PAKIANA HAN MGA BATAN-ON

Paonan-o Ko Makukontrol an Akon Emosyon?

I-PLAY

“May adlaw nga malipayon gud ako, pero kinabuwasan masurub-on na ako hinduro. An mga butang nga diri ko ginkakabarak-an kakulop ginpuproblema ko na yana.”—Carissa.

Madagmit ba magbag-o an imo emosyon? a Kon amo, mabubuligan ka hini nga artikulo!

Kon kay ano nga nahitatabo ito

An madagmit nga pagburobag-o han emosyon natural la kon an usa nag-uolitawo o nagdadaraga. Pero bisan kon maiha ka na nga tin-edyer, bangin mahipausa ka kon kay ano nga madagmit la gihapon magburobag-o an imo emosyon.

Kon nawuwurok ka tungod han pagburobag-o han imo emosyon, hinumdumi nga an damu hini nga pag-abat resulta han pagbag-o han imo mga hormone pati han kawaray-kompyansa ngan mga kabaraka nga normal nga bahin han pagtubo. Pero maopay na la kay mahimo mo masabtan ngan mahibaroan kon paonan-o makukontrol an imo emosyon.

Reyalidad: Importante nga mahibaro ka pagkontrol han imo emosyon samtang batan-on ka pa, kay pagkikinahanglanon mo ini nga abilidad ha iba-iba nga sitwasyon kon adulto ka na.

An negatibo nga mga emosyon pariho hin mga lubak ha dalan. Pinaagi ha maopay nga pagdrayb, malilikyan mo an higlarom nga lubak ngan diri magigin mabatsi an imo pagbiyahe

Tulo nga butang nga puydi mo himoon

Pakiistorya. An Biblia nasiring: “An tinuod nga sangkay nahigugma ha ngatanan nga panahon ngan usa nga bugto nga natawo para ha mga panahon han kasakitan.”—Proberbios 17:17.

“May duok nga sangkay an amon pamilya ngan baga hin auntie ko na hiya. Namamati gud hiya kon nag-iistorya ako, ngan diri ako nag-aalang pagsumat ha iya hin bisan ano. Kon husto an akon opinyon, proud hiya ha akon, ngan kon sayop ako, gintatadong niya ako ha pinakamaopay nga paagi.”—Yolanda.

Tip: Imbes nga makiistorya ha imo la mga kaedad—nga posible liwat paburobag-o an emosyon—pakiistorya ha imo kag-anak o ha iba pa nga gintataporan mo nga adulto.

Pagsurat. Sumala ha Biblia, han nasusubo gud hi Job, nagsiring hiya: “Magpapahungaw ako han akon mga reklamo. Magyayakan ako kay nasasakit gud ako!” (Job 10:1) Labot la ha pakiistorya ha iba, mahimo mo liwat ‘iyakan’ an imo gin-aabat pinaagi ha pagsurat.

“May dara-dara ako pirme nga gutiay nga notebook. Kon may nahitatabo nga nakakapasubo ha akon, iginsusurat ko ito. Nag-oopay an akon pag-abat kon nagsusurat ako.”—Iliana.

Tip: Magkaada diary nga imo susuratan mahitungod han imo inaabat, kon ano an hinungdan nga gin-abat mo ito, ngan kon paonan-o mo ito aatubangon. Makakabulig ha imo an worksheet nga kaupod hini nga artikulo basi mahimo ito.

Pag-ampo. An Biblia nasiring: “Ipasa ngadto kan Jehova an imo pinas-an, ngan bubuligan ka niya. Diri gud niya papabay-an nga matumba an usa nga matadong.”—Salmo 55:22.

“Pirme ako nag-aampo kan Jehova kon nasusubo ako. Nag-oopay an akon pag-abat kon naisusumat ko ha iya an ngatanan.”—Jasmine.

Tip: Bisan kon nababaraka ka, paghunahuna hin tulo nga butang ha imo kinabuhi nga mahimo mo igpasalamat. Kon nag-aampo ka kan Jehova, pangaro hin bulig—pero pagpasalamat liwat tungod han mga bendisyon nga imo nakarawat.

a Hihisgotan hini nga artikulo an paburobag-o nga emosyon nga komon nga naieksperyensyahan han damu nga batan-on. Kon may bipolar disorder ka o iba nga klase hin depresyon, kitaa an artikulo nga “Paonan-o Ko Aatubangon an Depresyon?”