1, 2. (a) Kay ano nga bangin naalarma an mga distyero? (b) Kay ano nga an igintagna ni Ezekiel iba gud ha ira ginlalaoman? (c) Ano nga mga pakiana an aton hihisgotan?

 HA PAGGIYA han Dios, nagsumat hi Ezekiel hin pipira nga tagna ha mga distyero ha Babilonya pinaagi hin mga tigaman. An siyahan nga tagna nga iya iginpasundayag may mensahe hin paghukom, pati an ikaduha, ikatulo, ngan iba pa. (Ezek. 3:24-26; 4:1-7; 5:1; 12:3-6) Ngani, an ngatanan nga tagna nga iya iginpasundayag may mensahe han mapintas nga paghukom ha mga Judio.

² Salit hunahunaa la an kaalarma han mga distyero han tinindog hi Ezekiel ha ira atubangan basi magpasundayag hin usa pa nga tagna. Sigurado nga nahunahuna nira: ‘Ano na liwat nga maraot nga mensahe an aton makakarawat?’ Pero an tagna nga iginpasundayag ni Ezekiel iba gud ha ira ginlalaoman. May makalilipay ito nga saad imbes nga makaharadlok nga paghukom. (Ezek. 37:23) Ano nga mensahe an iginpasabot ni Ezekiel ha mga distyero? Ano an kahulogan hito? Ano an epekto hito ha mga surugoon han Dios yana? Aton kitaon.

3. (a) Ano an ginsimbolohan han istik nga “para ha Juda”? (b) Kay ano nga “an istik han Efraim” nagrepresentar han napulo-ka-tribo nga ginhadian?

³ Ginsugo ni Jehova hi Ezekiel nga kumuha hin duha nga istik ngan suratan an usa hin “para ha Juda” ngan an usa hin “para ha  Jose, an istik han Efraim.” (Basaha an Ezekiel 37:15, 16.) Ano an ginsimbolohan hinin duha nga istik? An istik nga “para ha Juda” nagrepresentar han duha-ka-tribo nga ginhadian han Juda ngan Benjamin. An mga hadi ha tulin ni Juda nagmando ha duha nga tribo; kaupod liwat nira an mga saserdote, kay nag-alagad hira ha templo ha Jerusalem. (2 Cron. 11:13, 14; 34:30) Salit nakada ha ginhadian han Juda an mga hadi ha tulin ni David ngan an mga saserdote nga Levita. “An istik han Efraim” nagrepresentar han napulo-ka-tribo nga ginhadian han Israel. Ha ano nga paagi kanan Efraim ito nga istik? An siyahan nga hadi han napulo-ka-tribo nga ginhadian amo hi Jeroboam, nga tikang ha tribo ni Efraim. Ha urhi, ito an nagin nangunguna nga tribo ha Israel. (Deut. 33:17; 1 Hadi 11:26) Tigamni nga ha napulo-ka-tribo nga ginhadian han Israel waray hadi nga tulin ni David o saserdote nga Levita.

4. Ano an iginpasabot han sunod nga ginbuhat ni Ezekiel ha duha nga istik? (Kitaa an retrato ha tinikangan hini nga kapitulo.)

⁴ Ginsugo liwat hi Ezekiel nga pagsapiton an duha nga istik “basi magin usa na la ito nga istik.” Samtang an mga distyero nababaraka nga nagkikita ha iya, nagpakiana hira: “Diri mo ba kami susumatan kon ano an kahulogan hini nga mga butang?” Binaton hiya nga iginhulagway hito an bubuhaton ni Jehova mismo. Mahitungod han duha nga istik, hi Jehova nagsiring: “Hihimoon ko nga usa na la ito nga mga istik, ngan magigin usa na la ito ha akon kamot.”​—Ezek. 37:17-19.

5. Ano an kahulogan han iginpasundayag ni Ezekiel? (Kitaa an kahon nga “An Pagtampo han Duha nga Istik.”)

⁵ Sunod, iginsaysay ni Jehova an kahulogan han pagtampo han duha nga istik. (Basaha an Ezekiel 37:21, 22.) An mga distyero tikang ha duha-ka-tribo nga ginhadian han Juda ngan ha napulo-ka-tribo nga ginhadian han Israel (Efraim) dadad-on ha tuna han Israel, diin hira magigin “usa la nga nasud.”​—Jer. 30:1-3; 31:2-9; 33:7.

6. Ano nga konektado nga mga tagna an mababasa ha Ezekiel kapitulo 37?

⁶ Makalilipay gud an konektado nga mga tagna han pagpahiuli ha Ezekiel kapitulo 37! Hi Jehova magigin Dios nga nagpapahiuli diri la han kinabuhi (bersikulo 1-14) kondi han pagkaurosa liwat (bersikulo 15-28). Ini an makalilipay nga mensahe hinin duha nga tagna: An kamatayon mahimo wad-on, pati an pagkabahin-bahin.

7. Paonan-o ginpapamatud-an han asoy ha 1 Cronicas 9:2, 3 nga “ha Dios an ngatanan nga butang posible”?

⁷ Para ha tawo, baga hin imposible gud makagawas ngan maghiusa an mga distyero. * Pero “ha Dios an ngatanan nga butang posible.” (Mat. 19:26) Gintuman ni Jehova an iya tagna. An pagkabihag ha Babilonya natapos han 537 B.C.E., ngan kahuman, an mga tawo ha duha nga ginhadian inabot ha Jerusalem basi bumulig ha pagpahiuli han tinuod nga pagsingba. Ginpapamatud-an ini han giniyahan nga rekord: “An iba han katulinan ni Juda, ni Benjamin, ni Efraim, ngan ni Manases inukoy ha Jerusalem.” (1 Cron. 9:2, 3; Ezra 6:17) Oo, sugad han igintagna ni Jehova, an mga tikang ha  napulo-ka-tribo nga ginhadian han Israel igintampo, o ginhiusa, ha mga tikang ha duha-ka-tribo nga ginhadian han Juda.

8. (a) Ano an igintagna ni Isaias? (b) Ano an duha nga importante nga punto nga mababasa ha Ezekiel 37:21?

⁸ Mga 200 ka tuig antes pa, igintagna ni propeta Isaias an mahitatabo ha Israel ngan Juda katapos han ira pagkabihag. Igintagna niya nga titirukon ni Jehova an “nagpatlaag nga katawohan han Israel” ngan an “nagpatsarang nga katawohan han Juda tikang ha upat nga eskina han tuna,” upod na an tikang “ha Asirya.” (Isa. 11:12, 13, 16) Sugad han igintagna ni Jehova, iya ginkuha “an mga Israelita tikang ha mga nasud.” (Ezek. 37:21) Tigamni an duha nga importante nga punto: Waray na tawaga ni Jehova an mga distyero nga “Juda” ngan “Efraim” kondi “mga Israelita”​—usa nga grupo. Dugang pa, gin-unabi nga an mga Israelita maabot, diri tikang ha usa nga nasud, ha Babilonya, kondi tikang ha damu nga nasud​—ngani, “tikang ha tagsa nga direksyon.”

9. Paonan-o ginbuligan ni Jehova an binalik nga mga distyero nga magkaurosa?

⁹ Pakabalik han mga distyero ha Israel, paonan-o hira ginbuligan ni Jehova nga magkaurosa? Nagtagana hiya hin espirituwal nga mga paraataman sugad han hitaas nga saserdote nga hi Josue ngan kanda Zerubabel, Ezra, ngan Nehemias. Gintokahan liwat niya hira propeta Hagai, Zacarias, ngan Malakias. Inin magtinumanon nga kalalakin-an naniguro gud pagdasig ha nasud nga sundon an mga sugo han Dios. (Neh. 8:2, 3) Ginpanalipdan liwat ni Jehova an Israel pinaagi ha pagpakyas ha magraot nga plano han mga kaaway han iya katawohan.​—Est. 9:24, 25; Zac. 4:6.

10. Naglampos hi Satanas ha pagbuhat han ano?

¹⁰ Pero bisan pa han ngatanan nga mahigugmaon nga tagana ni  Jehova, kadam-an nga Israelita an waray magpabilin ha putli nga pagsingba. An ira mga ginbuhat nakarekord ha mga libro han Biblia nga iginsurat pakabalik han mga distyero. (Ezra 9:1-3; Neh. 13:1, 2, 15) Ngani, waray pa mag-usa ka siglo tikang han pagbalik han mga Israelita, nagpahirayo na gud hira ha putli nga pagsingba salit gin-aghat hira ni Jehova: “Balik ha akon.” (Mal. 3:7) Pagkanhi ni Jesus ha tuna, an relihiyon han mga Judio nagkabahin-bahin na ha pipira nga sekta nga ginpapangunahan han diri magtinumanon nga paraataman. (Mat. 16:6; Mar. 7:5-8) Naglampos hi Satanas nga pugngan an pagkaada bug-os nga pagkaurosa. Pero matutuman gud an tagna ni Jehova mahitungod han paghiusa. Paonan-o?

11. (a) Ano an iginsumat ni Jehova may kalabotan ha iya tagna mahitungod ha paghiusa? (b) Ano na liwat an ginpaningkamotan ni Satanas nga buhaton katapos hiya paiwason ha langit?

¹¹ Basaha an Ezekiel 37:24. Iginsumat ni Jehova nga an iya tagna mahitungod ha paghiusa bug-os la nga matutuman kon magmando na sugad nga Hadi an iya “surugoon nga hi David,” hi Jesus, nga nahitabo han 1914. * (2 Sam. 7:16; Luc. 1:32) Hito nga panahon, an literal nga Israel ginsaliwnan na han espirituwal nga Israel, an mga dinihogan. (Jer. 31:33; Gal. 3:29) Naningkamot na liwat hi Satanas nga dauton an pagkaurosa han katawohan han Dios, labi na katapos hiya paiwason ha langit. (Pah. 12:7-10) Pananglitan, kamatay ni Bugto Russell han 1916, gin-gamit ni Satanas an mga apostata basi magpahinabo hin pagkabahin-bahin ha mga dinihogan. Pero waray pag-iha, ito nga mga apostata binaya ha organisasyon. Naglampos liwat hiya nga ipapriso an kabugtoan nga nangunguna hito nga panahon, pero waray gihap ito makabungkag ha organisasyon ni Jehova. An dinihogan nga kabugtoan nga nagpadayon nga matinumanon kan Jehova nagpabilin nga nagkakaurosa.

12. Kay ano nga napakyas hi Satanas nga magpahinabo hin pagkabahin-bahin ha espirituwal nga Israel?

¹² Salit kabaliktaran han nahitabo ha literal nga Israel, nalamposan han espirituwal nga Israel an pagpahinabo ni Satanas hin pagkabahin-bahin. Kay ano nga napakyas hi Satanas? Kay naningkamot gud an mga dinihogan nga sundon an mga suruklan ni Jehova. Salit ginpapanalipdan hira han ira Hadi, hi Jesu-Kristo, nga padayon nga nagdadaog kontra kan Satanas.​—Pah. 6:2.

13. Ano an importante nga kamatuoran nga igintututdo ha aton han tagna mahitungod han pagtampo han duha nga istik?

¹³ Ano an kahulogan ha aton panahon han tagna mahitungod han pagtampo han duha nga istik? Hinumdumi nga iginpapasabot hito kon paonan-o magkakaurosa an duha nga grupo. Labaw ha ngatanan, ginpapabug-atan hito nga hi Jehova an nagpapahinabo hini nga pagkaurosa. Salit ano nga importante nga kamatuoran mahitungod han putli nga pagsingba an ginpapabug-atan han ilustrasyon han pagtampo han duha nga istik? Ini: Hi Jehova mismo  an magpapahinabo nga ‘magin usa’ an iya mga magsiringba.​—Ezek. 37:19.

14. Paonan-o nahitabo an mas daku nga katumanan han tagna mahitungod han pagtampo han duha nga istik tikang han 1919?

¹⁴ Tikang han 1919, han an katawohan han Dios nalimpyohan na ha espirituwal ngan nagtikang pagsulod ha espirituwal nga paraiso, nagtikang an mas daku nga katumanan han tagna mahitungod han pagtampo han mga istik. Hito nga panahon, kadam-an han mga gin-urosa an may paglaom nga magin hadi ngan saserdote ha langit. (Pah. 20:6) Ha simboliko nga paagi, ini nga mga dinihogan pariho han istik “para ha Juda”​—an nasud nga aada an mga hadi ha tulin ni David ngan an mga saserdote nga Levita. Pero paglabay han panahon, inin espirituwal nga mga Judio gin-updan han nagtitikadamu nga may tunan-on nga paglaom. Pariho hira han “istik han Efraim”​—an nasud nga waray mga hadi ha tulin ni David ngan mga saserdote nga Levita. Inin duha nga grupo urosa nga nag-aalagad sugad nga katawohan ni Jehova nga ginpapangunahan han ira usa nga Hadi, hi Jesu-Kristo.​—Ezek. 37:24.

15. Paonan-o an tagna ha Ezekiel 37:26, 27 natutuman yana?

¹⁵ Iginpapakita han tagna mismo ni Ezekiel nga damu an maupod ha mga dinihogan ha putli nga pagsingba. Hi Jehova nagsiring mahitungod ha iya katawohan: “Padadamuon [ko] hira” ngan “an akon tolda mahimumutang ha bawbaw nira.” (Ezek. 37:26, 27; ftn.) Iginpapahinumdom hini an tagna ni apostol Juan mga 700 ka tuig katapos han panahon ni Ezekiel, nga “Hiya nga nalingkod ha trono magbubuklad han iya tolda” ha bawbaw han “daku nga grupo.” (Pah. 7:9, 15) Yana, an dinihogan ngan an daku nga grupo naukoy sugad nga usa nga nasud​—an katawohan han Dios—​ilarom han iya nagpapanalipod nga tolda.

16. Ano an igintagna ni Zacarias mahitungod han paghiusa han espirituwal nga Israel ngan hadton may tunan-on nga paglaom?

¹⁶ An paghiusa han espirituwal nga mga Judio ngan hadton may tunan-on nga paglaom igintagna liwat ni Zacarias, nga distyero gihap nga nakabalik. Nagsiring hiya nga “napulo nga lalaki tikang ha . . . mga nasud” an ‘makapot hin maopay ha hilaba nga bado han usa nga Judio’ ngan masiring: “Karuyag namon umupod ha iyo, kay nabatian namon nga an Dios kaupod niyo.” (Zac. 8:23) An mga pulong nga “usa nga Judio” nagtutudlok, diri ha usa nga indibiduwal, kondi ha usa nga grupo​—an “niyo”—​nga nagrirepresentar yana ha nabibilin nga mga dinihogan, o espirituwal nga mga Judio. (Roma 2:28, 29) An “napulo nga lalaki” nagrirepresentar hadton may tunan-on nga paglaom. ‘Nakapot hira hin maopay’ ha mga dinihogan ngan ‘naupod’ ha ira. (Isa. 2:2, 3; Mat. 25:40) An ‘makapot hin maopay’ ngan “umupod ha iyo” nagpapabug-at han bug-os nga paghiusa hinin duha nga grupo.

17. Paonan-o iginhulagway ni Jesus an aton pagkaurosa yana?

¹⁷ Bangin an tagna ni Ezekiel mahitungod ha paghiusa an nahunahuna ni Jesus han gintawag niya an iya kalugaringon nga paraataman;  ha iya paggiya an iya mga karnero (an mga dinihogan) ngan an “iba nga mga karnero” (an may tunan-on nga paglaom) magigin “usa nga panon.” (Juan 10:16; Ezek. 34:23; 37:24, 25) An mga pulong ni Jesus ngan han mga propeta haom gud nga paghulagway ha aton makalilipay nga pagkaurosa ha pagsingba yana, anoman an aton paglaom ha tiarabot! An buwa nga relihiyon nagkakabahin-bahin ha diri maihap nga mga grupo, pero kita nakakaeksperyensya han milagroso nga pagkaurosa.

18. Sugad han iginpapakita ha Ezekiel 37:28, kay ano nga importante gud nga an katawohan han Dios magin ‘diri bahin han kalibotan’?

¹⁸ Ginpapabug-atan han ultimo nga mga pulong han tagna ni Ezekiel mahitungod han paghiusa kon kay ano nga diri gud mawawara an aton pagkaurosa. (Basaha an Ezekiel 37:28.) An katawohan ni Jehova nagkakaurosa kay an iya santuaryo, o putli nga pagsingba, aada “ha butnga nira.” Ngan magpapabilin ito dida basta padayon hira nga magin baraan, o bulag ha kalibotan ni Satanas. (1 Cor. 6:11; Pah. 7:14) Ginpabug-atan ni Jesus an pagkaimportante han pagin diri bahin han kalibotan. Kinasingkasing nga nag-ampo hiya para ha iya mga disipulo: “Baraan nga Amay, bantayi hira . . . basi magin uusa hira . . . Diri hira bahin han kalibotan . . . Baraana hira pinaagi han kamatuoran.” (Juan 17:11, 16, 17) Tigamni nga iginkonektar ni Jesus an pagin “uusa” ha pagin ‘diri bahin han kalibotan.’

19. (a) Paonan-o naton ginpapamatud-an nga ‘ginsusubad naton an Dios’? (b) Ano nga importante nga kamatuoran mahitungod ha pagkaurosa an ginpabug-atan ni Jesus ha gab-i antes hiya mamatay?

¹⁹ Ini la an iginrekord nga pagtawag ni Jesus ha Dios sugad nga “Baraan nga Amay.” Hi Jehova putli gud ngan matadong. Iya  ginsugo an kadaan nga Israel: “Kinahanglan magin baraan kamo, kay ako baraan.” (Lev. 11:45) Tungod kay ‘ginsusubad naton an Dios,’ karuyag naton sugton ini nga sugo ha ngatanan naton nga panggawi. (Efe. 5:1; 1 Ped. 1:14, 15) Kon ginagamit ha mga tawo, an “baraan” nangangahulogan nga “iginbulag.” Salit ha gab-i antes mamatay hi Jesus, iya ginpabug-atan nga an iya mga disipulo padayon nga magkakaurosa kon magpabilin hira nga bulag ha kalibotan ngan ha pagkabahin-bahin hito.

20, 21. (a) Ano an nagpaparig-on han aton pagsarig ha proteksyon ni Jehova? (b) Ano an imo determinasyon?

²⁰ An makatirigamnan nga pagkaurosa han mga Saksi ni Jehova yana ha bug-os nga kalibotan pamatuod nga ginbaton ni Jehova an hangyo ni Jesus: ‘Bantayi hira tungod han usa nga maraot.’ (Basaha an Juan 17:14, 15.) Oo, napaparig-on an aton pagsarig ha proteksyon han Dios kay nakikita naton nga waray mabungkag ni Satanas an pagkaurosa han katawohan han Dios. Ha tagna ni Ezekiel, nagsiring hi Jehova nga an duha nga istik nagin usa ha iya kamot. Salit hi Jehova mismo an milagroso nga nag-urosa han iya katawohan ilarom han iya nagpapanalipod nga kamot​—diin diri hira maaabot ni Satanas.

²¹ Salit ano an angay naton magin determinasyon? Padayon nga maningkamot kita nga bumulig ha pagtipig han aton presyoso nga pagkaurosa yana. Ha ano nga importante nga paagi ito mahihimo han tagsa ha aton? Pinaagi han regular nga pakigbahin ha putli nga pagsingba ha espirituwal nga templo ni Jehova. Hihisgotan ha sunod nga mga kapitulo kon ano an nahiuupod hito nga pagsingba.