee odettidee?

9 Koyro Wochiyo Keelay attamettoosappe naaˈˈu laytta kumennan, Hosppune 1881n ha maxeetiyan, kumetta wodiyaa sabbakiya 1,000 asay koshshiyoogee odettiis. He huuphe yohoy hagaadan gees: “Bantta wodiyaappe baggan woy hegaappe daruwan Godaa oosuwaa oottana danddayiyaageeti issibaa halchanaadan yootoos . . . , hegeekka: Intte Kolpporttere woy Sabaake gididi, intte abbiyaadan gita woy guutta katamaa biidi, ubbasan tishsha Kiristtaaneta koyanaadaana; etappe daroti eridi gidana xayikkonne Xoossaayyo mishettiyoogaa intte akeekana; hegeetussi Nu Aawaa aaro kehatettaa daruwaanne A Qaalaa loˈˈotettaa erissite.”

10. Kumetta wodiyaa sabaaketi koshshiyoogee odettin asay waatidee?

10 He odettidabay tumu Kiristtaaneti oottana bessiya waanna oosoy mishiraachuwaa sabbakiyoogaa gidiyoogaa Geeshsha Maxaafaa Tamaareti akeekidoogaa bessees. Geeshsha Maxaafaa Tamaaretu shiiquwan amarida xeetan qoodettiyaageetu xallay shiiqiyo wodiyan, kumetta wodiyaa haggaaziya 1,000 asay koshshiyoogaa yootiyoogee loˈˈobaa qoppiyoogaa bessiyaaba. SHin, trakttiyaa woy maxeetiyaa nabbabi simmidi, daro asay tumaa akeekidi odettidabaa sohuwaara poliis. Leemisuwau, Ingglize biittan Londdene kataman 1882n, issi bitanee issi Wochiyo Keelaanne Geeshsha Maxaafaa Tamaareti attamissido issi bukleetiyaa nabbabi simmidi, “Xoossay oosettanaadan koyiyo bonchettida oosuwaa polanau, taani waata sabbakanaakko, qassi ay sabbakanaakko hayyanintta tau yootite” yaagidi xaafiis.

11, 12. (a) Kolpportteretuugee nuugaara issi mala gidido halchoy awugee? (b) Kolpporttereti “citaa” woy gubaaˈiyaa essidoy ayba ogiyaanee?

11 Geeshsha Maxaafaa Tamaaretuppe 300 gidiyaageeti, 1885n kolpporttere gididosona. Kumetta wodiyaa haggaaziya he asatu halchoy ha wodiyan nuugaara issi mala; hegeekka asaa Yesuus Kiristtoosi erissiyo ashkkara oottiyoogaa. Gidikkokka, eti oottiyo ogee nuugaappe dumma. Ha wodiyan, nuuni issitoo issi ura xannaˈissoos. Hegaappe simmin, Geeshsha Maxaafaa tamaaree gubaaˈiyaa yaanaadan shoobboos. Beni wode, kolpporttereti maxaafaa asau immoosona; yaatidi koyiya asaa issippe shiishshidi Geeshsha Maxaafaa xannaˈissoosona. Eti issi ura xannaˈissiyoogaappe “citaa,” woy gubaaˈiyaa essoosona.

12 Leemisuwau, 1907n amarida kolpporttereti issi kataman yuuyidi Mileniyal Down (Geeshsha Maxaafaa Xinaatiyaakka geetettees) giyo maxaafay deˈiyoogeeta koyidosona. Wochiyo Keelaa maxeetee hagaadan gees: “He asati [koshshay deˈiyoogeeti] etappe issuwaa son issippe shiiqoosona. Kolpportteree Xoossay Dumma Dumma Wodiyan Halchidobaa xeelliyaagan Woggaa Gallassaa kumettaa etau haasayidi, eti ubbato shiiqanaadan kaalliya Woggaa Gallassi minttettiis.” Ishantti 1911n tamaarissiyo ogiyan issi issibaa loyttidosona. Ishatamanne hosppun doorettida ishantti Amarkkaaninne Kanaadan ubbasaa yuuyidi daro asay shiiqidosan haasayidosona. Ha ishantti haasayaa ezggida, koshshay deˈiyoogeetu sunttaanne adrashaa xaafidi, eti ‘citan’ issi uraa son shiiqanaadan hanotaa giigissoosona. Alame yuushuwan 1914n deˈiya Geeshsha Maxaafaa Tamaaretu gubaaˈee 1,200.

13. Ha wodiyan tumu ‘eray’ daridoogaa xeelliyaagan nena maalaaliyaabay aybee?

13 Ha wodiyan alame yuushuwan 109,400 gidiya gubaaˈeti deˈoosona; qassi 895,800 gidiya ishanttinne michontti aqinye gididi haggaazoosona. Ha wodiyan hosppun miiloone gidiya asay tumu ‘eraa’ eridi, hegaa bantta deˈuwan oosuwan peeshshoosona. (Isiyaasa 60:22 nabbaba.) * Hegaadan hanidoogee maalaaliyaaba; ayssi giikko, Yesuusi bana kaalliyaageeta ba sunttaa gishshau ‘ubbay ixxanaagaa’ kasetidi yootiis. I bana kaalliyaageeta asay yedettanaagaa, qashissanaagaanne ubba woranaagaakka yootiis. (Luq. 21:12-17) Seexaanay, daydanttatinne amarida asati ixxishinkka, Yihoowa asay erissiyo ashkkara oottanaadan imettida oosuwaa maalaaliya hanotan poliiddi deˈoosona. Eti ha wodiyan “sa7a ubban,” giishin garan gezziyan, deretiyaasan, bazzuwan, katamaaninne haahosan deˈiya gaxariyan sabbakoosona. (Maa. 24:14) Xoossay maaddiyoy baynnaakko hegaa malabay mule oosettana danddayenna.

TUMU ‘ERAY DARIIS’

14. Attamettida xuufeti tumu ‘eray’ daranaadan oottidoy ayba ogiyaanee?

14 Mishiraachuwaa sabbakiya daro asay tumu ‘eray’ daranaadan oottiis. Attamettiya xuufeekka tumu ‘eray’ daranaadan oottiis. Isiine 1879n, Geeshsha Maxaafaa Tamaareti he wode Xiyoone Wochiyo Keelaanne Kiristtoosa Qonccettaa Awaajjiyaagaa geetettiya, ha maxeetiyau koyroogaa attamissidosona. He maxeetee, zallˈˈe dirijjitiyan Inggilizetto qaala xallan 6,000y attamettiis. Layttay 27 gidido CHarles Teez Raasili kaallidi xeellanaadan, qassi kaymida hara ichashu Geeshsha Maxaafaa Tamaareti ubbatoo xaafanaadan doorettidosona. Ha wodiyan Wochiyo Keelay 195 qaalan attamettees. Ha maxeetee ayba xuufeppenne aaruwan, issuwaa xallay 42,182,000 qoodan attamettees. Appe kaallidi daro qoodan attamettiyay Beegottite! maxeetiyaa; i 84 qaalan 41,042,000y attamettees. Hegaa bollikka, layttan layttan 100 miiloone gidiya maxaafatinne Geeshsha Maxaafati attamettoosona.

15. Nuuni attamiyoobau koshshiya miishshaa awuppe demmiyoo?

15 Ha gita oosoy oosettiyoy asay ba dosan immiyo miishshaana. (Maatiyoosa 10:8 nabbaba.) Attamiyo maashiniyaa, woraqataa, qalamiyaanne harabatu waagaa eriya, xuufiyaa attamiyo sohuwan oottiyaageeta hegaa xallaykka keehippe maalaalees. Alame yuushuwaa oosuwau koshshiyaabaa shammiyo kifiliyan oottiya issi ishay hagaadan giis: “Nuuni xuufiyaa attamiyo sohuwaa beˈanau yiya zalˈˈanchati hegaa mala qara tekinolojeenne daro qoodan attamanau maaddiyaabay asay ba dosan immiyo miishshan giigidoogaa beˈiyo wode keehi maalaalettoosona. Eti Beeteelen oottiyaageeti keehi yelaganne ufayttiyaageeta gidiyoogankka maalaalettoosona.”

SAˈAY XOOSSAA ERIYOOGAN KUMANA

16. Tumu ‘eray’ darido gaasoy aybee?

16 Tumu ‘eray’ darido loˈˈo gaasoy deˈees. Xoossay “asai ubbai attanaadaaninne tumatettaa eranaadan” koyees. (1 Xim. 2:3, 4) Asay suure ogiyan ayyo goynnanaunne appe anjjuwaa demmanau tumaa eranaadan Yihooway koyees. Yihooway tumu ‘eray’ qonccanaadan oottiyoogan, ayyaanan tiyettida Kiristtaanetuppe attida, ammanettidaageeta shiishshiis. I merinau saˈan deˈanau hidootiya, “ooninne qoodanau danddayenna zawai bainna” daro asaakka “zare ubbaappe, qommo ubbaappe, yara ubbaappenne dumma dumma biitta qaala ubbaappe” shiishshiiddi deˈees.—Ajj. 7:9.

17. Tumu goynoy aakkidoogee ay qonccissii?

17 Aadhida 130ppe dariya layttatun tumu goynoy aakkidoogee, Xoossaynne i sunttido Kawuwaa Yesuus Kiristtoosi Yihoowa ashkkarata kaalettiyoogan, naagiyoogan, darajjayiyoogaaninne tamaarissiyoogan etaara deˈiyoogaa bessees. Eta qooday dari dari biyoogee Yihooway sinttappe ehaanau qaalaa gelidobay polettiyoogee attennaagaakka qonccissees. “Abbai haattan kumiyoogaadan, sa7ai [Yihoowa] eriyoogan kumana.” (Isi. 11:9) He wode asaa naati daro anjjuwaa demmana!

[Tohossa qofata]

^ MENT. 6 Neeni Yihoowa Markkata—Oosuwan Qonccida Ammanuwaa, SHaaho 1: Xumaappe Kiyiyoogaa, qassi Yihoowa Markkata—Oosuwan Qonccida Ammanuwaa, SHaaho 2: Pooˈoy Pooˈo giya divideta beˈiyoogan goˈettana.

^ MENT. 13 Isiyaasa Hiraagaa—Asaa Naatu Ubbau Pooˈida Pooˈuwaa Paydo 2 (Amaarattuwaa) giya maxaafaa sinttaa 320 xeella.

[Oyshata]

[Sinttaa 14n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Beni Geeshsha Maxaafaa Tamaareti Xoossaa sheniyaa oottanau wozanappe koyiya ashkke asata

[Sinttaa 15n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Xoossay immiyo tumu ‘eray’ aakkanaadan neeni oottiyoobaa Yihooway xoqqu oottidi xeellees