Luke Saadanii Kaimanaꞌo Kuwai 22:1-71
22 Aizii maonapaꞌa naa Bread Mawikiꞌinaꞌo Nikauzo-kao Kamoon kaawan. Uruu Passover Kamoon kiaꞌoraz udakota-kao.
2 Faadaanao zowaunaanao naꞌiki tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu, tuukii ĩtarian pashaꞌapatan Jesus pidannao awun zaꞌa. Uruu idi ĩkadakotin-kidan naꞌapam nii pazaamata-kidan Jesus, ĩaipan pazowii-kidanuzu pidannao daidaꞌan.
Judas kaakapaan Jesus
3 Sariapa Satan morotinan Judas, Iscariot kiaꞌoraz udakotapa-kao. Uruu tawuruꞌu 12 Jesus tominapa-kidaniinao bii ikiꞌoraz.
4 Sariapa Judas makon faadaanao zowaunaanao diꞌiti, naꞌiki kazannaatapauzonao Tominkaru Dapu zowaunaanao diꞌiti. Naꞌiaꞌa naa Judas kadakotinan ĩtuma, naꞌiki ukowaadan naa ĩꞌati naꞌapam nii pazaamata-kidan Jesus.
5 Tuukii ĩkonaukian, uruu idi ĩkian Judas ati, “Wakawinipinaatan nii pugaru.”
6 Kaiman Judas ati puraata taaꞌazoo-kao paꞌati. Uruu daunaꞌan uabatapan naa naꞌitim nii Jesus makon. Uruu naꞌiaꞌo niꞌi naa uaipan pazaamata-kidan Jesus, iribainao pidannao daidaꞌan.
Passover wanyukunuunaa minziiwa-kida-kao
7 Aizii kaawaꞌa naa Bread Mawikiꞌinaꞌo Nikauzo-kao Kamoon, naꞌapain kapam kaznizonao zowiauzo-kao Passover wanyukunuunaa nii.
8 Uruu idi Jesus dyuudan Peter naꞌiki John. Ukian ĩꞌati, “Unao paꞌi minziiwa-kida Passover wanyukunuunaa wanikan nii.”
9 “Naꞌiam nii puaipan waminziiwa-kidanuzu?” ĩkian Jesus ati.
10 Jesus kian ĩꞌati, “Umako donoi iti. Aizii ukaawan an naꞌiti, daonaiora kapowankaꞌo wunu moto zoꞌan ikodapan nii unao. Udaꞌan uruu padawuꞌati, naꞌiki umorota udawuꞌati kabaun nazo iti.
11 Naꞌiki ukii kadapuꞌo ati naꞌii. ꞌTiichaa pishaa-kidan naꞌiam dii kabaun nazoo wuruꞌu aroapa-kizaiz unika kizi niꞌoraz Passover wanyukunuunaa baokopa patominapa-kidaniinao tuma?ꞌ
12 Sariaapaꞌo nii kadapuꞌo tukapa-kidan uꞌati udaruꞌo kabaun nazoo doko iaꞌo kapam, naꞌiki ipaiꞌoraꞌa naa uminziiwa-kida-kao aroapa-kizai nii. Ukauꞌan naꞌii usaabaa ipai wanyukunui,” Jesus kian ĩꞌati.
13 Udaunaꞌan ĩmakoꞌokan naa donoi iti. Ĩkaawan naꞌiti naꞌapa mishi ipai aimaakan shaꞌapan Jesus paradan kawanaꞌati. Uruu idi naꞌiaꞌa naa ĩminziiwa-kidan Passover wanyukunuunaa.
Ubaukapan naa Jesus aroopan Passover Kamoon dono
14 Aizii kamoo tipitan daunaꞌan, Jesus naꞌiki 12 utominapa-kidaniinao sakanatan naa baokopa miisa* idaꞌa.
15 Naꞌiaꞌa naa Jesus kian ĩꞌati, “Tuukiaꞌo õnikaꞌazon unao tuma wuruꞌu diꞌoraz Passover wanyukunuunaa õzowii-kao uaꞌii.
16 Ushaꞌapanum kauꞌan aonaꞌo nii powaꞌa õnikauzon unao tumazu, atii diinaꞌiti ziiꞌi, Tominkaru tukapa-kidan donoꞌo naa panaobanai-tinan ipai pidannao ati, naꞌiki uipaian anaꞌa naa pashaꞌapatan ipai wuruꞌu pashaꞌapataꞌazoonii kidaz.”
17 Udaunaꞌan uzaamatan koopo kawazoꞌo wine idi, naꞌiki utoriinapa-kidanuz Tominkaru ati. Udaunaꞌan utaan, naꞌiki udobata-kidan naa wine wuruꞌu koopo zoꞌaꞌoraz ipai wunao kawanaꞌatiꞌi 12 utominapa-kidaniinaouz. Naꞌiki ukian ĩꞌati, “Marii ipai unao tuzan diꞌoraz wine.
18 Aizii õgaru, aonaꞌo niꞌi naa powaꞌa õtuzan wuruꞌu diꞌoraz wine, toma-kariwaiz Passover riwunnaa nii, atii diinaꞌitiꞌo nii zii koshan õtuzan wine, Tominkaru tukapa-kidan donoꞌo naa panaobanai-tinan ipai pidannao ati.”
19 Udaunaꞌan uzaamatan naa bread, naꞌiki utoriinapa-kidanuz Tominkaru ati. Udaunaꞌan udushowan naa bread naꞌiki utaan naazu patominapa-kidaniinao kawanaꞌati kida. Naꞌiki ukian ĩꞌati, “Aizii diꞌi õnanaa wuruꞌu, õtaaniaz unao dikin ii. Marii kizi paꞌi karikaonan unikan bread kaikapaꞌa, unyukunuitapa-kinaa nii õgaru.”
20 Paaroopan daunaꞌan uzaamatan koshan wuruꞌu koopoz, paidaꞌo wine idi, naꞌiki udobata-kidan naa ĩkawanaꞌatiz. Ukian ĩꞌati, “Diꞌoraz wine koopo idaꞌaꞌoraz kainaabataꞌo mishiꞌo nii Tominkaru shaꞌapatan paꞌinaꞌo pashaꞌapataꞌazooniaz unao ati* õizain idaꞌan, umishiinan nii õizain shootan idaꞌan unao ati.”
21 Jesus kian, “Mazan wuruꞌu pidan zaamata-kidaꞌo niꞌoraz õgaru õmin-aroopan, kainaꞌa uruu kaidaꞌaꞌa.
22 Mazan mishi, Daonaiora Aokazi Ikiꞌo mawakan nii kaikapaꞌa, naꞌapa Tominkaru aipan kawanaꞌati. Mazan kashaꞌoraꞌo nii manawun pidan baiaapan uzaamata-kidan dikin ii uruu.”
23 Sariapa Jesus tominapa-kidaniinao paradan paꞌatiaaka kida. Ĩaitapaꞌazon naꞌiaꞌoram pidan pabiꞌi wuruꞌu zaamata-kidaꞌo niꞌoraz uruu.
Jesus kadakotinan naobanai-tinapa-karu dauꞌu
24 Uruu daunaꞌan, Jesus tominapa-kidaniinao kashadaakapan naa paꞌatiaaka kida. Ushaꞌapanum kauꞌan ipai ĩdyaun ĩaipinan tuubaruꞌo pidan nii pamin-kaudinannao ai.
25 Uruu idi Jesus kian ĩꞌati, “Aizii kingnao wuruꞌu kazowautapainaouz ipai pidannao, ipai amazada kawanaꞌati, maꞌozaka ĩkazowautapan wuruꞌu pidannaouz. Naꞌiki wuruꞌu naobanai-tinpainao kidaz pidannao, tuukii ĩaipan pidannao dakotan paugaru kamarainpanuꞌo naobanai nii.
26 Mazan unao, aonaa unaꞌapaꞌanaꞌa ĩnao kawan. Mishiꞌoraiman, naꞌiaꞌoram pidan unao biiꞌi, tuubaruꞌo utaapinpan, marii utaapinan pidan waranuitapa-kidinaꞌo kawan. Naꞌiaꞌoram pidan naobanai-tinpaꞌo, marii utaapinan poitorui kawan.
27 Kanom kainaꞌa tuubaruꞌo nii pidan? Wuruꞌu sakanatapaꞌoraz, zaudapaꞌoraz aimaakan shaꞌapata-kao paꞌati? Oo wuruꞌu kaudinaꞌoraz uꞌati? Mishi tuubaruꞌo pidan wuruꞌu sakanatapauzoz. Mazan õgaru kian aonaa unaꞌapan. Ushaꞌapanum kauꞌan õgaru naꞌapa poitorui kawan õmashaapan, õkaudinan unao biiꞌi.
28 Atii diꞌi aonaa uwaꞌakan õgaru õbaiatan puꞌu kashaꞌora kidaꞌo aimaakan.
29 Mazan õzaamatan unao kazowautapaꞌo nii pidannao diinaꞌitiꞌi. Naꞌapa õdaru zaamatan kawan õgaru kazowautapaꞌo nii ipai papidanannao.
30 Uaroopan nii naꞌiki utuzan nii õtuma õnaobanai-tinapa-kizi ii. Naꞌiki usakanatan nii umanawunuꞌo tabai kida idaꞌa. Naꞌiki naꞌiaꞌo niꞌi naa unao kazowautapan ipai daunuudaꞌu Israel takaan-daunnao,* wuruꞌu 12 udainao diꞌikiꞌoraz naa ĩiribainan.”
Jesus kowaadan Peter ati, utaapa-kidan nii paaitapan paugaru
31 Jesus kian koshan, “Simon, puabata õparadan. Satan pishaaniꞌi naa Tominkaru unao dauꞌan, ukauꞌan utiwaa-kidapan nii unao, naꞌapa pidan manaruan kawan zaishi padyukuo ai.
32 Mazan õtoriinapaniꞌi naa pugaru ati Simon, punyukunuu maꞌozaka kizi, aonaa kizi pumuudan pumishidapan õgaru. Naꞌiki pumaꞌozakadaꞌa naa paꞌi baꞌoran mishidainao nyukunuu, pupadantan dono õꞌidaꞌati.”
33 Sariapa Peter kian uꞌati, “Naobanai, õgaru, turuu õtaraa-kidinan naꞌiki õmawakan putuma.”
34 Jesus kian uꞌati, “Peter, aizii wuru wamarutan idaꞌa, kuruku kaꞌaranpan uaꞌii, pumariidinan nii idikinau õdauꞌan. ꞌAonaa õaitapan uruu,ꞌ pukian nii õdauꞌan pidannao ati.”
Jesus kakinaowan patominapa-kidaniinao
35 Jesus kian 12 patominapa-kidaniinao ati, “Tawuru donoꞌo, õdyuudauzonuz umakon mapuraatan-daun, masaakon-daun, naꞌiki aonaa unaꞌakan baꞌoran udazkidi kida. Kanom baꞌoran tuukiaꞌo uaipan uruu dono?”
“Aonaa kanom,” ĩkian.
36 Uruu idi Jesus kian ĩꞌati, “Mazan aizii kanom kainaꞌaꞌo upuraatan, naꞌiki usaakon, marii unaꞌakanuzu. Aizii kanom aonaꞌo mizaataaka-kinai marii nii uꞌidaꞌa, marii usellian pachaakitan patorii-kinaa nii pamarian nii.
37 Ushaꞌapanum kauꞌan, saada-kariwaiz Tominkaru paradan wuruꞌu õdauaꞌoraz mishiinan niꞌi naa wuruꞌu,” ukian ĩꞌati. “ꞌUzowii-kao nii naꞌapa pidannao shaꞌapaapainao kawan oiaꞌo.ꞌ Aiziꞌo niꞌi naa paꞌan wuruꞌu saada-kariwaiz Tominkaru paradan, õdauaꞌoraz mishii-kao,” Jesus kian.
38 Sariapa Jesus poitorunao kian, “Wanaobanaa, putukapa diꞌi kainaꞌa dyaꞌutam mizaataaka-kinai marii waꞌidaꞌa.”
“Turuaꞌo nii wuruꞌu,” Jesus kian ĩꞌati.
Jesus toriinpaꞌanan Olive Naawa iti
39 Jesus makon naa Olive Naawa iti patominapa-kidaniinao tuma. Ukaduz umakoꞌanpauzon naꞌiti.
40 Aizii ĩkaawan naꞌiti, Jesus kian ĩꞌati, “Utoriinapa paꞌi aonaa kizi ukaakinpan unyukunuu tiwaa-kidapa-kao an.”
41 Udaunaꞌan umakoꞌokan naa ĩꞌai, naꞌapa mani umunapon pidan kaꞌiitan kawanaꞌati kabootan kuba. Naꞌiaꞌa naa Jesus kodoruꞌukan naꞌiki utoriinpan naa.
42 Ukian kaikapaꞌa: “Õdaru, punyukunuu naꞌapan an, puzikada shoman õꞌai wuruꞌu kaziwaꞌoraz aimaakan baiaapa-kidaꞌazoo-kao õꞌati. Mazan aonaa õaipan kawanaꞌati mani, soo puaipan kawanaꞌati paꞌan.”
43 Sariapa angel aokazi ikiꞌo kaawan Jesus idaꞌati, umaꞌozakadaꞌanan unyukunuu.
44 Tuukii Jesus dopian panyukunuu ii, naꞌiki kaziwa utaapan unyukunuu. Uruu idi tuukii utoriinpan padaru ati. Atii umashikan sabian naꞌapa izai kawan.
45 Uipaian daunaꞌan patoriinpan, uruꞌu naa umakon patominapa-kidaniinao diꞌiti. Uikoda ĩdyaun ipai ĩdaꞌawun, panyukunuu kashaꞌoran idi.
46 Ukian ĩꞌati, “Kandii nii udaꞌawupan? Upokoda, naꞌiki utoriinapa mishiꞌoraiman, aonaa kizi ukaakinpan utiwaa-kidapa-kao an,” ukian ĩꞌati.
Jesus zaamata-kao dauaꞌo
47 Jesus kadakotinan puꞌu zii patominapa-kidaniinao ati, uruꞌu naa pidannao waꞌatin kasabaꞌu, kasabaꞌuan Judas dawuꞌati. Uruu 12, Jesus tominapa-kidaniinao bii ikiꞌo. Aizii ĩkaawan, sariapa Judas kissitan Jesus.
48 Mazan Jesus kian uꞌati, “Judas, pukissitan idaꞌan pukaakapaan Daonaiora Aokazi Ikiꞌo?”
49 Aizii Jesus tominapa-kidaniinao tukapan idi wuruꞌu aimaakan shaꞌapanuz naꞌapa, sariapa ĩkian, “Wanaobanaa, turuaꞌa naa wakaiwaan wamarian aizii?”
50 Upuꞌaꞌa naa mazan baudaꞌapa pidan Jesus tominapa-kidaniinao bii ikiꞌo, soꞌotaꞌakan naa marii zaꞌabaꞌi, naꞌiki usaꞌukan Umanawunuꞌo Faadaa poitoru tain.
51 Mazan Jesus kian ĩꞌati, “Turuaꞌa naa!” Udaunaꞌan upishataꞌakan naa pidan tain naꞌiki kaiman usaabaꞌakan powaa itiz.
52 Udaunaꞌan Jesus kian naa faadaanao zowaunaanao ati, naꞌiki kazannaatapauzonao Tominkaru Dapu zowaunaanao ati, naꞌiki kazowautapauzonao Jewnao ati, “Kaikapa uwaꞌatin õꞌidaꞌatiꞌi, unaꞌakan marii naꞌiki chipirari zaꞌabaꞌi kida, zaamataꞌanaꞌo kawan zowii-miki pidan?
53 Ipai kamoo shaꞌatii õtominapa-kidan pidannao Tominkaru Dapu ii, upuꞌu aonaa uzaamatan õgaru naꞌii. Mazan mishi aizii wuru wamarutan idaꞌa õkashaapa-kao naꞌiki õtaa-kao unao kaꞌu iti. Ushaꞌapanum kauꞌan aiziꞌi naa Satan maꞌozakatinpan kamoon kaawan.”
Peter mariidinan dauaꞌo
54 Udaunaꞌan ĩzaamataꞌakan naa Jesus, naꞌiki ĩnaꞌakan naaz umanawunuꞌo faadaa dapu iti. Peter naꞌiti kapam umakon ĩdawuꞌati, mazan munapo uwaꞌakinpaanan ĩꞌai.
55 Uruu idi naꞌiaꞌa naa tikazi puꞌukada-kao panibazoo ii. Naꞌiki naꞌiaꞌa naa pidannao sakanatapan awauta tikazi dazaba an. Peter naꞌii kapam usakanatapan ĩbii ii.
56 Udaunaꞌan poitoruiaba tukapankan naa uruu, tikazi maodapan puꞌu. Uruu idi sariapa oawunuupan uawun baara iti, naꞌiki okian, “Diꞌoraz daonaioraꞌa, uminaudaꞌuitapauzonii kapam Jesus.”
57 Mazan sariapa Peter mariidinan, naꞌiki ukian oꞌati, “Aonaa õaitapauzon uruu.”
58 Masakaudaꞌu uruu daunaꞌan, daonaiora tukapankan naa kapam Peter. “Pugaru uminaudaꞌu kaduz kapam,” ukian.
Mazan Peter kian uꞌati, “Aonaa õgaru mani.”
59 Atii tomunuꞌiki zaa uruu daunaꞌan, baꞌoran daonaiora paradan maꞌozaka Peter dauꞌan. “Mishiꞌo wuruꞌu Jesus minaudaꞌu kaduz arawuꞌu, naꞌiki uruu Galilee Baara san kapam, aonaa umainaabanan,” ukian pidannao ati.
60 Mazan Peter kian koshan uꞌati, “Aonaa õaitapan kanom dauaꞌo kaiwuruꞌu pukadakotinanuz.” Aonaa zii Peter ipaian pakadakotinan, uruꞌu naa kuruku kaꞌaranpan.
61 Upuꞌaꞌa naa Jesus tanawatinan, naꞌiki sariapa uawunuupan Peter diꞌiti. Uruu idi sariapa Peter nyukunuuaꞌakan uparadan, tawuruꞌu ukianuz, “Aizii wuru marutan idaꞌa pumariidinan nii idikinau õdauꞌan kuruku kaꞌaranpan uaꞌii. ꞌAonaa õaitapan uruu,ꞌ pukian nii õdauꞌan.”
62 Uruu idi sariapa Peter koditan pidannao bii iki, naꞌiki umakon paniba itinapu. Naꞌiaꞌa naa uzaadan tuukii, tuukii.
Jesus banikiita-kao naꞌiki ubaꞌizii-kao
63 Aizii pidannao wuruꞌu watchmantapainao kidaz Jesus, ĩbanikiitan naa uruu. Udaunaꞌan ĩtiniautapan naꞌiki ĩtaꞌiautapan naa uruu.
64 Udaunaꞌan ĩshibatan naꞌiki ĩdoꞌotan naa uawun baara kamicha idi, naꞌiki ĩkian uꞌati, “Aushaa, pukowaada waꞌati naꞌiaꞌoram pidan wuruꞌu tinikaꞌoraz pugaru?”
65 Naꞌiki dikauda kida manawun ĩmanamiki uꞌati.
Jesus naꞌaka-kao Jewnao kootowapa-kizi iti
66 Atii wakanadan. Aizii uruu chaapiꞌiki, chaapiꞌikiiman uruꞌu naa kazowautapainao Jewnao, naꞌiki faadaanao zowaunaanao, naꞌiki tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu, ipai ĩnao baokopatinan. Udaunaꞌan ĩdapada-kidan naa Jesus pakootowapa-kizi iti.
67 Naꞌiaꞌa naa ĩkian uꞌati, “Aizii pukowaadaꞌa naa waꞌati mishiꞌo wuruꞌu pugaru Christ?”*
Mazan Jesus kian ĩꞌati, “Õkowaadan an uꞌati, aonaꞌo nii umishidan õparadan.
68 Naꞌiki õpishaan an unao, aonaꞌo nii udakoꞌatin õparadan.
69 Mazan kadimanaꞌo niꞌi naa paꞌan Daonaiora Aokazi Ikiꞌo sakanatan Tominkaru maꞌozakaꞌo diwaꞌora antanapu.”
70 Uruu idi ipai ĩnao kian uꞌati, “Ukauꞌan mishiꞌo wuruꞌu pugaru Tominkaru Dani?”
“Unaꞌapan shaꞌatii kaiwuruꞌu upishaanuz õgaru naꞌapa,” ukian ĩꞌati.
71 Udakoꞌatin idi ĩparadan naꞌapa, sariapa ĩkian, “Kandii nii waaipan zii dikaudaꞌo aimaakan kowaada-kao udauꞌu, waabatan puꞌu kaimanaiman udako iki naꞌapam ukian padauꞌan.”
Footnotes
^ 22:14 English idaꞌan, table.
^ 22:20 uruu dakota-kao Paꞌinaꞌo Covenant. Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii, ꞌcovenantꞌ waranuꞌu.
^ 22:30 ĩnao dauꞌatiꞌo Jewnao kii-karu kapam.
^ 22:67 wuruꞌu Tominkaru dyuudaniaz papidanannao zannaa nii. Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.
