Daniel 4:1-37

  • Ginkilala ni Hadi Nabucodonosor an pagkahadi han Dios (1-3)

  • Hadi nag-inop hin kahoy (4-18)

    • Pito ka panahon an malabay ha natumba nga kahoy (16)

    • Dios, Magmarando han mga tawo (17)

  • Iginsumat ni Daniel an kahulogan han inop (19-27)

  • Siyahan nga natuman ha hadi (28-36)

    • Hadi nalurong hin pito ka panahon (32, 33)

  • Ginpahitaas han hadi an Dios (37)

4  “Tikang kan Hadi Nabucodonosor ngadto ha ngatanan nga mga katawohan, mga nasud, ngan mga grupo nga iba-iba an yinaknan nga naukoy ha bug-os nga tuna: Hinaot magin hura an iyo kamurayawan! 2  Nalilipay ako ha pagsumat han mga tigaman ngan urusahon nga mga ginbuhat ha akon han Gihitaasi nga Dios. 3  Dagku gud an iya mga tigaman, ngan gamhanan gud an iya urusahon nga mga buhat! An iya ginhadian waray kataposan nga ginhadian, ngan an iya pagmando nagpapadayon ha ngatanan nga henerasyon.+ 4  “Ako, hi Nabucodonosor, komportable ha akon balay ngan mainuswagon ha akon palasyo. 5  Nagkaada ako inop nga nakapahadlok ha akon. Samtang nakaturog ako,* an mga ladawan ngan mga bisyon nga akon nakita nakapahadlok ha akon.+ 6  Salit nagpagawas ako hin sugo nga dad-on ha akon atubangan an ngatanan nga maaramon nga lalaki ha Babilonya basi maipahibaro nira ha akon an kahulogan han inop.+ 7  “Hito nga takna inabot an madyikero nga mga saserdote, an mga salamangkero, an mga Caldeo,* ngan an mga astrologo.+ Han iginsumat ko ha ira an inop, diri nira naipapahibaro ha akon an kahulogan hito.+ 8  Ha kataposan inabot ha akon atubangan hi Daniel, nga an ngaran amo hi Beltesazar+ nga ginkuha tikang ha ngaran han akon dios+ ngan aada ha iya an espiritu han baraan nga mga dios,+ ngan iginsumat ko ha iya an inop: 9  “‘O Beltesazar nga lider han madyikero nga mga saserdote,+ maaram gud ako nga aada ha imo an espiritu han baraan nga mga dios+ ngan waray sekreto nga makuri gud para ha imo.+ Salit isaysay ha akon an mga bisyon nga akon nakita ha akon inop ngan an kahulogan hito. 10  “‘Ha mga bisyon nga akon nakita samtang nakaturog ako, may nakita ako nga kahoy+ ha butnga han tuna, ngan hitaas gud ito.+ 11  An kahoy tinubo ngan nagin marig-on, ngan an pungkay hito nakaabot ha langit, ngan nakikita ito tubtob ha mga sidsid han bug-os nga tuna. 12  An mga dahon hito maopay pagkit-on, ngan damu gud an bunga hito, ngan may pagkaon dida hito para ha ngatanan. Ha ilarom hito nasirong an mga hayop ha tuna, ngan ha mga sanga hito naukoy an mga tamsi ha langit, ngan an ngatanan nga linarang* nakuha han ira pagkaon tikang hito. 13  “‘Samtang ginkikita ko an mga bisyon nga akon nakita samtang nakaturog ako, may nakita ako nga bantay, usa nga baraan nga mensahero, nga nalusad tikang ha langit.+ 14  Nagsiring hiya ha daku nga tingog: “Pudla an kahoy,+ pangutda an mga sanga hito, panaktaka an mga dahon hito, ngan igsarang an mga bunga hito! Taboga an mga hayop tikang ha ilarom hito ngan an mga tamsi tikang ha mga sanga hito. 15  Kondi ibilin ha tuna an tuod pati an mga gamot hito,* butka ito hin puthaw ngan hin tumbaga,* ngan pasagdi la ha kabanwaan. Pabay-i ito nga mahulos han tun-og ha langit, ngan pabay-i ito kaupod han mga hayop ngan mga tanom ha tuna.+ 16  Pabay-i nga an kasingkasing hito nga kasingkasing hin tawo masaliwnan han kasingkasing hin hayop, ngan pabay-i nga lumabay hito+ an pito ka panahon.+ 17  Ini nga butang iginsusugo han mga bantay,+ ngan ini nga desisyon iginsusumat han baraan nga mga mensahero, basi an mga tawo nga buhi mahibaro nga an Gihitaasi amo an Magmarando ha ginhadian han mga tawo+ ngan iginhahatag niya ito ha bisan hin-o nga iya karuyag, ngan ginhihimo niya nga magmarando hito bisan an pinakaubos han mga tawo.” 18  “‘Ako hi Hadi Nabucodonosor, ngan ini an akon nakita ha akon inop; yana, O Beltesazar, isumat an kahulogan hini, kay an ngatanan nga iba pa nga maaramon nga lalaki ha akon ginhadian diri nakakagpahibaro ha akon han kahulogan hini.+ Pero mahihimo mo ito, kay aada ha imo an espiritu han baraan nga mga dios.’ 19  “Hito nga takna hi Daniel, nga an ngaran amo hi Beltesazar,+ naalarma hin madaliay, ngan an iya mga panhunahuna nakapahadlok ha iya. “An hadi nagsiring, ‘O Beltesazar, ayaw kahadlok tungod han inop ngan han kahulogan hini.’ “Hi Beltesazar binaton, ‘O akon ginoo, hinaot an inop matuman ha mga nangangalas ha imo, ngan an kahulogan hini matuman ha imo mga kaaway. 20  “‘An kahoy nga imo nakita nga nagin daku ngan marig-on, nga an pungkay nakaabot ha langit ngan nakikita ha bug-os nga tuna,+ 21  nga may mga dahon nga maopay pagkit-on, damu gud nga bunga, ngan pagkaon para ha ngatanan, nga ha ilarom hito naukoy an mga hayop ha tuna, ngan ha mga sanga hito naukoy an mga tamsi ha langit,+ 22  ikaw ito, O hadi, kay nagin harangdon ka ngan marig-on, ngan an imo pagkadungganon nag-uswag ngan nakaabot ha langit,+ ngan an imo pagmando nakaabot ngadto ha mga sidsid han tuna.+ 23  “‘Ngan an hadi may nakita nga bantay, usa nga baraan nga mensahero,+ nga nalusad tikang ha langit, nga nasiring: “Pudla an kahoy ngan bungkaga ito, kondi ibilin ha tuna an tuod pati an mga gamot hito,* butka ito hin puthaw ngan hin tumbaga, ngan pasagdi la ha kabanwaan. Ngan pabay-i nga mahulos ito han tun-og ha langit, ngan pabay-i ito kaupod han mga hayop ha tuna tubtob nga lumabay hito an pito ka panahon.”+ 24  Ini an kahulogan han inop, O hadi; ini an sugo han Gihitaasi nga kinahanglan mahitabo ha akon ginoo nga hadi. 25  Paiiwason ka tikang ha mga tawo, ngan maukoy ka kaupod han mga hayop ha tuna, ngan makaon ka hin banwa pariho han mga baka; ngan mahuhulos ka han tun-og ha langit,+ ngan pito ka panahon+ an malabay ha imo,+ tubtob nga mahibaro ka nga an Gihitaasi amo an Magmarando ha ginhadian han mga tawo ngan iginhahatag niya ito ha bisan hin-o nga iya karuyag.+ 26  “‘Pero tungod kay nagsiring hira nga ibilin an tuod han kahoy pati an mga gamot hito,*+ an imo ginhadian magigin imo utro katapos mo hibaroan nga nagmamando an kalangitan. 27  Salit O hadi, hinaot karawaton mo an akon sagdon. Bayai an imo mga sala pinaagi ha pagbuhat han husto ngan an imo mga sayop pinaagi ha pagpakita hin kalooy ha mga pobre. Bangin man la mag-iha pa an imo kauswagan.’”+ 28  Ini ngatanan nahitabo kan Hadi Nabucodonosor. 29  Paglabay hin 12 ka bulan, naglalakat-lakat hiya ha atop han palasyo han hadi han Babilonya. 30  An hadi nasiring: “Diri ba ini an Babilonya nga Gamhanan nga gintukod ko mismo para ha panimalay han hadi pinaagi han akon kalugaringon nga kusog ngan gahum ngan para ha akon dungog ngan himaya?” 31  Samtang nagyayakan pa an hadi, may tingog tikang ha langit nga nagsiring: “Ini an mensahe para ha imo, O Hadi Nabucodonosor, ‘An ginhadian ginkuha na ha imo,+ 32  ngan ginpapaiwas ka tikang ha mga tawo. Maukoy ka kaupod han mga hayop ha tuna, ngan makaon ka hin banwa pariho han mga baka, ngan pito ka panahon an malabay ha imo, tubtob nga mahibaro ka nga an Gihitaasi amo an Magmarando ha ginhadian han mga tawo ngan iginhahatag niya ito ha bisan hin-o nga iya karuyag.’”+ 33  Hito nga takna an pulong natuman kan Nabucodonosor. Ginpaiwas hiya tikang ha mga tawo, ngan nagtikang hiya pagkaon hin banwa pariho han mga baka, ngan an iya lawas nahulos han tun-og ha langit, tubtob nga an iya buhok naghilaba pariho han barahibo han mga agila ngan an iya mga kulo nagin pariho han mga kulo han mga tamsi.+ 34  “Ha kataposan hito nga panahon,+ ako nga hi Nabucodonosor hinangad ha langit, ngan binalik ha akon an akon sarabotan; ngan gindayaw ko an Gihitaasi, ngan Hiya nga nabubuhi ha kadayonan akon gindayaw ngan ginhimaya, kay an iya pagmando waray kataposan nga pagmando ngan an iya ginhadian nagpapadayon ha ngatanan nga henerasyon.+ 35  An ngatanan nga umurukoy han tuna gintatagad nga sugad hin waray la, ngan nagbubuhat hiya uyon ha iya kalugaringon nga kaburut-on ngada ha hugpo han langit ngan ha mga umurukoy han tuna. Ngan waray bisan hin-o nga makakapugong ha iya*+ o makakasiring ha iya, ‘Ano an imo ginbubuhat?’+ 36  “Hito nga panahon binalik ha akon an akon sarabotan, ngan binalik ha akon an dungog han akon ginhadian, an akon himaya, ngan an akon kadungganan.+ An akon higtaas nga mga opisyal ngan dungganon nga mga tawo naruyag gud nga makita ako, ngan iginbalik ako ha akon ginhadian, ngan nadugangan pa gud an akon pagkaharangdon. 37  “Yana ako, hi Nabucodonosor, nagdadayaw ngan nagpapahitaas ngan naghihimaya ha Hadi han langit,+ tungod kay uyon ha kamatuoran an ngatanan niya nga buhat ngan may hustisya an iya mga pamaagi,+ ngan tungod kay nakakahimo hiya pagpaubos han mga mapahitas-on.”+

Mga footnote

Lit., “Ha akon higdaan.”
Karuyag sidngon, usa nga grupo nga eksperto ha panigo ngan ha astrolohiya.
Lit., “ngatanan nga unod.”
O “ibilin ha tuna an gamot.”
Ha Ingles, copper.
O “ibilin ha tuna an gamot.”
O “an gamot han kahoy.”
O “makakapugong ha iya kamot.”