1-3. (a) Ano an aton nahibabaroan ha Proberbios 13:20? (b) Kay ano nga kinahanglan magin maaramon kita ha pagpili han aton kasangkayan?

NAPANSIN mo ba kon paonan-o gin-oobserbaran han usa nga bata an iya mga kag-anak? Bisan antes pa hiya makayakan, natitigamnan na niya an ngatanan nga iya nakikita ngan nababatian. Samtang nagtutubo hiya, nasusubad niya an iya mga kag-anak bisan diri niya tuyoon. Diri urusahon nga an mga adulto liwat bangin makasubad ha panhunahuna ngan panggios han mga tawo nga pirme nira nakakaupod.

² May-ada kita mahibabaroan ha Proberbios 13:20: “An tawo nga naglalakat upod han mga maaramon magigin maaramon.” Dinhi, an ‘paglakat upod han’ usa nga tawo nagpapasabot hin paghatag hin panahon nga makaupod hiya. Labaw pa ini ha basta pakig-upod la ha iya. Usa nga eskolar ha Biblia an nagsiring nga an paglakat upod han usa nga tawo nag-uupod han ideya han paghigugma ngan pagin duok ha iya. An may pinakadaku nga impluwensya  ha aton amo an mga tawo nga pirme naton nakakaupod, labi na kon duok kita ha ira.

³ An aton kasangkayan puydi magkaada maopay o maraot nga epekto ha aton. An Proberbios 13:20 nagpapadayon: “An tawo nga nakikig-upod ha mga lurong maghihikaraot.” Ha Hebreo nga yinaknan, an ‘pakig-upod ha’ usa nga tawo nagpapasabot hin pagin iya sangkay. (Proberbios 22:24; Hukom 14:20) An kasangkayan nga nahigugma ha Dios magdadasig ha aton nga magpabilin nga matinumanon ha iya. Basi buligan kita nga magin maaramon ha pagpili han aton kasangkayan, aton hisgotan kon ano nga klase hin mga tawo an ginpipili ni Jehova sugad nga iya mga sangkay.

4. Kay ano nga daku nga kadungganan an pagin sangkay han Dios? Kay ano nga gintawag ni Jehova hi Abraham nga “akon sangkay”?

⁴ Hi Jehova, an Soberano han Uniberso, naghahatag ha aton han oportunidad nga magin iya mga sangkay. Daku ini nga kadungganan. Ginpipili hin maopay ni Jehova an iya mga sangkay. Ginpipili niya adton nahigugma ha iya ngan may pagtoo ha iya. Hunahunaa hi Abraham. Andam hiya nga buhaton an bisan ano para ha Dios. Pauroutro nga iginpakita ni Abraham nga matinumanon ngan masinugtanon hiya. Andam pa ngani hiya nga ighalad hi Isaac nga iya anak. May pagtoo hi Abraham nga “mabubuhi han Dios hi Isaac bisan tikang ha mga patay.” (Hebreo 11:17-19; Genesis 22:1, 2, 9-13)  Matinumanon ngan masinugtanon hi Abraham, ngan gintawag hiya ni Jehova nga “akon sangkay.”​—Isaias 41:8; Santiago 2:21-23.

5. Ano an inaabat ni Jehova ha mga maunungon ha iya?

⁵ Presyoso kan Jehova an iya mga sangkay. Mas importante ha iya mga sangkay an pagin maunungon ha iya kay han bisan ano nga butang. (Basaha an 2 Samuel 22:26.) Maunungon ngan masinugtanon hira kay nahigugma hira ha iya. An Biblia nasiring nga an Dios ‘duok nga sangkay han magtadong,’ an mga nasugot ha iya. (Proberbios 3:32) Gin-iimbitar ni Jehova an iya mga sangkay nga magin espesyal nga mga bisita ha iya “tolda.” Gin-aaghat niya hira nga magsingba ha iya ngan mag-ampo ha iya ha bisan san-o.​—Salmo 15:1-5.

6. Paonan-o naton maipapakita nga hinigugma naton hi Jesus?

⁶ Hi Jesus nagsiring: “Kon an bisan hin-o nahigugma ha akon, tutumanon niya an akon pulong, ngan hihigugmaon hiya han akon Amay.” (Juan 14:23) Salit basi magin sangkay ni Jehova, kinahanglan liwat naton higugmaon hi Jesus ngan buhaton an iya igintutdo ha aton. Pananglitan, ginsusugot naton an sugo ni Jesus nga magsangyaw han maopay nga sumat ngan manhimo hin mga disipulo. (Mateo 28:19, 20; Juan 14:15, 21) Tungod kay hinigugma naton hi Jesus, aton ‘ginsusunod hin maopay an iya mga pitad.’ (1 Pedro 2:21) Nalilipay hi Jehova kon nakikita niya nga ginhihimo naton an aton pinakamaopay ha pagsubad ha iya Anak ha ngatanan nga aton ginsisiring ngan ginbubuhat.

7. Kay ano nga kinahanglan naton siguruhon nga an aton kasangkayan mga sangkay liwat ni Jehova?

 ⁷ An mga sangkay ni Jehova matinumanon, maunungon, ngan masinugtanon, ngan hinigugma nira an iya Anak. An mga sangkay ba nga aton ginpipili pariho nga klase han ginpipili ni Jehova? Kon an imo kasangkayan nagsusubad kan Jesus ngan sagipo ha pagtutdo ha iba mahitungod han Ginhadian han Dios, makakabulig hira ha imo nga magin mas maopay nga tawo ngan magpabilin nga maunungon kan Jehova.

8. Ano an imo naruruyagan ha pagkamagsangkay nira Ruth ngan Noemi?

⁸ Ha Biblia, mababasa naton an mahitungod han damu nga pagkamagsangkay, sugad han pagkamagsangkay ni Ruth ngan han iya ugangan nga hi Noemi. Magkaiba an ira gintikangan, ngan daku an kamagurangan ni Noemi kan Ruth. Pero nagin duok hira nga magsangkay tungod kay pariho hira nahigugma kan Jehova. Han karuyag ni Noemi bumaya ha tuna han Moab ngan bumalik ha Israel, “hi Ruth nagpabilin kaupod ni Noemi.” Nagsiring hiya kan Noemi: “An imo katawohan magigin akon katawohan, ngan an imo Dios, akon Dios.” (Ruth 1:14, 16) Buotan gud hi Ruth kan Noemi. Pag-abot nira ha Israel, hi Ruth maduruto nga nagtrabaho basi suportaran an iya sangkay. Hi Noemi nahigugma gud kan Ruth ngan may maopay nga iginsagdon ha iya.  Namati hi Ruth ha iya, ngan sugad nga resulta, hira nga duha nakakarawat hin damu nga bendisyon.​—Ruth 3:6.

9. Ano an imo naruruyagan ha pagkamagsangkay nira David ngan Jonathan?

⁹ Hira David ngan Jonathan usa pa nga ehemplo han maopay nga magsangkay nga pariho maunungon kan Jehova. Mas magurang hi Jonathan kan David hin mga 30 ka tuig ngan hiya an sunod nga magigin hadi han Israel. (1 Samuel 17:33; 31:2; 2 Samuel 5:4) Pero han nahibaroan niya nga ginpili ni Jehova hi David nga magin hadi, waray hiya mangabugho o umabat nga iya karibal hi David. Lugod, ginbuhat ni Jonathan an ngatanan nga iya mahihimo basi suportaran hi David. Pananglitan, han nanelikado an kahimtang ni David, ginbuligan hiya ni Jonathan nga “parig-unon an iya pagsarig ngadto kan Jehova.” Iya pa ngani iginbutang ha kadelikadohan an iya kinabuhi para kan David. (1 Samuel 23:16, 17) Hi David maunungon liwat nga sangkay. Nagsaad hiya nga iya aatamanon an pamilya ni Jonathan, ngan iya ito gintuman bisan han namatay na hi Jonathan.​—1 Samuel 18:1; 20:15-17, 30-34; 2 Samuel 9:1-7.

10. Ano an imo nahibabaroan mahitungod ha pagkamagsarangkay ha ehemplo han tulo nga Hebreo?

¹⁰ An tulo nga batan-on nga Hebreo nga hira Sadrac, Mesac, ngan Abednego mga magsarangkay nga ginkuha ha ira lugar han mga bata pa hira. Didto ha lugar nga hirayo ha ira mga pamilya, nagburublig  hira basi makapabilin nga matinumanon kan Jehova. Ha urhi, han adulto na hira, nasarihan an ira pagtoo han ginsugo hira ni Hadi Nabucodonosor nga magsingba ha imahen nga bulawan. Nagdumiri hira Sadrac, Mesac, ngan Abednego nga singbahon an imahen ngan nagsiring ha hadi: “Diri kami mag-aalagad ha imo mga dios o magsisingba ha imahen nga bulawan nga imo gintindog.” Han ginsarihan an pagtoo hinin tulo nga magsarangkay, nagpabilin hira nga maunungon ha ira Dios.​—Daniel 1:1-17; 3:12, 16-28.

11. Paonan-o nagin maopay nga magsangkay hira Pablo ngan Timoteo?

¹¹ Han nakilala ni apostol Pablo an batan-on nga hi Timoteo, naobserbaran niya nga hi Timoteo nahigugma kan Jehova ngan nanginginano gud ha kongregasyon. Salit ginbansay ni Pablo hi Timoteo basi buligan an kabugtoan ha iba-iba nga lugar. (Buhat 16:1-8; 17:10-14) Maduruto gud hi Timoteo salit nagsiring hi Pablo: “Nagpauripon hiya kaupod ko ha pagpauswag han maopay nga sumat.” Maaram hi Pablo nga hi Timoteo “tinuod nga manginginano” ha kabugtoan. Samtang maduruto nga nag-aalagad hira kan Jehova nga magkaupod, hira Pablo ngan Timoteo nagin maopay nga magsangkay.​—Filipos 2:20-22; 1 Corinto 4:17.

12, 13. (a) Kay ano nga kinahanglan pilion naton hin maopay an aton kasangkayan bisan ha kongregasyon? (b) Kay ano nga iginhatag ni apostol Pablo an pahamangno ha 1 Corinto 15:33?

¹² Ha kongregasyon, puydi kita mahibaro tikang  ha aton kabugtoan ngan magburublig basi makapabilin nga matinumanon. (Basaha an Roma 1:11, 12.) Pero bisan ha kongregasyon, kinahanglan maghirot kita kon hin-o an aton ginpipili nga magin duok nga kasangkayan. May-ada kita damu nga kabugtoan nga iba-iba an kultura ngan gintikangan. An pipira mga bag-ohan, ngan an iba damu ka tuig na nga nag-aalagad kan Jehova. Nagkikinahanglan hin panahon basi mag-uswag an relasyon han usa nga tawo kan Jehova, sugad la nga nagkikinahanglan  hin panahon basi mahinog an usa nga prutas. Salit kinahanglan naton ipakita an pagkapasensyoso ngan gugma ha usa kag usa ngan pirme magin maaramon ha pagpili han aton kasangkayan.​—Roma 14:1; 15:1; Hebreo 5:12–6:3.

¹³ Usahay, bangin may bumangon nga makuri nga sitwasyon ha kongregasyon, ngan labi na nga kinahanglan naton maghirot. Bangin may bugto nga nagbubuhat hin mga butang nga diri uyon ha ginsisiring han Biblia. O bangin may bugto nga nagigin reklamador, ngan mahimo ito makadaot ha kongregasyon. Diri kita nahipapausa hini, kay bisan ha siyahan nga siglo, usahay may mga problema ha kongregasyon. Ngani, hi apostol Pablo nagpahamangno ha mga Kristiano hadto: “Ayaw kamo palimbong. An magraot nga mga kaupod nakakadaot han mag-opay nga pamatasan.” (1 Corinto 15:12, 33) Nagpahamangno liwat hi Pablo kan Timoteo nga maghirot kon hin-o an iya ginpipili nga magin duok nga kasangkayan. Ito liwat an kinahanglan naton buhaton yana.​—Basaha an 2 Timoteo 2:20-22.

14. Paonan-o an aton pagpili hin kasangkayan makakaapekto ha aton relasyon kan Jehova?

¹⁴ Kinahanglan naton proteksyonan an aton relasyon kan Jehova. Ito an aton pinakapresyoso nga panag-iya. Salit ginlilikayan naton nga magin duok nga sangkay han bisan hin-o nga makakapaluya han aton pagtoo ngan makakadaot hito nga relasyon. Sugad la nga diri kita makakalaom nga tubig  an mahunob ha espongha kon ha suoy ito itunlob, diri liwat kita makakalaom nga magigin masayon para ha aton nga magbuhat hin husto kon an aton kasangkayan nagbubuhat hin sayop. Kinahanglan pilion naton hin maopay an aton duok nga kasangkayan.​—1 Corinto 5:6; 2 Tesalonica 3:6, 7, 14.

15. Ano an puydi mo buhaton basi magkaada maopay nga kasangkayan ha kongregasyon?

¹⁵ Ha kongregasyon, makakabiling ka hin mga tawo nga tinuod nga nahigugma kan Jehova. Mahimo mo hira magin duok nga kasangkayan. (Salmo 133:1) Pakigsangkay diri la ha imo mga kaedad o kapariho hin gintikangan. Hinumdumi nga mas magurang gud hi Jonathan kan David, ngan mas bata gud hi Ruth kan Noemi. Karuyag naton sundon an sagdon han Biblia: “Abrihi niyo hin haluag an iyo kasingkasing.” (2 Corinto 6:13; basaha an 1 Pedro 2:17.) Ngan kon mas ginsusubad mo hi Jehova, mas maruruyag an iba nga magin imo sangkay.

16, 17. Kon may nakapasubo ha aton ha kongregasyon, ano an angay naton likayan?

¹⁶ Ha tagsa nga pamilya, may iba-iba nga personalidad, opinyon, ngan paagi han pagbuhat han mga butang. Ini liwat an kahimtang ha kongregasyon. Tungod hini nga pagkaiba-iba nagigin makaruruyag an kinabuhi, ngan damu an puydi naton mahibaroan tikang ha usa kag usa. Pero danay tungod  han aton pagkaiba-iba nagkakaada kita sayop nga panhunahuna ha aton kabugtoan ngan naaaringit ha ira. Usahay bangin mahiubos o masakitan kita. (Proberbios 12:18) Tutugotan ba naton ito nga mga problema nga magpaluya ha aton o magin hinungdan nga magpahirayo kita ha kongregasyon?

¹⁷ Diri. Bisan kon mapasubo kita han iba ha anoman nga paagi, diri kita magpapahirayo ha kongregasyon. Diri hi Jehova an nakapasubo ha aton. Gintagan kita niya hin kinabuhi ngan han ngatanan nga iba pa nga butang. Angay kita magpakita ha iya hin gugma ngan pagkamaunungon. (Pahayag 4:11) An kongregasyon usa nga regalo tikang kan Jehova nga nabulig ha aton nga matipigan nga marig-on an aton pagtoo. (Hebreo 13:17) Diri gud naton isasalikway an iya regalo tungod la kay may nakapasubo ha aton.​—Basaha an Salmo 119:165.

18. (a) Ano an makakabulig ha aton nga magkaada maopay nga relasyon ha aton kabugtoan? (b) Kay ano nga angay naton pasayloon an iba?

¹⁸ Hinigugma naton an aton kabugtoan ngan karuyag naton magkaada maopay nga relasyon ha ira. Hi Jehova diri naglalaom hin pagin perpekto ha bisan hin-o nga tawo, ngan kinahanglan sugad liwat kita hito. (Proberbios 17:9; 1 Pedro 4:8) Nagsasayop kita ngatanan, pero an gugma mabulig ha aton nga pirme “hura nga magpasaylo ha usa kag usa.” (Colosas 3:13) An gugma mabulig ha aton nga diri himoon nga daku nga problema an gutiay nga diri  pagsinabtanay. Oo, kon may bugto nga nakapasubo ha aton, bangin makuri nga kalimtan na la ito. Masayon la masina ngan magdumot ha iya. Pero makakawara la ini han aton kalipay. Ha kabaliktaran, kon ginpapasaylo naton an nakapasubo ha aton, mahimo kita magkaada murayaw nga hunahuna, pagkaurosa ha kongregasyon, ngan labaw ha ngatanan, maopay nga relasyon kan Jehova.​—Mateo 6:14, 15; Lucas 17:3, 4; Roma 14:19.

19. Ha ano nga kahimtang kinahanglan diri na kita makig-upod ha usa nga membro han kongregasyon?

¹⁹ Ha mahigugmaon nga pamilya, an tagsa nga membro nagbubuhat han iya bahin basi mapalipay an iba. Pero imadyina nga nagrebelde an usa ha ira. An ngatanan ha pamilya pauroutro nga nagsasari pagbulig ha iya, pero diri niya ginkakarawat an ira bulig. Bangin magdesisyon hiya nga umiwas ha balay, o bangin kinahanglan hiya sidngan han ulo han pamilya nga bumaya. Mahimo mahitabo ha kongregasyon an puropariho hito. Bangin pilion han usa nga padayon nga magbuhat hin mga butang nga nakakapasubo kan Jehova ngan nakakadaot ha kongregasyon. Diri niya ginkakarawat an bulig ngan iginpapakita ha iya mga buhat nga diri na niya karuyag magin bahin han kongregasyon. Bangin pilion niya nga bumaya ha kongregasyon, o bangin kinahanglan hiya paiwason. Kon mahitabo ini, an Biblia klaro nga nasiring nga kinahanglan  ‘diri na kita makig-upod’ ha iya. (Basaha an 1 Corinto 5:11-13; 2 Juan 9-11) Bangin makuri gud ini kon sangkay naton hiya o kapamilya. Pero ha sugad hini nga sitwasyon, kinahanglan magin mas maunungon kita kan Jehova kay ha bisan hin-o.​—Kitaa an Endnote 8.

20, 21. (a) Paonan-o an kahikayan han pagpaiwas ha kongregasyon pagpakita hin gugma? (b) Kay ano nga importante nga magin maaramon kita ha pagpili han aton kasangkayan?

²⁰ An kahikayan han pagpaiwas ha kongregasyon mahigugmaon nga tagana tikang kan Jehova. Natitipigan hito nga talwas an kongregasyon tikang ha mga nagbabalewaray ha mga suruklan ni Jehova. (1 Corinto 5:7; Hebreo 12:15, 16) Nabulig ito ha aton nga ipakita an gugma ha baraan nga ngaran ni Jehova, ha iya higtaas nga suruklan, ngan kan Jehova mismo. (1 Pedro 1:15, 16) Ngan an pagpaiwas pagpakita hin gugma ha tawo nga diri na membro han kongregasyon. Inin marig-on nga disiplina bangin makabulig ha iya nga masantop nga sayop an iya ginbubuhat ngan makapagios ha iya nga magbag-o. Damu nga napaiwas hadto an binalik kan Jehova ha urhi ngan mahigugmaon nga ginkarawat utro ha kongregasyon.​—Hebreo 12:11.

²¹ An aton kasangkayan may epekto ha aton ha iba-iba nga paagi. Salit importante nga pilion naton hira hin maopay. Kon hihigugmaon naton an mga hinigugma ni Jehova, makakaupod naton an mga tawo nga makakabulig ha aton nga magpabilin nga matinumanon ha iya ha kadayonan.