1-2. Ano nga mga sitwasyon an nakakapatangis ha aton?

 MAY mga panahon nga kita ngatanan nagtatangis. Kon may makalilipay nga mga sitwasyon, nakakatangis kita tungod ha kalipay. Bangin magtangis ka kon may importante o espesyal nga mahitabo ha imo—pananglitan, han natawo an imo anak, han may nahinumdoman ka nga makalilipay, o han nagkita kamo utro han imo sangkay nga maiha na nga waray mo makita.

² Pero kita ngatanan agsob nga nagtatangis tungod han kasubo nga aton inaabat. Pananglitan, bangin magtangis kita kon may nakapasubo gud ha aton. Bangin magtangis kita tungod han diri nawawara nga sakit, o tungod han kamatyi hin hinigugma. Hito nga mga panahon, bangin abaton liwat naton an gin-abat ni propeta Jeremias han ginbungkag an Jerusalem han mga taga-Babilonya. Hi Jeremias nagsiring: “Sugad hin sapa an mga luha nga naturo ha akon mga mata . . . An akon mga mata diri maundang, diri mahunong ha pagtinangis.”​—Pagta. 3:​48, 49.

3. Ano an inaabat ni Jehova kon nakikita niya nga nag-aantos an iya mga surugoon? (Isaias 63:9)

³ Maaram hi Jehova kon ano na kadamu nga mga luha an aton igintangis tungod han nakakadepres nga mga sitwasyon. An Biblia nagpapasarig ha aton nga maaram hi Jehova han anoman nga masakit nga sitwasyon nga gin-aatubang han iya mga surugoon, ngan namamati hiya ha aton kon nangangaraba kita ha iya para hin bulig. (Sal. 34:15) Pero diri la basta nagkikita ngan namamati ha aton hi Jehova. Pariho hin mahigugmaon nga kag-anak, nasusubo gud hiya kon nakikita niya nga nagtatangis an iya mga anak, ngan karuyag gud niya bumulig.​—Basaha an Isaias 63:9.

4. Ano an aton mahibabaroan tikang ha pipira nga ehemplo ha Biblia mahitungod ha panhunahuna ni Jehova?

⁴ Iginpapakita ni Jehova pinaagi han iya Pulong kon ano an iya ginbuhat han an iya mga surugoon nagtangis. Mahibabaroan ta ito pinaagi ha paghisgot han mga ehemplo nira Hana, David,  ngan Hadi Hezekias. Kay ano nga nagtangis hira? Ano an ginbuhat ni Jehova han nangaraba hira para hin bulig? Ngan paonan-o makakaliaw ha aton an ira mga ehemplo kon nagtatangis kita tungod han kasubo, pagtraydor, o kawad-i hin paglaom?

MGA LUHA TUNGOD HAN KASUBO

5. Ano an gin-abat ni Hana tungod han iya sitwasyon?

⁵ Hi Hana nagkaada mga problema, salit nagtinangis gud hiya tungod han kasubo. An usa hito nga hinungdan tungod kay an iya bana may iba nga asawa, ngan ito nga asawa han iya bana, nga hi Penina, nagtatamay ha iya. Diri la ito, hi Hana waray anak, ngan hi Penina naman may mga anak. (1 Sam. 1:​1, 2) Pirme gintatamay ni Penina hi Hana tungod han iya pagin baog. Kon ikaw an aada ha iya kahimtang, ano an imo aabaton? Nasakitan gud an kasingkasing ni Hana, salit “[nagtinangis] hiya ngan diri nakaon,” ngan nagin “masurub-on hiya hinduro.”​—1 Sam. 1:​6, 7, 10.

6. Ano an ginbuhat ni Hana basi maliaw?

⁶ Paonan-o naliaw hi Hana? An usa nga nakabulig ha iya tungod kay kinadto hiya ha sentro han tinuod nga pagsingba, an tabernakulo. Didto, posible hirani ha entrada han bungsaran han tabernakulo, “nagtikang hiya pag-ampo kan Jehova ngan waray na [niya] mapugngi an iya pagtinangis.” Nakimalooy hiya kan Jehova: “Kitaon mo an pag-antos han imo surugoon ngan hinumdoman ako.” (1 Sam. 1:10b, 11) Iginsumat ni Hana kan Jehova an ngatanan niya nga gin-aabat ngan ginhuhunahuna pinaagi ha pag-ampo. Sigurado nga nabantad gud hi Jehova han nakita niya an mga luha han iya presyoso nga anak!

7. Ano nga pagliaw an nakarawat ni Hana han iginsumat niya kan Jehova an iya ginhuhunahuna ngan inaabat?

⁷ Ano an gin-abat ni Hana han iginsumat niya kan Jehova an iya ginhuhunahuna ngan gin-aabat pinaagi ha pag-ampo ngan han nakakarawat hiya hin pasarig tikang ha hitaas nga saserdote nga hi Eli? An Biblia nasiring: “Linakat hiya ngan kinaon, ngan an iya nawong diri na masurub-on.” (1 Sam. 1:​17, 18) Bisan kon waray pa mabag-o an nakakaistres nga sitwasyon ni Hana, nag-opay an iya pag-abat. Ginpasa niya kan Jehova an iya mabug-at nga inaabat. Nakita ni Jehova an iya kasakit, nabatian an iya pagtangis, ngan ha urhi ginbendisyonan hiya pinaagi ha pagpahinabo nga magburod hiya.​—1 Sam. 1:​19, 20; 2:21.

8-9. Uyon ha Hebreo 10:​24, 25, kay ano nga dapat naton buhaton an ngatanan nga aton mahihimo basi makaatender ha Kristiano nga mga katirok? (Kitaa liwat an piktyur.)

⁸ Mga leksyon para ha aton. Makuri ba an imo sitwasyon yana salit nagtatangis ka tungod han kasubo? Bangin nabibido ka han kamatay han usa nga kapamilya o sangkay. Hito nga mga kahimtang, natural la nga karuyag mo mag-usahan. Pero pariho kan Hana nga naliaw ngan nadasig pinaagi ha pagkadto ha tabernakulo, maliliaw ka kon maatender ka ha Kristiano nga  mga katirok—bisan kon diri maopay an imo inaabat. (Basaha an Hebreo 10:​24, 25.) Samtang namamati kita han nakakaliaw nga mga rekord ha Biblia ha katirok, nabubuligan kita ni Jehova nga masaliwnan hin positibo an aton negatibo nga panhunahuna. Nakakabulig ito ha aton nga makontrol an aton emosyon, bisan kon diri dayon nagigin okey an aton sitwasyon.

⁹ Ha aton mga katirok, nai-enjoy liwat naton an pakig-upod ha mapinairon nga mga igkasi-tumuroo, nga an iginpapakita nga personal nga interes ngan gugma nakakaliaw ha aton. (1 Tes. 5:​11, 14) Pansina an eksperyensya han usa nga espesyal payunir nga brother nga namatayan hin asawa. Hiya nagsiring: “Nagtatangis la gihapon ako. Danay, nalingkod ako ha ligid basi la magtinangis. Pero kon naatender ako ha mga katirok, nadadasig ako. Nakakaliaw gud ha akon an buotan nga mga pulong nga ginsisiring han kabugtoan. Bisan kon may mga kabaraka ako antes kumadto ha katirok, kon aadto na ako pirme nag-oopay an akon inaabat.” Kon aadto kita ha aton mga katirok, puydi gamiton ni Jehova an aton kabugtoan nga buligan kita.

10. Paonan-o naton masusubad an ehemplo ni Hana kon nasasakitan kita ha emosyon?

¹⁰ Naliaw liwat hi Hana pinaagi ha pagsumat kan Jehova han iya mga inaabat ha pag-ampo. Mahimo mo liwat ‘ipasa kan Jehova an ngatanan mo nga kabaraka,’ nga nasarig nga pamamatian ka niya. (1 Ped. 5:7) An usa nga sister nga an asawa ginpatay han armado nga mga kawatan, nagsiring: “Inabat ko nga sugad hin narumok an akon kasingkasing ngan diri na gud mag-oopay. Tungod han akon pag-ampo ha akon mahigugmaon nga Amay ha langit, hi Jehova, naliaw ako ngan naggaan an akon pamati. Danay, diri ako maaram kon paonan-o iyayakan an akon inaabat, pero nasasabtan niya ako. Kon nasusubo gud ako ngan nababaraka, nag-aampo ako ha iya nga magkaada kamurayawan. Katapos, nagigin kalmado dayon ako ngan nahihimo ko na an akon mga buruhaton.” Kon iginsusumat mo kan Jehova an imo mga nababarak-an inaabat liwat niya an kasubo nga imo inaabat ngan naiintindihan niya an imo kasakit ha kasingkasing. Bisan kon aada la gihapon an hinungdan han imo kabaraka, mapapakalma ni Jehova an imo nababaraka nga kasingkasing ngan mabubuligan ka niya nga umabat ka hin kamurayawan. (Sal. 94:19; Fil. 4:​6, 7) Ngan babalosan niya an imo matinumanon nga pagpailob.​—Heb. 11:6.

MGA LUHA TUNGOD HAN PAGTRAYDOR

11. Ano an gin-abat ni David tungod han iya makuri nga sitwasyon?

¹¹ Ha kinabuhi ni David kinahanglan niya ilubon an pipira nga magkuri nga sitwasyon nga nakapatangis ha iya. Inatubang hiya hin pagkontra ngan hin pagtraydor pa ngani hadton iya mga gintataporan. (1 Sam. 19:​10, 11; 2 Sam. 15:​10-14, 30) Ha usa han iya makuri nga kahimtang, nagsurat hiya: “Nanluya ako tungod han akon panhayhay; ha bug-os nga gab-i ginhulos ko an akon higdaan hin mga luha; an akon katre nagbaha han akon pagtinangis.” Kay ano nga gin-abat ito ni David? “Tungod han ngatanan nga naatake ha akon,” siring niya. (Sal. 6:​6, 7) Han gintratar hin maraot hi David, nasubo gud hiya nga haros pirme na la hiya nagtitinangis.

12. Sugad han mababasa ha Salmo 56:​8, ha ano kombinsido hi David?

¹² Bisan pa han mga kakurian nga gin-atubang ni David, kombinsido hiya nga hinigugma hiya ni Jehova. Hiya nagsurat: “Pamamatian ni Jehova an akon pagtinangis.” (Sal. 6:8) Ha usa pa nga panhitabo, hi David nagsurat hin makapainteres nga mga pulong nga mababasa ha Salmo 56:8. (Basaha.) Ito nga mga pulong naghuhulagway han mahigugmaon nga pag-ataman ni Jehova. Gin-abat ni David nga sugad hin gintitirok ni Jehova an iya mga luha ha usa nga surudlan  o iginrirekord ito ha usa nga libro. Sigurado hi David nga nakita ni Jehova ngan ginhinumdom an iya kasakit. Kombinsido hi David nga an iya mahigugmaon nga Amay ha langit diri la basta maaram han iya gin-aagian kondi pati liwat han nagin epekto hito ha iya.

13. Kon may nakapasubo ha aton, ano an puydi naton himoon basi maliaw? (Kitaa liwat an piktyur.)

¹³ Mga leksyon para ha aton. May nakapasubo ba ha imo o gintraydor ka han usa nga imo gintataporan? Bangin may-ada ka kasakit ha kasingkasing tungod kay an imo pakig-uyab o pag-asawa natapos ha diri ginlalaoman? O bangin may usa ka nga hinigugma nga waray na mag-alagad kan Jehova. An usa nga brother nga an asawa nag-adulteryo ngan ginbayaan hiya, nagsiring: “Na-shock ako ngan diri makatoo han nahitabo. Nasubo ako, nasina, ngan inabat hin kawaray-pulos.” Kon may nagtraydor o nakapasubo gud ha imo, maliliaw ka nga diri ka gud babayaan ni Jehova. An brother nagsiring: “Na-realize ko nga an aton relasyon ha aton igkasi-tawo puydi mapakyas, pero hi Jehova an aton Bato. Anoman an mahitabo pirme hiya aada. Diri niya babayaan an mga maunungon ha iya.” (Sal. 37:28) Hinumdumi liwat, nga an gugma ni Jehova labaw gud kay ha bisan hin-o nga tawo. Kon gintraydor ka han usa han imo hinigugma, masakit gud ito. Pero diri nagbabag-o an gin-aabat ni Jehova ha imo. Presyoso ka ha iya. (Roma 8:​38, 39) An punto: Anoman an pagtratar ha imo han mga tawo, hinigugma ka han imo Amay ha langit.

14. Ano an iginpapasarig ha aton han Salmo 34:18?

¹⁴ Kon gintraydor ka, maliliaw ka liwat han nagpapasarig nga mga pulong ni David nga mababasa ha Salmo 34:18. (Basaha.) Usa nga reperensya an nasiring nga adton “rumok an espiritu” mahimo magtudlok “hadton waray na ginlalaoman.” Paonan-o ginbubuligan ni Jehova adton naabat hin sugad hito? Pariho ha usa nga mahigugmaon nga kag-anak nga nakapot ngan nagliliaw ha iya anak nga nasusubo, hi Jehova “hirani” ha aton—napaid gud hiya ha aton ngan andam ha pagbulig kon naabat kita nga narumok kita tungod han kamatayi o pagtraydor. Karuyag gud niya liawon ngan pakalmahon an aton ruba nga kasingkasing ngan nasakit nga espiritu. Ngan naghahatag hiya ha aton hin damu nga butang nga pamumulaton nga mabulig ha aton nga mailob an aton mga problema yana.​—Isa. 65:17.

MGA LUHA TUNGOD HAN KAWAD-I HIN PAGLAOM

15. Ano nga sitwasyon an gin-atubang ni Hezekias nga nakapatangis ha iya?

¹⁵ Han 39 anyos na hi Hadi Hezekias han Juda, nahibaroan niya nga may-ada hiya grabe nga sakit. Iginsumat ni propeta Isaias kan  Hezekias an mensahe ni Jehova nga mamamatay hiya tungod han iya sakit. (2 Hadi 20:1) Baga hin waray na paglaom an iya sitwasyon. Tungod kay nasubo hi Hezekias hito nga mensahe, nagtinangis gud hiya. Naniguro hiya pag-ampo kan Jehova.​—2 Hadi 20:​2, 3.

16. Ano an ginbuhat ni Jehova para kan Hezekias?

¹⁶ Han nag-ampo hi Hezekias ngan nakita ni Jehova an iya mga pagtangis, nalooy hiya ha iya ngan nagsiring: “Nabatian ko an imo pag-ampo. Nakita ko an imo mga luha. Kitaa, tatambalon ko ikaw.” Tungod ha kalooy ni Jehova, nagsaad hiya pinaagi kan Isaias nga dudugangan niya an iya kinabuhi ngan tatalwason an Jerusalem tikang ha kamot han mga Asiryano.​—2 Hadi 20:​4-6.

17. Paonan-o kita ginbubuligan ni Jehova kon may-ada kita grabe nga sakit? (Salmo 41:3) (Kitaa liwat an piktyur.)

¹⁷ Mga leksyon para ha aton. May sakit ka ba ngan baga hin inaabat mo nga waray ka na paglaom? Pag-ampo kan Jehova, bisan updan mo hin pagtangis. An Biblia nagpapasarig ha aton nga “an Amay han malumo nga kalooy ngan an Dios han ngatanan nga pagliaw” magliliaw ha aton ha ngatanan naton nga problema. (2 Cor. 1:​3, 4) Diri kita makakalaom nga wawad-on ni Jehova yana an ngatanan nga aton problema, pero makakasarig kita nga bubuligan kita niya. (Basaha an Salmo 41:3.) Pinaagi han iya baraan nga espiritu, gintatagan kita ni Jehova hin kusog, kinaadman, ngan kamurayawan ha hunahuna basi makaya an mga problema. (Prob. 18:14; Fil. 4:13) Ginbubuligan liwat kita niya pinaagi han aton paglaom nga basado ha Biblia nga ha tiarabot mawawara na an ngatanan nga klase han sakit.​—Isa. 33:24.

18. Ano nga teksto an nakakaliaw ha imo kon may gin-aatubang ka nga makuri gud nga sitwasyon? (Kitaa an kahon nga “ Nakakapakalma nga mga Teksto Kon Nagtatangis Kita.”)

¹⁸ Naliaw hi Hezekias pinaagi han mga pulong ni Jehova. Mahimo liwat kita maliaw han Pulong han Dios. Ginpreserbar ni Jehova an iya nakakapakalma nga mga pulong nga mabulig ha aton kon naatubang kita hin magkuri nga sitwasyon. (Roma 15:4) Han an usa nga sister ha West Africa nadayagnos nga may kanser, agsob hiya magtinangis. Nagsiring hiya: “An usa nga teksto nga nakaliaw gud ha akon amo an Isaias 26:3. Bisan kon damu nga mga problema an aton gin-aatubang nga diri naton bug-os nga kontrolado, ito nga teksto nagpapasarig ha akon nga hi Jehova makakahatag ha aton han ginkikinahanglan nga kamurayawan nga mabulig ha aton nga makontrol an aton reaksyon ha mga problema.” May teksto ba nga labi nga nakakapakalma ha imo kon naatubang ka hin sitwasyon nga baga hin makuri gud ngan waray na paglaom?

19. Ano an aton ginpapamulat ha tiarabot?

¹⁹ Samtang mas nagtitikahirani an kataposan hini nga sistema, makakalaom kita nga mas  magtitikadamu la an mga hinungdan han aton pagtangis. Pero sugad han aton ginhisgotan tikang ha mga ehemplo nira Hana, David, ngan Hadi Hezekias, nakikita ni Jehova an aton mga pagtangis ngan nasusubo gud hiya hito. Presyoso gud ha iya an aton mga luha. Salit kon naatubang kita hin magkuri nga sitwasyon, sigurado nga karuyag naton isumat kan Jehova ha aton pag-ampo an aton mga ginhuhunahuna ngan gin-aabat. Hinaot diri gud naton ibulag an aton kalugaringon ha aton mahigugmaon nga kabugtoan ha kongregasyon. Ngan hinaot padayon kita nga maliaw ha nakakapakalma nga mga pulong nga nakarekord ha Biblia. Makakasiguro kita nga kon padayon kita nga magpapailob nga matinumanon, babalosan kita ni Jehova. Upod na hito an maopay nga saad nga ha tiarabot papahiron niya an ngatanan nga luha ha aton mga mata tungod han kasubo, pagtraydor, ngan kawad-i hin paglaom. (Pah. 21:4) Katapos, magtatangis na la kita tungod ha kalipay.