Ini an Kataposan nga mga Adlaw!
Kapitulo 11
Ini an Kataposan nga mga Adlaw!
1. Kay ano nga damu an naabat hin kapakyasan kon ginhuhunahuna an kahimtang ha kalibotan, kondi diin hiaagian an masasarigan nga pagsaysay han mga hitabu ha kalibotan?
PAONAN-O an aton masamok nga kalibotan nakaabot ngada hini nga kahimtang? Ano an naghuhulat ha aton ha tidaraon? Iginpakiana mo na ba an sugad nga mga pakiana? Damu an nalilisang kon nakikita nira an kahimtang ha kalibotan. An mga hitabu sugad han girra, sakit, ngan krimen nakakapahiusa ha mga tawo kon ano an mahitatabu ha tidaraon. An mga lider han gobyerno naghahatag hin gutiay nga paglaom. Kondi, mayada masasarigan nga pagsaysay mahitungod hinin nakakaguol nga mga adlaw tikang ha Dios ha iya Pulong. An Biblia masasarigan nga nabulig ha aton nga hisabtan kon hain na kita ha agos han panahon. Ipinapakita hito nga aada na kita ha “kataposan nga mga adlaw” han presente nga sistema han mga butang.—2 Timoteo 3:1.
2. Ano nga pakiana an iginpakiana kan Jesus han iya mga disipulo, ngan paonan-o hiya binaton?
2 Tagda, pananglitan, an baton ni Jesus ha pipira nga pakiana nga iginbangon han iya mga disipulo. Tulo ka adlaw antes namatay hi Jesus, nagpakiana hira ha iya: “Ano an magigin tigaman han imo presensia ngan han ikatarapos han sistema han mga butang?” a (Mateo 24:3) Ha pagbaton, iginsumat ni Jesus an espisipiko nga mga hitabu ngan mga kahimtang ha kalibotan nga magpapakita hin matin-aw nga inin diri-diosnon nga sistema sinulud na ha kataposan nga mga adlaw hito.
3. Kay ano nga an mga kahimtang ha tuna nagtitikaraut han nagtikang hi Jesus ha pagmando?
3 Sugad han ipinakita ha nauna nga kapitulo, an kronolohiya han Biblia nagtutugway ngadto ha konklusyon nga an Ginhadian han Dios nagtitikang na ha pagmando. Kondi paonan-o? An kahimtang nagin labaw karaut, diri maoroopay. Ha tinuod, ini an makusog nga pagpakita nga an Ginhadian han Dios nagtikang na ha pagmando. Kay ano? Bueno, an Salmo 110:2 nagsusumat ha aton nga ha usa ka panahon hi Jesus magmamando ‘ha butnga han iya mga kaaway.’ Tinuod, an iya siyahan nga buhat sugad nga langitnon nga Hadi amo an paglabog kan Satanas ngan ha iya demonyo nga mga anghel nganhi ha tuna. (Pahayag 12:9) Ano an epekto? Sugad la han igintagna ha Pahayag 12:12: “Kairo han tuna ngan han dagat, kay an Yawa linusad ngada ha iyo, nga may daku nga kasina, maaram nga halipot na la an iya peryodo han panahon.” Nagkikinabuhi na kita yana hiton “halipot nga peryodo han panahon.”
4. Ano an pipira nga mga bahin han kataposan nga mga adlaw, ngan ano an iginpapasabot hito? (Kitaa an kahon.)
4 Salit, diri makatingala, han ginpakianhan hi Jesus kon ano an magigin tigaman han iya presensia ngan han ikatarapos han sistema han mga butang, an iya baton makasurubo. An magkalainlain nga mga bahin han tigaman aada ha kahon ha pahina 102. Sugad han iyo makikita, an Kristiano nga mga apostol hi Pablo, Pedro, ngan Juan naghahatag ha aton hin dugang nga mga detalye mahitungod han kataposan nga mga adlaw. Totoo, an kadak-an nga mga bahin han tigaman ngan han kataposan nga mga adlaw nag-uupod han nakakaguol nga mga kahimtang. Kondi, an katumanan hini nga mga tagna sadang makakombinse ha aton nga ini nga maraut nga sistema hirani na matapos. Aton usisahon hin maopay an pipira han importante nga mga bahin han kataposan nga mga adlaw.
MGA BAHIN HAN KATAPOSAN NGA MGA ADLAW
5, 6. Paonan-o natutuman an mga tagna mahitungod han girra ngan gutom?
5 “An nasud matindog kontra han nasud ngan an ginhadian kontra han ginhadian.” (Mateo 24:7; Pahayag 6:4) Gintawag han awtor nga hi Ernest Hemingway an Girra ha Kalibotan I nga “an gidadakui, makamaratay, sayop an pagdumara nga pamatay hin damu nga mga tawo nga nahitabu ha tuna.” Sumala han libro nga The World in the Crucible—1914-1919, ini an “usa ka bag-o nga sumat han girra, an siyahan bug-os nga girra nga naeksperiensiahan han katawohan. An kahilawig hito, kadaku, ngan kahaluag linahos ha bisan ano nga hinbaroan ha naglabay o ginlaoman ha kabug-osan.” Ngan inabot an Girra ha Kalibotan II, nga labaw nga makabungkag kay han Girra ha Kalibotan I. “An ikakaruhaan ka siglo,” siring han propesor han kasaysayan nga hi Hugh Thomas, “ginmandoan han machine gun, han tangke, han B-52 (paragbomba nga eruplano), han bomba nuklear ngan, ha kataposan, han missile. Naiiba ini nga mga girra sugad nga labaw nga madugo ngan makabungkag kay han bisan ano iba nga panahon.” Totoo, damu an ginsiring mahitungod han pagwara han mga armas katapos han Cold War. Ha gihapon, an usa nga report nagbabanabana nga katapos han iginplano nga pag-iban mga 10,000 tubtub 20,000 nuklear nga mga bomba an magpapabilin—sobra 900 ka beses nga puwersa nuklear kay han ginamit durante han Girra ha Kalibotan II.
6 “Magkakaada kakulangan hin pagkaon.” (Mateo 24:7; Pahayag 6:5, 6, 8) Tikang han 1914 nagkaada ha minos la 20 dagku nga mga gutom. An mga lugar nga naapektohan amo an Bangladesh, Burundi, Cambodia, Tsina, Etiopia, Gresya, India, Nigeria, Russia, Rwanda, Somalia, ngan Sudan. Kondi an gutom diri pirme tungod han kakulang hin pagkaon. “An suplay nga pagkaon han kalibotan ha naglabay nga mga dekada madagmit nga nagtubo kay han populasyon hito,” siring han usa nga grupo han agrikultural ngan mga sientista ngan mga ekonomista. “Kondi tungod kay ha minos la 800 milyon nga mga tawo an nagpapabilin nga kablas hinduro, . . . diri hira makapalit han igo nga kaabunda basi matalwas hira tikang ha nagpapadayon nga malnutrisyon.” An paghilabot ha politika nahiuupod liwat ha iba nga mga kaso. Hi Dr. Abdelgalil Elmekki han Unibersidad han Toronto naghatag hin duha nga ehemplo nga yinukot an nagugutom samtang an ira mga nasud nagbabaligya ha iba nga mga nasud hin damu nga pagkaon. An mga gobyerno baga in labaw nga interesado ha pakaganansia hin kuwarta ha iba nga nasud basi may magasto ha ira mga girra kay ha pagpakaon ha ira mga tuminongnong. Ano an konklusyon ni Dr. Elmekki? An gutom agsub nga “resulta han pagbahinbahin ngan paagi han gobyerno.”
7. Ano an mga kamatuoran mahitungod han mga peste yana nga adlaw?
7 “Mga peste.” (Lukas 21:11; Pahayag 6:8) An trangkaso Espanyola han 1918-19 nagpatay hin 21 ka milyon nga kinabuhi. “Ha kasaysayan an kalibotan waray pa gud madaot han usa nga parapatay nga nagpatay hin damu hinduro nga mga tawo ha sugad kadagmit,” an iginsurat ni A. A. Hoehling ha The Great Epidemic. Yana nga adlaw, an mga peste nagpapadayon. Kada tuig, an kanser nagpapatay hin lima ka milyon nga mga tawo, an diarrheal nga mga sakit nagpapatay hin sobra tulo ka milyon nga mga minasus-an ngan kabataan, ngan an tuberkulosis nagpapatay hin tulo ka milyon nga mga tawo. An mga impeksion ha pagginhawa, labi na an pulmonya, kada tuig nagpapatay hin 3.5 ka milyon nga mga batan-on nga waray pa singko anyos an edad. Ngan 2.5 ka bilyon—katunga han populasyon han kalibotan—nag-aantos han sakit tungod han kakulang o mahugaw nga tubig ngan kakulang hin kalimpyo. An epidemya han AIDS nagpapahinumdum pa gud nga an tawo, bisan pa han iya importante nga mga nahimo ha mediko, waray mahihimo ha pagwara han mga peste.
8. Paonan-o pinamamatud-an han mga tawo nga hira “mahigugmaon ha salapi”?
8 “An mga tawo magigin . . . mahigugmaon ha salapi.” (2 Timoteo 3:2) Ha mga nasud ha bug-os nga kalibotan, an mga tawo baga in mayada hingyap hin durudaku nga bahandi. An “kalamposan” agsub nga ginsusukol ha kantidad han tseke han usa, an “nahimo” agsub nga ginsusukol ha kadamu han gintatag-iya han usa. An “materyalismo magpapadayon nga usa han nagpapagios nga mga puwersa ha Amerikano nga sosiedad . . . ngan an nagigin importante gud liwat nga puwersa ha iba dagku nga mga baraligyaan,” siring han bise presidente han usa nga ahensia han pagpasamwak. Nahitatabu ba ini ha lugar nga imo inuukyan?
9. Ano an masisiring mahitungod han igintagna nga paglaris ha mga ginikanan?
9 “Maglaris ha mga ginikanan.” (2 Timoteo 3:2) An mga ginikanan, mga magturutdo, ngan iba pa yana nga adlaw nasiring mismo nga damu an diri matinalahuron ngan maglaris nga kabataan. An pipira hini nga mga batan-on nagios o nagsusubad ha maraut nga paggawi han ira mga ginikanan. Nagdadamu an kabataan nga nawawad-an hin pagtoo—ngan nagrerebelde—ha eskwelahan, ha balaud, ha relihiyon, ngan ha ira mga ginikanan. “Sugad nga uso,” siring han usa nga beterano nga magturutdo ha eskwelahan, “baga in gutiay la an ira pagtahod ha bisan ano nga butang.” Kondi, makalilipay, damu han mahadlukon-ha-Dios nga kabataan an mga susbaranan ha paggawi.
10, 11. Ano an ebidensia nga an mga tawo magbangis ngan waray kinaiya nga gugma?
10 “Mabangis.” (2 Timoteo 3:3) An Griego nga pulong nga iginhubad nga “mabangis” nangangahulogan ‘ihalas, kulang hin tawhanon nga pagpaid ngan empatiya.’ Naangay gud ini ha damu nga mga kriminal han kamadarahug yana nga adlaw! “An kinabuhi makaharadluk gud, puno hin makangingirhat, madugo nga mga hitabu nga kinahanglan patig-ahon an pagkasensitibo han usa ha pagbasa han adlaw-adlaw nga mga sumat,” siring han usa nga editoryal. Usa ka sarhinto nga polis ha apartment an nagsiring nga damu nga mga batan-on an baga in nagdudumiri ha paghunahuna ha mga resulta han ira mga buhat. Hiya nagsiring: “Mayada pagbati nga, ‘Diri ako maaram mahitungod han tidaraon. Bubuhaton ko an karuyag ko yana.’”
11 “Waray kinaiya nga gugma.” (2 Timoteo 3:3) Ini nga mga pulong iginhuhubad tikang ha Griego nga pulong nga nangangahulogan “waray-kasingkasing, mabangis” ngan nagpapasabot hin “waray kinaiya, nga gugma ha pamilya.” (The New International Dictionary of New Testament Theology) Oo, an gugma agsub nga nawawara ha palibot mismo nga sadang magtubo ito—ha balay. An mga sumat han abusado nga pagtrato ha mga asawa, kabataan, ngan bisan ha lagas nga mga ginikanan nagin komon na gud. Usa nga grupo han pagsaliksik an nagkomento: “An kamadarahug han tawo—pagtampalo o pagduso, pagsamad o pagpusil—agsub nga nahitatabu ha sulud han pamilya kay ha bisan diin nga lugar ha aton sosiedad.”
12. Kay ano nga masisiring nga an mga tawo mayada la dagway han diosnon nga debosyon?
12 “May dagway han diosnon nga debosyon kondi diri pinamamatud-an an gahum hito.” (2 Timoteo 3:5) An Biblia mayada gahum ha pagbag-o han kinabuhi ha maoroopay. (Efeso 4:22-24) Kondi, damu yana nga adlaw an nagamit han ira relihiyon sugad nga tabon ha ira pagpadayon ha diri-matadong nga mga buhat nga diri nakakalipay ha Dios. An pagbuwa, pangawat, ngan maraut seksuwal nga paggawi agsub nga tinutugotan han relihiyoso nga mga lider. Damu nga mga relihiyon an nagwawali han gugma kondi nasuporta ha girra. “Ha ngaran han Supremo nga Maglalarang,” siring han editoryal han magasin nga India Today, “an mga tawo nagbubuhat han pinaka mangil-ad nga pamatay ha igkasi mga tawo.” Ha pagkamatuod, an duha nga pinakamadugo nga mga araway han naglabay nga mga panahon—Girra ha Kalibotan I ngan II—tigda nga nagtikang ha butnga han Kakristianohan.
13. Ano an ebidensia nga an tuna ginbubungkag?
13 “Nagbubungkag han tuna.” (Pahayag 11:18) Sobra 1,600 nga mga sientista, upod na an 104 nga mga nagdaog ha Nobel prize, ha bug-os nga kalibotan an inuyon ha pahamangno, nga iginpagowa han Union of Concerned Scientists (UCS), nga nagsiring: “An mga tawo ngan an natural nga kalibotan aada ha pagbunggoay. . . . Ha sulud han masunod pipira ka mga dekada mawawara an higayon ha paglikay han tiarabot nga kalamidad.” An report nagsiring nga an nagtatarhug-ha-kinabuhi nga mga buhat han tawo “mahimo makagbag-o han kalibotan nga diri na ito makakagsustini han kinabuhi ha paagi nga aton hinbabaroan.” An kaubos han ozone, kahugaw ha tubig, pagkaingin, kawara han pagkamabungahon han tuna, ngan an kapoo han damu nga klase han mga hayop ngan mga tanum gin-unabi sugad nga mga problema nga kinahanglan masulbad. “An aton pagdaot ha kahikayan nga dida hito nadepende an kinabuhi,” siring han UCS, “magigin hinungdan han nagsasarang nga mga epekto, upod na an kaguba han biolohiko nga mga sistema nga an mga gahum diri gud naton husto nga hinsasabtan.”
14. Paonan-o mo pamamatud-an nga natutuman ha aton panahon an Mateo 24:14?
14 “Inin maopay nga sumat han ginhadian igwawali ha bug-os inuukyan nga tuna.” (Mateo 24:14) Igintagna ni Jesus nga an maopay nga sumat han Ginhadian igwawali ha bug-os nga tuna, ha pagpamatuod ha ngatanan nga mga nasud. Pinaagi han bulig ngan bendisyon han Dios, minilyon nga mga Saksi ni Jehova an nagasto hin yinukot ka milyon nga mga oras hini nga pagwali ngan paghimo-disipulo nga buruhaton. (Mateo 28:19, 20) Oo, hinsasabtan han mga Saksi nga magigin salaan hira ha dugo kon diri nira igpahayag an maopay nga sumat. (Esekiel 3:18, 19) Kondi malipayon hira nga kada tuig yinukot an mapasalamaton nga nabaton ha mensahe han Ginhadian ngan natindog sugad nga totoo nga mga Kristiano, nga amo an, sugad nga mga Saksi ni Jehova. Usa ka hitaas nga pribilehiyo an pag-alagad kan Jehova ngan ipasarang an kahibaro han Dios. Ngan katapos nga naiwali inin maopay nga sumat ha bug-os inuukyan nga tuna, maabot an kataposan hinin maraut nga sistema.
BATON HA EBIDENSIA
15. Paonan-o matatapos an presente maraut nga sistema?
15 Paonan-o matatapos ini nga sistema? An Biblia nagtatagna han usa ka “daku nga kagol-anan” nga magtitikang pinaagi ha pag-atake han politikal nga elemento hini nga kalibotan ngada ha “Babilonya nga Daku,” an imperyo han buwa nga relihiyon ha kalibotan. (Mateo 24:21; Pahayag 17:5, 16) Hi Jesus nagsiring nga durante hini nga peryodo ‘an adlaw magdudulum, ngan an bulan diri mahatag hin kalamrag, ngan an mga bitoon magkakahulog tikang ha langit, ngan an mga gahum han mga langit pag-uuy-ogon.’ (Mateo 24:29) Mahimo ini magpasabot han literal nga katingalahan ha langit. Ha anoman nga kahimtang, an mga kalamrag han relihiyoso nga kalibotan igbubuhayhag ngan tatapuson. Ngan gagamiton ni Satanas, nga tinatawag nga “Gog ha tuna han Magog,” an magraut nga mga tawo ha paghimo hin bug-os nga pag-atake ha katawohan ni Jehova. Kondi hi Satanas diri maglalampos, kay an Dios maabot ha pagluwas ha ira. (Esekiel 38:1, 2, 14-23) “An daku nga kagol-anan” maabut ha pungkay hito ha Armagedon, “an girra han daku nga adlaw han Dios nga Makagagahum-ha-ngatanan.” Lilimpyohon hito an tagsa ultimo nga marka han tunan-on nga organisasyon ni Satanas, basi mag-abre han dalan para han waray kataposan nga mga bendisyon nga maagas ha naluwas nga buhi nga katawohan.—Pahayag 7:9, 14; 11:15; 16:14, 16; 21:3, 4.
16. Paonan-o kita nahibaro nga an igintagna nga mga bahin han kataposan nga mga adlaw naaplikar ha aton panahon?
16 An iba nga mga bahin han mga tagna mismo, nga nagsasaysay han kataposan nga mga adlaw baga in naaplikar ha iba nga mga peryodo han kasaysayan. Kondi kon tarampohon, an igintagna nga mga ebidensia nagtutudluk ha aton adlaw. Ha pag-ilustrar: An mga linya han fingerprint han usa ka tawo nagpoporma han tigaman nga diri makakapariho ha bisan hin-o iba nga indibiduwal. Sugad man, an kataposan nga mga adlaw mayada kalugaringon nga mga tigaman, o mga hitabu. Nagpoporma ini han usa nga “fingerprint” nga diri makakapariho ha bisan ano iba nga peryodo. Kon ginhihisgutan an mga tigaman han Biblia nga an langitnon nga Ginhadian han Dios nagmamando na yana, an ebidensia nagpapakita han marig-on nga basihanan ha pagsiring nga ini tinuod an kataposan nga mga adlaw. Dugang pa, mayada matin-aw Kasuratanhon nga proyba nga an presente maraut nga sistema ha diri na mag-iiha bubungkagon.
17. An kahibaro nga ini an kataposan nga mga adlaw sadang magpagios ha aton nga buhaton an ano?
17 Paonan-o ka mabaton ha ebidensia nga ini an kataposan nga mga adlaw? Tagda ini: Kon tiarabut an makusog makabungkag nga bagyo, nag-aandam kita dayon nga waray paglangan. Bueno, an igintatagna han Biblia para hinin presente nga sistema sadang magpagios ha aton ha pagbuhat. (Mateo 16:1-3) Nakikita naton hin matin-aw nga nagkikinabuhi na kita ha kataposan nga mga adlaw hini nga sistema han kalibotan. Sadang magpagios ini ha aton nga maghimo hin mga pagbag-o nga kinahanglanon basi makarawat an pag-uyon han Dios. (2 Pedro 3:3, 10-12) Ha pag-unabi ha iya kalugaringon sugad nga ahente para han kaluwasan, iginpapahayag ni Jesus an apurado nga pagtawag: “Magbantay kamo ha iyo kalugaringon nga an iyo mga kasingkasing diri mabug-atan han sobra nga pagkaon ngan sobra nga pag-inom ngan mga pangarit han kinabuhi, ngan ha kadagmitan iton nga adlaw tigda nga maabot ha iyo sugad hin lit-ag. Kay maabot ito ha ngatanan nga nag-uukoy ha bayhon han bug-os nga tuna. Busa, magpabilin kamo nga nagmamata, ha ngatanan nga panahon nag-aampo basi maglampos kamo ha pagpalagiw ha ngatanan hini nga mga butang nga itinanda nga mahitatabu, ngan ha pagtindog ha atubangan han Anak han tawo.”—Lukas 21:34-36.
[Mga Footnote]
a Ginagamit han iba nga mga Biblia an pulong nga “kalibotan” imbes nga “sistema han mga butang.” An Expository Dictionary of New Testament Words ni W. E. Vine nasiring nga an Griego nga pulong ai·onʹ “nagpapasabot hin usa ka peryodo han waray espisipiko nga kahilawig, o panahon nga gin-isip may kalabutan ha nahitatabu hiton nga panahon.” An Greek and English Lexicon to the New Testament (pahina 17) ni Parkhurst nag-uupod han ekspresyon nga “ini nga sistema han mga butang” ha paghisgut ha paggamit han ai·oʹnes (plural) ha Hebreo 1:2. Salit an hubad nga “sistema han mga butang” nauyon ha orihinal Griego nga teksto.
SARIHI AN IMO KAHIBARO
Ano an igintagna han Biblia mahitungod han mga hitabu ha kalibotan ha tinikangan han pagmando ni Kristo?
Ano an pipira nga mga bahin han kataposan nga mga adlaw?
Ano an nakakakombinse ha imo nga ini an kataposan nga mga adlaw?
[Mga Pakiana]
[Kahon ha pahina 102]
PIPIRA NGA MGA BAHIN HAN KATAPOSAN NGA MGA ADLAW
• Waray kapariho nga girra.—Mateo 24:7; Pahayag 6:4.
• Gutom.—Mateo 24:7; Pahayag 6:5, 6, 8.
• Mga peste.—Lukas 21:11; Pahayag 6:8.
• Pag-uswag han karautan.—Mateo 24:12.
• Nagbubungkag han tuna.—Pahayag 11:18.
• Mga linog.—Mateo 24:7.
• Magpakalilisang nga mga panahon nga makuri pakibagayan.—2 Timoteo 3:1.
• Sobra nga gugma ha salapi.—2 Timoteo 3:2.
• Paglaris ha mga ginikanan.—2 Timoteo 3:2.
• Waray kinaiya nga gugma.—2 Timoteo 3:3.
• Gugma ha mga kalipayan imbes ha Dios.—2 Timoteo 3:4.
• Waray pagpugong-ha-kalugaringon.—2 Timoteo 3:3.
• Waray gugma ha kaopayan.—2 Timoteo 3:3.
• Diri nagbabantay ha tiarabot nga peligro.—Mateo 24:39.
• An mga parayubit nagdudumiri han proyba han kataposan nga mga adlaw.—2 Pedro 3:3, 4.
• Pagwali han Ginhadian han Dios ha bug-os nga kalibotan.—Mateo 24:14.
[Bug-os-pahina nga piktyur ha pahina 101]
