1-3. (a) Ano an mabug-at nga gin-antos han salmista nga hi David, ngan paonan-o naliaw an iya naguguol nga kasingkasing? (b) Kon kita nakakasala, ano an mahimo naton antuson sugad nga resulta, kondi ano an iginpapasarig ha aton ni Jehova?

 “AN AKON mga sayop aadi ha bawbaw han akon ulo,” nagsurat hi salmista David. “Sugad hin mabug-at nga pinas-an, diri gud ako nakakaakos pagdara hito. Namanhod ako ngan nadugmok gud.” (Salmo 38:4, 8) Maaram hi David nga mabug-at gud an gin-aantos han salaan nga konsensya. Kondi naliaw an iya naguguol nga kasingkasing. Hinsabtan niya nga bisan kon napupungot hi Jehova ha sala, Hiya diri napupungot ha makasasala kon iton nga usa totoo nga mabinasulon ngan iginsasalikway an iya makasasala nga buhat. Tungod kay bug-os nga nasarig ha pagkadisidido ni Jehova ha pagpakita hin kalooy ha mga mabinasulon, hi David nagsiring: “Ikaw, O Jehova, . . . andam magpasaylo.”—Salmo 86:5.

² Kon kita nakakasala, mahimo liwat kita mag-antos han duro nga bug-at han nasasakit nga konsensya. Mapulsanon ini nga pagbati hin pagbasol. Nagpapagios ito ha aton nga buhaton an kinahanglanon nga mga paagi ha pagtadong han aton mga sayop. Kondi, aada an peligro nga madaog han sobra nga pag-abat hin pagkasalaan. An aton nagkukondenar-ha-kalugaringon nga kasingkasing bangin magpirit nga hi Jehova diri magpapasaylo ha aton, bisan kon mabinasulon gud kita. Kon kita “madaog han sobra nga kasubo,” bangin sulayon kita ni Satanas nga umundang, paabaton nga gintatagad kita ni Jehova sugad nga waray-bili, diri-takos mag-alagad ha iya.—2 Corinto 2:5-11.

 ³ Gintatagad gud ba kita ni Jehova sugad nga waray-bili? Diri gud! An pagpasaylo usa nga bahin han daku nga gugma ni Jehova. Ha iya Pulong, ginpapasarig kita niya nga kon ipinapakita naton an totoo, kinasingkasing nga pagbasol, disidido hiya ha pagpasaylo. (Proberbios 28:13) Basi malikyan an pag-abat nga baga in diri gud kita mapapasaylo ni Jehova, aton usisahon kon kay ano ngan kon paonan-o hiya nagpapasaylo.

4. Ano an nahinunumdoman ni Jehova mahitungod han aton kahimtang, ngan paonan-o ini nakakaapekto ha paagi han iya pagtrato ha aton?

⁴ Maaram hi Jehova han aton mga limitasyon. “Maaram gud hiya kon paonan-o kita ginhimo, nahinunumdom nga tapotapo kita,” siring han Salmo 103:14. Diri niya hinngangalimtan nga ginhimo kita tikang ha tapotapo, nga may-ada mga kaluyahan, sugad nga resulta han pagkadiri-hingpit. An mga pulong nga hiya maaram “kon paonan-o kita ginhimo” nagpapahinumdom ha aton nga iginpapariho han Biblia hi Jehova ha usa nga parahimo hin daba ngan iginpapariho kita ha lapok nga iya ginhihimo nga mga garamiton. (Jeremias 18:2-6) An Harangdon nga Parahimo hin Daba nagtatrato ha aton sumala ha kaluyahan han aton makasasala nga kahimtang ngan ha paagi han aton pagsunod o diri-pagsunod ha iya giya.

5. Paonan-o iginsasaysay han libro nga Mga Taga-Roma an gamhanan nga pagkapot han sala?

⁵ Nasasabtan ni Jehova nga gamhanan gud an sala. Iginhuhulagway han iya Pulong an sala sugad nga gamhanan nga puwersa nga makamaratay nga nakapot ha tawo. Mationan-o kakusog an pagkapot han sala? Ha libro nga Mga Taga-Roma, iginsasaysay ini ni apostol Pablo: Kita “ilarom han gahum han sala,” sugad han mga sundalo nga sakop  han ira kumander (Roma 3:9); an sala “nagmando” ha katawohan pariho han usa nga hadi (Roma 5:21); “aadi” ito ha sulod naton (Roma 7:17, 20); an “balaud” hito padayon nga nagios ha aton, ha pagkamatuod nangangalimbasog ha pagmando han aton kinabuhi. (Roma 7:23, 25) Gamhanan gud an pagkapot han sala ha aton diri-hingpit nga lawas!—Roma 7:21, 24.

6, 7. (a) Paonan-o gintatagad ni Jehova adton nagbibiling han iya kalooy nga may mabinasulon nga kasingkasing? (b) Kay ano nga diri sadang igbalewaray naton an kalooy han Dios?

⁶ Salit, maaram hi Jehova nga diri naton mahihimo an hingpit nga pagsugot, bisan pa kon sinsero nga ginhihingyap naton nga magin hingpit ha pagsugot ha iya. Mahigugmaon nga ginpapasarig kita niya nga kon bibilngon naton an iya kalooy nga may mabinasulon nga kasingkasing, ihahatag niya an pagpasaylo. An Salmo 51:17 nasiring: “An mga halad nga nakakapalipay ha Dios amo an ruba nga espiritu; an kasingkasing nga ruba ngan rumok, O Dios, diri mo isasalikway.” Diri gud isasalikway, o babayaan ni Jehova, an “ruba ngan rumok” nga kasingkasing tungod han gin-aantos nga sala.

⁷ Kondi, nangangahulogan ba ini nga mahimo naton igbalewaray an kalooy han Dios, ginagamit an aton makasasala nga kahimtang sugad nga pasangilan ha pakasala? Sigurado nga diri! Hi Jehova diri naiimpluwensyahan han emosyon la. An iya kalooy may-ada mga limitasyon. Diri gud hiya magpapasaylo hadton matig-a an kasingkasing nga tinuyo nga nagbubuhat hin sala, diri nagpapakita hin anoman nga pagbasol. (Hebreo 10:26) Ha luyo nga bahin, kon nakikita niya an mabinasulon nga kasingkasing, andam hiya magpasaylo. Aton yana paghisgotan an pipira han matin-aw nga mga pulong nga ginamit ha Biblia ha paghulagway hinin urusahon nga bahin han gugma ni Jehova.

8. Sugad hin ano an ginbubuhat ni Jehova, kon ginpapasaylo niya an aton mga sala, ngan ano nga pasarig an iginhahatag hini ha aton?

⁸ An mabinasulon nga hi David nagsiring: “Ha kataposan akon iginsumat ha imo an akon sala; waray ko tabuni an akon sayop. . . . Ngan imo ginpasaylo an akon mga sala.” (Salmo 32:5) An pulong nga “ginpasaylo” naghuhubad han Hebreo nga pulong nga nangangahulogan “pag-alsa” o “pagdara.” An paggamit hito dinhi nagpapasabot hin pagkuha han “pagkasalaan, sala, pagtalapas.” Salit hi Jehova, sugad hin nag-alsa han mga sala ni David ngan gindara ito pahirayo. Sigurado nga pinaagi hini nagin magaan an mga pagbati hin pagkasalaan nga gindinara ni David. (Salmo 32:3) Kita liwat magkakaada bug-os nga pagsarig ha Dios nga nagdadara han mga sala hadton nagbibiling han iya pagpasaylo pinaagi han ira pagtoo ha halad lukat ni Jesus.—Mateo 20:28.

9. Mationan-o kahirayo tikang ha aton iginbubutang ni Jehova an aton mga sala?

⁹ Ginamit ni David an usa pa nga matin-aw nga termino ha paghulagway han pagpasaylo ni Jehova: “Pariho han kahirayo han ginsisirangan han adlaw ha gintutunoran hito, sugad kahirayo niya iginbubulag tikang ha aton an aton mga pagtalapas.” (Salmo 103:12) An adlaw nasirang ha este ngan natutunod ha weste. Mationan-o kahirayo an este tikang ha weste? Ha pagkamatuod, an este pirme nga aada ha gihirayoi nga distansya nga mahahanduraw tikang ha weste; an duha nga lugar diri gud magtatapo. Usa nga eskolar an nasiring nga ini nga termino nangangahulogan hin “tubtob han mahihimo; tubtob han mahuhunahuna naton.” An inspirado nga mga pulong ni David nagsusumat ha aton nga kon hi Jehova nagpapasaylo, iginbubutang niya an aton mga sala nga hirayo tikang ha aton tubtob han aton mahuhunahuna.

10. Kon ginpapasaylo ni Jehova an aton mga sala, kay ano nga diri naton sadang abaton nga gindadara naton an mantsa han sugad nga mga sala ha bug-os naton nga kinabuhi?

 ¹⁰ Nagsari ka na ba ha pagkuha han usa nga mantsa tikang ha pus-aw an kolor nga panapton? Bangin bisan pa han imo gimaopayi nga pangalimbasog, an mantsa nakikita la gihapon. Tigamni kon paonan-o iginhuhulagway ni Jehova an iya kapasidad ha pagpasaylo: “Bisan kon an iyo mga sala sugad kapula han dugo, magigin sugad ito kabusag han niebe; bisan kon sugad ito kapula han krimson nga tela, magigin sugad ito kabusag han de-lana nga tela.” (Isaias 1:18) An “krimson” usa han dulom nga pula nga mga kolor han tinina nga tela. (Nahum 2:3) Diri gud naton makukuha an mantsa han sala pinaagi han aton kalugaringon nga mga pangalimbasog. Kondi mahimo kuhaon ni Jehova an mga sala nga sugad kapula han dugo ngan krimson ngan pabusagon ito sugad han niebe o han waray-tinaa nga barahibo han karnero. Kon nagpapasaylo hi Jehova han aton mga sala, diri na naton kinahanglan abaton nga gindadara naton an mantsa han sugad nga mga sala ha bug-os naton nga kinabuhi.

11. Ha ano nga paagi iginlalabog ni Jehova an aton mga sala ha iya luyo?

¹¹ Ha makapabantad nga kanta han pagpasalamat nga ginkomposo ni Hezekias katapos luwason hiya tikang ha makamaratay nga sakit, hiya nagsiring kan Jehova: “Imo iginlabog ha imo luyo an ngatanan ko nga sala.” (Isaias 38:17) Iginhuhulagway dinhi hi Jehova sugad nga nagkukuha han mga sala han mabinasulon nga makasasala ngan naglalabog hito ha Iya luyo diin diri na Niya ito nakikita o natitigamnan pa. Sumala ha usa nga surok, an ideya nga iginpasabot mahimo igpahayag nga: “Imo ginhimo [an akon mga sala] nga baga in waray ito mahitabo.” Diri ba ito nagpapasarig?

12. Paonan-o iginpapasabot ni propeta Micas nga kon hi Jehova nagpapasaylo, permanente nga ginkukuha Niya an aton mga sala?

¹² Ha saad nga pagpahiuli, iginpahayag ni propeta Micas  an iya pagsarig nga papasayloon ni Jehova an iya mabinasulon nga katawohan: “Hin-o an Dios nga pariho ha imo, . . . nagpapasensya han pagtalapas han nahisalin han iya panurundon? . . . Imo iglalabog ngadto ha kahiladman han dagat an ngatanan nira nga sala.” (Micas 7:18, 19) Handurawa an kahulogan hito nga mga pulong ha mga nagkinabuhi ha mga panahon han Biblia. May-ada ba higayon nga maibabalik pa an iginlabog na “ngadto ha kahiladman han dagat”? Iginpapasabot kon sugad han mga pulong ni Micas nga kon hi Jehova nagpapasaylo, permanente nga ginkukuha niya an aton mga sala.

13. Ano an kahulogan han mga pulong ni Jesus nga “pasayloa kami han amon mga utang”?

¹³ Ginamit ni Jesus an relasyon han mga nagpapautang ngan mga nangungutang ha pag-ilustrar han pagpasaylo ni Jehova. Hi Jesus nagsagda ha aton nga mag-ampo: “Pasayloa kami han an amon mga utang.” (Mateo 6:12) Kon  sugad, iginpariho ni Jesus an aton mga sala ha mga utang. (Lucas 11:4) Kon kita nakakasala, kita nagigin ‘mga utangan’ kan Jehova. Mahitungod han kahulogan han Griego nga berbo nga iginhubad nga “pasayloa,” usa nga reperensya an nasiring: “Pabay-an, kalimtan, an utang, pinaagi han diri pagsukot hito.” Ha pagkamatuod, kon hi Jehova nagpapasaylo, iya kinakalimtan an utang nga susukton unta ha aton. Salit maliliaw an mabinasulon nga magpakasasala. Hi Jehova diri gud magkikinahanglan hin bayad ha utang nga iya na kinalimtan!—Salmo 32:1, 2.

14. An mga pulong nga “basi mapara an iyo mga sala” nagpapahinumdom han ano nga hulagway ha hunahuna?

¹⁴ An pagpasaylo ni Jehova dugang nga iginsasaysay ha Buhat 3:19: “Salit pagbasol kamo ngan pagbag-o basi mapara an iyo mga sala.” An pulong nga “mapara” amo an hubad han Griego nga berbo nga mahimo mangahulogan nga “kalimtan o pagwad-on.” Sumala ha iba nga mga eskolar, an hulagway nga iginsasaysay amo an pagpara han sinurat han kamot. Paonan-o posible ini? An tinta nga kasagaran nga ginamit ha kadaan nga mga panahon hinimo tikang ha ginsalakot nga uring, tagok, ngan tubig. Katapos gud magsurat pinaagi hiton nga tinta, an usa ka tawo mahimo kumuha hin mahulos nga espongha ngan paraon an iginsurat. Maopay ito nga paghulagway ha kalooy ni Jehova. Kon hiya nagpapasaylo han aton mga sala, sugad ito hin nakuha hiya hin espongha ngan ginpapara ito.

15. Ano an karuyag ni Jehova nga hibaroan naton mahitungod ha iya?

¹⁵ Kon pinamamalandong naton inin magkalainlain nga mga ilustrasyon, diri ba matin-aw nga karuyag ni Jehova nga hibaroan naton nga andam gud hiya ha pagpasaylo han aton mga sala tubtob nga nakikita niya nga sinsero kita nga mabinasulon? Diri kita sadang mahadlok nga sisirotan kita ha tidaraon tungod hiton nga mga sala. Ipinapakita ini pinaagi han usa pa nga butang nga iginpapahayag han Biblia  mahitungod han daku nga kalooy ni Jehova: Kon hiya nagpapasaylo, kinakalimtan niya an sala.

16, 17. Kon an Biblia nasiring nga kinakalimtan ni Jehova an aton mga sala, ano an kahulogan hito, ngan kay ano nga iton an imo baton?

¹⁶ Hi Jehova nagsaad mahitungod hadton aada ha bag-o nga kasabotan: “Papasayloon ko an ira sayop, ngan diri ko na dudumdumon an ira sala.” (Jeremias 31:34) Nangangahulogan ba ini nga kon hi Jehova nagpapasaylo diri na niya nahinunumdoman an mga sala? Sigurado nga diri sugad hito. An Biblia nagsusumat ha aton mahitungod han mga sala han damu nga mga indibiduwal nga ginpasaylo ni Jehova, upod na hi David. (2 Samuel 11:1-17; 12:13) Matin-aw nga hi Jehova maaram pa gihapon han mga karat-an nga ira ginbuhat. An rekord han ira mga sala, sugad man han ira pagbasol ngan pagpasaylo ha ira han Dios, gintipigan para han aton kapulsanan. (Roma 15:4) Ano, kon sugad, an iginpapasabot han Biblia han nagsiring ito nga diri na “dudumdumon” ni Jehova an mga sala hadton iya ginpapasaylo?

¹⁷ An Hebreo nga berbo nga iginhubad nga “diri ko na dudumdumon” nagpapasabot hin labaw pa kay ha paghinumdom la han naglabay. An Theological Wordbook of the Old Testament nasiring nga nag-uupod ito han “dugang nga pagpasabot han pagbuhat hin angayan nga buhat.” Salit hini nga punto, an ‘pagdumdom’ han sala nag-uupod han pagbuhat kontra han mga magpakasasala. (Hosea 9:9) Kondi kon an Dios nasiring nga “diri ko na dudumdumon an ira sala,” ginpapasarig kita niya nga kon ginpasaylo na niya an mabinasulon nga mga makasasala, diri hiya magbubuhat ha tidaraon nga panahon kontra ha ira tungod hiton nga mga sala. (Ezekiel 18:21, 22) Salit kinakalimtan ito ni Jehova ha paagi nga diri na niya gindudumdom hin  pauroutro an aton mga sala basi akusahan o sirotan kita hin pauroutro. Diri ba nakakaliaw an paghibaro nga an aton Dios nagpapasaylo ngan kinakalimtan an sala?

18. Kay ano nga an pagpasaylo diri nangangahulogan nga an mabinasulon nga makasasala talwas na tikang ha ngatanan nga mga resulta han iya sayop nga buhat?

¹⁸ An kan Jehova ba pagin andam ha pagpasaylo nangangahulogan nga an mabinasulon nga makasasala talwas na tikang ha ngatanan nga mga resulta han iya sayop nga buhat? Diri gud. Diri kita mahimo makasala ngan maglaom  nga diri kita mag-aantos hin bisan ano nga kadaot. Hi Pablo nagsurat: “Anoman an iginsasabwag han usa nga tawo, ito liwat an iya aanihon.” (Galacia 6:7) Mahimo umabot ha aton an pipira nga mga resulta han aton mga buhat. Diri ini nangangahulogan nga katapos magpasaylo ginpapahinabo ni Jehova nga umabot ha aton an kalamidad. Kon nabangon an mga problema, an usa nga Kristiano diri sadang maghunahuna nga, ‘Bangin ginsisirotan ako ni Jehova tungod han naglabay nga mga sala.’ (Santiago 1:13) Ha luyo nga bahin, hi Jehova diri nagpapanalipod ha aton tikang ha ngatanan nga epekto han aton sayop nga mga buhat. An diborsyo, diri-karuyag nga pagburod, sakit nga natapon pinaagi han pakigsekso, kawara han pagsarig o respeto—ini ngatanan bangin amo an makasurubo, diri-malilikyan nga mga resulta han sala. Hinumdumi nga bisan katapos pasayloon hi David han iya mga sala may kalabotan kan Bat-seba ngan Uria, waray panalipdi ni Jehova hi David tikang ha maraot nga mga resulta nga sumunod.—2 Samuel 12:9-12.

19-21. (a) Paonan-o an balaud nga iginrekord ha Levitico 6:1-7 mapulsanon ha biktima ngan ha nakasala? (b) Kon an iba naapektohan han aton mga sala, nalilipay hi Jehova kon ginbubuhat naton an ano?

¹⁹ An aton mga sala bangin may-ada dugang nga mga resulta, labi na kon an iba naapektohan han aton mga buhat. Tagda, pananglitan, an asoy ha Levitico kapitulo 6. Iginsasaysay dinhi han Mosaiko nga Balaud an kahimtang diin an usa ka tawo nagbuhat hin seryoso nga sayop pinaagi han pagkuha han mga butang han igkasi-Israelita pinaagi han pangawat, panikas, o panlimbong. Katapos, an makasasala nagninigar nga salaan hiya, diri ngani nahahadlok ha pagsumpa hin buwa. Ini an kahimtang diin an ginsisiring han usa ka tawo nakontra han asoy han lain nga tawo. Kondi, ha urhi, nakukonsensya an nakasala ngan nagsusumat han iya sala. Basi makarawat an pagpasaylo han Dios, kinahanglan buhaton niya an tulo pa nga butang: ibalik an iya ginkuha,  bayaran an biktima hin multa nga may kabug-osan nga 20 porsyento han bili han iya ginkawat nga mga butang, ngan maghatag hin karnero nga lalaki sugad nga halad tungod ha pagtalapas. Ngan, an balaud nasiring: “Hihimoon han saserdote an pagpara han sala para ha iya ha atubangan ni Jehova, ngan papasayloon hiya.”—Levitico 6:1-7.

²⁰ Ini nga balaud usa ka maloloy-on nga kahikayan tikang ha Dios. Nagpahimulos hito an biktima, nga an iya panag-iya iginbalik ngan sigurado nga inabat hin daku nga katalwasan han ha kataposan kinarawat han nakasala an iya sala. Ha pariho nga panahon, mapulsanon an balaud ha usa nga an konsensya ha kataposan nagpagios ha iya nga karawaton an iya sala ngan tadungon an iya sayop. Oo, kon magdumiri hiya ha pagbuhat hito, waray kapasayloan para ha iya tikang ha Dios.

²¹ Bisan kon diri kita ilarom han Mosaiko nga Balaud, iton nga Balaud naghahatag ha aton hin pagsabot ha panhunahuna ni Jehova, upod na an iya panhunahuna mahitungod han pagpasaylo. (Colosas 2:13, 14) Kon an iba naapektohan han aton mga sala, nalilipay an Dios kon ginbubuhat naton an aton mahihimo ha pagtadong han sayop. (Mateo 5:23, 24) Bangin mag-upod ini han pagkilala han aton sala, pagkarawat han aton pagkasalaan, ngan pangaro pa ngani hin pasaylo ha biktima. Katapos, makakadaop kita kan Jehova pinaagi han halad ni Jesus ngan makakasarig nga ginpasaylo na kita han Dios.—Hebreo 10:21, 22.

22. Ano an bangin kaupod han pagpasaylo ni Jehova?

²² Pariho han mahigugmaon nga amay, hi Jehova bangin magpasaylo upod an igo nga disiplina. (Proberbios 3:11, 12) Bangin mawara han mabinasulon nga Kristiano an iya pribilehiyo han pag-alagad sugad nga tigurang, ministeryal nga surugoon, o bug-os-panahon nga ebanghelisador. Bangin makasurubo para ha iya nga mawara ha usa ka peryodo han panahon an mga pribilehiyo nga presyoso ha iya.  Kondi, an sugad nga disiplina diri nangangahulogan nga hi Jehova waray magpasaylo. Kinahanglan hinumdoman naton nga an disiplina tikang kan Jehova amo an pamatuod han iya gugma ha aton. Para han aton kaopayan an pagkarawat ngan pagbuhat hito.—Hebreo 12:5-11.

23. Kay ano nga diri gud kita sadang maghunahuna nga diri na kita madadangat han kalooy ni Jehova, ngan kay ano nga sadang subaron naton an iya pagpasaylo?

²³ Makarepresko gud an paghibaro nga an aton Dios “andam magpasaylo”! Bisan pa han mga sayop nga nahihimo naton, diri gud kita sadang maghunahuna nga an kalooy ni Jehova diri na madangat ha aton. Kon kita totoo nga nagbabasol, naghihimo hin mga paagi ha pagtadong han sayop, ngan sinsero nga nag-aampo para han pagpasaylo ni Jehova pinaagi han dugo nga iginbubo ni Jesus, bug-os nga makakasarig kita nga hi Jehova magpapasaylo ha aton. (1 Juan 1:9) Subaron naton an iya pagpasaylo ha aton pagtrato ha usa kag usa. Aw, kon hi Jehova, nga diri nakakasala, mahigugmaon nga nagpapasaylo ha aton, diri ba kita nga makasasala nga mga tawo sadang magbuhat han aton gimaopayi ha pagpasaylo ha usa kag usa?