1-3. (a) Hin-o an bag-o nga kaupod ni Pablo ha pagbiyahe, ngan ano an ginsisiring mahitungod ha iya? (b) Ano an aton mahibabaroan hini nga kapitulo?

 SAMTANG nagbabaktas hira ha malubak nga dalan tikang ha usa nga bungto ngadto ha lain nga bungto, ginkinita ni apostol Pablo an batan-on nga lalaki nga kaupod niya ha pagbaktas. An iya ngaran hi Timoteo. Batan-on ngan makusog hi Timoteo ngan bangin mga 20 anyos hiya. Ha kada pitad hini nga bag-o nga pagbiyahe, nagtitikahirayo hiya ha ira balay. Samtang natutunod an adlaw, nagtitikahirayo hira ha rehiyon han Listra ngan Iconio. Ano an mahitatabo ha ira pagbiyahe? May ideya hi Pablo, kay ikaduha na niya ini nga pagbiyahe sugad nga misyonero. Maaram hiya nga magkakaada damu nga peligro ngan problema. Ano an magigin reaksyon hinin batan-on nga lalaki nga iya kaupod?

² May kompyansa hi Pablo kan Timoteo, bangin mas labaw pa kay ha kompyansa hinin mapainubsanon nga batan-on nga lalaki ha iya kalugaringon. Tungod han bag-o pa la nga mga panhitabo, mas kombinsido hi Pablo nga kinahanglan niya an angayan nga kaupod ha pagbiyahe. Maaram hi Pablo nga an ira buruhaton—an pagbisita ngan pagparig-on ha mga kongregasyon—magkikinahanglan hin marig-on nga determinasyon ngan urosa nga hunahuna han nagbibiyahe nga mga paramangno. Kay ano nga bangin ito an inabat ni Pablo? An usa nga rason bangin amo an diri pagkasinabtanay nira Pablo ngan Bernabe nga nahitabo antes hito, nga nagin hinungdan han ira pagbulag.

³ Hini nga kapitulo, damu an aton mahibabaroan mahitungod han pinakamaopay nga paagi ha pagsulbad han diri pagkasinabtanay. Mahibabaroan ta liwat kon kay ano nga ginpili ni Pablo hi Timoteo sugad nga kaupod ha pagbiyahe, ngan damu liwat an aton mahibabaroan mahitungod han importante nga buruhaton han mga nag-aalagad sugad nga mga paramangno han sirkito yana.

4. Ano an karuyag buhaton ni Pablo ha iya ikaduha nga pagbiyahe sugad nga misyonero?

⁴ Ha nahiuna nga kapitulo, nahibaroan naton kon paonan-o ginparig-on hinin upat nga kabugtoan—hira Pablo, Bernabe, Judas, ngan Silas—an kongregasyon ha Antiokia pinaagi ha pagsumat ha ira han desisyon han nagmamando nga lawas may kalabotan ha pagturi. Ano an sunod nga ginbuhat ni Pablo? Ginsidngan niya hi Bernabe mahitungod han bag-o nga plano ha pagbiyahe, nga nasiring: “Yana balikon naton ngan bisitahon an kabugtoan ha tagsa nga syudad diin iginpasamwak naton an pulong ni Jehova, basi kitaon an ira kahimtang.” (Buh. 15:36) An suhestyon ni Pablo diri la basi mamasyada ngadto hinin bag-o nga nakombirte nga mga Kristiano. An libro han Mga Buhat nagsusumat mahitungod han bug-os nga katuyoan han ikaduha nga pagbiyahe ni Pablo sugad nga misyonero. Siyahan, ipapadayon niya pagsumat an mga sugo nga gindesisyonan han nagmamando nga lawas. (Buh. 16:4) Ikaduha, sugad nga nagbibiyahe nga paramangno, determinado hi Pablo nga parig-unon ha espirituwal an mga kongregasyon, nga ginbubuligan hira nga magin marig-on an pagtoo. (Roma 1:11, 12) Paonan-o ginsusunod han organisasyon han mga Saksi ni Jehova ha moderno nga panahon an ehemplo nga iginpakita han mga apostol?

5. Paonan-o an Nagmamando nga Lawas ha moderno nga panahon naggigiya ngan nagpaparig-on ha mga kongregasyon?

⁵ Yana, ginagamit han Kristo an Nagmamando nga Lawas han mga Saksi ni Jehova basi giyahan an iya kongregasyon. Pinaagi hin mga surat, mga publikasyon ha online man o inimprinta, mga katirok, ngan iba pa nga mga garamiton ha pakigkomunikar, gin-gigiyahan ngan ginpaparig-on hinin matinumanon nga dinihogan nga kalalakin-an an ngatanan nga kongregasyon ha bug-os nga kalibotan. Karuyag liwat matipigan han Nagmamando nga Lawas an duok nga komunikasyon ha tagsa nga kongregasyon. Tungod hito, ginhikay nira nga magkaada nagbibiyahe nga mga paramangno. An Nagmamando nga Lawas direkta nga nagpipili hin yinukot nga kwalipikado nga mga tigurang ha bug-os nga kalibotan basi mag-alagad sugad nga mga paramangno han sirkito.

6, 7. Ano an pipira han mga responsabilidad han mga paramangno han sirkito?

⁶ An nagbibiyahe nga mga paramangno ha moderno nga panahon nagpupokus ha paghatag hin personal nga atensyon ngan espirituwal nga pagparig-on ha ngatanan nga aada ha mga kongregasyon nga ira ginbibisita. Paonan-o? Pinaagi ha pagsunod han ehemplo nga iginpakita han siyahan-siglo nga mga Kristiano sugad kan Pablo. Ginsidngan niya an iya igkasi-paramangno: “Isangyaw an pulong; ayaw paglangan ha pagbuhat hini ha mag-opay nga mga panahon ngan  ha magkuri nga mga panahon; pagsaway, pagbadlong, pagsagdon, nga may pagkapasensyoso ngan arte ha pagtutdo. . . . Buhata an buruhaton han usa nga ebanghelisador.”—2 Tim. 4:2, 5.

⁷ Uyon hito nga mga pulong, an paramangno han sirkito—kaupod an iya asawa kon inasaw-an man hiya—naupod ha lokal nga mga magwarali ha iba-iba nga bahin han pagministeryo. An sugad nga nagbibiyahe nga mga parasangyaw madasigon ha ministeryo ngan maopay nga mga magturutdo—mga kalidad nga may positibo nga epekto ha panon. (Roma 12:11; 2 Tim. 2:15) An mga aada ha sirkito nga buruhaton kilala gud tungod han ira gugma nga andam magsakripisyo. Nalilipay hira nga gamiton an ira panahon ngan kusog basi serbihan an iba, nabiyahe bisan kon malain an panahon ngan napakadto pa ngani bisan ha delikado nga mga lugar. (Fil. 2:3, 4) An mga paramangno han sirkito nagdadasig liwat, nagtututdo, ngan nagsasagdon ha tagsa nga kongregasyon pinaagi hin mga pahayag nga nakabase ha Biblia. An ngatanan ha kongregasyon nakakapahimulos pinaagi ha pagpamalandong han mga ehemplo hinin nagbibiyahe nga mga paramangno ngan pagsubad han ira pagtoo.—Heb. 13:7.

8. Ano an reaksyon ni Bernabe ha ginsiring ni Pablo?

⁸ Inuyon hi Bernabe ha ginsiring ni Pablo nga “bisitahon an kabugtoan.” (Buh. 15:36) Nagkaupod na hira ha pagbiyahe hadto ngan pamilyar na hira ha mga rehiyon ngan ha kabugtoan nga bibisitahon. (Buh. 13:2–14:28) Salit baga hin maopay gud nga ideya nga magkaupod hira utro para hini nga toka. Pero nagkaada problema. An Buhat 15:37 nasiring: “Hi Bernabe nag-insister nga iupod hi Juan, nga gintatawag nga Marcos.” Hi Bernabe diri la naghahatag hin suhestyon. “Nag-insister” hiya nga iupod an iya patod nga hi Marcos hini nga pagbiyahe sugad nga misyonero.

9. Kay ano waray umuyon hi Pablo kan Bernabe?

⁹ Waray umuyon hi Pablo. Kay ano? An asoy nasiring: “Pero hi Pablo waray maruyag nga iupod nira [hi Marcos] kay ginbayaan niya hira ha Pamfilia ngan waray na umupod ha ira ha buruhaton.” (Buh. 15:38) Hi Marcos upod nira Pablo ngan Bernabe ha ira siyahan nga pagbiyahe sugad nga misyonero pero waray hiya magpadayon ha pag-upod tubtob nga matapos ito. (Buh. 12:25; 13:13) Diri pa la maiha nga nagtikang an ira pagbiyahe, han nakadto pa hira ha Pamfilia, ginbayaan ni Marcos an iya toka ngan inuli ha Jerusalem. Waray ginsiring an Biblia kon kay ano nga binaya hiya, pero klaro nga para kan apostol Pablo, iresponsable an ginbuhat ni Marcos. Bangin naghunahuna hi Pablo kon matataporan pa ba hi Marcos.

10. Ano an nagin resulta han diri pagkasinabtanay nira Pablo ngan Bernabe?

 ¹⁰ Bisan pa hito, disidido gud hi Bernabe nga iupod hi Marcos. Pero determinado liwat hi Pablo nga diri hiya iupod. “Tungod hito, nasisina nga naglantugi hira, salit nagbulag hira,” siring han Buhat 15:39. Sinakay hi Bernabe hin barko tipauli ha Ciprus upod hi Marcos. Hi Pablo nagpadayon ha iya mga plano. An asoy nasiring: “Ginpili ni Pablo hi Silas ngan binaya katapos hiya itapod han kabugtoan ha diri matupngan nga pagkabuotan ni Jehova.” (Buh. 15:40) Magkaupod nga ginlibot nira “an Sirya ngan Cilicia, nga ginpaparig-on an mga kongregasyon.”—Buh. 15:41.

11. Ano nga mga kalidad an kinahanglan basi diri mawara an aton pakigsangkay ha usa nga nakapasakit ha aton?

¹¹ Ini nga asoy bangin magpahinumdom ha aton han aton pagin diri perpekto. Hira Pablo ngan Bernabe ginpili sugad nga espesyal nga mga representante han nagmamando nga lawas. Ngan posible gud nga hi Pablo nagin membro hito. Pero hini nga kahimtang, an pagin diri perpekto nira Pablo ngan Bernabe nakaapekto ha ira. Gintugotan ba nira nga mawara an ira pagkamagsangkay tungod hini? Bisan kon diri perpekto hira Pablo ngan Bernabe, mapainubsanon hira ngan may panhunahuna han Kristo. Sigurado nga ha paglabay han panahon, ginpasaylo nira an usa kag usa ngan naibalik an ira pagkamagsangkay. (Efe. 4:1-3) Ha urhi, hira Pablo ngan Marcos nagkaupod utro ha iba nga teokratiko nga mga toka. a—Col. 4:10.

12. Ano nga mga kalidad an dapat ipakita han mga paramangno ha moderno nga panahon, sugad nga pagsubad kanda Pablo ngan Bernabe?

¹² Hini nga higayon, hira Pablo ngan Bernabe nasina, pero diri gud ito nira kinaiya. Hi Bernabe kilala nga mahigugmaon ngan mahinatagon, amo nga imbes nga tawagon ha iya gingarani nga Jose, ginngaranan hiya han mga apostol hin Bernabe, nga nangangahulogan “Anak han Pagliaw.” (Buh. 4:36) Hi Pablo naman kilala ha iya pagin buotan ngan malumo. (1 Tes. 2:7, 8) Sugad nga pagsubad kanda Pablo ngan Bernabe, an ngatanan nga Kristiano nga mga paramangno yana, upod na an mga paramangno han sirkito, dapat pirme mangalimbasog ha pagpakita hin pagkamapainubsanon ngan ha pagin buotan ngan mahigugmaon ha pagtratar ha ira igkasi-tigurang sugad man ha bug-os nga panon.—1 Ped. 5:2, 3.

13, 14. (a) Hin-o hi Timoteo, ngan paonan-o hiya nakilala ni Pablo? (b) Kay ano nga hi Pablo naimpres kan Timoteo? (c) Ano nga toka an nakarawat ni Timoteo?

¹³ Ha ikaduha nga pagbiyahe ni Pablo sugad nga misyonero, kinadto  hiya ha Galacia nga probinsya han Roma, diin may pipira nga kongregasyon. Ha urhi, “inabot hiya ha Derbe ngan pati ha Listra.” An asoy nagdugang: “Didto may disipulo nga Timoteo an ngaran, nga anak hin tumuroo nga Judio nga babaye pero Griego an tatay.”—Buh. 16:1. b

¹⁴ Klaro nga nakilala ni Pablo an pamilya ni Timoteo han siyahan nga kinadto hiya ha ira lugar han mga tuig 47 C.E. Yana ha ikaduha nga pagbisita ni Pablo paglabay hin duha o tulo ka tuig, naimpres gud hiya hinin batan-on nga lalaki nga hi Timoteo. Kay ano? Kay “maopay an ginsisiring mahitungod [kan Timoteo] han kabugtoan.” Maopay an reputasyon ni Timoteo diri la ha iya kongregasyon kondi pati liwat ha kahigrani nga mga kongregasyon. An asoy nagsaysay nga an kabugtoan ha Listra ngan ha Iconio, nga mga 30 ka kilometro an kahirayo, may mag-opay nga ginsisiring parte ha iya. (Buh. 16:2) Ha giya han baraan nga espiritu, gintaporan han mga tigurang an batan-on nga hi Timoteo hin mabug-at nga responsabilidad—buligan hira Pablo ngan Silas sugad nga nagbibiyahe nga paramangno.—Buh. 16:3.

15, 16. Kay ano nga nagkaada sugad kaopay nga reputasyon hi Timoteo?

¹⁵ Kay ano nga nagkaada sugad kaopay nga reputasyon hi Timoteo bisan batan-on pa hiya? Tungod ba han iya kabaltok, han iya hitsura, o han iya natural nga mga abilidad? Kasagaran na nga naiimpres an mga tawo ha sugad nga mga kalidad. Makausa, bisan an propeta nga hi Samuel naimpluwensyahan han panggawas nga hitsura. Pero ginpahinumdoman hiya ni Jehova: “An pagkita han tawo diri pariho han pagkita han Dios, tungod kay panggawas nga hitsura la an nakikita han tawo, pero nakikita ni Jehova an kasingkasing.” (1 Sam. 16:7) Salit maopay an reputasyon ni Timoteo ha iya mga igkasi-Kristiano, diri tungod han iya natural nga mga abilidad, kondi tungod han iya mag-opay nga kalidad.

¹⁶ Paglabay hin mga tuig, hi apostol Pablo nag-unabi hin pipira nga Kristiano nga kalidad ni Timoteo. Ginhulagway ni Pablo an kan Timoteo maopay nga disposisyon, an iya gugma nga andam magsakripisyo, ngan an iya pagin maduruto ha pagpanginano han teokratiko nga mga toka. (Fil. 2:20-22) Kilala liwat hi Timoteo tungod han iya “pagtoo nga diri hipokrito.”—2 Tim. 1:5.

17. Paonan-o masusubad han mga batan-on yana hi Timoteo?

¹⁷ Yana, ginsusubad han damu nga batan-on hi Timoteo pinaagi ha pagkultibar hin diosnon nga mga kalidad. Salit nagkakaada hira maopay nga ngaran kan Jehova ngan ha iya katawohan, bisan kon bata pa hira. (Prob. 22:1; 1 Tim. 4:15) Iginpapakita nira an pagtoo nga diri  hipokrito, ngan nadiri hira magkaada doble nga pagkinabuhi. (Sal. 26:4) Sugad nga resulta, damu nga batan-on yana an may importante nga papel ha kongregasyon pariho kan Timoteo. Nadadasig gud nira an ngatanan ha kongregasyon kon nagigin kwalipikado hira nga magwarali han maopay nga sumat ngan ha pag-abot han panahon magdedikar kan Jehova ngan magpabawtismo!

18. (a) Ano nga mga pribilehiyo an napahimulsan nira Pablo ngan Timoteo sugad nga nagbibiyahe nga mga paramangno? (b) Paonan-o ginbendisyonan an mga kongregasyon?

¹⁸ Hira Pablo ngan Timoteo nagkaupod ha buruhaton ha sulod hin damu ka tuig. Sugad nga nagbibiyahe nga mga paramangno, gintuman nira an mga instruksyon han nagmamando nga lawas. An Biblia nasiring: “Samtang nagbibiyahe hira ha mga syudad, iginsusumat nira ha kabugtoan an mga sugo nga gindesisyonan han mga apostol ngan han mga tigurang ha Jerusalem basi tumanon nira ito.” (Buh. 16:4) Klaro nga ginsunod han mga kongregasyon an mga instruksyon nga tikang ha mga apostol ngan mga tigurang ha Jerusalem. Sugad nga resulta hito nga pagin masinugtanon, “an mga kongregasyon padayon nga nagigin marig-on ha pagtoo ngan nagtitikadamu kada adlaw.”—Buh. 16:5.

19, 20. Kay ano nga an mga Kristiano dapat magin masinugtanon ha “mga nangunguna”?

¹⁹ Ha pariho nga paagi, an mga Saksi ni Jehova yana nakakapahimulos ha mga bendisyon tungod han ira pagpasakop ngan pagsugot han mga instruksyon nga ira nakakarawat tikang ha “mga nangunguna” ha ira. (Heb. 13:17) Tungod kay pirme nagbabag-o an mga panhitabo ha kalibotan, importante nga pirme tagan hin atensyon han mga Kristiano an mga instruksyon nga gintatagana han “matinumanon ngan maaramon nga uripon” ngan iaplikar ito. (Mat. 24:45; 1 Cor. 7:29-31) Kon bubuhaton ta ito, matitipigan ta nga marig-on an aton pagtoo ngan mabulig ito ha aton nga magpabilin nga waray buring tikang ha kalibotan.—San. 1:27.

²⁰ Oo, an Kristiano nga mga paramangno ha moderno nga panahon, upod na an mga membro han Nagmamando nga Lawas, diri perpekto, sugad kanda Pablo, Bernabe, Marcos, ngan han iba pa nga dinihogan nga mga tigurang ha siyahan nga siglo. (Roma 5:12; San. 3:2) Pero tungod kay ginsusunod hin maopay han Nagmamando nga Lawas an Pulong han Dios ngan an ehemplo nga iginpakita han mga apostol, ginpapamatud-an nira nga masasarigan hira. (2 Tim. 1:13, 14) Sugad nga resulta, an mga kongregasyon nadadasig ngan napaparig-on an pagtoo.