Apostlenao Shaꞌapaapanii Kida Dauaꞌo 2:1-47

2  Aizii Pentecost kamoon kaawan donoꞌo naa, ipai mishidainao kasabaꞌukinan baokopa, baudaꞌapaꞌo kabaun nazo ii. 2  Mashaꞌapakiaka ĩabata aimaakan waꞌatin diiwa aokazi iki, maꞌozakaꞌo awaru waꞌatin kawanuꞌo. Ipai pidannao, sakanatapainao kabaun nazo ii abatanuz. 3  Upuꞌaꞌa naa ĩtukapaꞌakan iriba tikazi puꞌukapan kawan sodi kidaꞌo aimaakan, naꞌiki ĩtukapan naa ĩbuutinan ipai pidannao kawanaꞌati kida. 4  Uruꞌu dono Kaimanaꞌo Doronaa morotinan naꞌiki umaꞌozakadan naa ipai ĩdyaun. Sariapa ĩparadan pabiꞌinaakaꞌo parada-karu kida idaꞌan, Kaimanaꞌo Doronaa aipan kawanaꞌati. 5  Uruu dono iribaꞌo Jewnao, Tominkaru-tapainao, kasabaꞌuinpan Jerusalem ii. Ĩnao waꞌatin munapo kidaꞌo wiizai diꞌiki. 6  Ipai ĩnao, mashaꞌapakiaka ĩabatan diiwaꞌo aimaakan wuru diꞌiaꞌa mishidainao kasabaꞌukinapa-kizi ii. Uruu idi iriba ĩdiman naꞌiti, ĩtukapaꞌananuzu. Uruꞌu naa mazan ĩabatan mishidainao paradan paparadan kaduz kida idaꞌan. 7  Tuukii ĩdiꞌitinpan ĩdauꞌu. Sariapa ĩkian paꞌatiaaka kida, “Ei, ipai shaꞌatii wunaouꞌu pidannaouz Galilee Baara sannao paꞌidiwaru, 8  2:8-9 mazan naꞌapa diꞌi naa mooko waabatan ĩparadan kaiman, waparadan kaduz idaꞌan kida? Ipai waunao diꞌi panaꞌa kidaꞌo waparadan, naꞌiki baꞌoran wiizai iki kidaꞌo paꞌidiwaru wawaꞌatin. Kainaꞌa waꞌatiinao Parthia Baara iki, baꞌorainao Media Baara iki, naꞌiki Elam Baara iki, baꞌorainao Mesopotamia Baara iki, Judea Baara iki, Cappadocia Baara iki, baꞌorainao kida Pontus Baara naꞌiki Asia Baara iki. 9  Pytykap 2:8 10  Kainaꞌa baꞌorainao kida waꞌatiinao Phrygia Baara iki naꞌiki Pamphylia Baara iki, baꞌorainao kida Egypt Baara iki, pabiꞌi kida pidannao waꞌatin Libya Baara iki, maonapaꞌoraz donoi Cyrene itinapu. Kainaꞌa kapam Rome ikiinao, 11  Jewnao kaawan naꞌiki baꞌoran kaduz pidannao, zaamatinainaouznaa Jewnao kaduz diꞌiti. Naꞌiki kainaꞌa kapam Crete Baara naꞌiki Arabia Baara ikiinao. Ipai waunao wawaꞌatin baꞌoran amazada iki kidaꞌo, mazan upuꞌu zii waabatan kaimanaiman ĩkowaadan Tominkaru shaꞌapatanii, umanawun kidaꞌo aimaakan, waparadan kida idaꞌan.” 12  Tuukii, tuukii ĩdiꞌitinpan, aonaa ĩsookadan papishaan pairibannao kida. “Kandii niꞌo wuruꞌu aimaakan shaꞌapanuz naꞌapa?” ĩkian. 13  Mazan baꞌorainao, ĩbankiitan mishidainao, kaikapaꞌa: “Ashu, ĩpoꞌidin karikaonan wuruꞌu,” ĩkian. Peter kuwaa 14  Udaunaꞌan Peter kadishitan naa baokopa wunao tumaꞌa, 11 apostlenaouz. Naꞌiki ukian naa ĩꞌati, maꞌozakaꞌo idaꞌan, “Õiribannao Jewnao, tawarainao, naꞌiki Jerusalem sannao. Uabata õparadan. Õkowaadaꞌazon uꞌati wuru dauꞌanaꞌa aimaakan uabataniaz aizii. 15  Unao kian, ꞌWunao poꞌidin wuruꞌu.ꞌ Aonaa wapoꞌidin, aizii zii wakanadaꞌakan, naꞌiki waoko ii zii kamoo. 16  Õaipan uaitapan wuru dauꞌanaꞌa utukapaniaz shaꞌapan aizii, tawuruꞌu naa wuruꞌu mishiinaꞌoraz, prophet Joel saadauzoniaz kotuaꞌa naa. Kaikapa shaꞌatii tawuruꞌu ukiauzonuz. 17  Tominkaru kian pidannao ati:ꞌKaikapaꞌo nii õshaꞌapatan aimaakan diinaꞌitiꞌi,amazada tokon uaꞌii,õtaan nii õDoronaa ipai pidannao ati.Naꞌiki udainao daonaioranao naꞌiki zunnao,kowaadapan nii õparadan;naꞌiki tominnarunao ati,õtukapa-kidan nii mishiꞌo aimaakan zandaꞌawunii iaꞌo kawanuꞌo nii.Aizii tunarunaonao ati,õtukapa-kidan nii mishiꞌo aimaakan ĩzandaꞌawun ii. 18  Uruu dono õtaan nii õdoronaa õpoitorunao nyukunuu iti,daonaioranao naꞌiki zunnaouz.Naꞌiki ĩkowaadan nii õparadan kida. 19  Uruu dono õaidan nii umanawun kidaꞌo aimaakan diꞌitinapa-kinai niꞌo,doko ii naꞌiki imiꞌi baaraꞌa.Uruu dono pidannao tukapan nii izai, tikazi, naꞌiki podidiꞌo tikazi shan. 20  Uruu dono marutaꞌo nii kamoo, naꞌiki kauzu wuzaꞌo nii izai kawan.Wuruꞌu aimaakan kida shaꞌapan nii kaikapaꞌa, umanawunuꞌo kamoo,õgaru Naobanai Kamoon kaawan uaꞌiaꞌo nii. 21  Naꞌiaꞌoram pidan pishaaꞌo Naobanai kazannaatan paugaru,kazannaata-karu niiz.ꞌ Kiaꞌo wuruꞌu Joel saadauzoniaz.* 22  “Õiribannao Israelitenao, uabata õparadan. Kaimanaiman Tominkaru kainaabatan unao ati mishiꞌo udyuudanii wuruꞌu Jesus Nazareth sanaz, ushaꞌapata-kidan idaꞌan uꞌati umanawun kidaꞌo aimaakan. Unao, uaitapa mishiꞌo kaiwuruꞌu õparadanuz, ushaꞌapanum kauꞌan utukapaniꞌi naa ushaꞌapatan naꞌapa kidaꞌo aimaakan, daꞌanaꞌa uwiizi an. 23  Paaipan kawanaꞌatiꞌo wuruꞌu Tominkaru zaamata-kidanuz Jesus unao ati. Uaitapanii kotuaꞌa naa, unao zaamatan niizu naꞌiki uzowii-kidan niizu, udyuudan idaꞌan oiaꞌo pidannao taukanuzu cross diꞌiti. 24  Mazan Tominkaru kadishita-kida uruu mawaka-kizai iki. Ukakuda uruu powaa iti, aonaa mawaka-karu kaꞌiitan pataratapan uruu mawakainao bii ii. 25  Kaikapa shaꞌatii tawuruꞌu David saadauzoniaz Christ paradan.ꞌÕaitapa karikaonan kainaꞌa Naobanai Tominkaru õtuma,maonapa umashaapan õdazabaꞌa.Uruu idi aonaꞌo nii kanom ai õtarian. 26  Ukauꞌan tuukii manawun õkonaukian,naꞌiki karikaonanuꞌo nii õkonaukii-kidan Naobanai.Õaitapa naꞌiki õmishidapukadishita-kidan nii õnanaa powaa iti. 27  Aonaꞌo nii pukashaapan õnaꞌian karikaonan mawaka-kizai ii.Naꞌiki aonaꞌo nii putaapadan kaimanaꞌo manawun pupoitoru nanaadyupushan baaranai ii. 28  Pukowaadauzonii õꞌati,pukadishita-kidan nii õgaru powaa iti õmawakan daunaꞌan.Õkonaukian nii manawun putaapan idi õgaru pudazabaꞌa,ꞌkiaꞌo David saadauzon.* 29  “Õꞌinawuzunao, õkowaadaꞌazon uꞌati kaimanaiman, wadokozu-daun King David dauꞌan. Uruu kotuaꞌa naa umawakan, kainaꞌa watukapan ubaaranaa kaidaꞌaꞌa, atii kai. 30  Mazan prophet uruu. Uruu idi uaitapa naꞌiki umishida wuruꞌu Tominkaru kowaadauzoniaz pashaꞌapataꞌazon uꞌati. Ukiauzonuz, uzaamatan nii baudaꞌapa David takaan-daun king nii, naꞌapaꞌo nii uruu kawan. 31  Tominkaru aipan ati, David aitapa naꞌapam nii aimaakan shaꞌapan diinaꞌitiꞌi. Uruu idiꞌo ukowaadanuz Tominkaru kakudan nii Christ powaa iti pamawaka-kizi iki. Aonaꞌo nii ukashaapan unaꞌian mawakainao bii ii, naꞌiki aonaꞌo nii ukashaapan udyupushan baaranai ii. 32  Ukauꞌan uruꞌu naa wuruꞌu Jesus, Tominkaru kadishita-kidaniaz pamawaka-kizi iki. Mishiꞌo wuruꞌu ukakudanuz powaa iti, ipai waunao apostlenao tukapanuz. 33  Tuukii Tominkaru naubaan Jesus, uruu idi usakanata-kidanuz padiwaꞌora antanapu Naobanai nii. Naꞌiki Tominkaru taaꞌa naa Kaimanaꞌo Doronaa Jesus ati, ukowaadauzoniaz pataaꞌazon uꞌati. Uruu Kaimanaꞌo Doronaꞌa naa wuruꞌu Jesus taaniaz waunao mishidainao ati aizii, wuruꞌu unao tukapanii kidaz, naꞌiki unao abataniaz kapam. 34  Aonaa David sawatauzo-kao aokazi iti. Mazan upuꞌu zii ukian.ꞌNaobanai Tominkaru kian õNaobanaa ati.Pusakanata õdiwaꞌora antanapu, 35  atii õwaranuita-kidan putarubanao puꞌati.ꞌ* 36  “Ukauꞌan, marii ipai unao naꞌiki ipai baꞌoran Israelitenao aitapan kaimanaiman, tawuruꞌu Jesus, unao tauka-kidaniaz cross diꞌiti, uruꞌu naa Christ, Tominkaru zaamataniaz Naobanai nii, kazannaataꞌo nii papidanannao.” 37  Pidannao abatan daunaꞌan ipai wuruꞌu Peter paradanuz paꞌati kaikapaꞌa, tuukii ĩnyukunuu kashaꞌoran. Sariapa ĩpishaan Peter, naꞌiki baꞌoran apostlenao kapam. “Wairibannao, naꞌapam nii dii washaꞌapatinan aizii?” ĩkian. 38  Peter kian ĩꞌati, “Õiribannao, ipai unao, utanawatin uꞌoian ai naꞌiki uchikaawunuu-kidinaꞌa naa umishidan idiꞌi naa Jesus Christ, Tominkaru mainaabata kizi ipai uꞌoian. Naꞌiki Tominkaru taa kiziꞌi naa uꞌati Kaimanaꞌo Doronaa. 39  Uruu wuruꞌu Tominkaru kowaadauzoniaz pataaꞌazon unao ati, naꞌiki utakaannao ati, naꞌiki Gentilenao ati. Mazan soo padapadaniinao pidannao atiꞌo nii wuruꞌu Naobanai waTominkarun taanuz Kaimanaꞌo Doronaa.” 40  Peter kakinaowan ĩdyaun kaimanaiman, naꞌiki powaꞌa zii koshan uparadan ĩꞌati, kaikapaꞌa: “Umuudaꞌa naa oiaꞌo kai, aonaa kizi upatakaꞌuta-kao diinaꞌitiꞌi oiainao pidannao patakaꞌuta-kao donoꞌo naa.” 41  Uruu idi iriba, iriba pidannao mishidan ukuwaa, naꞌiki ĩchikaawunuinan naa kapam. Uruu dono 3,000 pidannao mishidan Jesus, naꞌiki ĩbaokopatinan naa wunao bii itiꞌi mishidapainaouznaa. 42  Uruu daunaꞌan karikaonan daꞌi ĩbaokopainpauzon. Minziiwa ĩtominpan apostlenao diꞌiki, naꞌiki ipai ĩbaudaꞌapatan panyukunuu Tominkaru dauꞌati. Ĩnikan bread baokopa, ĩnyukunuitapa-kinaa nii Jesus mawakan, naꞌiki ĩtoriinpan baokopa kapam Tominkaru ati. Mishidainao mashaapan kaiman 43  Uruu dono, Tominkaru aipan ati apostlenao shaꞌapatan umanawun kidaꞌo aimaakan, aonaꞌoraz turuu ushaꞌapatauzo-kao. Tuukii pidannao diꞌitinpan wuru dauꞌaꞌa ĩshaꞌapatanii kidaz. 44  Naꞌiki mapuda ĩbaokopainpan baꞌoran mishidainao kida tuma. Naꞌiki karikaonan daꞌi ĩkaꞌidiwaakapan paꞌatiaaka kida. 45  Naꞌiaꞌoram pidan sellian dono pashaꞌapauz, utaan nii wuruꞌu pashaꞌapauz winipinaaz ipai mishidainao kawanaꞌati, ĩtorii-kinaa nii paaiapanii manawun aimaakan. 46  Ipai kamoo mishidainao baokopatinauzon Tominkaru Dapu ii. Panaadon ĩbaokopatinan nii mishidainao dapu ii kapam, konaukii ĩaroopan baokopa, naꞌiki ĩnikan nii kapam bread panyukunuitapa-kinaa nii Jesus mawakan. 47  Karikaonan ĩkonaukiitin-kidan Tominkaru. Uruu idi tuukii pidannao naudapan wuruꞌu mishidainaouz. Ipai kamoo Jesus kazannaatan pidannao ĩꞌoian ai. Uruu idi powaꞌa zii manawun mishidainao iribainan.

Footnotes

2:21 Joel 2:28-32
2:28 Psalm 16:8-11
2:35 Psalm 110:1